4 Mayıs 2024 Cumartesi / 26 Sevval 1445

İlk ezan ne zaman okundu

Ezan, namaz vaktinin geldiğini bildiren bir çağrı olarak bilinmektedir. Ayrıca Ezan-ı Muhammedi olarak da adlandırılmaktadır. Ezanı okuyan kişi ise müezzindir. Ezan, İslam alemi için oldukça önemlidir. Bu nedenle ilk ezanın okunması da bu konuda büyük önem taşımaktadır.

30 Aralık 2017 Cumartesi 07:00 - Güncelleme:
İlk ezan ne zaman okundu
Ezanın Ortaya Çıkışı ve İlk Okuma
Ezan, hicretten yani 622 yılından itibaren okunmaya başlamıştır. Ezan vakitleri daha tam olarak yerleşmediği için Hz.Muhammed bu konuda neler yapacağını yani insanlara ezan vaktinin geldiğini nasıl duyuracağını düşünmeye başlamıştır. İnsanlar boru çalmak ya da bayrak asmak gibi önerilerde bulunmuştur fakat bu öneriler herkes tarafından kabul edilmemiştir. Bunun üzerine Abdullah bin Zeyd, rüyasında öğretilen ezandan bahsetmiştir. Sonrasında bu durum tüm Müslümanlar tarafından mantıklı görülünce kabul edilmiştir. Bazı kaynaklarda ilk ezanın Hz. Muhammed tarafından okunduğu söylenmektedir. Bazı kaynaklara göre ise Hz. Muhammed’in emri ile ezan Bilal-i Habeşi’ye öğretilmiştir ve ilk onun tarafından okunmuştur. Bilal’in öğrendiği ezan sözlerini yüksek sesle okumaya başlaması ile Müslümanlar namaza çağırılmaya da başlanmıştır. Ezan saatleri de bu olayın ardından düzenlenmeye başlamıştır. 
 
İlk Türkçe Ezan
19.yüzyıl Türkçülük hareketinin yaygınlaşması ile bilinmektedir. Bu nedenle 19.yy’da Türkçülüğü yaymak için bazı çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. İlk olarak Türkçe ezan kavramının da bu dönemde çıktığı söylenmektedir. Bu durumu ilk önce Ali Suavi’nin Türkçeyi yaymak için öncelikle ezanın ve surelerin Türkçeleştirilmesini söylemesi ile görüyoruz. Ancak bu dönemde herhangi bir çalışma yapılmamıştır. 
Türkiye Cumhuriyeti dönemine geçildiğinde 1931 yılının Aralık ayında Atatürk ve arkadaşları tarafından ezan ve hutbenin Türkçeleştirilmesi için çalışmalar başlamıştır. 22 Ocak 1932 yılında Kur’an’ın ilk Türkçe çevirisi tamamlanmıştır. Bu ezanı ilk olarak İstanbul Yerebatan Camii’nde Hafız Yaşar okumuştur. Ayrıca 3 şubat 1932 gününe denk gelen Kadir Gecesi’nde de Ayasofya Camii’nde Türkçe kuran, tekbir ve kamet okunmuştur. 
 
Kesin olarak Diyanet İşleri Bakanlığı’nın yayınladığı 18 Temmuz 1932 tarihli genelde ile Türkçe ezan tüm yurtta uygulanmıştır. Bu durum pek çok kişi tarafından eleştirilse de, bir o kadar kişi de bu duruma sevinmiştir. Bu şekilde ezanı daha iyi anladıklarını ifade etmişlerdir. Daha sonra Diyanet İşleri Başkanı Rıfat Börekçi tarafından 6 Mart 1933 tarihinde salanın da Türkçe okunmasına karar verilmiştir. Sala, İslam Peygamberi Hz. Muhammed’e saygı ve hürmet içeren sözleri barındırmaktadır. Bu olay üzerine sala da Türkçe okunmaya başlanmıştır.
 
1941 yılında ise Arapça ezan tamamen yasaklanmıştır. Tahmin edeceğiniz gibi bu duruma da ülke çapında bazı tepkiler verilmiştir. Bu olayın üzerinden 9 yıl geçtikten sonra, 1950 seçimlerinden sonra ezan tekrar Arapça okunmaya başlanmıştır. Daha sonra ülkemizde bir daha hiç Türkçe ezan sesi duyulmamıştır.