Vananın kapatılması ölümcül darbe olur

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) bağımsızlıkta ısrar etmesi durumunda Türkiye’nin devreye sokacağı Habur Sınır Kapısının ve Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattının kapatılması, IKBY yönetimi için adeta çöküş demek. Irak’la yıllık 10 milyar dolarlık ticaret hacmi kapasitesine sahip Habur’dan direkt IKBY yönetimiyle 2.5 milyar dolarlık ticaret söz konusu. Yıllık 11 milyar dolarlık petrolün aktığı boru hattındaki bu gelirin yarısı ise Erbil yönetimine gidiyor. Erbil yönetiminin 2016 bütçesinin 18.8 milyar dolar olarak belirlendiği düşünülürse, Türkiye’nin bu adımlarının ekonomik ve siyasi etkileri de, olası bir defacto devletin yaşamasını imkansız kılıyor. 

189 MİLYON VARİL

Irak ve Türkiye arasındaki Kerkük-Yumurtalık boru hattının kapatılmasının ekonomik sonuçlarını değerlendiren Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi ve Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, bu boru hattından 2016 yılında taşınan ham petrol miktarının 189 milyon varil olduğuna dikkat çekti. Dünya petrol pisayasında petrolün varil fiyatının 59 dolar olduğuna dikkat çeken Prof. Kumbaroğlu, buna göre Türkiye’nin bu boru hattını kapatmasının yıllık 11 milyar dolarlık bir maliyetinin olacağını söyledi. 

11 MİLYAR DOLAR GELİR

Peki ama bu 11 milyar  dolarlık rakamın ne kadarını IKBY yönetimi alıyor? IKBY, bölgeden çıkarılan ve sınır kapılarından tankerle ve boru hatlarıyla ihraç edilen petrolden 2015’te ayda 800 milyon dolar gelir elde etmişti. 2016’da Irak hükümeti ile IKBY arasında  Kerkük petrolünün dünya piyasasına birlikte satılması ve ihracatın yarı yarıya bölüşülmesinde anlaşıldı. Bağdat ve Erbil yönetimlerinin Kerkük-Yumurtalık boru hattındaki yıllık 11 milyar dolarlık petrol gelirinin paylaşması durumunda, Erbil yönetiminin bu hattan yıllık 5.5 milyar  dolarlık gelir elde etmesi anlamına geldiği belirtildi. 2016 yılında Irak’ın federal bütçesi 87 milyar dolar olarak belirlenirken, IKBY’ninki ise 18.8 milyar dolar olarak kaydedilmişti.