26 Nisan 2024 Cuma / 18 Sevval 1445

Karar milletin

Vekillerin 23 günlük mesaiyle kabul ettiği Cumhurbaşkanlığı Sistemi’ne ilişkin anayasa paketi, Nisan’da milletin onayına sunulacak. Yeni Türkiye’nin kritik kavşağında son sözü vatandaş söyleyecek.

ŞERİFE GÜZEL22 Ocak 2017 Pazar 07:00 - Güncelleme:
Karar milletin

Cumhurbaşkanlığı sistemine yönelik Anayasa değişikliği teklifi ikinci tur görüşmeleri Meclis’te 3 gün geceli gündüzlü süren mesai ile tamamlandı. Meclis Genel Kurulu, saat 14.00’da açılmasına rağmen CHP ve HDP, her gün istisnasız verdikleri grup önerileriyle görüşmeleri geciktirebildikleri kadar geciktirmeye çalıştı. Son olarak eski CHP’li Aylin Nazlıaka’nın kendini kürsüye kelepçelemesi de Meclis’i saatlerce oyaladı. Anayasa değişikliğinin ikinci turunda sadece verilen önergeler üzerinde konuşma yapıldığı, başka konuşma olmadığı için birinci tura göre hızlı ilerledi. Üç günde toplam 18 maddelik paketin tümü oylanarak kabul edildi. Önceki gün başlayıp dün sabahın ilk saatlerine kadar süren görüşmeler, teklifin tümü üzerinde yapılan gizli oylamada alınan 339 oyla tamamlandı. 

DEĞİŞİKLİĞİ MİLLET YAPAR

Başbakan Binali Yıldırım, teklifin tümü kabul edildikten sonra saat 04.00’da kürsüye çıkarak, “Hepinize hayırlı sabahlar diliyorum” sözleriyle konuşmasına başladı. Başbakan, “Bugün burada bir Anayasa değişikliği yapmadık. Biz bir Anayasa değişikliği teklifinin görüşmelerini yaptık. Anayasa değişikliğini gerçekleştirecek olan aziz Türk milletidir. Biz bugün vekiller olarak bize verilen görevi yaptık. İşi asıl sahibine, millete tevdi ediyoruz. Şimdi söz milletindir, karar milletindir. Yetki milletindir, mühür milletin elindedir. Milletimiz bu konuda son sözü söyleyecek, son kararı verecektir” dedi. Başbakan’ın sözleri, AK Parti milletvekillerince ayakta alkışlandı.Başbakan Yıldırım’ın, “Türk milleti cumhuriyete, cumhuriyetin değer ve kazanımlarına aşık bir millettir” sözleri de milletvekillerinden büyük alkış aldı. Başbakan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Böyle engin feraseti ve basireti olan cesaret abidesi bu milletin bir ferdi olmak hepimiz için gurur vesilesidir, onur vesilesidir. Bu aziz millet, 23 Nisan 1920’de bu yüce Meclisi kurdu. Bu aziz millet, kahramanca bir kurtuluş mücadelesi verdi, istiklalini bizatihi kendisi kazandı. Bu yüce millet, 29 Ekim 1923’te cumhuriyeti ilan etti; cumhuriyete sahip çıktı, korudu kolladı, büyüterek bugünlere getirdi. 15 Temmuz gecesi bu necip millet, Gazi Meclis’iyle birlikte Hükümetini, devletini, ülkesini canı pahasına korudu, dünyanın hayranlığını kazandı.”

Anayasa değişikliği teklifi yasalaştı, süreç bundan sonra nasıl işleyecek?

EN DOĞRU KARAR

Cumhuriyet tarihi boyunca da Türk milletinin, sandık her önüne geldiğinde o engin ferasetiyle, aklıyla, vicdanıyla her zaman, istisnasız olarak en doğru kararı verdiğini belirten Başbakan Yıldırım, “Şundan hiçbirimizin şüphesi olmasın: Millet bu Anayasa değişikliği konusunda da en doğru kararı mutlaka verecektir. Milletimiz sandığa gidecek, aklıyla, vicdanıyla oy kullanacak, Türkiye için en doğru tercihi yapacaktır. Milletin vereceği karar en isabetli karar olacaktır. Şüpheniz olmasın, millet her şeyin en iyisini bilendir.” Başbakan, konuşmasında, Anayasa Komisyonu Başkan ve üyeleri ile milletvekillerinin yanı sıra, siyasi partilerin genel başkanları da teşekkür ederken, Anayasa değişikliği görüşmeleri sırasında özverili çalışmalarından dolayı Meclis çalışanları, stenograflara, servis yapan hizmetlilere ve garsonlara da teşekkür etti.

SÖMESTR TATİLİ

Meclis, Anayasa mesaisinin ardından 7 Şubat’a kadar tatil yapacak. Anayasa görüşmeleri nedeniyle gece sabahlara kadar çalışan milletvekillerine de Başbakan Yıldırım, “Bu sürede kesinlikle teşkilat ve parti programları yapmayın. Tamamen çocuklarınız ve ailenizle geçirin. Bir daha zamanınız olmayacak çünkü” diyerek, vekillere de tatilde teşkilat ödevi vermedi. 

EŞİ İÇİN DUA İSTEDİ

MHP Milletvekili Saffet Sancaklı, eşi Hülya Sancaklı’nın ateşli silahla yaralanması sonrasında ilk kez Meclis’te çalışmalara katıldı. Başbakan Yıldırım, Sancaklı’ya geçmiş olsun dileklerini iletti. Olayın ardından kendisine destek olan herkese teşekkür eden Sancaklı, eşi için dua istedi.

YENİ SİSTEM NELER GETİRECEK?

Anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanlığı sistemi çatısı altında getirilmesi öngörülen yeni düzenlemeler şöyle: “Milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkarılacak. Vekil seçilebilme yaşı 18’e indirilecek. TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri, 5 yılda bir aynı gün yapılacak. Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilmeyecek. Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olacak. Bir kişi en fazla 2 kez cumhurbaşkanı seçilebilecek. Cumhurbaşkanı “Devlet başkanı” olacak, yürütme yetkisini üstlenecek, Başkomutanlığı temsil edecek. Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atayacak ve görevlerine son verecek. Cumhurbaşkanı, OHAL ilan edebilecek.  Bütçeyi Cumhurbaşkanı Meclise sunacak. Bakanlar Kurulu olmayacak. Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılacak ve yerine getirilecek.      

Neden cumhurbaşkanlığı sistemi?

Referandum en geç 9 Nisan’da

Anayasa değişiklik teklifinin Meclis’te onaylanmasının ardından sıra referandumda. Teklifin, Cumhurbaşkanı’nca onaylanıp Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte referandum takvimi işlemeye başlayacak. Cumhurbaşkanı’nın, onay için 15 günlük süresi bulunuyor. 21 Ocak’ta kabul edilen teklifin onayı için Cumhurbaşkanı’nın, 5 Şubat’a kadar zamanı var. Dolayısıyla en geç 5 Şubat’ta Resmi Gazete’de yayımlanmış olması gerekiyor.   

Referandum, teklifin Resmi Gazete’de yayımlanmasının üzerinden 60 gün geçtikten sonra gerçekleştirilecek. Bu durumda referandumun da en geç, 9 Nisan’da yapılması gerekiyor. Ancak Cumhurbaşkanı’nın, onayının ardından 31 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanması halindeyse 2 Nisan’da referanduma gidilecek.