25 Nisan 2024 Perşembe / 17 Sevval 1445

Münbiç modeli

Türkiye ile ABD, Suriye’de işgal altındaki toprakların yönetimi için PYD’nin dışlandığı Münbiç modelinde anlaştı. Bölgenin güvenliğini Türk ve ABD askerleri sağlayacak, yönetim nüfusa göre belirlenecek.

SEVİL NURİYEVA14 Mart 2018 Çarşamba 07:00 - Güncelleme:
Münbiç modeli

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, çeşitli temaslarda bulunmak için gittiği Moskova yolunda gazetecilerin sorularını yanıtladı. İşte bakanın önemli mesajları… 

- YPG OLMAYACAK: (Münbiç ve ABD ile anlaşma?) Bizim ABD ile kurduğumuz çalışma grupları, YPG’nin olduğu bölgeler nasıl istikrara kavuşturur, kimin yöneteceğini nasıl sağlayabiliriz. Temel prensip, nüfusu oranında yönetim olması. Yani Münbiç yüzde 90 Arap’sa, burayı yönetenler de güvenliğini oluşturup güvenliği tesis edecek yapının da yüzde 90’ını Araplar oluşturacak. Ama hiçbir şekilde YPG içinde olmayacak. Bu bizim talebimiz. 

- ABD’YLE YAPACAĞIZ: Bunu ABD ile birlikte yapacağız. ABD Dışişleri Bakanı geldiğinde yaptığımız açıklama buydu. Ama önce Münbiç’ten başlayacağız, Münbiç’te bir model uygulayacağız. Snra di ğer yerlere bunu götüreceğiz. Bu Rakka için de geçerli. Fırat’ın doğusundaki, YPG’nin doğusundaki tüm yerler için geçerli. İşin özeti bu. 

- TAKVİME BAĞLAYACAĞIZ: Üçüncü komisyonda çalışma grubu ise, PKK ile mücadele ile ilgili. Birincisi de konsolosluk işleri. İkili siyasi ilişkiler, S-400 var, FETÖ var. Hukuksal işlemler var, vs. vs. Washington’a gittiğimizde toplantılar yapıldı. Suriye ile ilgili toplantıda, işte YPG, buranın güvenliğini ABD ile Türkiye nasıl sağlayacak, oluşumları nasıl gerçekleştireceğiz. Kim yönetecek, güvenliği kim tesis edecek, güvenlik birimleri kimlerden oluşacak. Bu konularda ABD ile Türkiye birlikte çalışacak. Bunu bir takvime bağlamak istiyoruz. 

- 19 MART’TA BELLİ OLACAK: (Öngörülebilir bir takvim var mı?) Öngörülebilir bir takvim üzerinde çalışıyoruz. Ama netice itibariyle, ön çalışmalar taslak çalışmaydı. 19 Mart’taki dışişleri bakanları toplantısında yol haritası net bir şekilde, tarihlerle beraber belli olacak. 

- SOMUT ADIM: (Münbiç’le ilgili takvim çıkacak mı?) Tabii çıkacak. En başta da söyledik. Tillerson geldiğinde, bu çalışma grupları topu taca atma değildir. Somut adımları birlikte atacağız. 

- VERDİK: (ABD tarafına kağıt verildi mi?) Yol haritası ile ilgili ABD bir kağıt verdi, biz verdik. 19’unda ortak yol haritası olacak. (Yol haritaları ne kadar kesişiyor?) İki günlük toplantıda farklı olduğumuz şeyler olabilir ama bir anlayışa doğru gidiliyor. 

- TÜM BÖLGEYİ KAPSAYACAK: (Bu sadece Münbiç için mi? Suriye’nin geneli için mi?) Bu model önce Münbiç’te uygulanacak ama amacı tüm bölgeleri kapsayacak. 

- KAYITLAR VAR: (Nüfus nasıl belirlenecek? ) Kayıtların hepsi var. O nüfusların hepsi var. YPG girmeden önce, savaş başlamadan önce o şehirlerin ne kadarı Arap, Kürt, Süryani, Keldani hepsi var. 

- YPG OLMAYACAK: (Bu şartlarda YPG’ye kalan bölge var mı?) Suriye’de Kürtler olacak. Kobani… Kürt ağırlığı varsa, Kürtler olacak.. Ama YPG adı altında YPG olmayacak yani. Terör örgütleri olamaz diyoruz. Diğer Kürtler olsun. ABD’nin YPG dışında tanıdığı Kürt vardır. 

- GİTMEZSE OPERASYON: (Afrin, Münbiç ve Fırat’ın doğusunda operasyonlar devam edecek) Bu ifadeler, Münbiç’te yapılmak istenen plan işlemezse geçerlidir. YPG gidecek, gitmezse operasyon yapılacak. Fırat’ın doğusuna plan işlediği takdirde, her bir şehir güvenli bölge haline gelecek. Dolayısıyla Fırat’ın doğusu ta Deyrizor’a kadar rejimin olduğu yere kadar bir güvenli bölge haline gelecek. 

- SINIRI KAPSAYACAK: (Bütün sınırı kapsayacak mı?) Evet bütün sınırı kapsayacak. Sınırdan, Münbiç’ten diğer tarafa kadar.

