Hava savunma sistemleri sorunu çözüldü! HQ-9B füze bataryaları resmen duyuruldu

Çeşitli istihbarat kaynaklarından alıntı yapan Middle East Eye'ın haberine göre, İran, İsrail ile 12 gün süren savaşın ardından hava savunması için kolları sıvayarak Çin yapımı HQ-9B uzun menzilli füze bataryaları teslimatları aldı.

Alınan sistemlerin miktarı kamuoyuna açıklanmadı ve Çin veya İran hükümetleri tarafından resmi bir onay yayınlanmadı. Ancak Arap yetkililer, ABD'nin hava savunma takviyesi de dahil olmak üzere İran'ın çatışma sonrası yeniden yapılanma çabaları hakkında bilgilendirildiğini belirtti. HQ-9B sistemleri, İsrail'in füze üslerini, radar tesislerini ve komuta yapılarını hedef alan 12 günlük saldırıları sırasında yok edilen yeteneklerin yerini almak üzere tasarlandı.

MAKSİMUM MENZİLİ 260 KİLOMETRE

HQ-9B, China Precision Machinery Import and Export Corporation (CPMIEC) tarafından geliştirilmiştir ve Rus S-300PMU1'den türetilen tasarım özelliklerini yerli Çin radarı ve elektroniğiyle birleştiren daha önceki HQ-9 sistemlerinin modernize edilmiş bir versiyonunu temsil eder. Sistem, bildirilen maksimum menzili 260 kilometre ve tavanı 27 kilometre olan iki aşamalı, katı yakıtlı bir füze kullanır. Füze, başlangıç aşamasında, kara tabanlı bir sistemden veri bağlantısı aracılığıyla orta rotada yönlendirilen ve son aşamasında aktif radar güdümüne geçmeden önce ataletsel bir navigasyon yolunu izler.

Füze, Mach 4.2'nin üzerindeki hızlarda hareket eder. Bir batarya tipik olarak bir komuta merkezi, HT-233 S-bant faz dizili radar, edinim radarı ve altı ila sekiz taşıyıcı-dikici-fırlatıcıdan (TEL) oluşur. Radar sistemi, yapılandırmaya bağlı olarak aynı anda altı ila sekiz hedefle etkileşime girme yeteneğiyle 100 hedefe kadar 360 derece gözetleme ve izleme olanağı sağlar. HQ-9B henüz aktif muharebede kullanılmadı, ancak Çin askeri tatbikatlarında gizli hedeflerin, yüksek hızlı mermilerin ve seyir füzeleri ile düşük görüş mesafeli uçakların da dahil olduğu elektronik karşı önlem senaryolarının simülasyonu yapıldı.

İran'ın mevcut hava savunma ağı, Rus, Çin ve yerel olarak geliştirilen sistemlerin bir kombinasyonunu içerir. Bunlara S-300PMU2 sisteminin dört bataryası, yükseltilmiş varyantlarının 300 kilometreye ulaştığı bildirilen Bavar-373 sistemleri ve 40'tan fazla Hordad ve Sayyad serisi batarya dahildir. Hizmette olan diğer uzun menzilli SAM'ler arasında 180 kilometrelik iddia edilen menzile ve Mach 5-6.5 hızına sahip Arman ve 350 kilometreye kadar uzatılmış menzile sahip S-200 Ghareh yer almaktadır. İran hizmetindeki orta menzilli sistemler arasında Raad serisi, yerel olarak yükseltilmiş 2K12 Kub, AD-40, Mersad ve geliştirilmiş Hawk yer almaktadır. Hava savunma ağı ayrıca Herz-9, Kamin-2, Ya Zahra-3 ve Azarakhsh gibi kısa menzilli sistemlerin yanı sıra Misagh ailesi ve Soheil fırlatıcısı gibi taşınabilir hava savunma sistemlerini (MANPAD'ler) içerir. ZSU-23-4 Shilka, ZSU-57-2, ZU-23-2 gibi topçu tabanlı hava savunma platformları ve radar güdümlü 100 mm ve 35 mm otomatik toplar da İran'ın hava savunma mimarisinin bir parçasıdır. HQ-9B'nin bu katmanlı ağa entegre edilmesi, özellikle gizli uçaklar ve yüksek hızlı mühimmatların oluşturduğu tehditlere karşı ek angajman menzili ve radar dayanıklılığı sağlar.

