26 Nisan 2024 Cuma / 18 Sevval 1445

Kıbrıs için tarih sözlüğü

Prof. Dr. Mehmet Hasgüler, Kıbrıs üzerine yazdığı 25. kitabı olan Kıbrıs & Siyasi El Kitabı ve Sözlüğü’nü Star Kitap için anlattı.

HAKAN ERTUĞRUL12 Nisan 2018 Perşembe 07:00 - Güncelleme:
Kıbrıs için tarih sözlüğü
Kıbrıs & Siyasi El Kitabı ve Sözlüğü, adı üzerinde el kitabı… Sıradan okuyucudan araştırmacılara kadar herkesin ilgi göstereceği çok yönlü bir çalışma. Öyle ki milattan önce 1200’den 2017 sonuna kadar yaklaşık 3217 yıllık bir inceleme. İçinde kronoloji, kaynakça ve giriş olarak hazırlanmış tarihsel arka plan ve elbette alfabetik olarak hazırlanmış bir sözlük var. Bu sözlük de kavramlar-kurumlar ve aktörler şeklinde sınıflandırılmış. Bu sınıflandırmanın içinde Adalı Türk ve Rum siyasi figürlerin hayat öyküleri, Türkiye, Yunanistan, İngiltere ve ABD’nin kritik siyasi liderleri ve BM’nin konuyla ilgilenmiş tüm aktörleri bulunuyor. Bunların yanı sıra edebiyat, kültür, sanat alanında kavramlar ve yine aktörler var. Ayrıca kültürel miras, yaşam, mutfak kültürü gibi detaylı olarak anlatılmış…
 
l Bu kitap hangi kategoride ele alınmalı? Bir sözlük mü, tarih kitabı mı?
 
Hem sözlük hem tarih ikisi bir arada… Ama asıl özelliği her ikisine de rehber olacak bir el kitabı olmasıdır. Yani Kıbrıs hakkında bilmeniz gereken en basit şeyler yanında karmaşık konular, kişiler ve kurumlar sade bir anlatımla okuyucuya aktarılmak istenmiştir.
 
l Kurumlar, aktörler ve kavramlar… Başlığınız çok geniş, sınıflandırma kriteriniz neydi?
 
Sınıflandırma kriterimin özü Türk okuyucusuna bu kadar kavramı ve kurumu anlaşılır biçimde aktarmaktır. Kıbrıs konusunda ortalama bir bakış ve üç cümleden fazla şey söylenemiyor. Bunun da büyük çoğunluğu şayiadan ibarettir. Bundan kurtulmanın el kitabını yazmak istedim aslında. Bu kitabı okuyanların şayianın değil gerçeğin resmine sahip olacağını düşünüyorum. 
 
l Kitabı hazırlarken sizi de şaşırtan bir detay oldu mu? 25’ten fazla kitap yazdınız bu konuda, bilmediğiniz bir şey kalmış mıydı?
 
Elbette oldu… Mesela Akdenizlilik kavramını Kıbrıs için anlatırken Mustafa Kemal’in 1934 Akdeniz Paktı önermesi çok dikkat çekiciydi. Mustafa Kemal için, bugün temcit pilavı gibi söylenen Kıbrıs’a dikkat ediniz sözünden çok daha anlamlı bir önermeydi buydu. Merhum Erbakan’ın Kıbrıs konusundaki tutarlı çizgisi çok anlamlıydı… Makarios’un ve Grivas’ın hayat öykülerinde çocukluk ve aile yaşamlarındaki dramların siyasi hayatlarına yansımaları da öyle yine. 
 
l Kıbrıs’ın her şeyi bu kitapta diyebilir miyiz?
 
Kıbrıs konusunda uzun ara konuşulan konuşulmayan veya yanlış konuşulan her şeyin doğrusu bu kitapta anlatılmaya çalışılmıştır.
 
l Ada’daki Osmanlı eserleri ve o döneme ait tarihi kimlikler çok az biliniyor…
 
Osmanlı’nın kültürel ve tarihi mirası kitapta özel olarak yer alıyor. Osmanlı’nın oluşturduğu kurumların özel tarihi ve kavramların evrimi de sözlük içerisinde yer alıyor. Yani Osmanlı’da Kıbrıs’a özel öneme sahip kim varsa onun hayat öyküsü de kitap içinde anlatılmış durumda… Uluslararası alanda yapılan Kıbrıs anlatımlarında Türkiye’nin yumuşak gücü olabilecek pek çok kavram ve konu yine kitap içerisinde yer aldı.