Yedi gün 24 saat yaşayan İstanbul’un güzelliklerini anlatmaya kalksak günler yetmez. Bu şehirde yalnız kalabileceğiniz, size cep telefonuyla kimsenin ulaşamayacağı, internetin olmadığı, hiç kimsenin görmediği ve keşfetmediği güzellikleri yaşamak istiyorsanız alın size büyük fırsat.
İstanbul’un kalabalığından sıkıldığınız an gidip yalnız kalabileceğiniz yer çekimi olmayan bir zamana gitmek istemez misiniz? Kimsenin daha önce görmediği canlıları görmek, çoğu insanın ayak basmadığı zeminlere ulaşabilmekten büyük bir haz alacağınıza eminim. Tabii bunları yapmadan önce her şeyde olduğu gibi belli bir eğitimden de geçmek şart oluyor. Neden mi bahsediyorum? Balıkadam olup, maviliğin o gizem dolu büyüsünü yaşamaktan.
Evet size bu röportajda bu güzellikleri yaşamak için balıkadam sertifikası nasıl alınır, onu anlatmak istedim. Yenikapı’da bulunan Plankton Dalış Merkezi kurucularından eğitmen dalıcı Kağan Türken, Uğur Ünal, Kadem Ekşi ve ekibi sizlere bu güzellikleri yaşatmak için Balıkadam olma yolunda eğitim veriyorlar.
Buranın en güzel yanı, İstanbul’un göbeğinde Marmara Denizi'nin eşsiz güzelliklerini hemen yaşıyor olmanız.
Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu’na (TSSF) bağlı CMAS Balıkadam sertifikası veren dalış merkezine balıkadam nasıl olunur sorduk onlar cevapladı...
Tüplü dalış yapmak zor mudur?
Düşündüğünüzden daha kolay. Özellikle suyu seviyorsanız ve içinde rahatsanız hiç bir problem yaşamazsınız. CMAS standartlarında verilen teorik eğitim, sığ su çalışması ve altı tüplü eğitim dalışından oluşur. Bu eğitimleri aldıktan sonra rahatlıkla suya dalıp kimsenin görmediği güzellikleri yaşayabilirsiniz.
Balıkadam olmak için ne kadar zaman gerekir?
Düzenlenen kurslara katılmak önemlidir. 12 saatlik teorik eğitimden sonra, kursta altı deniz dalışı yaparak ve orada bir takım yapılması gereken hareketleri tamamlayarak CMAS sertifikalı 1 yıldızlı Balık adam olabilirsiniz.
Balıkadam olmak için kaç yaşında olmak gerekiyor?
14 yaşında olmanız gerekiyor. 18 yaşından küçükler için ‘Veli Muvafakat Belgesi’ alınıyor.
Tüplü dalışta sağlık belgesi gerekiyor mu?
Kursa başlamadan önce önlem olarak sağlığınızla ilgili bir anket dolduracaksınız. Eğer cevapladığınız ankette üstünde durulması gereken bir şey olursa dalmanızın uygun olup olmadığını anlamak için bir doktora danışınız.
‘1 Yıdız Balıkadam’ alabilmek için çok iyi bir yüzücü olmam gerekiyor mu?
Aslında yüzmeyi iyi bilmek, bu spor için fazla gerekmiyor. Sizden beklenen normal derecede yüzme bilmeniz ve suda kendinizi rahat hissedebilmeniz. Sertifikanızı alabilmek için 183 metre durmaksızın herhangi bir stilde ve hızda yüzebilmeli ve ardından 10 dakika su yüzeyinde kalabilmelisiniz. Yüzmeyi bilmek ‘daldığında da yüzebilir’ anlamına gelmiyor. Çünkü suyun altında yüzmek üstünde yüzmekten farklı.
Tüplü dalış pahalı bir uğraşmıdır?
Aslında değildir. Birçok dalış merkezinde malzemeler uygun fiyatlarla kiralanmaktadır. Sonuç olarak dalış normal bir bütçeye uygundur. Pahalı hâle getiren, otobüs ile uzun yolculuk yaparak dalış merkezine gidiş-dönüş, otel ve yeme içme masraflarınızdır. Bu yüzden bizim merkezimiz İstanbul’da yaşayanlar için büyük bir fırsat.
