Kuşkucu okur için Osmanlı Dünyası

Alfa Yayınları Tarih Dizisinden Osmanlı’ya dair çok önemli bir çalışmayı daha okurla buluşturdu. “Osmanlıya dair bir kitap okuyacaksanız bu kitabı okuyun” övgüsüyle yayınlanan Osmanlı Dünyası’nın editörlüğünü Christine Woodhead üstlenmiş. Woodhead’in deyimiyle içerik bakımından son 20-30 yıldır Osmanlı tarihi araştırmalarının genişlemesinin tanığı olan bu kitap, konusuna yakışır biçimde aynı zamanda gerçek anlamda uluslararası boyutlarda ortaklaşmacı bir projeyi temsil ediyor. Reşat Kasaba,  Rhoads Murphey, Colin Imber, Rossitsa Gradeva, Amy Singer, Derin Terzioğlu, Metin Kunt, Hakan T. Karateke, Tijana Kristic, Christine Woodhead, Baki Tezcan, Stefan Winter, Dariusz Kolodziejczyk, Gabor Agoston, Nelida Fuccaro, Nükhet Varlık, Tal Shuval, İsmail Hakkı Kadı, Charles L. Wilkins, Suraiya Faroqhi, Nelly Hanna, Jan Schmidt, Eugenia Kermeli, Başak Tuğ, Tülay Artan, Ariel Salzmann, Michael Ursinus, Ali Yaylacıoğlu ve Ehud R. Toledano, kitaba katkı sunan isimler.

 

Mevcut Osmanlı tarih araştırmalarına özgü, son derce esinleyici çeşitlilikte yaklaşımların hakim olduğu Osmanlı Dünyası’nda, ister kronolojik, isterse imparatorluk merkezli olsun konu başlıklarının tam anlamıyla kapsayıcı olmasından kaçınılmış. Woodhead, “Kuşkucu bir okur kitlesine karşı, meseleleri yeniden düşünmek, açıklamak ve haklı çıkarmak gibi aralıksız bir ihtiyaç” duyduğunu, bu nedenle bu çalışmanın Osmanlı tarihçilerine olduğu kadar, Osmanlı araştırmaları dışındaki tüm öğrenci ve araştırmacılar içen esinleyici olmasını umduğunu belirtiyor. 

 

OSMANLILAR VE ÖTEKİLER

 

Osmanlı Dünyası, beş kısım halinde düzenlenen ve her biri daha büyük sorunun spesifik bir yönünü ele alan 30 makaleden oluşuyor. Bu beş bölüm ise şöyle: “Temeller”, “Osmanlılar ve Ötekiler”,”En Geniş Halinde İmparatorluk”, “Sıradan İnsanlar” ve “Geç Dönem Osmanlılar.” “Osmanlı dünyası”nın doğası hatta varlığı hakkında bir soruyla başlayan, Osmanlı tarihine bir giriş veya onun kapsamlı bir incelemesi iddiası taşımayan bu kitap, başlı başına padişahlar, yeniçeriler ve veziriazamlar, askeri seferler veya İstanbul kaynaklı dış veya iç politikalarla ilgilenmiyor. Daha çok “Osmanlı” tanımı ile ona destek olan veya zorluk çıkaran güçlerin değişmezlerine ve niteliklerine odaklanılıyor. Osmanlı Dünyası, hem bilgilendirici olmayı hem de gelecekteki tartışmalar için yeni hususları ortaya atmayı amaçlayan geniş sentez ve ayrıntılı soruşturmanın bir bileşimini sunuyor. Büyük bir yeniçağ öncesi imparatorluğunun kompozisyonunun topumsal ve bir ölçüye kadar sosyo-ideolojik yönlerini almayı hedeflemiş.