Bölgesel açıdan bakıldığında ise, demokratik, İslamcılıkla barışık bir Mısır, bölgede yeni ve yerli bir düzenin olmazsa olmazıydı. Darbe bu nedenle Mursi’ye değil, asıl bu bölgesel düzen ihtimaline de vurulmuş bir darbedir.

“Diktatöre karşı oluşturulan eylem stratejisi” demokratik seçimle işbaşına gelmiş meşru bir lidere karşı işe yaramadı. Bunu sorgulamak yerine, bu lideri ‘diktatör’ gibi göstermeye çalışmak ise karşı tepkisini hızla üretti. ‘Yedirmeyeceğiz’ ifadesiyle kayda geçen bu tepki, eylemcilere de bir şeyler öğretmeli: ‘Devrim’ şartlar olgunlaşırsa gelir; toplumu ‘devrime’ zorlamak için ‘çelişkileri keskinleştirmek’ ise eski tip siyasetin tekniğidir.

İslamcılık tartışması pek çok yeni soru akla getirdi, pek çok soruyu da güncelledi. Nuh Yılmaz’ın yazısı İslamcılıkla ilgili akla gelen hemen her soruyu İslamcılık şemsiyesini geniş açarak ele alıyor.

Yaklaşık 3 yıl önce Binnaz Toprak ‘endişeli modern’ kavramı ile ortaya çıktığında endişesinin kaynağı bugün şahit olduğumuz ‘endişe’lerden farklıydı. Toprak için o dönem endişenin kaynağı “yeni bir vesayet sistemi ihtimali” ya da ‘otoriterleşme’ydi.

Özrün arkasından, tazminatlar konusu çözülürse Türkiye Tel Aviv’de halen bulunmayan elçiyi geri göndermeyi gündeme alacak. Diğer tüm adımlar geri alınabilse de özrün geri alınabilmesi mümkün olmadığından, Türkiye her halükarda karlı çıkacaktır.

Cilvegözü saldırısı ile birlikte iç savaşın terör ve güvenlik boyutu daha fazla öne çıkıyor. Önümüzdeki dönemde ise kaçakçılık, fuhuş, uyuşturucu, radikalleşme, artan terör gibi başka yan etkiler de etkisini daha fazla hissettirecek.

2013’deki riskler ne kadar konuşulur, farklı kurum ve kuruluşlar bu riskleri ne kadar öngörebilirse 2013 o kadar rahat atlatılabilir. Bu nedenle dış politika ve güvenlik politikalarının daha kamusal ve daha siyasa eksenli bir hal alması bölgesel bir güç olmak isteyen Türkiye için zorunluluktur.

Asıl mesele Ortadoğu’da yeni düzenin nasıl ve kimler tarafından kurulacağı, Mısır’ın bu düzende rolünün ne olacağıyla ilgili. Yerli, güçlü, halkıyla ve halkının talepleriyle barışık bir Mısır hem Türkiye’nin yükünü paylaşacak, hem de yeni bir düzenin bölgenin çıkarına olmasını temin edecek.

Amerikalılar Ortadoğu’nun ekonomisini, coğrafyasını, etnik yapısını vs. bizden çok daha iyi biliyorlar. Ancak Ortadoğu’yu hiç mi hiç hissedemiyorlar. Bu bilgi onların hissetmesini sağlayamıyor. Kahire elçiliğinin mesajındaki gibi hisseden sesler olunca da susturuluyor. İşte Türkiye’nin Ortadoğu’ya yıllardan sonra hızla intibak etmesinin sırrını biraz da bilginin çaresiz kaldığı bu ‘hissiyatta’ aramak gerekir.

Arakanlı Müslümanlar, siyasetle stratejinin, din ile paranın içiçe geçtiği çok yönlü bir şiddetin kurbanı. Türkiye’nin yaptığı ise ödenmek üzere verilmeyen, verenlerin dahi unuttuğu bir borcu hatırlayarak hem borcuna sadık olduğunu göstermek, hem de karşılıksız vererek kendi ulus kısıtlarının ötesine geçerek kendi varoluşunu tezkiye etmektir. Arakan’a yardım toplumu sağaltacaktır.