Tüpteki hava suyun altında ne kadar yeter?
Eğitim başladığında en çok sorulan sorudur. İnsanlar farklı sıklıkta nefes alıp verirler. Ayrıca bu; derinliğe, havanızı ne kadar hızlı kullandığınıza ve tüpünüzün büyüklüğüne bağlıdır. Bütün bunlara bağlı olarak sorunuzun kesin bir cevabı yoktur. Ortalama alırsak 5-10 metre derinlikleri arasında, ılık suda ve sakin bir dalış yapan dalıcının havasının 1 saat civarında yetmesi beklenir.
Havuza daldığımda kulaklarım acıyor. Dalışta bu ağrı olacak mı?
Kulaklarınızda ağrı hissetmenizin nedeni su basıncının kulak zarını içeri doğru zorlamasıdır. Kursumuzda kulaklarınızı ortam basıncına eşitleyebilmek için kolay bir teknik öğreneceksiniz.
Tüplü dalış tehlikeli midir?
Yapılan istatistikler, tüplü dalışın yüzme kadar güvenli olduğu bir gerçektir. Ama tabi ki dikkatli olunması gereken noktalar var. Eğitimle sertifikalandırma bu yüzdendir. Ancak kurallara uyulduğunda son derece güvenlidir.
Gözlük kullanıyorum. Bu bir sorun yaratır mı?
Gözlük kullanmanız kesinlikle bir sorun yaratmaz. Yumuşak lens kullanarak dalabilirsiniz. Sert lens kullanıyorsanız da dalışa uygun olanını tercih etmelisiniz. Bu konuyu göz doktorunuzla görüşmeniz gerekir. Ayrıca isterseniz, maskenizi özel numaralı lensle imal ettirebilirsiniz.
Dalış tüpleri neyle doldurulmaktadır?
Sportif dalışta dalgıçlar oksijen değil hava solurlar. Bu hava normalde soluduğumuz hava gibidir ve karada soluduğunuz karbon monoksit, ağır metaller ve tozlardan arındırılmıştır.
Türkiye’de dalış yapılabilecek yerler hakkında bilgi verebilir misiniz?
O kadar çok yer var ki, hangisini söylemeliyim bilemiyorum. Kaş, Çanakkale, Ayvalık, İstanbul-Yassıada, Antalya-Tekirova ve daha bir sürü yer sayabilirim. Bu bölgelerin doğa güzelliklerini seyre doyum olmuyor. Zaten bir kere sualtına inip de bu güzellikleri gören, sualtı sporundan vazgeçemiyor.
Kafana güzellikten başka bir şey takma atla!
Sizlere bu haberi yaparken bu deneyimi ilk önce kendim yaşamak istedim. Gerçekten sualtının büyüsü bir başka. 12 saatlik teorik eğitimde hocamız Kağan dalışın risk faktörlerinin ortadan kaldırılmasının en önemli şey olduğunu öğretmişti. Fakat iş pratiğe geçtiğinde rengi değişti. Tüplü dalışta öncelikle rahat olun. Kafanızda tek şey olsun o da aşağıda görüceğiniz güzellikler. Tüple soluk alışınız ilk defasında tuhaf gelecektir. Panik yapmayın. Ağızından nefes alın-verin. Zaten hocanız sizi kontrol edecek. Aşağıya doğru indikçe nefes alıp vermeniz hızlanacak. Belli bir derinliğe indikten sonra suyun altındaki canlılar sizi kilitleyecek. Sakın bu arada nefesiniz tutmaya çalışmayın. En önemli şeyin suyun altında nefesinizi tutmamanız. Bir de az kalsın unutuyordum. Yüzmeyi bilirim, suyun altında da yüzerim demeyin çünkü bu iş çok farklı. En az 20-30 dalış yapmak lazım. Bu arada pazar ilavemizin kapağıyla Yenikapı açıklarında yaklaşık 12 metre derinlikte haberimizin görselliğini fotoğraflayan Ali Ceylan ve Uğur Atalma’ya teşekkür ediyorum.
