Büyükşehir büyük fırsatlarla geliyor

STAR/İZMİR
TBMM’de görüşülerek Cumhurbaşkanının onayına sunulan büyükşehir yasası, beraberinde birçok yenilik ve fırsatı da getiriyor. Yeni yasaya göre, Belediyelerin mahalleye dönüşen köylere 10 yıl süreyle gelirlerinin %10’u kadar alt yapı yatırımı yapacağını kaydeden Ak Parti Aydın milletvekili Ali Gültekin Kılınç, iktidarlarının devrim niteliğinde bir hizmet ortaya koyduğunu ifade etti.

İnsana hizmet odaklı yerel yönetim anlayışının, AK Parti ile kurumsallaşarak 2004 yerel seçimleri ile birlikte ülke genelinde modern kentleşmenin öncüsü olduğunu söyleyen Ak Parti Aydın milletvekili Ali Gültekin Kılınç, yerel yönetimlerde oluşan yüksek beklenti ve seçimlerde sağlanan büyük başarının, 2004 ve 2005 yıllarında gerçekleştirilen yasal düzenlemelerle desteklenerek, yerelleşme yönünde büyük bir ivme sağlandığını belirtti. 2004 yılında belediyeler kanununun 1934’den sonra ilk kez kapsamlı bir şekilde revize edildiğini sözlerine ekleyen Gültekin Kılınç, buna paralel olarak İstanbul ve Kocaeli Büyükşehir Belediyelerinin yetki alanının il sınırı olarak genişletildiğini kaydetti. 2004 yılında ki bu reformun, Avrupa Konseyi Yerel Özerklik Şartının bir gereği olduğunu söyleyen Kılınç,’’ Aslında Avrupa Konseyi yerel özerklik şartına uyum süreci bu yeni kanunla devam etmektedir. Bu kanunun temel amaçları Türkiye’de demokrasiyi gerek ülke gerekse yerel düzeyde güçlendirmek, belediye hizmetlerinde verimliliği sağlamak ve belediyelerin daha iyi hizmet götürmesini sağlamaktır’’ şeklinde konuştu. TBMM’de yoğun bir görüşme trafiğinin ardından yasalaşarak Cumhurbaşkanının onayına sunulan yeni kanunun beraberinde birçok yeniliği getirdiğini ifade eden Ak Parti Aydın milletvekili Ali Gültekin Kılınç, Aydın’ı çok güzel günlerin beklediğin söyleyerek 2014 yılında yapılacak yerel seçimlerde Ak hizmetlerin Aydının tamamına imzasını atacağını savundu. Başta MHP olmak üzere muhalefetin sert tepkisi ve karalama kampanyasıyla yıpratılmaya çalışılan Büyükşehir yasasının özellikle köylerin kalkınmasında önemli bir rol oynayacağını açıklayan Kılınç, kamuoyu tarafından merak edilen sorulara şu bilgilerle yanıt verdi;
Kanunun Getirdiği Yenilikler;

1. Nüfusu 750 binin üzerinde olan illerde Büyükşehir Belediyesi kurulmaktadır. 16 mevcut büyükşehir e 13 şehir daha eklenmektedir. Bunlar Aydın, Balıkesir, Denizli, Manisa, Muğla, Hatay, Tekirdağ, Trabzon, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Mardin, Malatya ve Van’dır. Düzenleme yapılırken nüfus dikkate alınmıştır.
2. Bu 13 yeni büyükşehirde 24 yeni ilçe kurulmuştur.
3. Bu illerde Büyükşehir yetki alanı İstanbul ve Kocaeli gibi il sınırları olmaktadır.
4. Büyükşehirlerde özel idareler kapatılmakta, beldeler ve köyler mahalleye dönüşmektedir. İl Özel idarelerinin yerel hizmetlere ilişkin görevleri belediyelere devredilmektedir. Böylece, toplam 1582 belde ve 16.082 köyün tüzel kişiliği kaldırılmaktadır. 23 büyükşehirle birlikte, 24 yeni ilçe kurulmaktadır. 333 ilçe dönüştürülmektedir. Toplam belediye sayısı 2.950’den 1.392’ye düşmektedir. Köy sayısı 34.283’den 18.201’e inmektedir.

