12 Aralık 2024 Perşembe / 11 CemaziyelAhir 1446

Hastaları Hayata Bağlayan Pil

Türkiye'de ilk defa Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı'nda uygulanan Diyafragma Pil Sistemi ile ALS ve boyun kırığına bağlı solunum cihazına bağlanan hastaların yaşam kaliteleri artacak. Türkiye’de bir buçuk yıldır kullanılan ve toplam 34 hastaya uygulanan sistem Avrupa’da toplam 10 merkezde uygulanıyor. Hastanın diyafragma bölgesine yerleştirilen elektrotlara bağlı pil, hastaların daha fazla oksijen almasını ve nöron ölümlerinin yavaşlamasını sağlıyor.

GÖKÇE KIRTILOĞLU11 Eylül 2013 Çarşamba 07:00 - Güncelleme:
Hastaları Hayata Bağlayan Pil
Türkiye’de yalnızca İzmir'deki Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde uygulanan Diyafragma Pil Sistemi basına tanıtıldı. Bir buçuk yıldan bu yana uygulanan sistemin ayrıntılarını DEÜ Başhekimi Prof. Dr. Mehmet Refik Mas, Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nezih Özdemir, Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Aydın Şanlı, Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhsan Şengün anlattı.

"DÜNYADA YAPILAN AMELİYATLARIN TÜMÜNÜ YAPABİLİRİZ"
Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nezih Özdemir, "Dünyada yapılan ameliyatların tümünü yapabiliyoruz. Dünyada sadece 20 ekip tarafından yapılıyor. Çok zor bir cerrahi. 2000'li yıllından beri pil dünyada uygulanıyor. Avrupa'da 10 merkezde yapılıyor" dedi.

HER YIL 4 BİN KİŞİ ALS’E YAKALANIYOR
DEÜ Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhsan Şengün, halk arasında Fenerbahçeli Sedat'ın hastalığı olarak bilinen ALS hastalığında sinir hücrelerinin nedeni bilinmeyen bir şekilde öldüğünü ve kas erimesinin ortaya çıktığını söyledi. Dünyada bu hastalığın tedavisi olmadığını belirten Şengün, her yıl 4 bin kişinin ALS hastalığına yakalandığına da vurgu yaparak şöyle konuştu: "Hastalarda ölümlerine kadar kas erimesi sürüyor. Solunum kasları da etkileniyor. Göğüs kasları ve diyafragma eriyor. Bu hastalar kanlarında birikmiş karbondioksiti atamıyor, dışarıdan da yeterince oksijen alamıyor. Böylece hastalığı daha hızlı ilerliyor. Pil uygulamasında iyi sonuçlar aldığımız hastalar var. Bu uygulama hastalığı durdurmuyor, hastanın yaşam kalitesini artırıyor. Boğazına tüp takılmış hastaların yatağa bağlanma süresini azaltıyor"

"AVRUPA'DAKİ EN BÜYÜK SERİ BİZDE"
Diyafragma Pil Sistemi'ni şu ana kadar 34 hastaya uyguladıklarını anlatan Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Aydın Şanlı, en küçük hastalarının da 7 yaşında olduğunu söyledi. Şanlı, sistemin mekanik ayarlarını ise elektrik mühendislerinin gerçekleştirdiğini belirtti. Doç. Dr. Şanlı, pil ameliyatlarında Avrupa'daki en büyük serinin kendi ekiplerine ait olduğuna dikkat çeken, "Sağlık Bakanlığı'nın hastaların transferinde büyük desteği var. Sadece ALS hastalarında değil boynu kırılıp felç olan hastalarda ALS hastaların tersine tamamen yüz güldürücü sonuç alabiliyoruz. Bu hastalar solunum cihazından ayrılabiliyor. Sebepsiz solunum durmasında da hastalar ertesi gün solunum cihazından ayrılabilmektedir. Hasta genel anestezi alıyor. Hastaya 5 elektrot yerleştiriliyor. Ameliyat sonrası elektrik mühendisleri ayarlama yapıyor. Hastaların sürekli bakım ve gözetim gerekiyor. Pil ayarlarının sürekli incelenmesi gerekiyor" diye konuştu.

"PİL SOLUNUMU NORMAL HIZA GETİRİYOR, NÖRON ÖLÜMÜNÜ YAVAŞLATIYOR"
Diyafragma kasının göğüsle batını ayıran bölümde yer aldığını ve solunumda önemli bir yeri olduğunu belirten Şanlı, "ALS hastalarında bu kasın çalışması yavaşlıyor bazılarında duruyor. Biz bu sistem ile solunumu oldukça normal bir hıza getiriyoruz. Böylece kandaki oksijen düzeyi artıyor. Ve nöron ölümünü yavaşlatıyor. Merkezimizde 34 hastamıza bu sistemi uyguladık. Oldukça başarılı sonuçlarımız var" şeklinde konuştu.

“BABAM KORKUDAN UYUYAMIYORDU”
48 yaşındaki Hasan Doğan’ın 1,5 yıldır ALS rahatsızlığıyla mücadele ettiğini dile getiren oğlu Ahmet Doğan, pili tüm hastalara önerdiklerini söyledi. Pil takılmadan önce babasının geceleri öksürerek uykusundan uyandığını anlatan Doğan, “Pil 7 Nisan’da takıldı. Pilden önce öksürerek uyanmalar, tıkanmalar oluyordu. Babam pilden sonra rahat rahat uyuyabildi ve nefes alabildi. Babam korkudan uyuyamıyordu. Eğer pil takılmasaydı 5 ay daha uyuyamazdı” diye konuştu.

TÜRKİYE’DE UYGULAMA YAPILAN İLK HASTA MESTAN MALCI
5 yıldır ALS hastalığıyla mücadele eden 52 yaşındaki Mestan Malcı ise Türkiye’de Diyafragma Pil Sistemi’nin uygulandığı ilk hasta. ALS’nin komplike bir hastalık olması sebebiyle çoğu zaman tedavi sürecinde zorluklarla karşılaştıklarını ifade eden Mestan Malcı’nın eşi Zehra Malcı, pil sisteminden çok memnun olduklarını dile getirdi.

SGK KARŞILIYOR
Doç. Dr. Şanlı, Diyafragma Pil Sistemi'nin masraflarının SGK tarafından karşılandığını, bu sayede hastaya mali bir yük getirilmediğini de ifade etti.

DİYAFRAGMA PİL SİSTEMİ
Genel anestezi altında yapılan ameliyatla iki elektrot ve elektriği taşıyan hatlar vücudun içerisine yerleştiriliyor. Hat bir soket ile göğüs bölgesinde vücut dışına çıkartılıyor. Vücuttan dışarıya çıkan kabloya pil sistemi takılıyor. Hastaya yedek olarak 3 pil veriliyor. Operasyonun ardından mühendisler tarafından bilgisayar ve jeneratörle hastaya uygun ayarlar yapılıyor. Dört pil 2 bin dakika sistemin çalışmasını sağlıyor. Pil bitecek alarmı verdikten sonra 20 saat daha çalışıyor. Cihaz bazı hastaların solunum cihazından bağımsız yaşamasını sağlarken, bazı hastaların ise solunum cihazına bağlı kalmadan yaşama süresini artırıyor.