Sualtı dalış işaretleri
Dalıcılar güvenliklerini sağlamak, dalış planını eksiksiz gerçekleştirebilmek için iletişime gereksinim duyarlar; işte bunun için dalış süresince anlamı her dilde aynı olan, özelleşmiş bir takım el ve vücut işaretleri kullanılır. Sualtı işaretleri sayesinde güvenliğimiz ile ilgili temel iletişimi kurabilmeyi sağlamış oluruz. Dalış işaretlerini doğru ve anlaşılır bir şekilde kullanmak ise en az onların anlamlarını biliyor olmak kadar önemlidir.
CMAS 1 ile 18m’ye kadar
Dalgıçlar, eğitmen ve dalıcı olarak ikiye ayrılır. Her iki grubun da kendi içinde 1, 2 ve 3 olarak seviyeleri var. Türkiye'de, dalgıç adaylarına ve dalgıçlara CMAS tarafından verilen yetki ile TSSF’ye (Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu) üye yerler tarafından eğitimler verilir.
CMAS 1 Yıldız Balıkadam
1 yıldıza sahip olan dalgıç tek başına dalış yapamaz. Yanında en az 3 yıldızlı tecrübeli bir balık adam olmalı ve maksimum 18 metre derinliğe inebilirler.
CMAS 2 Yıldız Balıkadam
1 yıldıza sahip bir dalgıcın 2 yıldıza çıkmak için en az 20 dalış yapması gerekir. 2 yıldıza sahip bir kişi tek başına dalış yapamaz. Yanında en az 2 yıldıza sahip bir dalgıç olmalı. 30 metreye kadar dalış yapabilirler. Gece dalışı da yapabilir.
CMAS 3 Yıldız Balıkadam
2 yıldız balıkadamın 3 yıldıza çıkmak için 70 dalış yapmış olması gerekir. 3 yıldız sahibi balıkadam, eğitmen ve rehberlik seviyelerine adaydır. Çok sayıda dalış gerçekleştirmiş olmalıdır. Tek başına dalış yapabilir. Ama biz bunu tavsiye etmiyoruz. 42 metreye kadar dalış gerçekleştirebilirler.
Türkiye'de eğitimi verilen bir de PADI (Professional Association of Diving Instructors) sistemi vardır. PADI, CMAS'tan farklı olarak bazı dallarda uzman dalgıç eğitimleri veriyor.
Marmara Denizi’nin eşsiz dalış yerleri
İstanbul sınırları içerisinde Prens Adaları olarak bilinen bölgede yedi adet farklı büyüklükte ada bulunuyor. Bu adalardan her birinde farklı dalış noktaları var. Ayrıca Karadeniz kıyılarına da yakın olan İstanbul’da bu bölgelerde de dalış yapılabilecek birçok nokta yer alıyor.
Yassıada
Yassıada İstanbul dalış noktalarından en değerli olanlarındandır. Mercanlar ve anemonlar Yassıada’nın sualtı güzelliklerinden en dikkat çekenleridir. Kızıldeniz’i andıran eski oluşumlu mercanlar sualtı fotoğrafçılarının uğrak yeridir. Mercanlar derinlerde bulunduğundan tecrübeli dalıcılar için uygun bir dalış noktasıdır.
Sivriada
Sivriada’nın sualtı bölgesinde eski amforalar, denizatı, deniziğnesi, çok derinlerde mor renkli deniz tavşanları görülebilir. Ada çevresindeki güçlü akıntılar dalıcılara zaman zaman zorluk yaşatabilir.
Sedef Adası
Sedef Adası dalışa yasaklı bölgelerden birisidir. Bunun nedeni adanın çevresinde bir Bizans Batığı’nın bulunmasıdır. Bu bölgede dalış Tavşan Adası kayalıklarından yapılabilir. Dalış yapılabilen bölgelerde değişik türde ve renklerde deniz anaları bulmak mümkündür. Çeşitli mercan oluşumları sualtı fotoğrafçılarının güzel görüntüler yakalamasını sağlar.
Büyükada
Büyükada’da dalış Sedef Adası’na bakan bölümden yapılıyor. At Mezarlığı adı verilen bu bölgede; birden derinleşen kayalıklar üzerinde istakozlar, böcekler ve karagözler ile karşılaşılabilir.
Nehandros
Balıkçı veya Eşek Adası olarak da bilinen bu ada çevresinde birçok dalış noktası vardır. Eşkina sürüsü ile karşılaşmanız muhtemeldir. Deniz canlılığı açısından oldukça zengin olan bu bölgededir.