ULAŞTIRMA, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı dev projelere imza atmaya devam ediyor. Son 11 yılda Türkiye’nin sürdürülen istikrarlı yatırım politikalarıyla geçmişteki hantal görünümünden tamamen arındığını aktaran Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı yetkilileri, ulaştırma alanında yapılanları ve yeni yılın projelerini anlattılar: Ulaştırma, denizcilik ve haberleşme hizmetleri için son 11 yılda toplam 213 milyar lira harcadık. Özel sektör ve kamu yatırımları ile birlikte ülkemizin ulaşım ve erişim altyapısına yapılan yatırımlar 268 milyar TL’yi buldu. Bu yatırımlar ülkemizin her bir ulaşım modunda gelişmeler yaşanmasını sağladı.
Hayaller icraata dönüştü
Bugün gelinen nokta hayallerin icraata dönüşebileceğinin en büyük kanıtıdır. Hizmetlerimizin ekonomik karşılığı ise toplumsal gelişmenin önünün açılması ve bilgi toplumu yolunda emin adımlarla ilerlemedir. Amacımız, 11 yıldan bu yana bu ülkenin yolunu nasıl açıyorsak, bahtını nasıl ak ediyorsak, gelecek yılda da bu hizmetleri sürdürmek. 11 yılda tamamlayarak hizmete verdiğimiz 10 binin üzerindeki projeye 2023 yılına bir 10 bin daha katmak. Sektörler itibariyle karayolunda 297, demiryolunda 52, havayolunda 47, denizyolunda 49, haberleşmede 15 proje olmak üzere toplam 460 ana, 3 bin 898 de alt projemiz bulunuyor. Bu yılda da bu projelerimize devam edeceğiz. Toplam bedeli 184.5 milyar lirayı bulan bu projelerin 98.2 milyar liralık kısmını gerçekleştirdik, kalan 86 milyar liralık kesimin de 6 yılda tamamlayacağız.
Bölünmüş yoldan dev katkı
Ulaştırma ve haberleşme sektörü bir ülkenin kalkınması için, ekonomik gelişimi için, refahı için çok önemlidir. Bu yönüyle baktığımız zaman 2003 yılında gayrisafi millî hasıla içerisinden yüzde 13.7 pay alırken ulaştırma sektörü, bugün bu oran yüzde 15.3’e yükseldi. Türkiye ekonomisi büyüdükçe ulaştırma yatırımları da büyümeye devam edecek.
Bu süreçte tamamladığımız yatırımlar ile bölünmüş yol uzunluğumuz 22 bin 850 kilometreyi geçti. 2013’te bin kilometreye yakın yeni duble yol yaptık. Yeni yapılan bölünmüş yollar ile seyahat süresindeki kısalmalardan iş gücü kazanımı olarak 178.3 milyon saat, akaryakıttan ise yaklaşık 1.09 milyar litre tasarruf sağlandı. Bu kapsamda bölünmüş yollar yılda yaklaşık 15 milyar TL düzeyinde ekonomik fayda sağlanıyor.
2003 itibariyle 8 bin 652 kilometre sıcak asfaltımız var iken bugün itibariyle 1 bin 565 kilometreye çıktık. Hedefimiz, 2023 yılında bütün yollarımız sıcak asfalt kaplamalı hâle gelecektir.
Çevreci politikalara devam
Tabii yollar yapılırken etrafın yeşillendirilmesini de ihmal etmiyoruz. Son on bir yıl içerisinde 24.2 milyon adet yapraklı fidan dikimi gerçekleştirildi, sadece 2013 yılında 1.45 milyon adet, yolların refüjlerine ve kenarlarına yeşillendirme yaptık, fidan diktik. Kar ve buz mücadelesi, yine mevsim şartlarına göre hızla sürüyor.
Demiryolu ağı da büyüyor
HGS ve OGS’yi önümüzdeki süre içerisinde tek sisteme dönüştüreceğiz. Dolayısıyla, KGS, HGS tek sistem hâline dönüşmüş olacak.
Güçlendirme çalışmaları özellikle otoyollarımızda, viyadüklerde devam ediyor; deprem güvenliği, trafik güvenliği çalışmaları da aynı hızda sürdürülüyor.
Gelişmişlik göstergelerinin ana faktörlerinden olan, ancak 2003 yılına kadar ihmal edilen demiryolu modumuzda son on senede gerçekleştirilen çalışmalarla ülkemizin demiryolu ağı ana hat uzunluğu 9 bin 931 kilometreye çıktı.
Dev projelere tam gaz devam
Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. Şu anda köprü ayakları yapılıyor. Bursa tarafına doğru yol aksında çalışmalar var. Hedef, Haziran 2014’te tünelin iki ucunun birleştirilmesi ve 2015 Mayısta da tamamlanması.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde de çalışmalar devam ediyor. Köprü ayakları şu anda yaklaşık 100 metre kadar çıkmış durumda.
Diğer bir yap-işlet-devret modeli projemiz de, Avrasya Tüneli. Marmaray’ın güneyinde yer alan proje 2015’in Mayıs’ında tamamlanmış olacak.
Havacılık uçuşa geçti
52 tane havalimanımızda tarifeli sefer yapılır hâle geldi. Dış hatta 103 ülkede 236 noktaya çıktık.
162 uçaktan 383’e çıktık, 27 bin 500 koltuktan 67 bin 700 koltuk kapasitesine çıktık. Havacılık sektörü 21.4 milyar ciroya erişti.
