En gelişmiş askerleri bizden çıktı: Vatan sevgisini Türkiye sayesinde öğrendik

Somali Adalet Bakanlığı'nda Danışman Muhammed Hajj, Mogadişu Üniversitesi Öğretim Görevlisi Mahdi Musa Hasan, Mogadişu Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Projeler Müdürü Daud Aser, Simad Üniversitesi Rektörü Abdülkerim Muhyeddin Ahmed, Somali Milli Üniversitesi Rektörü Muhammed Mahmud Muhammed, AA muhabirine, Türkiye'de okuma serüvenlerini ve ülkelerine döndükten sonra sağladıkları katkıları değerlendirdi.

Danışman Muhammed Hajj, 2019'da Ankara'da Gazi Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü'nden mezun olduğunu söyledi.

Mezun olur olmaz hemen ülkesine döndüğünü ifade eden Hajj, "Ülkeme hizmet etmek için geldim. Geldiğimde de hemen işe girdim. O zamandan beri vatanıma, devletime hizmet ediyorum." dedi.

Türkiye'de öğrendiği bilgi ve edindiği birikimleri Somali'de aktararak devletin kalkınmasına katkı sağladıklarını belirten Hajj, Türkçenin artık Somali'de her kurumda konuşulan bir dil haline geldiğini, bakan düzeyinden en alt kademeye kadar Türkçe bilen bürokratların çok fazla olduğunu aktardı.

- "SİLAHLI KUVVETLERİN EN PARLAK ASKERLERİ, TÜRKİYE'DEN EĞİTİM ALANLAR"

Silahlı Kuvvetlerin en parlak ve en gelişmiş askerlerinin Türkiye'den eğitim alan askerler olduğunun altını çizen Hajj, şunları kaydetti:

"Normalde başka yerlerde okuyanlar orada kalmayı tercih ediyorlar. Orada işe devam ediyorlar. Somali zor şartlar içerisinde ama Türkiye mezunları büyük oranda geri dönmeye çalışıyorlar. Yani eğitim alıp burada çalışmaya önem verdik çoğumuz."

Hajj, Somali'nin son günlerdeki gelişiminin çok olumlu yönde olduğunu dile getirerek, başkent Mogadişu'nun güvenli şehir haline geldiğini vurguladı.

Sağlık ve eğitim sektörü başta olmak ülkede her alanda gelişmelerin devam ettiğine işaret eden Hajj, Somali'de terörle mücadele ederken, bir taraftan da güzel gelişmelerin devam ettiğini kaydetti.

Mogadişu Üniversitesi Öğretim Görevlisi Mahdi Musa Hasan, 2016'da Kayseri'deki Erciyes Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü'nde lisansını tamamladığını, 2022'de ise Konya'daki Selçuk Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde yüksek lisans yaptığını anlattı.

Hasan, Somalililerin eğitim görüp mezun olduktan sonra ülkelerine geri döndüğünü ve ülkede akademi başta olmak üzere her alanda göreve geldiğini belirtti.

Türkiye mezunlarının çok iyi potansiyel taşıdığını ifade eden Hasan, "Oradan mezun olduktan sonra devlet ve özel kurumlarda ve üniversitelerde görev almayı tercih ediyorlar." diye konuştu.

Mogadişu Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Projeler Müdürü Daud Aser de İzmir Dokuz Eylül Üniversitesinden mezun olduğunu dile getirdi.

Somali'de 100'den fazla üniversite olduğuna işaret eden Aser, bunların çoğunun özel üniversite olduğu bilgisini paylaştı.

Aser, Mogadişu Üniversitesinin çok önemli olduğunu vurgulayarak, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"İç savaşın 1991'de patlak vermesinden sonra kurulan ilk üniversitedir. 1997 yılında kuruldu. Bu, Somali öğrencilerinin iç savaş döneminde bile eğitim alma umudunun yeniden doğuşuydu. Sadece bununla da kalmadı. Mogadişu Üniversitesi, Somali devletinin yeniden inşasının da bir parçası oldu. İç savaştan sonra 2000 yılında kurulan ilk hükümette Mogadişu Üniversitesi, devlet görevlilerinin sorumluluklarını üstlenebilmesi için onları yetiştirme görevini üstlendi. Yani Mogadişu Üniversitesi yalnızca eğitim değil, aynı zamanda ulus inşasında da rol oynadı."

