Dijital çağın yeni nesil dergileri

Geçmişi 1860’lı yılların sonuna dayanan çocuk dergileri; içerik, dil, konu ve görsellik bakımından gelişerek günümüzde de çıkmaya devam ediyor. Geçmişte çocukların eğitimine büyük katkı sağlayan dergiler, bugün dijitalleşen dünyada yeni nesil çocukların ilgisini çekmeye ve onları bir yerden yakalamaya çalışıyor. 

Çocuk dergileri; toplumsal değerleri öğreten, içindeki masallarla, resimlerle merak duygusunu uyandıran, araştırmaya ve incelemeye sevk eden, okuma alışkanlığı kazandıran, bilişsel ve zihinsel anlamda eğitici mecralardan biri. Bu anlamda çocuk dergilerinin yaşa uygun olarak hazırlanması ve görsellerinin dikkatli bir şekilde seçimi büyük önem arz ediyor. Dergileri sadece çocukların değil ebeveynler, öğretmenler ve çocuklarla ilgili herkesin yakından takip etmesi gerekiyor.  

FUAR TEMASI ‘ÇOCUK DERGİCİLİĞİ’ 

Bu yıl dokuzuncusu düzenlenecek Uluslararası Dergi Fuarı da bu konuya dikkat çekmek için ana temasını “Çocuk Dergiciliği” olarak belirledi. Türkiye Dergiler Birliği (TÜRDEB) ve Dünya Dergiler Birliği (World Periodical Union -WPU) tarafından 8-13 Mayıs tarihleri arasında Sirkeci Garı’nda düzenlenecek fuara bu yıl kültür, sanat, çocuk, mizah, tarih, edebiyat, ekonomi, gençlik gibi alanlarda, yurt içi ve yurt dışı olmak üzere yaklaşık 500 dergi katılacak. 

Geçtiğimiz günlerde yapılan fuarın basın toplantısına katılan Türkiye Dergiler Birliği (TÜRDEB) Başkanı Asım Gültekin, çocukların günümüzde sanal alanla çok yoğun ve iç içe olduklarına dikkat çekti. Gültekin, “Çocukların internette bir siteyi takip etmekten öte bir dergi takip ediyor olması bizim için önemli. Çocuk dergiciliğini, çocuklarımızın geleceğine yatırım olarak görüyoruz. Çocuklarımızın kendi dergilerini kendilerinin çıkarmasını istiyoruz.” şeklinde konuştu.      

NESİLDEN NESİLE DERGİLERİN TARİHİ

Ülkemizde basılan ilk çocuk dergisi, 1869’da yayımlanan Mümeyyiz adlı dergidir. Derginin içeriği daha çok çocukların eğitimi ve terbiyesi üzerine. 1875’de yayına başlayan Sadaka’da ise yabancı dilden çevrilmiş yazılar, küçük hikayeler ve atasözleri yer alır. Dönemin dergilerinde genellikle ahlaklı ve çalışkan çocuk yetiştirme ile ilgili bilgiler yer alır. Çocuk Yurdu, Türk Yavrusu, Çocuk Duygusu, Çocuk Bahçesi 1910’lu yılların en bilinen dergileridir. Cumhuriyet’in ilanı ve 1928’deki Harf Devrimi’yle birlikte çıkan dergilerde vatan sevgisi ve milli bilincin güçlenmesi yönünde bir yayın çizgisi sürdürülür. Latin harfleriyle basılan Musavver Çocuk Postası (1923), Yeni Yol (1923), Haftalık Resimli Gazete (1924) gibi dergiler yeni yazının öğrenilmesinde kolaylık sağlamayı amaçlar. 1950’lilerde renklenen dergilere artık çizgi romanlar konuk olur. Yakın dönem çocuk dergiciliğinin önemli kilometre taşlarından biri olan Doğan Kardeş en etkili yayınlardan biridir. 1977 yılında çıkarılan Milliyet Çocuk dergisi pek çok çizgi romanı sayfalarında ağırlar. Yavrutürk, Doğan Kardeş, Türkiye Çocuk gibi dergiler de yayınlandıkları dönemde çocukların hayatında son derece belirleyici olur.