DEMOKRAT BAŞKAN ADAYINA SEÇİM SÜPRİZLERİ SÜRÜYOR
ABD’deki seçime sadece 3 gün kalırken, Sandy Kasırgası sonrası seçim çalışmalarına yeniden dönen ABD Başkanı Barack Obama’ya sürpriz bir destek hem New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg’den geld hem de ülkede yeni açıklanan ekonomik verilerden geldi. Ekonomik krizin tam ortasında seçilen Obama’nın ekononmide gösterdiği performansı bir dört yıl daha iktidarda kalması için önemli konuların başında gelirken en son açıklanan verilere göre ülke ekonomisinde ekim ayında 171 bin kişi iş sahibi olduğu açıklandı. Bu beklenen oldukça üzerinde bir veri olduğu belirtlirken seçim öncesi Obama’ya doping oldu. Sandy Kasırgası sonrası bir hafta içinde Obama’ya “yeniden başkan seçilmesi” yönünde iki sürpriz destek daha geldi. Kasırganın en fazla zarar verdiği New Jersey ve New York belediye başkanları, Obama’ya açıkça destek verdi. Eski ABD Başkanı George W. Bush’u eleştirdiği için 2 yıl önce Cumhuriyetçi Parti’den istifa eden New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg de sahibi olduğu bloomberg.com’da yazdığı bir makalede, 4 gün sonra oyunu Obama’ya vereceğini ilan etti. Uzmanlar, Bloomberg’un bu kararının “kararsız seçmen” üzerinde etkili olacağını ve birçok kararsız oyun Obama’ya gideceğini belirtti.
Daha önce Romney diyordu
Sandy Kasırgası öncesi, ülkenin en zenginlerinden biri olan New York Belediye Başkanı Bloomberg’un Cumhuriyetçi Parti adayı Mitt Romney’yi desteklediği belirtilirken, Bloomberg, makalesinde, son yıllardaki doğal felaketlere dikkat çekerek, iklim değişikliği politikalarında Barack Obama’nın lider rolünü üstlenebileceğini söyledi. Bloomberg, “İklim değişikliği yaşanıyor. New York ve dünyayı vuran doğal afetlerin nedeninin “iklim değişikliği” olup olmadığını bilmiyorum ancak yaşadığımız bu yıkıcı haftadan sonra seçilmişlerin, hiç zaman kaybetmeden önlem alması gerekiyor” dedi.
PEKİ YA BERABERLİK?
Amerikan Başkanını seçen Delegeler Meclisi’nde adaylar berabere kalırsa ne olacak? Seçimde adayların hiçbiri 270 oyu alamazsa, o zaman da devreye Kongre giriyor. Temsilciler Meclisi başkanı seçmek için toplanırken, başkan yardımcısını ise Senato seçiyor. Bu nedenle teorik olarak başkan ve başkan yardımcısının ayrı partilerden seçilmesi bile gündeme gelebiliyor. eğer başkan böyle de seçilemezse bu durumda yeniden fikrini değiştiren delege olması ihtimaline karşı, yeniden Delegeler Meclisi toplanıyor. Buradan da sonuç alınamazsa seçim yenileniyor.
Başkanı seçmenler değil delegeler meclisi seçecek
Tüm dünyanın ABD’de seçimlerinde başkanı kim seçecek? Doğrudan sistemlerin tersine ABD fededal yapısının sonucunda oluşan sistem gereği, başkanı seçmenler değil, seçmenlerin seçtiği Delegeler Meclisi seçecek. Kafa karışıklığına yol açan bu sistem şöyle çalışıyor. Delegeler Meclisi sadece başkanı seçmek için kısa süreliğine oluşturulan geçici bir kurul. 538 üyeli bu Meclis’in 270’inin oyunu alan aday ise başkan seçiliyor. Yine aynı Meclis başkan yardımcısını da benzer şekilde seçiyor
Bu sayı ABD Kongresi’nin iki kanatlı meclis yapısının temsil mantığından kaynaklanıyor. Buna göre her eyaletin iki üye ile temsil edildiği 100 sandalyeli Senato sayısına, seçmen nüfusuna göre temsilci sayısının belirlendiği 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi sayısının eklenmesi, üstüne de eyalet olmayan başkent Washington DC’yi temsilen 3 delegenin katılmasıyla oluşuyor. Seçmen sandık başına gittiğinde bulunduğu eyalette seçmek istediği başkanın partisine oy veriyor. O eyalette alınan oylara göre delegeler belirleniyor. Maine ve Nebraska dışındaki tüm eyaletlerde, oyların çoğunu alan parti o eyaletin tüm delegelerini kazanıyor. Delegeler seçimden sonra bir araya gelerek başkan ve başkan yardımcısını seçiyor. Delegeler parti listelerinden seçilmiş olsalar dahi istedikleri adaya oy vverebiliyor. Ancak teamül kendi partilerine oy vermek şeklinde.
Sonuçları ‘kararsız eyaletler’ belirleyecek
Her bir eyaletin seçimi ayrı ayrı yapıldığı için genel oy ortalamasında daha az oy alan partinin adayı başkan olabiliyor. Yine bu delege sisteminden dolayı, delege sayısı yüksek ve oyların birbirine yakın olduğu Ohio, Virginia, Florida ve Pensilvanya gibi eyaletler başkanın kim olacağını tayin ediyor. Başkan adayları da son haftalarını bu eyaletlerde geçirmeyi tercih ediyor.