Tarımda kullanılan zirai ilaçların ürünleri tam olarak koruyamaması ve tabiatın dengesini olumsuz etkilemesi sebebiyle bitki zararlıları ile biyolojik mücadelede kullanılmak üzere ‘Feromon Üretimi’ başlatıldı. Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ), sanayi işbirliği ile TÜBİTAK tarafından desteklenen bir proje kapsamında feromon Türkiye’de ilk kez bir üniversite de üretilecek. Tamamıyla ithal olan Feromon’un kilosunun 1 milyon lira olması nedeniyle yerli üretimin yapılabilmesi büyük önem taşıyor.
Verim düşüşü bitecek
Projeyle ilgili olarak açıklamalarda bulunan NEÜ Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdulkadir Sırıt “Böcek dişisiyle çiftleştikten sonra dişiler, yumurta ve larvalarını dalların içerisine bırakırlar ve bunlar da ürünleri yiyerek beslenirler. Güvelerin geçtiği her yer kurur. Bu da tarımda verim düşüşüne sebep olur. Biz bu proje kapsamında dişinin salgıladığı cinsel çekiciliği sağlayan feromon salgısının aynısını kimyasal olarak üreterek aynı türdeki erkekleri dişilerin olduğu yere değil, yapışkan maddenin olduğu tuzağa çekiyor ve çiftleşmeyi engelleyerek zararlı popülasyonunu dengede tutmaya çalışıyoruz” dedi.
Kanada’dan ithal ediliyor
Tarım ürünlerine birden çok veya uygun olmayan zamanlarda ilaç verildiği zaman, bitkiye aşırı bir şekilde kimyasal yüklendiğine dikkat çeken Sırıt, bunun kanser hastalıklarının artmasının temel nedenlerinden biri olduğunu ifade ederek, yurt dışına herhangi bir tarım ürünü ihraç etmeye kalkışıldığında da zirai ilaç kalıntısı yüzünden ürünlerimizin gümrükten geri çevrildiğini söyledi. Sırıt, en büyük pazarlardan biri olan Rusya ile yaşananların bu duruma örnek olduğunu hatırlattı. Sırıt, projede feromon üretiminin dünyada ilk üçte olduğumuz Antep Fıstığı zararlısı için yapıldığını ifade ederek, Türkiye’de şu anda kullanılan feromonun Kanada’dan getirildiğini ve 1 kilosuna 1 milyon lira ödendiğinin altını çizdi. Feromon kullanımıyla yüzde 80’lere varan verim artışı sağlanacak.
Feromon ile böcek tuzağa düşürülüyor
Böcek çiftleşme sonrası yumurtalarını dalların içine bırakır ve ürünleri yiyerek beslenirler. Bundan dolayı da tarımda verim düşer. