Üç ülke arasında 10 yıldır çözülemeyen kriz! Destek istediler

Sudan Dışişleri Bakanı Meryem Sadık el-Mehdi, yukarı kıyıdaş ülkeler arasında paylaşım krizi süren Hedasi Barajı (Rönesans Barajı) konusunda tüm taraflar için kapsamlı ve tatmin edici çözüme ulaşılması için Afrika ülkelerinin desteğini beklediklerini ifade etti.

Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Mehdi, Sulama ve Su Kaynakları Bakanı Yasir Abbas'ın hazır bulunduğu çevrim içi görüntülü toplantıda, Afrika Birliği ülkelerinin büyükelçileri ile görüştü.

Afrika Birliği himayesinde Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti Kinşasa'da 3-6 Nisan tarihlerinde gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan üçlü görüşmeler hakkında detaylı sunum yapan Bakan Mehdi, Hedasi Barajı'nın temmuz ayında planlanan ikinci dolumu öncesinde bağlayıcı bir anlaşmaya varılmasının gerekliliğini vurguladı.

Mehdi, baraj konusunda tüm taraflar için kapsamlı ve tatmin edici çözüme ulaşılması için Afrika ülkelerinin desteğini beklediklerini ifade etti.

- HEDASİ BARAJI ANLAŞMAZLIĞI

Mısır, Etiyopya ve Sudan arasındaki müzakerelerden, anlaşmazlıklar nedeniyle 10 yıldır sonuç alınamıyor.

Şimdiye kadar yüzde 79'u tamamlanan Hedasi Barajı, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri'ni yüzde 85 besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük önem taşıyor.

Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90'ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve komşu ülkelere elektrik satarak döviz ihtiyacını karşılamayı amaçlıyor.

Mısır, barajın yapıldığı Mavi Nil Nehri'nden her yıl en az 40 milyar metreküp su salınmasını ve barajın tamamen doldurulmasının uzun yıllara yayılmasını talep ediyor. Etiyopya ise yıllık 31 milyar metreküp salmak ve barajı 4 ile 7 yıl arasında doldurmak istiyor.

Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.

Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında sekteye uğrayan müzakerelerin ardından 3 Nisan'da Afrika Birliği himayesinde Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti Kinşasa'da yeniden başlayan görüşmeler, herhangi bir ilerleme olmadan 7 Nisan'da sona ermişti.

Sudan Sulama ve Su Kaynakları Bakanlığı, Etiyopya'nın inatçı tavrı nedeniyle görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlandığını açıklamıştı.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, dün Twitter hesabından yaptığı açıklamada, barajın ikinci dolumunun temmuz ve ağustos aylarında gerçekleştirileceğini, yağmur mevsiminde yapılacak dolumların Sudan'daki sellerin etkilerini azaltacağını savunmuştu.

ETİYOPYA BAŞBAKANI AHMED, HEDASİ BARAJI'NIN YAZ AYLARINDA YENİDEN DOLDURULACAĞINI AÇIKLADI

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Mısır, Sudan ve Etiyopya arasında siyasi krize yol açan, inşası ve işletilme sürecinde birçok uluslararası girişime rağmen uzlaşılamayan Hedasi Barajı'nın (Büyük Rönesans Barajı) ikinci dolumunun temmuz ve ağustos aylarında gerçekleştirileceğini belirtti.

Ahmed, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, "Etiyopya, ikinci doldurma öncesinde, yeni tamamlanan çıkışlar aracılığıyla geçen yıldan daha fazla su bırakıyor ve bilgi paylaşımında bulunuyor. Bir sonraki doldurma, Sudan'daki sellerin azaltılmasına fayda sağlayacak şekilde sadece yağışın yoğun olduğu temmuz-ağustos aylarında gerçekleşecek." ifadelerini kullandı.

İhtiyaçları için Abbay Nehri'ni geliştirdiklerini ve Etiyopya'nın kıyıdaş ülkelere zarar verme gibi bir niyeti olmadığını belirten Ahmed, "Geçen yılki şiddetli yağışlar Büyük Rönesans Barajı'nın başarılı bir şekilde doldurulmasını sağladı. Baraj, şüphesiz şekilde komşu Sudan'daki şiddetli selleri önledi." değerlendirmesinde bulundu.

Etiyopya Su, Sulama ve Enerji Bakanı Seleshi Bekele de Twitter hesabından yaptığı açıklamada, barajda tamamlanmış, test edilmiş ve çalışır vaziyette iki alt su çıkışı bulunduğunu belirterek, su akışının kesintiye uğramayacağını savundu.