Bir nesli uzatan spor dalları

İngiltere’deki Imperial College’den James Bentham liderliğindeki uzman kurulu geçen hafta 187 ülkenin boy uzunluğu analizini yayınladı. Raporda Türklerin ortalama boy uzunluğunun 1914-2014 döneminde 10 santimetreden fazla arttığı sonucu çıktı. Afrika ülkelerinde ise ortalama boy artışı 2-5 cm arasında kaldı. Bilim insanlarına göre, anne-çocuk sağlığı, genel sağlık hizmetleri, hijyen ve beslenme alışkanlıklarındaki iyileşmeler insanların boyunu uzattı. Araştırmaya göre Türkiye’de kadınların boyu 100 yılda 11 santimetre, erkeklerde ise ortalama 14 santimetre uzadı. Türkiye’de kadınların ortalama boy uzunluğu 1914’te 149.6 santimetre iken 2014’te 160.5 santimetreye çıktı. Erkeklerin ortalama boy uzunluğu 1914’te 160.3 santimetre iken bu oran 174.3 santimetreye çıktı. Sonuçlar umut verse de Avrupa’da pek çok ülkenin hala gerisindeyiz. Acaba spor genetik mirası etkiler mi? Konuyu işin uzmanlarından ünlülerin yaşam ve spor koçu olarak tanıdığımız Cüneyt Kesecek’e sorduk.      

GENETİĞE KARŞI MUHTEŞEM DÖRTLÜ

Boy uzamasının yüzde 75’i genetik. Geri kalan yüzde 25’lik kısmısa beslenme ve seçilen spor branşları ile desteklenebilir. Bu branşların en bilinen ve etkili olanlarına örnek vermek gerekirse, basketbol, voleybol, hentbol ve yüzme açık ara önde. Bu spor dallarında kullanılan teknikler kas ve kemik yapısını daha uzun geliştirmeyi destekler. Sporun dışında en önemli donelerden biri de beslenme. Biz beslenme yönünden şanslıyız. Ülkemiz tarım ve hayvancılık yönünden zengin bir coğrafyada.

PİLATES ETKİLİ Mİ?

 Günümüzde en sık sorulan ve yanlış bilgilendirmeler yapılan egzersiz dallarından biri de pilates. Maalesef pilatesin boy uzattığına dair yanlış yorumlar yapılıyor. Şu unutulmamalı: Boy uzaması 21 yaşına kadar sürer. Dolasıyla kadın veya erkek bu yaştan sonra ne yaparsa yapsın boyunu uzatamaz. Pilatesle sırt kaslarının güçlenmesi, omurlar arası mesafenin biraz açılması etkisiyle kişi dik durmaya başlar. Bu da boyunun uzaması olarak değerlendirilir. 

Sonuç olarak gelişim dönemini bitirmemiş çocukların boylarını biraz daha uzatabilmek için izlenmesi gereken yol beslenmelerinin çok bilinçli bir şekilde takip edilmesi, çocuğun isteği ve vücut tipine göre kendisine uygun spor branşlarına yönlendirilmesi olmalı.

YAŞLILIKTA KISALMAYA   STRECHING İLE SON

Özellikle ilerleyen yaş dönemlerinde kas dokusundaki ve kemik dokudaki deformasyon, yıkım ve dejenerasyon çok olduğundan yapılabilinir ve yapılması makul spor branşları; mat üzerinde kendi  ağırlığınızla pilates, yüzme ve streching olmalı. Böylelikle ilerleyen yaş nedeniyle özellikle sırt ve bacak kaslarınız güçlenecek. Bu da sizin postür duruşunuzu düzelterek daha dik ve daha uzun görünmenizi sağlayacaktır.

Basketbol, voleybol, yüzme ve hentbol kas ve kemik uzatmada ideal sporlar.

40 YAŞ ÜSTÜNDEKİLER DİKKAT!

Daha ileriki yaşlar (40 yaş üstü) için yapılan spor aktivitesinin çeşidi ve şiddeti çok önemlidir. Kesinlikle aşırı ağırlık altına girilerek antrenman yapılmamalı, eğer koşu bandı kullanılıyorsa kesinlikle hızlı koşu temposu seçilmememi. Aksine yürüyüş temposu seçilmeli ve koşu bantı da yukarı eğim verilmemeli. Ağırlık eşliğinde yapılan ‘Squat’ antrenmanları kesinlikle yapılmamalı, bunun kadar önemli olan bir diğer antrenman çeşidi ise merdiven antrenmanları hiçbir şekilde bu tip yüklenmeli antrenmanlar yapılmamalıdır.

SAATLERCE SPORA GEREK YOK

Yapılan son araştırmalara göre antrenman veya spor aktivitelerinin öyle saatlerce sürmesine hiç gerek yok. Gün aşırı yapılan spor aktivitelerinin sadece 45 dakika yapılması yeterli. Burada önemli olan konu antrenman yoğunlğunun ve şiddetinin iyi ayarlanması. Bu şekilde hem kas kütlesine olan baskıların az olması hem de kemik dokusuna yüklenmenin az olması nedeniyle gelişim çağındaki çocukların boy uzamasına hiçbir etkisi olmayacaktır.

BÖLGELERE GÖRE SPOR HARİTASI

Marmara:  O kadar kozmopolit ve göç alan bir bölge ki! Burada belli bir vücut tipi veya belli branş aramak çok zor. Hızlı iş temposu, zaman darlığı nedeniyle seçilen spor branşı  kişiyi rahatlatacak ve sonuca çabuk ulaştıracak bir aktivite olmalı. Yüzme, fitness, pilates gibi kas dokusunu destekleyen, kemik dokunusu koruyan aktiviteler tercih edilebilir.

Karadeniz: Ortam neticesinde kalın ve sağlam bacaklara sahip kişiler. Bu nedenle bacakları fazla kalınlaştırıcak aktivitelerden kaçınılmalı.

Ege ve Akdeniz: Hem beslenme hem doğa faktörü nedeniyle daha uzun boya ve ince bir fiziğe sahipler. Özellikle sırt, boyun ve karın kaslarının çalıştırmaları gerekir.

İç Anadolu: Kadınlarda kısa bacak ve basen, erkeklerde kısa bacak boyu ve göbek yapısı yaygındar. Bu nedenle kardiyo niteliğinde ve bacak, sırt bölgelerini güçlendirecek antrenman yapmalılar.

Güneydoğu ve Doğu Anadolu:  Buradaki kesim beslenme ve genetik yapısı nedeniyle daha kaslı ve uzun boylu bir fiziğe sahiptir. Bu nedenle bu kişilerin biraz daha kardio ve güç üretebilecekleri branşlara yönlendirilmesi uygun olacaktır.