800'E KADAR FÜZENİN ÜRETİMİNİ SAĞLAYABİLİR

Teslimatlar, İran ve Çin arasında çift kullanımlı malzemeler içeren daha önceki işlemleri takip ediyor. ABD istihbarat kaynakları ve nakliye verileri, Şubat ve Mart 2025'te Çin'den gelen iki İran gemisinin, katı yakıtlı balistik füzelerde kullanılan amonyum perkloratın öncüsü olan 1.000 tondan fazla sodyum perklorat taşıdığını gösteriyor. Malzeme İran limanlarına teslim edildi ve yaklaşık 260 kısa menzilli füzeye yakıt sağlamak için yeterli olduğu tahmin ediliyor. Binlerce ton amonyum perklorat içeren daha büyük bir sipariş devam ediyor ve önümüzdeki aylarda ulaşması bekleniyor. Analistler, bu sevkiyatın 800'e kadar füzenin üretimini sağlayabileceğini tahmin ediyor.

Çin'in İran ile askeri işbirliği, Batılı güçlerle doğrudan çatışmayı önlemek için yapılandırılmış durumda. İran ve İsrail arasındaki çatışma sırasında Çin, Birleşmiş Milletler ve BRICS platformları aracılığıyla İsrail ve ABD saldırılarını kınadı.

ÇEŞİTLİ ÜLKELER SİSTEMİ KULLANIYOR

HQ-9B, Pakistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Fas gibi diğer ülkelerde de hizmet veriyor. Mısır, emekli Tümgeneral Samir Farag'ın bir televizyon röportajında HQ-9B'nin Mısır'ın hava savunma ağına entegre edildiğini söylemesiyle Temmuz 2025'te sistemi kullandığını doğruladı. Çin ve Pakistan arasında Il-76MF uçaklarının yer aldığı Mısır askeri nakliye uçuşları, muhtemelen bu konuşlandırmayla ilgili olarak Temmuz 2025'te gözlemlendi. HQ-9B'nin ihracat çeşidi olan FD-2000B, genellikle operasyonel kısıtlamalara ve ihracat koşullarına tabi olan ABD Patriot ve Fransız SAMP/T sistemlerine bir alternatif olarak pazarlandı. Bir HQ-9B sistemi alayının tahmini maliyeti yaklaşık 1,5 milyar dolardır. Mısır'da, ABD'nin AIM-120 AMRAAM füzeleri sağlamayı reddetmesi, Fransa'nın Rafales için uzun menzilli MICA füzelerini elinde tutması ve Almanya'nın IRIS-T SLM bataryalarını Ukrayna'ya yönlendirmesi gibi Batılı tedarikçilerle yaşanan sorunlar, Çin sistemini satın alma kararına katkıda bulundu.

BÖLGEDE ÇİN VARLIĞI GENİŞLİYOR

İran'da HQ-9B sistemlerinin konuşlandırılması, füze yakıt ithalatı ve olası uçak anlaşmaları, İsrail çatışması sırasında yaşanan kayıpların ardından ülkenin hava ve füze savunma yeteneklerini geliştirmek için bilinçli bir çaba olduğunu gösteriyor. HQ-9B muharebede kanıtlanmamış olsa da, Mısır'dan yakın zamanda gelen onay da dahil olmak üzere birçok ülke tarafından benimsenmesi ve Çin askeri tatbikatlarında gösterilen teknik özellikler, uluslararası alanda bu sistemin kullanışlılığına duyulan güvenin arttığını gösteriyor. Çin için, bu genişleyen savunma ilişkisi, Orta Doğu'daki stratejik varlığını güçlendiriyor, enerji kaynaklarına erişimi güvence altına alıyor ve ABD'nin sınırlama çabalarına karşı koyuyor. İran için, HQ-9B, devam eden füze geliştirme ve nükleer programıyla ilgili müzakereler ortasında, siyasi nedenlerle operasyonel kısıtlamalar getirme veya sistemleri elinde tutma olasılığı daha düşük tedarikçilere güvenerek, eski haline getirilmiş bir savunma duruşuna katkıda bulunuyor. İşlem, resmi bir ittifak veya askeri paktın varlığına işaret etmeden iki ülke arasındaki büyüyen savunma koordinasyonunu gösteriyor.