Havaların ısınmasıyla düğün sezonunu da açmış olduk! Gelin-damat adaylarını ve ebeveynleri aldı bir telaş; söz-nişan bohçası hazırlanacak, hediyeler alınacak, gelin evi için çeyizler hazırlanacak… Bir de kına var ki, ayrı bir teferruat. Anlayacağınız evlilik deyince artan heyecanla birlikte alışveriş listesi de kabarıyor! Heyecanlı kalplerin hızla attığı günlerde gözlem yapalım dedik ve soluğu A’dan Z’ye evlilik alışverişinin adresi, İstanbul’un en büyük çarşısı Eminönü’nde aldık. Çeyiz alışverişinin detaylarına geçmeden önce sizlere atmosferi anlatmak istiyoruz; sabahın erken saatlerinde kalkıp yollara düşmüş çiftler, kayınvalideler ve görümceler oradan oraya koşturuyor, sokaklarda rehberlik etmeye can atan çığırtkanlar sizi en iyi ürünlere ulaştırmak için birbirleriyle yarışıyor. O hummalı alışveriş sırasında ne hikayeler, ne ayrılıklar, ne tartışmalar yaşanıyor ve hiç şüphesiz bunların en yakın şahidi esnaf oluyor. Biz, tarihi dokusunu kaybetmeyen Eminönü’nde yürürken kendimizi Osmanlı dönemine ışınlanmış gibi hissettik. Kapalı Çarşısı, çeyizcisi derken bir günün nasıl geçtiğini anlamadık, şimdi sıra sizde! Gelin tarihe birlikte yolculuk yapalım, geleneklerimizi hatırlayalım ve hazır alışverişe çıkmışken gelin bohçasında neler varmış birlikte göz atalım!
GELENEKSEL MOTİFLER TREND OLDU
Eminönü’ndeki heyecanı sahildeyken hissetmeye başlıyorsunuz, tarihi çarşıya doğru ilerlediğinizde duygular yoğunlaşıyor ve gözünüze ‘dantelden bir perde’ iniyor! Dükkanlarda el işlemesi dantel oyaları, kanaviçeler, havlu kenarları, nevresim takımları, seccadeler, bohçalar, nişan merasimi için gerekli olan tüm materyaller, kına elbiseleri, kaftanlar, abiyeler aklınıza ne gelirse bulabilirsiniz. Her yerde bir süs, işleme, görkem var… Esnafın dediğine göre geleneksel motifler son iki yıldır en gözde trend. Eminönü tarihi çarşısına gider gitmez dantelli havlu kenarları gözümüze ilişti ve bohça alışverişi yapan çiftleri bir süre izledik, kafamızda ‘bu tarz ayrıntılarla yalnızca kadınlar ilgilenir’ şeklinde bir önyargı vardı ve ne kadar yanıldığımızı da o an anladık. Damat adayları da en az gelinler kadar bohçanın içindekilerle ilgileniyor. Hatta bu konuda tartışma çıkaracak kadar da tutkuyla! Tabii işin içine kayınvalideler de girince tatlı sert diyaloglar başlıyor. O sıra biz dükkan sahibinin yanına gidip bugüne kadar nelerle karşılaştığını sorduk, “Mutlu çiftler önde durur, alma, paylaşma derdindedirler. Durumdan hoşnutsuz olan kişiler iki adım geride durur ve aralarında fısıldarlar. Erkekler düğün alışverişinde söz söylemeyi seviyor. Kadın seçsin ben ödeyeyim gibi bir mantık yok. Çift olarak gelenler birlikte karar veriyorlar, birlikte ödüyorlar. Alışverişte nişan atan da çok oluyor, çiftler genellikle birbirine söz geçirme yarışına giriyor. Bunlar üzücü hikayeler tabii ama bir yandan da ‘nasip değilmiş’ diye düşünmek gerek. Geçen gün beni çok üzen bir olay oldu; bir çift burada yüklü alışveriş yapmıştı, çok mutlu ve hevesli görünüyorlardı ama alışverişten iki gün sonra nişan atılmış. Erkek tarafı aldıkları malzemeleri iade edeceklerini söylemiş, gelin adayı da beni arayıp iade edilip edilmediğini sordu. İade edilmişti. Bunu duyan kız çok üzüldü. Belli ki umudu vardı” bilgisini verdi.
KİRALAMAK İSTEYEN DE VAR
Adet yerini bulsun diye alışverişe gelenler arasında kiralamak isteyenler de varmış. Görüştüğümüz esnaflardan biri olan Fatih Özay “Bunun gereksiz bir alışveriş olduğunu, adettendir denilerek alınan şeylerin evde boşuna yer kapladığını söylüyorlar. Sadece konu komşu görsün adet yerini bulsun diye alıyorlar. Tabii biz kiralamayı kabul etmiyoruz” diye açıklıyor. Özay’a satışlarının iyi olup olmadığını soruyoruz. “Çok şükür” diyor. Öğreniyoruz ki Eminönü, son birkaç yıldır en iyi dönemlerini yaşıyor. Türk müşteride hiç azalma yok bir de üzerine yüzde 40 oranında alışverişe bayılan Arap turist eklenmiş!
KINASIZ OLMAZ
Düğün telaşı sırasında kına gecesini de unutmamak gerekir. Bu yıl hangi ürünler trend araştırması yaptık. Hayali bir kına alışverişinin sonunda şunu gördük: Geleneksel renklerden vazgeçebilmek mümkün değil. Eğer kaftan satın almak istiyorsanız 300-1500 TL arasında birbirinden güzel modeller bulabilirsiniz. Eskinin nakışlı kaftanları bu yıl yerini taş işlemelere bırakmış bordo ve kırmızıysa en gözde renkler. Gelinin memleketinin geleneksel renkleri belirleyici faktör. Lacivert ve yeşil kaftanlar da revaçta. Peki kına için alışverişe çıktığınızda sepetinize neler doldurmalısınız?
- Ham kına
- Halay mendili
- Shakira kemeri
- Hediyelik kına
- Kına sepeti
- Tepsi
- Maytap volkanı
- Küp
- El gülü
- Mum
- Nedime Bilekliği
- Kaftan
BOHÇAYA NE KOYALIM?
Eminönü’nde gezerken bohçalar gözümüzü kamaştırdı. Gördük ki kız tarafı için bir bohça hazırlamanız gerekiyorsa minimum 750-1000 TL arasında bir bütçe ayırmak gerekiyor. Damada yapılan hazırlıksa biraz daha kısıtlı 300-500 TL arasında değişen bir fiyata ortalama bir damat bohçası hazırlamak mümkün. Peki bu bütçede neler olmalı?
- Gömlek
- Pantolon
- Seccade
- Havlu
- Bornoz takımı
- İç Çamaşırı
- Gecelik-Sabahlık
- Terlik
- Lavanta kesesi
- Kuran-ı Kerim kılıfı
- Nevresim-pike takımı
- Tüm hediyeleri içine koyabileceğiniz bohça
- Çeyiz sandığı
GÜMÜŞ TEPSİ
Söz, nişan, kına organizasyonlarının vazgeçilmezi çikolata tepsileri ve masa süslemeleri. Önceki yılların gözdesi olan porselen ve seramiğin yerini artık gümüş ve altın kaplamalı, işlemeli tasarımlar aldı. Ortalama bir nişan masası hazırlamak istiyorsanız 200 lirayı gözden çıkarmanız gerekiyor.