- "TİKA DAHİL TÜRK KURUMLARI, ÜNİVERSİTEMİZİ FARKLI ŞEKİLLERDE DESTEKLEDİ"

Mogadişu Üniversitesi'nde lisans ve lisansüstü öğrenciler dahil olmak üzere 6 binden fazla öğrencileri olduğunu dile getiren Aser, kendisi dahil idari kadro ve akademik personelinin çoğunun Türkiye'deki üniversitelerden mezun olduğunu belirtti.

Aser, Türkiye'nin Somali'nin tamamını, akademik alanı ve üniversiteleri de kapsayacak şekilde desteklediğini söyleyerek, "TİKA dahil Türk kurumları, üniversitemizi farklı şekillerde destekledi. Bunlardan biri, toplumla ilgili programlar yayınlayan ve aynı zamanda Gazetecilik ve İletişim Fakültesi öğrencilerimiz için bir laboratuvar işlevi gören üniversite radyosudur. Bu radyo Türkiye'nin desteğiyle kuruldu." ifadelerini kullandı.

Mühendislik Fakültesi laboratuvarlarının da Türkiye'nin desteğiyle hayata geçtiğine işaret eden Aser, Mogadişu'daki Türk Büyükelçiliği ile de çok iyi işbirlikleri olduğunu aktardı.

Aser, "Şu anda (Büyükelçilik ile) birlikte yürüttüğümüz bir program var, 'Hackathon in Somalia.' Bu program, gençlerin farklı sektörlerdeki sorunlara çözüm bulmalarını sağlayacak yenilikçi fikirlerini geliştirmeyi amaçlıyor. Mogadişu Üniversitesi ile Türkiye Büyükelçiliği bu programda birlikte çalışıyor." dedi.

Somalili gençlerin ülkenin kalkınmasında çok önemli role sahip olduklarının altını çizen Aser, "Çoğu, Somali'deki üniversitelerden eğitim aldı, ayrıca Türkiye'deki üniversiteler de dahil olmak üzere yurt dışında da eğitim görenler var. Bu nedenle bilgi, beceri ve tecrübeye sahipler. Fırsatlarını değerlendirip eğitim, yenilik, kalkınma gibi toplumun her alanında katkı sunabilecek potansiyelleri var. Gençler bu ülkeyi bir sonraki aşamaya taşıyacak motor gücüdür." diye konuştu.

Somali'deki Simad Üniversitesi Rektörü Abdülkerim Muhyeddin Ahmed de 2019-2023 yıllarında Türkiye'de bulunduğunu, İşletme alanında doktora yaptığını kaydetti.

Simad Üniversitesi'nde kendisinin dışında rektör yardımcısının da Türkiye mezunu olduğunu kaydeden Ahmed, üniversitede birçok öğretim görevlisinin Türkiye'deki üniversitelerde eğitim aldığını aktardı.

- "SOMALİ'NİN KALKINMASI İÇİN ELİMİZDEN GELENİ YAPTIK"

Somali Milli Üniversitesi Rektörü Muhammed Mahmud Muhammed ise Türkiye'de 2012-2015 yıllarında Fırat Üniversitesi Mühendislik Bölümü'nde eğitim aldığını ifade etti.

Ülkesine 2015'te geri döndüğünü ve Simad Üniversitesi'nde dekan olarak göreve başladığını anlatan Muhammed, rektör yardımcısı görevini de yürüttükten sonra Somali Milli Üniversitesi Rektörü olarak atandığını anlattı.

Muhammed, "Türkiye'den döndükten sonra Somali'nin kalkınması için elimizden geleni yaptık. Farklı bölümlerden Türkiye mezunu arkadaşlarımızı görevlendiriyoruz." dedi.

Somali Türkiye Mezunları Derneğini 2016'da kurduklarına değinen Muhammed, dernek aracılığıyla Türkiye'den geri dönenleri farklı iş fırsatlarına yönlendirdiklerini dile getirdi.

"Somali bizim ülkemiz, ona hizmet etmemiz gerekiyor." diyen Muhammed, Türkiye'den aldıkları eğitimi ülkesine getirmek ve Somali'nin kalkınmasına katkı sağlamak için geri döndüklerini vurguladı.

Muhammed, Türkiye'den öğrendikleri en önemli şeyin vatan sevgisi olduğunun altını çizerek, "(Türkiye sayesinde) Somali'yi çok sevdik çünkü Türklerin ülkelerini ne kadar sevdiklerini gördük." ifadesini kullandı.