19 Nisan 2024 Cuma / 11 Sevval 1445

İranlı siyaset bilimci yorumladı: Ufukta bir AB - İran savaşı görünüyor mu?

İranlı siyaset bilimcisi Prof. Dr. Sadık Zibakelam, Washington yönetiminin İran'a karşı askeri müdahalede bulunmamasının sebeplerini, 'İran'ın bölgedeki silah gücü, savaş masrafları, ABD'deki seçmen kitlesinin tutumu ve yakın geçmişteki savaş tecrübeleri' olarak sıraladı.

AA21 Temmuz 2019 Pazar 07:00 - Güncelleme:
İranlı siyaset bilimci yorumladı: Ufukta bir AB - İran savaşı görünüyor mu?

Reformistlere yakınlığıyla bilinen Şark gazetesindeki "ABD'nin İran Karşısında Sessiz Kalmasının Dört Nedeni" başlıklı makalesinde Zibakelam, Washington ve Tahran arasında yaşanan gerginlikte ABD'nin İran'a karşı takındığı tutumun arkasında yer alan askeri, ekonomik ve siyasi sebepleri değerlendirdi.

"İRAN'IN BÖLGEDEKİ SİLAH GÜCÜ"

Muhtemel sebepler arasında ilk sırada İranlı askeri yetkililerin dile getirdiği "İran'ın bölgedeki silah üstünlüğü"ne yer veren Zibakelam, "İran'ın bölgede askeri üstünlüğü söz konusu. ABD bu nedenle İran'la savaşma konusunda istekli gözükmüyor." değerlendirmesini yaptı.

İkinci ihtimalin, Basra Körfezi'ndeki petrol tankerlerinin güvenliğiyle ilgili masrafları ABD'nin sadece kendisinin karşılamak istememesine dayandıran Zibakelam, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Bundan böyle NATO ülkelerinin güvenliğiyle ilgili ABD'nin para harcamayacağına" dair açıklamasını hatırlattı. Zibakelam, Trump'ın aynı yaklaşımı Basra Körfezi'nden geçiş yapan petrol tankerlerinin güvenliğiyle ilgili de uygulama niyetinde olduğuna işaret etti.

"ASYA ÜLKELERİ ASKERİ MASRAFLARI KARŞILAMALI"

Zibakelam, "Basra Körfezi'nden çıkan petrol Avrupa, büyük bir kısmı ise Asya ülkelerine gidiyor. Trump, Asya ülkelerinin Avrupa ülkelerinden daha çok Körfez'in güvenliği için gerekli olan askeri masrafları karşılamaları gerektiğine inanıyor." ifadesini kullandı.

Bu açıdan körfezin güvenliğiyle ilgili bir sorunun Trump için çok da istenmez bir durum olmadığını belirten Zibakelam, "Durum böyle olunca Basra Körfezi'nden gelecek petrole daha çok bağımlı olan ülkeler bölgenin güvenliği için de daha çok bedel ödemeyi göz önüne almak durumunda kalacaklardır." değerlendirmesinde bulundu.

"PETROL FİYATLARININ KONTROLÜ"

Söz konusu makalede, savaş çıkmaması için ABD'nin alttan almasının üçüncü sebebinin, petrol fiyatlarının kontrollü bir şekilde yükselişini sağlamak olduğunu belirten Zibakelam şöyle devam etti:

"Bölgede yaşanacak gerginlik neticesinde petrol fiyatlarının yükselmesi, bu alandaki ihracatçılarından ABD'yi zarara sokmayacaktır. Fakat savaş, petrolün 100 dolar seviyesine çıkmasına sebep olabilir. Trump, bunu istemeyecektir. Geçen dönemlerde ülkesinde petrol fiyatlarını bir miktar artırması seçmen kitlesi tarafından iyi karşılanmamıştı. Mevcut gerginlik nedeniyle birkaç dolar yükselmesi ise ABD'li tüketicinin üzerine hissedilir bir yük bindirmeyecektir."

"AFGANİSTAN VE IRAK TECRÜBESİ"

Afganistan ve Irak'a askeri müdahalesindeki kötü tecrübelerin Washington yönetimini İran'la savaşa girme konusunda geri durmaya sevk eden dördüncü sebep olarak zikreden Zibakelam, "ABD, bir askerlerini dahi riske atmamak için İran'a karadan asker çıkarmayacak olsa da ABD vatandaşlarının çoğu savaş istemeyeceklerdir. Bu nedenle Trump kendisini ABD'yi savaştan uzak tutan lider olarak gösterirken, İran'ı ise ABD ve bölgenin güvenliğini tehdit eden ülke olarak göstermeye çalışmaktadır"" değerlendirmesinde bulundu.