Sınav Kaygısı Nasıl Yenilir

Ailelerin çocuklarına sınav için baskı yapmamalarını belirten Yrd. Doç. Dr. Amuk, sınav kaygısıyla baş etmenin yollarını anlattı. Yrd. Doç. Dr. Tarkan Amuk, “ Eğer sınava girecek çocuğunuzda huzursuzluk, endişe, tedirginlik, sıkıntı, başarısızlık korkusu, çalışmaya isteksizlik, mide bulantısı, çarpıntı, titreme, ağız kuruluğu, iç sıkıntısı, terleme, uyku düzeninde bozukluklar, karın ağrıları vs. bedensel yakınmalar, dikkat ve konsantrasyonda bozulma, kendine güvende azalma, yetersiz ve değersiz görme gibi belirtiler varsa çocuğunuzda sınav kaygısı olabilir. Öğrenci , yoğun kaygıdan dolayı öncesinde öğrendiği bilgiyi sınav sırasında etkili bir biçimde kullanamıyorsa ve başarının düşmesine yol açıyorsa  sınav kaygısı vardır diye söyleyebiliriz.” İfadelerinde bulundu.

Aile için sınavın ne anlam ifade ettiği, sınava yönelik tutum ve yaklaşımları önemlidir diyen Yrd. Doç. Dr. Amuk,”  Sıklıkla aileler kendi kaygılarını çocuklarına yansıtmaktadırlar. Çocuktan yüksek beklentilerinin olması, ayrıntılarla aşırı uğraş sergilemeleri ve sınavı bir araç değil amaç olarak görmeleri oldukça önemlidir.” Dedi

Kalıplaşmış Düşünceler Kaygıya Yol Açar

Yrd. Doç. Dr. Tarkan Amuk öğrencilerde sınav kaygısının oluşmasında bazı kalıplaşmış düşüncelerin yol açtığı belirterek şunları söyledi: “ Örneğin “Sınava hazır değilim”, “Bu bilgiler çok gereksiz ve saçma. Nerede ve ne zaman kullanacağım ki?” “Sınavlar niye yapılıyor , ne gerek var?” “Bu bilgiler gelecekte benim işime yaramaz” Sınava hazırlanmak için gerekli zamanım yok ki!”“Bu konuları anlayamıyorum , aptal olmalıyım” “Ben zaten bu konuları anlamıyorum” “Biliyorum, bu sınavda başarılı olamayacağım” “sınav kötü geçecek” “Çok fazla konu var , hangi birine hazırlanayım?” gibi düşünceler sınav kaygısına yol açar.”

Kaygıyla Başa Çıkma

Sınav Kaygısıyla başa çıkmanın yollarını anlatan Yrd. Doç. Dr. Tarkan Amuk şunları söyledi: “  Gerçekçi olmayan düşünme alışkanlıklarını farklı bir gözle yeniden değerlendirmek, Nefes alma egzersizleri, Gevşeme egzersizleri, Kaygıyı bastırmaya değil, onu kabul etmeye ve tanımaya çalışmak, Düşünceleri durdurma tekniği, Dikkatini başka noktalara odaklama tekniği kullanılabilecek başa çıkma yollarıdır. “Hayatta başarılı ve mutlu olabilmek için sınavı kazanmaktan başka yol yoktur, Mutlaka kazanmalıyım, kazanmazsam kimsenin yüzüne bakamam, Sınav benim kim olduğumu gösterir, yetersizim, hiçbir şey yapamayacağım”  gibi inançların değişmesi amaçlanarak tedavisi yapılabilir.Öncelikle sınava yoğunlaşmayı ve sorulara odaklanmayı sağlayan, düşünceleri organize etmede, dikkati toplamada yardımcı olan, olumsuz düşünmeyi ve telaşa kapılmayı engelleyen, kontrol duygusunu geliştirerek başarıya yardım eder, gerçek performansı sergilemede önemli rol oynayan bir kaygı yönetimi gerekmektedir. 

Çalışma alışkanlıklarını ve sınava ilişkin tutumları gözden geçirerek yeni bir zihinsel yapılanma yaratmaya çalışmak gerekir. Zamanı iyi kullanılmalıdır. Beslenme ve uykuya dikkat edilmelidir. Sınava yönelik çalışmaları son güne/geceye bırakmamak önemlidir.

Ailelere Düşen Görevlerde Var

Öğrencilerin sınav kaygısıyla baş etme döneminde ailelere de görevler düştüğünü belirten Yrd. Doç. Dr. Tarkan Amuk “ aileler sınırlarının farkında olmalıdırlar. Güven ve sorumluluk vermeli, önemsemeli, olumlu geri bildirimde bulunmalıdır. Sınava ilişkin konuşmalarda özenli davranmalı, gerçekçi olmalı, akranlarıyla karşılaştırmaktan kaçınmalıdır. Duygu ve düşünce paylaşımı, empati önemlidir. Sınavı yüceltmeme, ölüm kalım sorunu yapmama, yüreklendirici davranma önerilmektedir. Çocuklar koşulsuz sevilmelidir. Aile bireyleri uygun rol modeli olmalı, uygun aile ortamı sağlamalı ve uygun problem çözme davranışları geliştirilmelidir. Eğer öğrencide Depresyon, anksiyete bozukluğu, uyku bozukluğu gibi ruhsal bozukluklar oluşmuşsa ve bunlardan dolayı  işlevselliğinin bozulması, kaygıyla başa çıkmak için uygun olmayan yollar kullanma, davranış bozuklukları görülüyorsa  psikiyatrik tedavi alması gerekir.”