1 Temmuz 2025 Salı / 6 Muharrem 1447

Keşmir’de savaş provası

Pakistan’daki örgütlere operasyon için sınır ihlali yapan Hint jetleri, Keşmir’de vuruldu. Bir Hintli pilotun rehin düştüğü olayda Delhi yönetimi de İslamabad’a ait bir uçağı vurduğunu öne sürerken, Pakistan Başbakanı Han, Hindistan’ı diyaloğa çağırdı.

28 Şubat 2019 Perşembe 07:00 - Güncelleme:
Keşmir’de savaş provası

Dünyanın iki nükleer silaha sahip ülkesi Hindistan ile Pakistan, tartışmalı Keşmir bölgesinde karşı karşıya geldi. Hindistan’ın, 71 yıl sonra Pakistan topraklarında bombardıman gerçekleştirmesine İslamabad yönetiminin tepkisi çok sert oldu. Yeni Delhi’nin 14 Şubat’ta 40 askerini öldürmekten sorumlu tuttuğu Ceyş-i Muhammed örgütünün Pakistan tarafındaki kampına saldırı düzenlemek adına havalanan Hint jetleri, Pakistan ordusu tarafından vuruldu. Tarafların birbirini sınır ihlaliyle suçladığı krizde Hindistan, Pakistan ordusuna ait bir F-16’nın düşürdüğünü savunurken, düşen Hint uçaklarından birinin pilotu da İslamabad yönetimi tarafından rehin alındı. 

HİNTLİ PİLOT REHİN  

Pakistan topraklarındaki terör gruplarının saldırı ihbarı üzerine sınır ihlali yapan Hint jetlerine Pakistan ordusu karşılık verdi. İslamabad hükümeti iki Hint jetini, Yeni Delhi yönetimi ise Pakistan ordusuna ait bir F-16’yı düşürdüğünü öne sürdü. Pakistan Ordusu Sözcüsü Tümgeneral Asıf Gafur,  “Her şeyi yapabilecek kapasitedeyiz ancak Hindistan’la savaşa doğru gitmek istemiyoruz. Bugünkü harekatta amaç savunmaydı, zafer istemiyoruz. Bu yüzden askeri olmayan hedefleri seçtik” dedi. Bir Hintli pilotu ele geçirdiklerini belirten Gafur, Yeni Delhi hükümetinin iddiasının aksine operasyonda herhangi bir F-16 kullanmadıklarını aktardı. Keşmir’in her iki ülkeye de bağlı olan bölgelerinde sivil yerleşim yerleri boşaltılırken, İslamabad yönetimi hava sahasını tüm uçuşlara kapatma kararı aldı. Taraflar karşılıklı olarak büyükelçileri dışişleri bakanlıklarına çağırarak gerilimin savaşa dönüşmemesi konusunda uyarıda bulundu. 

DİYALOG TEKLİFİ 

Yeni Delhi hükümeti adına ilk açıklamayı yapan Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Raviş Kumar, bir savaş uçağının vurulduğunu ve pilotun kayıp olduğunu doğruladı. Nükleer savaşa evrilmesinden endişe edilen krize en üst düzeyde müdahale geldi. Pakistan Başbakanı İmran Han, ulusa sesleniş programında Hindistan yönetimine çağrıda bulunarak, “Sizi bir kere daha diyaloğa davet ediyorum” dedi. Hindistan’a terör saldırılarını saldırıyı birlikte inceleme teklifi sunduklarını belirten Han, “İş birliği yapmak istedik ve hazırdık çünkü biz de geçmişte terörden çok çektik” diye konuştu. Hitnli mevkidaşı Narendra Modi’ye seslenen Han, “Hint yönetimine soruyorum: Sizin ve bizim elimizdeki silahlar dikkate alındığında, yanlış hesaplamaların altından kalkabilecek durumda mıyız? Tansiyon yükselmeye devam ederse ne olur? Oradan sonrası Başbakan Modi ve benim elimde değil. Sorunlarımızı diyalog yoluyla çözmeliyiz” ifadelerini kullandı.   

72 yıllık anlaşmazlık

Pakistan ile Hindistan arasında daha önce üç kez savaşa neden olan Keşmir’in sorun olarak ortaya çıkması ise 72 yıl önce İngiltere’nin bölgeden çekilmesine dayanıyor. İngiltere 1947’de Hindistan’dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir’i serbest bıraktı. Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi Hindistan ile birleşti. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesi üzerine de taraflar 1947’de ilk kez savaştı. İki ülke aynı nedenle 1965 ve 1999’da da çatıştı. 

Dünyadan taraflara itidal çağrısı 

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Keşmir’deki gerginlikten dolayı endişe duyuyoruz ve taraflara da sağduyu, itidal çağrısında bulunmak istiyoruz. Tırmandırmaya yol açacak adımlardan kaçınılması gerekiyor. 

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo: Hindistan’ın terör karşıtı eylemlerinin ardından taraflarla konuştum ve yakın güvenlik iş birliğine vurgu yaptım. Keşmir’de askeri bir gerginliğe yol açmadan mevcut tansiyonun düşürülmesi önemli. 

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi: Hindistan ve Pakistan’ın ortak dostu olarak Çin, iki tarafın, soğukkanlılığı sürdürmesini ve gerilimi artırmaktan kaçınmasını umuyor. 

Rusya Devlet Başkanı Sözcüsü Dimitri Peskov: Gelen haberlerden ötürü derin endişe duyuyoruz. Taraflara gerginliğin düşürülmesi için itidal çağrısı yapıyoruz. 

Gerilim nasıl tırmandı? 

14 Şubat: Keşmir’in Hindistan kontrolündeki bölümünde bomba yüklü araçla intihar saldırısı düzenlendi. 40 kişinin hayatını kaybettiği saldırıyı Keşmir’in Pakistan’a bağlanması için mücadele veren Ceyş-i Muhammed üstlendi.

15 Şubat: Delhi hükümeti, saldırılardan Ceyşi Muhammed’i sorumlu tutsa da Pakistan’ı da örgütü engellememekle suçladı. Hindistan Başbakanı Modi, “Çok ağır bir bedel ödeyecekler” diyerek Pakistan’ı tehdit etti.

26 Şubat: Hindistan savaş uçakları, Pakistan hava sahasına girerek Balakot bölgesinde hava operasyonu düzenledi. Pakistan hava sahası ihlaline sürpriz bir yanıt vereceğini duyurdu.

27 Şubat: Pakistan ve Hindistan’a ait savaş uçakları Keşmir’de karşı karşıya geldi. Pakistan iki Hint savaş uçağının düşürüldüğünü ve bir pilotun yakalandığını açıkladı.