YAYIN YÖNETMENLERİYLE ZİRVE 

Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyinin alt birimi Ortak Stratejik Planlama Grubunun 6. Toplantısı’na katılmak üzere Moskova’da bulunan Çavuşoğlu, Rus basın yayın organlarının genel yayın yönetmenleriyle bir araya geldi. 

GÜVENLİĞİ TÜRK VE ABD ASKERLERİ SAĞLAYACAK 

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, güvenli bölgenin güvenliğiyle ilgili olarak, “ABD ve Türkiye sağlayacak. Ne zamana kadar, buranın güvenliğini sağlayana kadar, buna kim karar verecek, Türkiye ve ABD birlikte karar verecek” dedi. 

- TEMKİNLİYİZ: (Güvenli bölge ne oldu?) Böyle bir güvenli bölge fikrine, şu anda ABD’nin son teklifine temkinli yaklaştık. Daha önce bizden gelmişti. Amacımız farklıydı, şu anki teklif ne için var nasıl uygulanacak. Çalışma grubu üzerinden uygulayacağımız plan, kendiliğinden zaten tüm bu bölgeleri güvenli bölge haline getiriyor. İstikrarlı bölge haline getiriyor. Çünkü yerel halk güvenliği devralıyor, güvenlik tesis ediliyor. İnsanlar buraya dönebilecek. Böyle olunca, kendiliğinden güvenli alanlar oluşuyor. 

- TÜRK ASKERİ OLACAK: (Güvenli gölgelerde güvenliği kim sağlayacak? ABD ve Türk askerleri olacak mı?) Münbiç mesela YPG çekilecek, ABD ve Türk askerleri olacak orada. YPG’nin çekilmesine nezaret edileceğiz. Buranın güvenliğini kim sağlayacak? ABD ve Türkiye sağlayacak. Ne zamana kadar, buranın güvenliğini sağlayana kadar, buna kim karar verecek, Türkiye ve ABD birlikte karar verecek. Aynı şekilde buraları yöneten kişiler. 

- FARKLI AÇIKLAMALAR AZALDI: (ABD’lilerden gelen farklı açıklamalar?) Son görüşmede bu rahatsızlığı dile getirdik. ABD’liler son toplantıda, azalma olduğunu söylemişler, doğru, azaldı. Daha önce günlük farklı açıklamalar geliyordu. Şimdi yine ara ara çıkıyor ama daha az. 

- AYRI KONULAR: (Hakan Atilla? Askeri alanda yakınlaşma olurken, Türk bankalar, cezalar, davalar nasıl etkileyecek?) Diyelim ki Münbiç modeli işlerse, ilişkilerimize katkı sağlar. İşlemezse ilişkilerimizi de etkiler. Her biri ayrı ayrı konulardır. İlişkilerde tek bir faktör tek bir konu yok. Bir konuda diyelim ki anlaşamadın, sorun yaşadın, tüm konularda sorun yaşarsın anlamına gelmez. 

- TEMKİNLİ: (Ruslar, Türkiye-ABD ve Münbiç konusunda nasıl yaklaşım içinde?) Biraz temkinli yaklaşıyor Ruslar. Çünkü oralar ne olacak, Suriye’nin geleceği ile ilgili hangi adımlar atılacak, bizim attığımız adımlar Suriye’nin toprak bütünlüğünü destekleyici adımlar olduğu için, o bakımdan Rusya’nın endişesi olmaz. Terör örgütü DEAŞ’la mücadele hepimizin ortak mücadelesi. Terör örgütü YPG konusunda ise Rusların duyarlılığı değişti. 

KARLOV’UN EŞİNİ ZİYARET ETTİ

Çavuşoğlu, 2016’da düzenlenen silahlı saldırı sonucu hayatını kaybeden Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov’un evini ziyaret ederek, eşi Marina Karlova ile görüştü. Evinin bulunduğu apartmanın girişine karanfil bırakan Bakan Çavuşoğlu, Karlov’un odasını da gezerek, hayatıyla ilgili bilgi de aldı. 

MİHRAÇ URAL KAÇMIŞ GİTMİŞ

- NEREYE GİDECEKLER?:  (Bu kadar YPG’li nereye gidiyor?) O kadar DEAŞ’lı Rakka’dan sonra nereye gitti... Tabii süreçte silahların alınması da var.   

- TALEP ETTİK:  (Mihraç Ural?) İade talebi var ama hemen kaçmış gitmiş. Orada olduğunu tespit ettiğimiz anda gitmiş. Çünkü bizzat Putin’e cumhurbaşkanımız söylemişti. 

19 MART  KIRILMA NOKTASI

- ŞU AN YOK: (Yerli unsurlardan oluşacak diyoruz güvenlik. Rejim dahil olacak mı?) Şu anda rejimden bir şey istenmeyecek. Siyasi çözümden sonra yeni oluşacak yönetime devredilecek. Yeni seçimden sonra. 

- ÖNEMLİ: (19 Mart kırılma noktası mı olacak?) Yol haritası konusunda anlaşabiliriz. Sonra 30, 60, 90  gün içinde oldu mu olmadı mı... 19’u bunun belirlenmesi bakımından önemli.