Kanunun Getirdiği Yenilikler;

5. Mahalleye dönüşen beldeler de belediye personeli hak kaybına uğramayacaktır.
6. Köylerin orman, mera, kışlak, yaylak hakları olduğu gibi korunmaktadır.
7. Köylerde belediye vergi ve harçları 5 yıl süreyle alınmayacaktır. Su ücreti 5 yıl süreyle en düşük su tarifesinin dörtte birini geçmeyecektir.
8. Bu kanunla tüzel kişiliği kaldırılan il özel idaresi, belediye ve ya köy tüzel kişiliklerine şartlı olarak bağışı yapılan taşınır ve taşınmazların devrinin yapıldığı kurum veya kuruluş bu taşınır ve taşınmazların bağış amacına uygun olarak kullanılmasını sağlamakla sorumludur.
9. Belediyeler mahalleye dönüşen köylere 10 yıl süreyle gelirlerinin %10’u kadar alt yapı yatırımı yapacaktır.
10. Büyükşehir dışındaki 52 ilde köye dönüşen beldelerin İller Bankası payları 5 yıl süreyle İl Özel İdarelerine aktarılmaya devam edecektir.
11. Mahalleye dönüşen köylerde yapılar için ruhsatlandırma kolaylığı getirilecek, yapılar için geleneksel mimari de tip proje üretilecek ve bu projeler köylülere ücretsiz verilecektir.
12. Köylerdeki evler, hayvancılık tesisleri, bakkal, fırın, kahve, lokanta gibi işyerlerine ruhsat verilecektir. Köylerdeki yapı stoku ruhsatlı hale gelecektir.
13. Büyükşehir olan 29 ilimizde Kamu Kurum ve Kurumlarının yatırım ve hizmetlerini koordine etmek, izlemek gerektiğinde de sunulamayan hizmetlerin yerine getirmek, afet ve acil durum hizmetlerini sunmak amacıyla Yatırım İzleme ve Koordinasyon Merkezi kurulmuştur. Böylece Özel İdarelerin kaldırılmasıyla boşluk oluşması önlenmiştir.
14. Büyükşehir Belediyeleri yetkileri artırılmaktadır. Amatör sporlara destek olmak, sağlık tesisi ve mabetler açmak ve bakım yapmak, cami veya mabetlere ücretsiz su temin edebilmek, afet riski olan yerlerde önlem almak, internet gibi haberleşme alt yapısı kurmak, oda ve hemşeri dernekleriyle ortak projeler yapmak görevleri arasında bulunacaktır. İlçe belediyeleri ile ihtilafta Büyükşehir Meclisi yetkili kılınmıştır.
15. Bu kanunla tüzel kişiliği kaldırılan köylerde görev yapan geçici ve gönüllü köy korucuları halen görev yaptıkları yerlerde görev yapmaya devam edeceklerdir. Kendileri için ön görülen haklardan aynı şekilde yararlanmaya devam edeceklerdir.
16. Büyükşehir içinde ki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerindeki her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisinin katılacağı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulacaktır. İlçe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılacaklardır.
17. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100.000’in üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konukevleri açmak zorunda olacaklar. Diğer belediyelerde mali durumları ve hizmet önceliklerini değerlendirerek kadınlar ve çocuklar için konukevleri açabileceklerdir. Gerektiğinde sporu teşvik etmek amacıyla gençlere spor malzemesi verecek, amatör spor kulüplerine ayni ve nakdi yardım yapabilecek ve gerekli desteği sağlayacak, her türlü spor karşılaşmaları düzenleyebilecek, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren ve ya derece alan öğrencilere, sporculara, teknik yöneticilere ve antrenörlere belediye meclisi kararıyla ödül verebileceklerdir.
18. Büyükşehirlerin bütçe payları ciddi şekilde artmaktadır. Şu anda büyükşehir içinde tahsil edilen vergiden aktarılan %5 bütçe payı %6’ya çıkarılmıştır. Ayrıca, asıl önemlisi ilçe belediyelerine ve yine büyükşehirlere verilen %2.5 genel bütçe payının %4.5’a çıkarılmasıdır.
19 .Köye dönüştürülen belediyeler 30 / 6 / 2013 tarihine kadar 5393 sayılı kanunun 8. Maddesinde ki usule bağlı olmaksızın, belediye meclisinin kararı ile ortak sınırı olan ve listeyle belli tüzel kişiliği sona ermeyene belediyeye mahalle olarak katılma talebinde bulunabilecektir. (Katılma işleminin gerçekleşebilmesi için katılacak belediye ile katılacak olan belediyenin sınırları arasında başka bir belediye ve ya köy bulunamaz.) Bu belediyelerin meskûn sahaları arasındaki uzaklık on kilometreden fazla olamaz. Katılım işlemi katılacak belediye meclisinin olumlu kararı ile sonuçlanacaktır.
Son olarak, Bu kanunda amacın, aynı nitelikteki hizmetlerin tek bir elden yürütülmesi ile, il ve ilçelerin imkan, kaynak ve aklını birleştirerek, hizmetlerin daha etkin sunulmasını hedeflediklerini belirten Ak Parti Aydın milletvekili Ali Gültekin Kılınç, yeni uygulamanın yerel hizmetlerin tamamının seçilmiş organlar eliyle gerçekleşmesi yoluyla, yerel demokrasinin güçlenmesine katkıda bulunacağını Kaydetti.