Mevcut havalimanlarımızın terminallerini de yeniliyoruz. Hakkâri’nin inşaatı devam ediyor. Ordu-Giresun arasında denize yapılan havalimanı altyapısını neredeyse tamamlandı. Kars terminali bitti. Mardin 2014’te bitecek. Balıkesir Koca Seyit terminali 2014’te bitecek. Ağrı devam ediyor.
İzmir Adnan Menderes iç hatlar terminal binası da yapılıyor.
İstanbul yeni havalimanı YİD modeliyle bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük projemiz. 2014’te başlayacağımız çalışmalar ise Sinop Havalimanı terminal binası, Çanakkale, Muş, Balıkesir Merkez Havalimanları terminal binaları olacak.
Denizcilikte hedefe çapa atıldı
Sözde değil, özde denizci olduğumuzu kanıtladık. Türk sahipli ve Türk bayraklı gemi sayımız ve tonajımız geçen 10 yılda yüzde 244 arttı. 2003’te toplam filomuz 8.8 milyon dwt iken, bugün 30.3 milyona çıktı.
Krize rağmen Türkiye dünyadaki toplam taşıma kapasitesini oluşturan gemi filosunun yüzde 90’ına sahip olan 30 ülke içinde 13.sırada.
Türk sahipli ticaret filosundaki artış oranı yüzde 158. Limanlarımıza uğrayan kruvaziyer gemi sayısında da kayda değer artış oldu; yüzde 90. 2003 yılında 887 gemi uğradı, geçen sene itibariyle 1.685, Bu yılsonu itibariyle 1.750 olacak. Limanlarımızı ziyaret eden cruise gemilerinin yolcu sayısındaki artış da yüzde 267’yi bulmuş durumda.
Konteyner taşımacılığı bir başka hızlı gelişen alan. Bu da yüzde 189 mertebesinde artmış gözüküyor. Elleçlenen yük miktarında yüzde 104’lük artış var.
Türkiye’nin en büyük limanlarından birinin yapımı Çandarlı Kuzey Ege Limanı da devam ediyor, altyapısı bitti. Kapasite 4 milyon konteyner yıl başına olacak.
Filyos Limanı için çalışmalara 2014 yılında başlıyoruz, bunun kararını verdik, yatırım programına koyuyoruz. Burası da bölge için çok önemli bir iş olacak.
Bilişimde AR-GE atağı başlıyor
Bilişim dünyasından her ne kadar belirleyici ülkeler arasına girmiş olsak da, Türkiye’nin 2 trilyon 570 milyar Euro’luk dünya bilişim pazarındaki payı binde 8 gibi küçük bir rakam. Türkiye, kendini 2023 yılında dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi içinde görmek istiyorsa, teknoloji yoğun gelişmiş ülkeler içerisinde kendisine bir yer hedeflemeli ve bu hedef doğrultusunda kendini yeniden konumlandırmalıdır. Bunun yolu da sürekli gelişen bilişim teknolojilerini ithal etmek yerine Türkiye’nin kendi ürünlerini ve uygulamalarını üretmesi ve yaygınlaşarak kullanması yoluyla olur. Bu nedenle ülkemizin kendi bilişim ürünlerini ve yazılımlarını üretebilmesi için bu yıl olduğu gibi 2014 yılında da Ar-Ge’ye büyük önem vereceğiz. Mobil uygulama pazarında da ülkemizin yer alabilmesi için çalışmalar yapacağız. Ayrıca yerli 4G sistemi konusundaki Ar-Ge faaliyetlerini de desteklemeye devam edeceğiz. Bilişim sektörü on yılda 11.5 milyardan 47 milyara bir büyüme yaptı. Yani 4 katın üzerinde büyüdü. Yatırımlar ise her yıl 5.5 milyar TL’nin altında gerçekleşmiyor.
Demiryolunda YHT'ye özel önlem
Marmaray’ın 29 Ekim’de açılışını gerçekleştirdik. Yüksek hızlı tren projelerine de ayrı bir önem veriyoruz. Adım adım, Ankara çıkışlı olmak üzere, nüfusumuzun büyük bir kısmını kapsayan 15 ilimizi beş yıl içerisinde yüksek hızlı normal demir yolu hattıyla buluşturacağız.
En kısa sürede devreye alacağımız proje Ankara-İstanbul hızlı treni. Önümüzdeki yılın ilk aylarında da inşallah Ankara-İstanbul’un açılışını yapacağız.
Yenişehir-Bilecik’in de bu sene sonuna kadar ihalesi yapılacak. Ankara-İzmir hattında çalışmalar var. Orada da Polatlı-Afyonkarahisar kısmında, yaklaşık 180 kilometrelik kısmda inşaat çalışmaları sürüyor.
Kafkaslar’a, Azerbaycan’a, oradan da Uzak Doğu’ya bağlayacak Kars-Tiflis-Bakü Demir Yolu Projesi de 2014’te, en geç yıl sonu devreye girecek.
Demiryollarının geliştirilmesi için önemli konulardan biri, sanayi tesislerinde, OSB’lerde, limanların demir yollarına bağlantılarının güçlendirilmesine bağlı. 2013 yılı itibariyle 337 merkezde toplam 472 km bağlantı gerçekleştirdik ama bunu daha da artırmamız lazım.
23 km olan Ankara Metro Hattı’nı 44 km ilave ile 67 km’ye çıkarıyoruz. 2014’ün başında Kızılay-Çayyolu ve Sincan-Batıkent hatları açılacak. Keçiören-Tandoğan hattı da 2014’ün ortalarında bitmiş olacak.