Zor günlerden geçiyoruz. Son üç ayda gerek çalışanlar, gerek işçiler ve gerekse de kamu kurumları bir çok yenilik gördü.
Bir çok kişinin adını bu süreçte ilk defa duyduğu kısa çalışma ve pandemi ücretsiz izin nakdi ücret desteği veya fesih yasağı hayatımızı önemli ölçüde etkiledi. 1 Haziran itibariyle birçok işyerinde yeni normal koşullarla üretim ve çalışmalar başladı. Ancak işveren fesih yasağı halen devam ediyor.
İşverene hangi fesihler yasak?
7244 sayılı Torba Kanunla, İş Kanunu kapsamında olan veya olmayan her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle İş Kanunu’nun 25 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci bendinde veya diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecektir.
Diğer bir deyişle 7244 sayılı Kanunla 17 Nisan-17 Temmuz dönemi üç ay süre ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işverenlerin iş akdinin sona erdirilmesi kısıtlanmıştır.
Diğer bir deyişle bu süreçte işçinin 25/2 ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları, belirli süreli iş sözleşmesinin kendiliğinden sona ermesi, işyerinin kapanması ve işin sona ermesi durumlarında işveren tarafından işçinin çıkış işlemi yapılabilir.
Bunlar haricinde işveren feshi yapılamaz.
Fesih yasağı kime var?
Esasen fesih yasağı işveren için geçerlidir. Fesih yasağı sadece işveren tarafından yapılacak fesihler için geçerlidir. İşveren tarafından 25/2 kapsamında işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecektir. Bu süreçte işçinin 25/2 ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları, belirli süreli iş sözleşmesinin kendiliğinden sona ermesi, işyerinin kapanması ve işin sona ermesi durumlarında işveren tarafından işçinin çıkış işlemi yapılabilir.
İşçi tarafından yapılacak fesihler 7244 sayılı Kanunla getirilen herhangi bir pandemi fesih yasağına tabi değildir.
İşçinin fesih nedenleri
Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi, belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa), belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi, emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme, malulen emeklilik, askerlik, kadın işçinin evlenmesi, emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması, sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli, işçi tarafından zorunlu nedenle fesih, işçi tarafından sağlık nedeniyle fesih, işçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih, işveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih, gazeteci tarafından sözleşmenin feshi gibi nedenlerle iş sözleşmesi işçi tarafından sona erdirilebilecektir.
İstifa işçi iradesi ile iş akdini sona erdirme olduğu için fesih yasağı kapsamında yer almamaktadır.
İşçinin istifa etmesinde veya İş Kanunu 24. maddesine göre haklı nedenle fesih yapmasında bir sakınca bulunmuyor. Diğer bir deyişle işçinin kendisi tarafından istifa, askerlik, emeklilik, evlilik veya 24. Madde kapsamında fesih yapılabilecektir.