Vietnam'da 12 bin yıllık cinayet kurbanı bulundu

Vietnam'ın Tràng An Peyzaj Kompleksi Dünya Mirası Alanı'nda yer alan Thung Binh 1 mağarasında yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan kemikler, insanlık tarihinin en eski cinayet olaylarından birinin kanıtı olabilir. Aralık 2017 ile Nisan 2018 arasında gerçekleştirilen kazılarda bulunan bu kalıntılar, yaklaşık 12 bin yıl önce yaşamış ve 35 yaşında ölen bir adamın başka bir insanın elinde hayatını kaybettiğini gösteriyor. İngiltere'deki Oxford Üniversitesi'nden arkeolog Christopher Stimpson liderliğindeki araştırma ekibi, eğer bu bulgular doğrulanırsa, bunun Güneydoğu Asya'da bilinen en erken kişilerarası şiddet vakası olacağını belirtmektedir.

Gizemli ölüm koşulları ve ilk bulgular

TBH1 olarak adlandırılan bu adamın kemikleri incelendiğinde, ilk bakışta ölümün nedeni belirsiz görünmüştür. Kafatasının mezarda ezilmiş olması, ölümden sonra meydana gelen bir hasar olarak değerlendirilse de, kemiklerin ilk analizi adamın iyi bir sağlık durumunda öldüğünü ortaya koymaktadır. Bu durum, araştırmacıları şaşırtmıştır; çünkü iyi sağlık durumundaki insanlar genellikle aniden ölme eğiliminde değildir. Gizem daha da derinleştiğinde, araştırmacılar adamın boynunun detaylı bir incelemesine başlamışlardır.

Boyun bölgesinin yakından incelenmesi, iki önemli ve şaşırtıcı bulguyu ortaya çıkarmıştır. Birincisi, adamın servikal kaburga adı verilen ve insanların yaklaşık yüzde birinde görülen ekstra bir kaburga bulunmaktadır. İkincisi ise, adamın gömüldüğü tortuda işlenmiş bir kuvars ucu tespit edilmiştir. Bu kuvars ucu, basit bir taş parçası değil, kasıtlı olarak işlenmiş ve muhtemelen bir mermi olarak kullanılmış bir objedir. Daha da önemlisi, bu taş hiç de bölgeye ait değildir.

Taş mermi ve cinayet kanıtları

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden arkeolog Benjamin Utting, bulunun önemini vurgulayarak, Thung Binh 1'den veya yakındaki alanlardan başka hiçbir taş aletle eşleşmeyen bu kuvars ucunun, kimin tarafından yapıldığı ve nereden geldiği hakkında ciddi sorular ortaya çıkardığını belirtmiştir. Bu bulgular, adamın başka bir bölgeden gelen birisi tarafından saldırıya uğradığının güçlü bir göstergesidir.

Kemiklere daha yakından bakarak, araştırmacılar muhtemel bir olaylar dizisini bir araya getirebildiler. Adamın servikal kaburga kemiklerinden biri kırık belirtileri gösterirken, aynı zamanda enfeksiyon izleri de taşımaktadır. Stimpson ve meslektaşları, adamın boynuna taş uçlu bir mermi ile vurulduğuna, kaburga kemiklerine zarar verdikten sonra mermi orada yerleştiğine inanmaktadırlar. Enfeksiyon daha sonra yarana yerleşmiş ve adam saldırıdan birkaç gün ila hafta sonra hastalanarak ölmüştür. Bu senaryo, 12 bin yıl önceki bir cinayet olayının detaylı bir şekilde yeniden inşa edilmesini sağlamıştır.

İnsanlık tarihinde şiddetin uzun geçmişi

Bu bulgu, insandan insana şiddetin uzun ve karanlık tarihinde sadece bir olay değildir. Arkeolojik kayıtlar, insanlığın çok eski dönemlerinden itibaren kişilerarası şiddet olaylarının varlığını göstermektedir. Örneğin, 13 bin yıl öncesine tarihlenen Jebel Sahaba mezarlığına gömülen insanlar, ağır kişilerarası hasar belirtileri göstermektedir. Daha yakın dönemlerde, 5 bin 300 yıl önce İtalyan Alpleri'nde öldürülen Ötzi Buz Adam, bir cinayet kurbanı olarak bilinmektedir. Bilim insanları, 430 bin yıl öncesine tarihlenen Neandertal öncesi bir hominidde de cinayet vakasının en erken adayını görmektedir.

Ancak Vietnam'da bulunan bu kemiklerin önemi, diğer bulguların aksine, travma kanıtının buna neden olan eser ile birlikte olmasında yatmaktadır. Stimpson, bu kombinasyonun özellikle bölge için ve daha genel olarak bu zaman dilimi için olağanüstü bir bulgu olduğunu vurgulamaktadır. Şüphesiz cinayetleri tespit edilmemiş birçok başka arkeolojik kalıntı vardır, ancak TBH1'de cinayet kanıtları oldukça açık ve net görünmektedir.

Sonuç ve bilimsel önemi

Vietnam'da keşfedilen bu 12 bin yıllık kemikler, insanlık tarihinin en eski cinayet olaylarından birine ait olabilir ve Güneydoğu Asya'da kişilerarası şiddetin en erken kanıtı olarak kabul edilebilir. Taş mermi, enfeksiyon izleri ve kemik kırıkları, bir adamın başka bir insanın elinde nasıl öldüğünün dramatik bir hikayesini anlatmaktadır. Bu bulgu, arkeologlar tarafından detaylı bir şekilde incelenmiş ve bilimsel yöntemlerle doğrulanmıştır. Araştırma, insanlığın en eski dönemlerinde bile şiddetin var olduğunu ve bu olayların kemiksel kalıntılar aracılığıyla günümüze kadar ulaşabildiğini göstermektedir. Oxford Üniversitesi'nden Stimpson ve ekibi tarafından yürütülen bu çalışma, arkeoloji alanında önemli bir katkı sağlamış ve insanlık tarihinin anlaşılmasına yeni bir boyut kazandırmıştır.