STAR/İZMİR
Avrupa'nın sektöründe en önemli mobil iklimlendirme sistemleri tasarlayıcısı ve üreticilerinden biri olan Safkar'ın genel müdürü Nuri Ünver, raylı sistem projeleri yapan yabancı firmaların yerli üretim şartını yerine getirmeleri konusunda uyarılması gerektiğini belirtti.
Ünver, yaptığı açıklamada, Türkiye'nin 2023 yılına kadar raylı sistem projelerine önemli miktarda yatırım yapmayı öngördüğünü, hafif raylı sistem, metro ve tramvay projeleri kapsamında toplam yaklaşık 8 bin vagonluk bir talebin ortaya çıkacağını ifade etti.
Her vagonda 2 klima bulunduğu dikkate alındığında araçların iklimlendirme proje maliyetlerinin önemli bir pay tutacağına işaret eden Ünver, hükümetin ihalelerde yerlileştirmeye büyük önem verdiğini, yerli teknolojilerin geliştirilmesi konusunda önemli destekler sağlandığını, raylı sistem proje ihalelerinde de giderek yükselen oranlarda yerli malı şartı konduğunu vurguladı.
Türkiye'nin en büyük mobil iklimlendirme firması olan Safkar'ın otobüs ve minibüs klimalarında yüzde 75, mobil soğutucu pazarında da yüzde 80'e yakın pazar payına sahip olduğunu dile getiren Ünver, raylı sistem klimalarında da yüzde 90'a yakın pazar payına sahip olduklarını söyledi.
Malezya ve Mısır demiryollarının işleri alındı
Raylı sistem konusunda Malezya ve son olarak Mısır Demiryolları'na ait vagonların klima işlerini aldıklarını kaydeden Ünver, Türkiye'nin sektöründe tek Ar-Ge Merkezi'ne sahip olduklarını, bu merkezde 62 mühendis ve görevliyle yerli tasarım ve teknolojiler geliştirdiklerini anlattı.
İzmir'de İZBAN için 40 tren seti ve yüzde 30 yerlilik şartı içeren ihaleyi Güney Kore, Ankara'da 324 araç ve yüzde 51 yerlilik şartı içeren projeyi ise Çinli firmanın aldığını ifade eden Ünver, ihalelerin tamamlanması sonrası kendilerine talep gelmeden Ar-Ge merkezinde bu trenlere uygun klima tasarladıklarını belirtti. Görüşmeler sonucu Çinli firmanın, Ankara metrosu için geliştirdikleri klimanın uygun olduğuna yönelik teknik onay verdiğini, fiyat indirimi yapılması konusundaki taleplerin de karşılandığını kaydeden Ünver, şu bilgileri verdi:
'İlk tren setlerinin teslim tarihi gözönüne alındığında klimalar konusunda üretime bu dönemde başlanmış olması gerekiyor. Görüşmelerimizin sonuca ulaşmaması Çinli firmanın daha önce çalıştığı Çinli klima üreticileriyle çalışmayı tercih edeceğini gösteriyor. Yerlilik şartının karşılanması için Türkiye'de bir montaj tesisi kurulabileceği konuşuluyor. Oysa ki montaj tesisi kurmak hükümetin öngördüğü yerlileştirmenin ruhuna uygun değil. Hükümetin hedefi bu teknolojinin Türkiye'de gelişimini sağlamak. Montaj bandında parçaların biraraya getirilmesiyle teknoloji gelişmez. Burada dünya çapında iddialı teknolojilere sahip yerli firmalar var. İhaleleri alan yabancı firmalar, ihalelerde şart koşulan yerli malı kullanma şartını yerine getirmeleri konusunda uyarılmalı. Bu şartın ne oranda karşılandığı denetlenmeli.'
'Türkiye'de üretilenlerin kalitesinde tereddüt yok'
Türkiye'de üretilen klimaların kalitesi konusunda bir tereddütün bulunmadığını, Uzakdoğulu firmaların kendi ülkelerindeki tedarikçilerden vazgeçmek istemediğini savunan Ünver, DLH'nın ihalede koyduğu yerlileştirme şartını takip etmesi, bunun için de yerli şirketlere referans olarak üretici firmalar nezdinde girişim başlatması gerektiğini işaret etti. Türkiye'nin yerli vagon ve lokomotif üretiminde çabalarının bulunduğunu, Safkar olarak raylı sistem alanındaki Ar-Ge çalışmalarına da hız verdiklerini kaydeden Ünver, İzmir ve Ankara'daki araçlarda yurt dışı teknolojilerinin kullanılmasının Ar-Ge çabalarına da zarar vereceğini savundu.