FETÖ'nün darbe girişimi sonrası TMSF'ye devredilen şirketlerin karlılıkları büyük oranda yükseldi

FETÖ'nün 15 Temmuz hain darbe girişiminin ardından yürütülen soruşturmalar kapsamında sahipleri ya da yöneticileri gözaltına alınıp tutuklanan yüzlerce şirkette kayyumların yetkileri TMSF'ye devredildi veya TMSF bu şirketlere kayyum olarak atandı.

AA muhabirinin derlediği bilgiye göre Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) kapsamında Türkiye'nin 38 ilinden toplam 796 şirkete kayyum atanan TMSF'nin bu şirketlerle 40 farklı sektörde faaliyet gösteriyor. Söz konusu sektörler ise ağırlıklı olarak mobilya, altın ve tekstilden oluşuyor.

TMSF, hali hazırda kayyum olarak görev yaptığı 796 şirketten 117'sinde ise denetim kayyumu olarak görev yürütüyor.

- Şirketlerin aktif büyüklüğü yüzde 16 arttı

TMSF, şirket yönetme tecrübesi ve Bankacılık Kanunu'ndaki yetkilerini kullanarak, kayyum olarak yönettiği şirketlerde çalışanların mağdur olmamaları ve istihdamın olumsuz etkilenmemesi için gerekli tedbirleri aldı.

Fon, yargılama veya satış/tasfiye işlemleri sonuçlanıncaya kadar kayyum olduğu şirketlerin "basiretli tacir" gibi yönetilmesini sağlamayı, bu şirketlerin öz kaynaklarını, istihdamlarını ve değerlerini kaybetmeden milli ekonomiye geri kazandırılmasını hedefledi.

Bu kapsamda şirketlerin TMSF'ye devrolduğu tarihten ilk çeyrek sonuna kadar geçen sürede öz kaynakları yüzde 42, aktif büyüklükleri yüzde 43 artarken, karlılıkları da büyük oranda yükseldi.

Böylece 796 şirketin, 31 Mart itibarıyla toplam aktif büyüklüğü 42,8 milyar liradan 61,2 milyar liraya, öz kaynak toplamı 18,2 milyar liradan 26,1 milyar liraya ulaştı. Söz konusu şirketlerde istihdam edilen kişi sayısı ise 40 bin 684 düzeyinde bulunuyor.

- Şirketlerin cirosu 9 milyar liraya yaklaştı

TMSF'nin kayyum olarak görevlendirildiği şirketlerin 31 Aralık 2018'de 30,09 milyar lira olan cirosu, 31 Aralık 2019'da yüzde 11 artarak 33,54 milyar liraya yükseldi.

Aynı dönemde şirketlerin karı ise yüzde 86'lık artışla 1,36 milyar liradan 2,53 milyar liraya çıktı.

Öte yandan geçen yıl 796 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren bu şirketler, 2020'nin ilk çeyreğinde yeni tip koronavirüs salgını sürecine rağmen 170 milyon dolarlık ihracata imza attı.

- En büyük 15 grupta istihdam sayısı 31 bini aştı

KHK'lar kapsamında TMSF'ye devredilen ya da Fon'un kayyum olarak atandığı şirketler arasında en büyükleri Erciyes Anadolu, Koza İpek, Aydınlı Giyim ve Uğur Soğutma olarak öne çıkıyor.

Devredilen şirketler içerisinde yer alan 15 büyük grubun (258 şirket) devrolduğu tarihte 33,4 milyar lira düzeyinde bulunan aktif büyüklükleri, 31 Mart 2020 itibarıyla yüzde 51 artarak 50,5 milyar liraya çıktı.

Aynı süreçte söz konusu şirketlerin öz kaynak toplamı ise yüzde 47'lik yükselişle 16,3 milyar liradan 24,03 milyar liraya ulaştı. Bu şirketlerde istihdam edilen kişi sayısı ise 31 bin 239 oldu.

- Erciyes Anadolu Grubu

TMSF'ye devredilen en büyük grup konumundaki Erciyes Anadolu'nun aktif toplamı devir tarihinde 8,5 milyar lira iken, ilk çeyrek sonu itibarıyla yüzde 59 artışla 13,5 milyar liraya çıktı. Grubun öz kaynak toplamı da aynı dönemde yüzde 48 artışla 6,5 milyar liradan 9,6 milyar liraya yükseldi.

Grubun cirosu 2018 yılında 9,8 milyar lira iken, geçen yıl yüzde 15 liralık artışla 11,2 milyar lira oldu. Aynı dönemde grubun karı da yüzde 15 artarak 870 milyon liradan 990 milyon liraya ulaştı. Grupta istihdam edilen kişi sayısı 12 bin 292 oldu.

Devir tarihi itibarıyla grubun kredileri 383 milyon dolar iken, bugün itibarıyla 300 milyon dolar azalarak 83 milyon dolara geriledi. Nakit tutarı ise 159 milyon dolardan 260 milyon dolara yükseldi.

- Altın üretiminde rekor büyüme

Devir tarihleri itibarıyla Koza İpek Grubu şirketlerinin aktif büyüklükleri 5,5 milyar liradan, mart sonu itibarıyla yüzde 84 artışla 10,1 milyar liraya ulaştı. Aynı dönemde öz kaynak toplamı da yüzde 78 yükselişle 5,1 milyar liradan 9 milyar liraya çıktı.

Grubun cirosu 2018'de 1,7 milyar lira iken yüzde 74'lük artışla bu yılın ilk çeyrek sonu itibarıyla 3 milyar lira oldu. Aynı dönemde karı da yüzde 101’lik artışla 2 katına çıkarak 1,9 milyar lira olarak gerçekleşti.

Grup şirketlerinden Koza Altın İşletmeleri AŞ, 2019 yılında 644 milyon lira vergi ödeyerek, 2017'de 35'inci sırada bulunduğu kurumlar vergisi rekortmenleri listesinde 2018'de 20'nci sıraya yükseldi.

Koza İpek Grubu şirketlerinde istihdam edilen personel sayısı 2 bin 438 olarak kayıtlara geçti.

Devir tarihinde Koza Altın İşletmeleri'nin 2018 yıl sonunda 263 bin 435 ons (8,2 ton) olan altın üretimi, 2019 yıl sonu itibarıyla 354 bin 343 onsa (11 ton) ulaşarak yüzde 34,5'lik rekor büyüme kaydetti.

- Aydınlı Hazır Giyim Grubu

Devir tarihleri itibarıyla Aydınlı Grubu şirketlerinin aktif büyüklükleri 2,44 milyar lira iken mart sonu itibarıyla yüzde 95 artışla 4,76 milyar liraya yükseldi. Aynı dönemde öz kaynak toplamı yüzde 241 büyüyerek 0,71 milyar liradan 2,43 milyar liraya çıktı.

Grubun ciroları 2018'de 2,42 milyar lira iken, geçen yıl yüzde 23'lük artışla 2,98 milyar liraya ulaştı. Bu şirketlerde şu anda çalışan sayısı 4 bin 822 oldu.