F-16'ların yerini alacak! 42 adet J-10 savaş uçağı satışı an meselesi

Konu hakkında bilgi sahibi kaynakların belirttiğine göre, Endonezya yönetiminin, savaş uçağı ihtiyacı için Çin veya Rusya'nın kapısını çalmaya hazırlandığı ifade edildi. Konuya ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı ancak bazı spekülasyonlar, 11-14 Haziran 2025 tarihlerinde Cakarta'da yapılması planlanan Indo Defence Expo & Forum sırasında bir duyurunun yapılabileceği yönünde.

Potansiyel satın almalar, Endonezya'nın karmaşık bir bölgesel güvenlik ortamı ve ekonomik kısıtlamalar ortasında hava kuvvetlerini modernize etme yönündeki devam eden çabalarının sinyalini veriyor. Endonezya'nın hava kuvvetlerini modernize etme yolculuğu, stratejik zorunluluklar, ekonomik kısıtlamalar ve jeopolitik baskıların bir karışımıyla şekillenen karmaşık ve çoğu zaman dolambaçlı bir çaba olmuştur.

F-16'LARIN YERİNİ ALACAK

Endonezya Ulusal Silahlı Kuvvetleri Hava Kuvvetleri, çoğunlukla Amerikan F-16'ları, Rus Su-27'leri ve Su-30'ları ve İngiliz Hawk 200'lerinden oluşan, çeşitli ancak eski bir filoya sahiptir. Bu uçaklar hala operasyonel olsa da, özellikle Çin, Avustralya ve Singapur gibi bölgesel güçler hava kuvvetlerini J-20, F-35 ve Rafale gibi gelişmiş platformlarla desteklerken, bazı ülkeler ise modern hava savaşının taleplerini karşılamakta zorlanıyorlar. Endonezya, son on yılda bu açığı kapatmak için çeşitli küresel tedarikçilerle gelişmiş savaş uçakları arayışında bulunarak birden fazla seçeneği araştırdı.

Yeni savaş uçağı peşinde koşma isteği, Endonezya'nın süper manevra kabiliyeti ve gelişmiş radar sistemleriyle bilinen 4++ nesil çok amaçlı bir savaş aracı olan Rusya'nın Su-35'ine ilgi gösterdiği 2015 civarında ciddi bir şekilde başladı. 2017'ye gelindiğinde, yaklaşık 1,14 milyar dolar değerinde 11 Su-35 için bir anlaşma duyuruldu ve ödeme, palmiye yağı ve kahve gibi Endonezya emtialarıyla kısmen telafi edildi.

ABD'NİN BASKISI GERİ ADIM ATTIRDI

Ancak anlaşma, esas olarak Amerika'nın Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) kapsamındaki ABD yaptırımları tehdidi nedeniyle önemli engellerle karşı karşıyaydı. Bloomberg'in 2020 tarihli bir haberinde, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Endonezya'ya olası yaptırımları gerekçe göstererek anlaşmayı terk etmesi için baskı yaptığı ve Cakarta'nın 2021'de satın alma işlemini resmen iptal etmesine yol açtığı belirtildi.

Endonezya, aynı zamanda seçeneklerini çeşitlendirmek için alternatif platformlar aradı. 2016'da, F-35 gibi beşinci nesil uçaklardan daha düşük bir maliyetle gelişmiş aviyonik ve gizlilik özellikleri sunmak üzere tasarlanmış 4.5 nesil bir avcı uçağı olan KAI KF-21 Boramae programında Güney Kore ile ortaklık kurdu.

Endonezya'nın rolü, 50 uçağa kadar edinme hedefiyle finansman ve teknik katkıları içeriyordu. Ancak, AeroTime'ın bildirdiğine göre, finansal zorluklar Endonezya'nın taahhüdünde bir azalmaya yol açtı ve programın Cakarta için uzun vadeli uygulanabilirliği konusunda şüpheler yarattı.

Endonezya, 2022'de Fransa'ya yöneldi ve 42 Dassault Rafale savaş uçağı için 8,1 milyar dolarlık bir sözleşme imzaladı. Başka bir 4,5 nesil platform olan Rafale, son teknoloji aviyonikler, çok yönlü bir silah takımı ve kanıtlanmış muharebe performansı sunarak Endonezya'nın mevcut filosuna göre önemli bir yükseltme sağlıyor.

ENDONEZYA, TÜRK KAAN'I İLE İLGİLENİYOR

Yabancı basında yer alan haberde ayrıca, Endonezya'nın daha yakın bir zamanda beşinci nesil bir savaş uçağı olan KAAN ile ilgilendiği ifade edildi. Resmi bir anlaşma doğrulanmamış olsa da, potansiyel işbirliği hakkındaki görüşmeler Endonezya'nın yeni nesil teknolojiye olan ilgisini ve çeşitli savunma ortaklıklarını sürdürme arzusunu yansıttığı belirtildi.

Çin J-10 savaş uçaklarına olan ilginin bildirilmesi, Endonezya'nın tedarik stratejisine yeni ve beklenmedik bir boyut getiriyor. Çin'in Chengdu Aerospace Corporation tarafından geliştirilen J-10, F-16 ve Eurofighter Typhoon gibi Batı uçaklarıyla rekabet etmek üzere tasarlanmış tek motorlu, çok amaçlı bir savaş uçağıdır.

Rafale veya Su-35'in aksine J-10, Endonezya'nın planlarında daha önce öne çıkan bir aday olmamıştı, bu da bu potansiyel satın almayı daha yakından incelemeyi gerektiren şaşırtıcı bir gelişme haline getiriyor.

Endonezya, Rusya, Fransa, Güney Kore, Türkiye ve şimdi de potansiyel olarak Çin ile işbirliği yaparak, ABD ve Çin gibi büyük güçlerin baskılarına karşı koyarken stratejik özerkliğini korumaya çalışıyor.

42 adet kullanılmış J-10 savaş uçağının potansiyel olarak edinilmesi, Endonezya'nın son zamanlarda Batı ve Rus platformlarına odaklanmasından önemli bir sapmayı temsil ediyor. Bu değişimi açıklayabilecek birkaç faktör var, ancak resmi onay eksikliği ihtiyatlı bir yaklaşım gerektiriyor.