Güney Afrika’dan ticarette ‘balans ayarı’ talep ettik

EKONOMİDE ‘gaz-fren’ tartışmalarıyla gündeme gelen Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, benzer bir çıkışı Güney Afrika Cumhuriyeti’nde yaptı. İki ülke arasındaki 2.5 milyar dolarlık ticaretteki dengesizliği balans bozukluğuna benzeten Çağlayan “İthalatımız 2 milyar dolar. İhracatımız 580 milyon dolar. Bizim taraftaki tekerler boşta” dedi. TUSKON tarafından Johannesburg’da düzenlenen Türkiye-Güney Afrika İş Forumu’nda konuşan Çağlayan, Güney Afrika tarafını tercihli ticaret, yatırımların korunması ve çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşmasını en kısa zamanda uygulamaya koymaya çağırdı.

Madenleri birlikte çıkaralım

Çağlayan, Johannesburg’un da bağlı bulunduğu Geoteng Eyaleti Başbakanı Nomvula Mokonyane ve Güney Afrika Ekonomik Kalkınma Bakanı Ebrahim Patel’in yanı sıra iki ülkeden 400’e yakın işadamı ve bürokratın katıldığı toplantıdaki konuşmasında dünyada artık hızlı balığın yavaş balığı yuttuğu bir dönem yaşandığını anlatarak Güney Afrika tarafına “Türkiye’ye tavizli geçiş süreniz 2013 yılı sonunda doluyor, haberiniz olsun” uyarısında bulundu. İş Forumu öncesi mevkidaşı Patel’le görüştüğünü hatırlatan Çağlayan, şöyle konuştu: “Güney Afrika ile yaptığımız görüşmelerde birçok konuda mutakabat sağladık. Size en uygun en az mevzuatla, engelle karşılayacağınız ortamı yaratacağız. Gelin birlikte üçüncü ülkelerde iş yapalım. Yatırımcı göçmen kuşa benzer. Göçmen kuşu ürkütürsen kaçar gider. Göçmen kuşa sahip çıkalım onları kalıcı kuş yapalım. Bir an önce altyapıyı sağlarsak karşılıklı yatırımların miktarı artacak. Ebrahim kardeşime de söyledim: Bir konuda çok muzdaripim. Güney Afrika ile Avrupa arasında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) var. Biz 17 yıldır Gümrük Birliği anlaşması yapmışız. Ama STA için dostlarımız yanaşmıyor. Türkiye’ye karşı haksız rekabet yaşanıyor. Ama bunda kabahatin büyüğü iki yüzlü olan AB’de. Biz iki ülke olarak tercihli ticaret anlaşması için hemen çalışmaya başlayacağız. Şu anda Güney Afrika ürünlerinin ülkemize tavizli girme dönemi 2013 sonunda bitiyor. O zaman gümrük vergisi uygulayacağız haberiniz olsun. En kısa sürede karşılıklı menfaatleri göz önüne alarak ticaret volümünü artıracağız. Ciddi bir görüş ayrılığı olmadığını biliyorum. Gelin birlikte beraber iş yapalım. Ne kadar hızlıysanız o kadar çok ayakta kalırsınız.”

İş yapmak isteyen yanına siyah ortak alsın

TUSKON Başkanı Rızanur Meral, 49 milyon nüfuslu Güney Afrika’da iş yapacak olan işadamlarına yanlarına ‘siyah ortak’ almalarını önerdi. İş Forumu toplantısı sonrasında soruları yanıtlayan Meral, ülkede ‘Siyahları Güçlendirme Programı’ uygulandığını hatırlatarak “Burada ticarette beyazların ciddi ağırlığı var. Bu gücü siyahlara kaydırmaya çalışıyorlar.  Bu yüzden işadamları küçük hisseli de olsa yanlarına bir siyah alıp şirketini öyle kurarak çok hızlı hareket edebilir” dedi. Meral “Yıllarca siyahlara hiç ticaret öğretilmemiş. Siyahlar ticaretin dışında bırakılmış, sadece işçi olarak kalmışlar. Şimdi siyahlar özgürleştiler ancak bu yönde gelişimleri biraz zaman alacak” diye konuştu.