Cana can katın

Türkiye’de organ bekleyen hasta sayısı 27 Ekim itibariyle 24 bin 935. Hastalar kadavradan organ bulunamadığı için sağlıklı olan akrabalarından nakledilen organlarla yaşamlarını sürdürüyor. Bağış yapmak isteyenlerin aklındaki “Organlarımı nasıl bağışlayabilirim?”, “Yaş sınırı var mı?” gibi sorular organ nakli konusundaki tereddütleri arttırıyor. Biz de organ bağışı ve organ nakli ile ilgili en çok merak edilen konuları Türkiye Organ Nakli Vakfı’ndan Gamze Yıldırım’a sorduk. 

- Organ Bağışı hakkında genel olarak neler söylemek istersiniz?

Organ nakli, alıcılar açısından büyük umut kapıları aralayan bir hizmet. Ancak nakledilebilecek yeterli organ sayısının olmayışı tıp alanındaki gelişmelere paralellik göstermiyor.

- Organ bağışı nasıl yapılır?

Yaşayan veya ölen bir kişinin organ ve dokularının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin verilmesi organ bağışıdır. Kişi hayatta iken serbest iradesi ile yaşamı sona erdikten sonra organ ve dokularının ihtiyacı olan hastalar için kullanılmasına izin verebilir. Kişi hayatta iken organ bağışı konusunda bir beyanda bulunmamışsa yine tıbben yaşamı sona erdikten sonra yakınları tarafından organ ve dokuları bağışlanabilir. Bu işlem ölüden canlıya organ bağışıdır. Kişi hayatta iken serbest iradesi ile böbreğini veya karaciğerinin bir kısmını ihtiyacı olan bir hasta için bağışlayabilir. Bu işlem de canlıdan canlıya organ bağışıdır.  

- Türkiye’de kaç bağışçı var?

Sağlık Bakanlığı verilerine göre ülkemizde 307 bin 823 kayıtlı gönüllü bağışçı var. İllere göre bakıldığında ise gönüllü bağışçı sayısı yani organ bağış kartı en fazla olan illerimiz sırayla İzmir, İstanbul ve Manisa’dır. 

- Peki bağış yapmak isteyenler nereye başvurmalı?

Canlı vericiden organ bağışı için alıcı hasta ile başvurmak yeterli. Öldükten sonra kullanılmak üzere organları bağışlamak için il sağlık müdürlüklerine, özel ve kamu ve üniversite hastanelerine, organ nakil merkezlere, toplum veya aile sağlığı merkezlerine ve Türkiye Organ Nakli Vakfı’na başvurulabilir, burada 2 tanık huzurunda imzalayacağınız form ile organ bağış kartı sahibi olursunuz. 

- Organ bağışı bilgileri organ mafyasının eline geçebilir mi?

Yapılan organ bağışları yetkili kişi tarafından internet üzerinden Sağlık Bakanlığı’nın organ ve doku bağışı bilgi sistemine girilir. Sağlık Bakanlığı görevlileri dışında kimse bu bilgileri göremez. Bu konuda aileyi de bilgilendirmek sonradan çıkacak karışıklıkları önlemekte yararlı olur. İstenildiği zaman organ bağış ünitesi olan bir hastaneye başvurup organ bağış kartını iptal ettirebilirsiniz. Kartın üzerindeki bilgiler de organ alımı için hiçbir zaman yeterli değildir. 

- Yaş sınırı var mıdır?

18 yaş ve üzeri akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışı yapabilir. Ancak, yoğun bakımda tedavisi devam ederken beyin ölümünün gerçekleşmiş yani ölen kişiden yapılan bağışlarda yaş sınırı yoktur. Ölen bir yenidoğan bebeğin bağışlanan organları kullanılacağı gibi 90 yaşındaki bir vericinin de organları kullanılabilir. 

BAŞARI ORANI YÜZDE 90