Dört pusula dört zarfa konulacak

Mart Pazar günü gerçekleşecek mahalli idareler seçimi için geri sayım devam ediyor. Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) belirlediği seçim takvimi süreci işlerken, seçimlere 12 gün kala seçmenlerin merak ettiği soruların cevabı ise şöyle: 

Seçime kaç parti katılacak: YSK kararı uyarınca, AK Parti, BTP, BBP, CHP, DP, DSP, HDP, İP, MHP, SP, TKP ve VP’den oluşan 12 parti seçime katılacak. 

Kurulacak sandık sayısı: Cezaevlerinde kurulacak sandıklar hariç 30 büyükşehirde 44 milyon 212 bin 704 seçmen 142 bin 777 sandıkta, 51 ilde ise 12 milyon 837 bin 77 seçmen 51 bin 851 sandıkta oy kullanacak. 

Oy kullanma kıstasları: Her seçmen, kanunda sayılan istisnalar dışında, hangi sandık seçmen listesinde kayıtlı ise ancak o sandıkta oy kullanabilecek. Bir seçmen, aynı seçim türü için birden fazla oy kullanamayacak. Bir seçmen, hangi seçim çevresinin seçmeni ise ancak o seçim çevresinde yapılan seçimler için oy kullanabilecek. 

Büyükşehirlerde dört pusula: Büyükşehirlerde ikamet eden seçmenler, büyükşehir belediye başkanı, belediye başkanı, belediye meclis üyeliği ile muhtarlık ve ihtiyar heyeti için oy kullanacak. Büyükşehir olmayan illerde ise il genel meclisi üyeliği, belediye başkanı, belediye meclis üyeliği ve muhtarlık ve ihtiyar heyeti için oy verilecek. Köylerde ise il genel meclisi üyeliği ile muhtarlık ve ihtiyar meclisi için oy atılacak. 

Oy pusulası renkleri: Büyükşehir belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası beyaz, il genel meclisi üyeliklerine ilişkin pusula turuncu, belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası mavi, belediye meclisi üyeliğine ilişkin oy pusulası ise sarı renkli olacak. Oy pusulaları tek zarfa konulacak. 

Kaçta sandık başına gidilecek: YSK kararına göre, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis illerinde ve bu illerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak. Bu illerin dışında kalan diğer illerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak. Buna göre oyların sayımı söz konusu illerdeki oy verme saatinin sona ermesiyle başlayacak. 

Seyyar sandık uygulaması: Hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı seçmenler için bu seçimde de seyyar sandıklar oluşturuldu. Bu seçmenler, seyyar sandıklarda oylarını kullanabilecek. İlk kez 24 Haziran 2018’deki Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’nde yapılan uygulama, yerel seçimlerle ikinci kez uygulanmış olacak. 

Oy sayım sıralaması: Büyükşehirlerde, sırasıyla büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık, diğer illerde, sırasıyla belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ve muhtarlık seçimlerine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak. 

Geçerli sayılacak oylar: Bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması, katlanarak zarfa konulması sebebiyle ‘TERCİH’ veya ‘EVET’ mührü ile oy pusulasının arkasına basılan sandık kurulu mühür izinin oy pusulasının diğer kısımlarına geçmesi, bir siyasi parti veya bağımsız aday alanına basılan mührün alanları ayıran çizgili bölgeye taşmış olması, başka bir siyasi parti veya bağımsız adayın alanına taşmamak kaydıyla, siyasi parti veya bağımsız aday alanına birden çok mühür basılması, yetkili seçim kurulları tarafından gönderilen ve Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunan oy pusulalarının arkasının, sandık kurullarının ihmaliyle mühürlenmemiş olması ve zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türüne ait olanının geçersiz olması, diğerinin geçersiz sayılmasını gerektirmeyecek. 

Yasaklar ve propaganda dönemi: Seçim takvimine göre, seçim propaganda dönemi ve bazı seçim yasakları 21 Mart’ta başlayacak. Oy verme tarihi olan 31 Mart 2019’dan önceki 10 günlük sürede, yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla bir siyasi partinin veya adayın lehinde ya da aleyhinde, vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın ve dağıtım yapılamayacak. 

İşaret varsa oy geçersiz

Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan, “Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu” filigranı bulunmayan kağıttan imal edilmiş, YSK amblemi, ilçe seçim kurulu mührü, sandık kurulu mührü yer almayan, tamamı yırtılmış, ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü dışında herhangi bir mühür, imza, yazı, parmak izi veya herhangi bir işaret bulunan zarflar geçersiz sayılacak.

Bunlarla kabine girmeyin

Hamileler, hastalar ve engelliler sıra ile bekletilmeden oylarını kullanacak, yaşlıların da sıra bekletilmeden oy kullanmalarına izin verilecek, ayrıca bu seçmenlere yardım eden seçmenlere de oy kullanmada öncelik tanınacak. Cep telefonu, fotoğraf ve film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak.