İşte Türkiye'nin ilk gezegen keşfinin yapıldığı gözlemevi

Tübitak Ulusal Gözlemevi, deniz seviyesinden 2500 metre yükseklikte bulunan Bakırlıtepe, Antalya’nın batısında yeralan Beydağları’nın en yüksek zirvelerinden birinde kurulu, 1997 yılından bu yana hizmet vermekte ve birçok araşrımaya ev sahipliği yapmakta.

Türkiye'nin ilk Ötegezegen keşfinin yapıldığı yer Tübitak Ulusal Gözlemevi ve keşfin yapıldığı teleskop ise ülkemizin en büyük optik teleskopu olan RTT150 teleskopu.

RTT150 teleskopu'nun kısa hikayesi

(Russian Turkish Telescope) Rusya ile Türkiye arasında imzalanan bir protokol çerçevesinde 1998 yılında kuruldu ve ilk Işık Eylül 2001'de alındı. Üyeleri, TÜBİTAK, Kazan Federal Universitesi ve Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Enstitüsü'dür. St. Petersburg'daki LOMO fabrikasında yapıldı ve Özbekistan'da Maidanak Gözlemevi'nde bir eşi bulunuyor.

Ayrıca teleskopa Japon gökbilimcilerden gelen bir teklifle bir iyot hücresi eklendi.

RTT150 teleskopu ile çekilmiş bazı gökcisimleri

Ulusal Gözlemevi'nden rtt150 telekopu ile çekilmiş Yaklaşık 3000 ışıkyılı uzaklıkta bulunan bu gezegenimsi bulutsu, ngc2438

Sarmal Gökada, Ulusal Gözlemevi'nden rtt150 telekopu ile çekildi

O keşif

Ankara Üniversitesinden Yard. Doç. Dr. Mesut YILMAZ, Prof. Dr. Selim Osman SELAM ve doktora öğrencisi İbrahim ÖZAVCI’nın, Ege Üniversitesinden de Prof. Dr. Varol KESKİN’in araştırmacı olarak katıldığı uluslararası ekip, gözledikleri 50’den fazla yıldızdan biri olan ve HD 208897 olarak bilinen dev bir yıldızın etrafında yörüngede dolanan Jüpiter boyutlarına yakın bir gezegen keşfetti. Yeni bulunan bu ötegezegenle ilgili makale 6 Ağustos'ta arXiv preprint sunucusunda ayrıntılı olarak yayınlandı.

HD 208897 adlı yıldız, Dünya'dan 212 ışıkyılı kadar uzakta bulunan K0 tayf türünde dev bir yıldızdır. Güneşimizden beş kat daha büyük yarıçapa sahip olan bu dev yıldızın kütlesi yaklaşık olarak 1,25 Güneş kütlesi kadardır. Metalce zengin olan bu kırmızı dev, evriminin bu aşamasının erken evresindedir.

50 kadar evrimleşmiş G ve K tayf türünden yıldızların etrafında bileşen yıldız ve gezegenleri araştırmak için 2007'de başlatılan çalışmada halen sürmekte olan çok sayıda gözlem yapıldı. Bu araştırmada gözlenen 50 yıldızdan 13’ünde dikine hız değişimleri belirlendi.

Uzun yıllar süren gözlemlerde HD 208897 adlı yıldızda dönemli bir dikine hız değişimi belirlendi. Bu değişim de görülmeyen bir bileşenin varlığını ortaya koydu.

Yeni bulunan gezegenin kütlesinin en az 1,4 Jüpiter kitlesi kadar olduğu, yıldızından yaklaşık olarak 1,05 AB (1 AB, Güneş ile Dünya arasındaki uzaklık) uzaklıkta olduğu ve pek basık olmayuan yörüngesinde 353 günlük bir dönemle dolandığı hesaplandı. Bu yıldızın etrafında belki de başka ve daha küçük kütleli gezegenler de bulunabilir. Bunun sürmekte olan gözlemler gösterebilir.

Ulusal Gözlemevi ve rtt150 telekopu ile çekilmiş Jüpiter gezegeni

Bu keşifle, metalce zengin ara-kütleli yıldızların etrafındaki gezegenlerin oluşumu ve yıldızların evriminin gezegen sistemi oluşumu üzerindeki etkisini anlamada bir adım atılmış olabilecektir.

Çok sayıda yıldızın gözlendiği bu çalışmada, dikine hız değişimi gösterdiği belirlenen diğer yıldızlarda da ötegezegenlerin varlığı ortaya çıkarılabilir. Bu biçimde bulunabilecek en az iki aday daha vardır.

Bu keşifle, ülkemizde ilk kez bir ötegezegen bulunmuş oldu.

Ulusal Gözlemevi ve rtt150 telekopu ile çekilmiş Mars gezegeni

Bizi Takip Edin

İşte Türkiye'nin ilk gezegen keşfinin yapıldığı gözlemevi

Popüler Haberler

Rutte Türkiye'de... Cumhurbaşkanı Erdoğan: Gazze'de kalıcı ateşkes sağlanmalı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD ziyaretini erteledi

MHP'den Mansur Yavaş'a 'Milli Egemenlik Platformu' tepkisi

Bakan Şimşek: Küresel ekonomik görünümde Türkiye lehine daha olumlu bir arka plan var

İletişim Başkanı Altun: Batı'nın rahatsızlığını görüyoruz ama haklı davamızdan vazgeçmeyiz