15 Temmuzlara direnebilmek için sömürgecileri “hafıza”da tutmak şart

Mimar Hilmi Şenalp ve ekibi tarafından dizayn edilen 15 Temmuz Hafıza Müzesi, o gecenin şehit, gazi, kahramanlarına bir saygı duruşu. Öte Türkiye’nin başına gelenin dünyadaki benzerlerini de anlatıyor. Böylelikle uluslararası darbecilerin patronu Batı emperyalizmi ve büyükbabaları sömürgeciler de insanlık utancı olarak “hafıza”da yerini alıyor.  Hafıza 15 Temmuz’da şehitlerin fotoğraflarına ve biyografilerine, darbeler ve sömürgecilik tarihine dair bilgilere dokunmatik ekranlardan ulaşılabiliyor. Şehadet Şuuru Salonu’nda 15 Temmuz’a dair 3 boyutlu videolar izlenebiliyor. Bin 500 metrekare alanda iki kat inşa edilen müzenin zemin girişindeki duvarda “Unutma” yazısı ile 15 Temmuz şehitlerinin isimleri ve onları temsilen tavandan sarkan beyaz güvercinler bulunuyor. Girişteki dev ekranda 15 Temmuz videoları ve belgeselleri gösterime sunuluyor. İkinci katta ise vatandaşları, “Göreceklerin senin hikâyendir.” yazısı karşılıyor. 

“HİÇ AKLETMEZ MİSİNİZ?”

İçine girildiği andan itibaren 15 Temmuz’u hissettiren “15 Temmuz Hafıza Müzesi” bir ev sahibi gibi kendini adım adım, aşama aşama tanıtıyor. Karşınıza çıkan her duvar, o gecenin erken saatlerinden başlayarak çıtayı yükseltiyor. Kaos, Darbe Hazırlığı başlıkları ziyaretçiyi hep bir sonraki aşamaya taşırken, birden bir merdiven çıkıyor karşınıza… Yerden başlayarak basamak basamak dizilmiş ayakkabıların olduğu bir merdiven. 251 çift… Kimlerin olduğunu biliyorsunuz, tıkanıyor, başınızı yukarı kaldırıyorsunuz; tavanda beyaz kuşlar, 251’i göğe doğru kanat çırpıyor. Ayakkabıların sahiplerini görüyorsunuz. 

Çeşitli levhalar sergilenen emanetler hakkında bilgi sunarken, müzenin farklı noktalarında dikkat çekici başka yazılar da var. Bunlar özellikle ihmal ettiğimiz taraflarımıza sesleniyor. Mesela “HİÇ AKLETMEZ MİSİNİZ?”, “HİÇ DÜŞÜNMEZ MİSİNİZ?” gibi Ayet-i Kerimeler. Mesela çeşitli vecizeler. En akılda kalanı kuşkusuz Mevlana’ya ait olan; Geçmişten ibret almazsa kişi, geleceğe ibret olmaktır işi… 

Hafıza Müzesi gezilirken, ziyaretçiler arasında sessiz bir anlaşma var gibi geliyor. Kim şehitlerin emanet eşyalarına baktığında hüznü taşarsa, tanıdık tanımadık biri yaklaşıyor, omzuna dokunup bakışıyla teselli ediyor karşısındakini. Şüphesiz bunlar içinde en ilgi çekeni Şehit Ömer Halisdemir’e ait bir bere ve kama. 15 Temmuz’da halkla lideri buluşturan bir küçük cihaz, elbette sıradan bir telefon olmanın çok ötesinde anlam taşıyor. Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile gazeteci Hande Fırat’ın görüşmesi ve bu görüşmenin aracısı telefon da hafızaya kazananlar arasında. Sergi alanındaki ilginç objelerden biri küçücük bir ahşap fıçı. O geceyle ilgisini yanına iliştirilen bir not anlatıyor; 

Ziyaretçilere ev sahipliğini üstelenen 15 Temmuz Derneği, müzenin hayata geçmesi için önemli gayret sarfetmiş bir STK. Şehit yakınları ve gazilerle teması sürdüren ve bütün yargı süreçlerini takip eden dernek, uluslararası sempozyumlarla da 15 Temmuz direnişini Türkiye’de ve dünyada canlı tutuyor.