Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'ndan İran'a ziyaret

UAEA'dan, AA muhabirine yapılan yazılı açıklamada, Grossi'nin, Ajansın bu ülkede yürüttüğü temel doğrulama çalışmalarını sürdürebilmesi için her iki tarafın uzlaşacağı bir çözüm bulmak üzere cumartesi Tahran'a gideceği bildirildi.

Açıklamada, "(İran'ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması NPT kapsamında uygulanan) Ek Protokol ve Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) çerçevesinde uyguladığı 'gönüllü şeffaflık önlemlerini' 23 Şubat'tan itibaren durdurma kararını görüşmek üzere Başkan Grossi, geçen hafta İran'a bir ziyaret gerçekleştirme teklifinde bulundu. Zira (alınan kararların) UAEA'nın bu ülkede yürüttüğü doğrulama ve izleme faaliyetleri üzerinde ciddi bir etkisi olacaktır." ifadesine yer verildi.

İran'ın, Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi Daimi Temsilcisi Büyükelçi Kazım Garib Abadi de Twitter üzerinden, UAEA Başkanı Grossi'nin ülkesine gideceğini açıklamıştı.

Büyükelçi Abadi, 15 Şubat'ta yaptığı açıklamada, 23 Şubat'tan itibaren NPT kapsamında uygulanan Ek Protokol'den ayrılacaklarını resmen UAEA'ya bildirdiğini duyurmuştu.

- İran'da onaylanan "nükleer yasa"

Muhafazakarların çoğunlukta olduğu İran Meclisi, nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin 27 Kasım 2020'de öldürülmesinden kısa süre sonra nükleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen "Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Eylem Planı" yasasını çıkarmıştı.

İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılan yasa, nükleer anlaşmanın taraflarının 21 Şubat'ta kadar Tahran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, İran'ın NPT kapsamında 2016'dan bu yana gönüllü olarak uyguladığı Ek Protokol'den ayrılmasını gerektiriyor.

Tahran yönetimi, Ek Protokol uyarınca, UAEA müfettişlerinin nükleer tesislerini istedikleri anda aniden denetlemelerine izin vermişti. İran'ın Ek Protokol'den ayrılması, Ajans müfettişlerinin denetimlerinin sınırlandırılacağı anlamına geliyor.