Medya ve sanatın şiddetle imtihanı

Sinema’da var olan şiddet temsilleri ve bunların sosyolojik hayattaki toplumsal yansımaları, aslında önemli bir nokta ve akademik araştırmaların konusu olagelmiştir. Bu konuyla ilgili söz etmek, önceliği şiddetin kaynağına ve insan doğasına vermeyi gerektirir. Öyle zannediyorum ki şiddetin sinema aracılığı ile nasıl ve ne şekilde yönetmen tarafından kullanıldığı da bu noktada belirleyici olabiliyor. Özellikle ana akım büyük bütçeli filmlerde, bol aksiyonlu olanlarında, izleyicinin kendisini beyazperdedeki karakterle özdeşleştirmesi ile şiddeti uygulayan konumuna geçerek içsel rahatlamaya sebep olması, sinemadan rahatlamış bir şekilde çıkmasını sağlarken diğer yandan, metne bağlı olarak izleyicinin perdedeki şiddeti örnek alarak gerçek hayata taşıyıp uygulamasına da sebep olabilmektedir. Ana akımın görece dışında sayılabilecek olan sanat filmlerin bakarsak bu filmlerin pek çoğunda izleyicinin özdeşleşebileceği bir karakter çok fazla bulunmamaktadır. Perdedeki şiddetin bilinçli izleyeciye yansıması zayıf bir ihtimal. Tüm bunlardan sonra özetle aslında filmin içerisindeki şiddet unsurlarının nasıl ve ne şekilde üretildiği ve kurgulandığı ile birlikte filmi izleyen seyircinin kendi zihinsel deneyimi ve karakterine bağlı olarak toplumsal tezahürleri ortaya çıkabilir ya da çıkmayabilir diyebiliriz. 

MARTIN SCORSESE’YE  GÖRE ŞİDDET...

Boğaziçi Film Festivali’nde filmler seçilirken bizim bu konuda en dikkatli olduğumuz nokta, şiddetin estetize edilip edilmiyor olması, etik ve toplumsal değerler konusunda şiddete yönlendiren bir tarafı olup olmaması diyebiliriz. Şiddeti öven, estetize ederek olumlayan filmlerin ortalama izleyici tarafından çok farklı bir şekilde algılanma ihtimali dahi böyle filmlere tereddütlü yaklaşmamız gerekliliğini ortaya koyuyor. Son söz olarak, sinemanın şiddete yönlendirmesi ya da şiddete eğilimli olan izleyiciyi bundan alıkoymasının çok büyük bir fark yarattığını düşünmüyorum. Ünlü yönetmen Martin Scorsese’nin bir sözünü de paylaşmak isterim; ‘Şiddet, modern toplumun hayal kırıklıklarından ve duygusal soğukluğundan doğar.’