Rumeli Hisarı antik tiyatro değildir

Elimizde klişeler ve etiketlerle dolaşıyoruz. Ezberlerimiz de sağlam. Herkes kendi inandıklarını doğrulayacak mecralardan gelen haberleri okumayı tercih ediyor. Daha da vahimi hiçbir süzgeçten geçirmeye ihtiyaç duyulmayan haberler artık sosyal medya aracılığıyla çok daha hızlı bir şekilde topluma tartışmasız bir gerçeklikmiş gibi sunulabiliyor. Özellikle gençler, gazete ve televizyon gibi iletişim araçları yerine gündemi sosyal medya üzerinden takip etmeyi tercih ediyor. Bu da sosyal medya gerçekliği diye bir durumun zihinlerde hakimiyet kurmasına yol açıyor.

TARİH KATLİAMINI KİM YAPTI?

Tüm bu girizgâhın sebebi geçen Mayıs ayında yapılan bir tartışmanın sosyal medyada nasıl farklı bir kabulü beslediğine tanıklık etmiş olmam. Malum, Sadri Alışık ödül töreninde Defne Halman, Rumeli Hisarı’na cami yapılmasına tepki göstermiş ve haftalarca süren bir tartışmanın fitilini ateşlemişti. AK Parti iktidarının yaptığı her şeye tepki göstermeye hazır Cihangir ahalisi ve sanat çevreleri bu tepkiyi cânı gönülden desteklemiş ve tiyatrolarına sahip çıkan açıklamalar yapmışlardı. Sosyal medyada gençliği ise bu açıklamaları temel alarak ‘Gerici AK Parti iktidarı, tiyatro sahnesinin ortasına cami yapıyor. Zaten bunlar sanat düşmanı’ ezberleriyle bir kere bile ‘işin aslı nedir’ sorusunu sormadan hükmü verip sosyal medya gerçekliğine bir yalanı daha kayıt düştüler. Facebook’ta rastladığım bir paylaşımda Rumelihisarı’nda 1960’larda oyun sahneleyen bir grup tiyatrocunun fotoğrafının altına yazılan yorumlar yalanın nasıl da hızla gerçeklikle yer değiştirdiğinin teyidi gibiydi. Kimse Rumeli Hisarı inşa edilirken yapılan Boğazkesen Mescidi’nin sadece elli yıl önce tiyatro sahnesi yapıldığını bilmediği gibi o mescidin ihyasına da ‘tarih katliamı’ diye vahlanıyorlardı. Hiç bilmeyen biri antik bir tiyatronun ortasına cami yapıldığına inanabilir pekala...

Oysa Rumelihisarı İstanbul’un Fethi’nin 500. yıl kutlamalarının yapıldığı 1953’te Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın emriyle temel ve duvarların üzeri taş döşenerek sahne haline getirilmişti. Dönem dönem tiyatro oyunları sahnelenen mekanda 1989-2007 yılları arasında da yaz konserleri verilmişti. Makbul tarihçimiz İlber Ortaylı da “Camisiz hisar olmaz. Yedikule’nin ortasında da cami var. Buranın orijinal halini rölöveyi üstlenen bulacak ve yapacaktır. Bulmanın çok zor olduğunu sanmıyorum. Benim neslim bu camiyi hatırlıyor” diyerek cami yapımını onaylamıştı.

Şayet ortada bir tarih katliamı varsa bu, sosyal medya tebasının iman ettiği gibi AK Parti iktidarı eliyle değil 1953’te Cumhurbaşkanı Celal Bayar döneminde yapılmış.