Radyo geleneği dijitale taşındı

Yaşı 50’nin üstündekiler için ‘radyo’ çok şey ifade eder. İçinde insanların yaşadığına inandığımız bu sihirli kutu artık eskisi kadar hayatımızın baş köşesinde değil belki. Dijital çağa ayak uydurarak varlığını sürdürüyor. Ama kaç nesli büyüten, güzel Türkçe’yi öğreten radyo tiyatroları varlığını sürdürüyor mesela. Türkiye’de ilk radyo yayını, Eşref Şefik’in anonsu ile 1927 yılında başladı ve 92 yıldır hayatımızda. İlk dönem radyo yayınları özellikle iletişim ve haber alma açısından büyük önem arz ediyordu. Özellikle savaş yıllarında tüm insanların kulak kesildiği radyolar bazen acı bazen sevinçli haberler ile insanlara ulaşıyordu. İnsanlar yüzünü görmediği birçok sanatçının sesini radyolar sayesinde tanıyıp sevdi. 1990’larda “müzik kutusu”na indirgense de kültür yayıncılığına devam edenler geçmişten bugüne radyonun kültür aktarıcısı olma misyonunu devam ettirdi. Bugün radyo deyince akla gelen ilk programlar hâlâ Arkası Yarın ve Radyo Tiyatrosu. Bu geleneği yeni yapımlarla devam ettiren TRT İstanbul Radyosu’nda Arkası Yarın ve Radyo Tiyatrosu programlarının yapımcılarından Nevim Yılmaz,  TRT İstanbul Radyosu Müdürü Dr. Kenan Bölükbaş,  radyo programcıları Haluk Kesim ve Şebnem Güler Karacan ile radyo kültürünü konuştuk.

HAMLET YAKINDA DİNLEYİCİYLE BULUŞACAK 

Radyo tiyatrosunun radyonun özünde olduğunu belirten Nevim Yılmaz, radyoyayınlarının başlamasından çok kısa bir süre sonra radyo dramalarının yapıldığını söylüyor. 

Yarım asrı aşkın bir süredir yayın hayatına devam eden Arkası Yarın ve Radyo Tiyatrosu ise artık bir gelenek. Bu dramaların insanların hayal dünyasını genişlettiğini vurgulayan Yılmaz, “Arkası Yarın programı her gün, Radyo Tiyatrosu haftada bir gün yayınlanıyor. Bu iki program da radyo tarihimizin kült programları. Bu kültür haline gelmiş bir gelenek aslında. Tiyatrolar, insanların hayal gücünü genişletiyor. Radyoda farklı bir kültür var. Normal bir tiyatro oyunu ya da sinema izlerken yönetmenin bize verdiği o duygu ile izliyoruz. Ama radyoda bu böyle değil. Görsellik alanı tamamen hayal gücünüze bırakılıyor. Bu o kadar büyük bir özgürlük ki. Karakterin kaşını, gözünü, olayın geçtiği platformu kendimiz istediğimiz gibi hayal edebiliyoruz. Radyo tiyatrolarında biz direkt hikâyeyi seslerle, efektlerle duyarız ve ona kendimiz bir hayal sahnesi kurarız.” şeklinde konuşuyor.  

Arşivden yayınlar ile devam eden Radyo Tiyatrosu ve Arkası Yarın programında yeni oyunlarda yolda. Küçük Prens ve Katıraslan oyunlarını dinleyicilerle buluşturan TRT Radyo nisan ayında da Hamlet ile karşınızda olacak. Dinleyicilerin yeni oyunların haberini aldıklarında heyecanlandıklarını dile getiren Yılmaz şunları aktardı: “O kadar geniş bir arşivimiz var ki yıllarca yayın yapabiliriz. Yeni yapım olarak geçtiğimiz günlerde Küçük Prens Arkası Yarın da dinleyici ile buluştu. Katıraslan da Cahit Zarifoğlu’nun radyo oyunlarından uyarladığımız biz tiyatro idi. Bugünlerde William Shakespeare’in Hamlet oyununun kaydını yaptık. Geniş bir kadromuz var; Selçuk Yöntem, Atilla Olgaç, Tülay Bursa, Songül Öden, Murat Şen’in ve daha pek çok seçkin sesi duyacaksınız.”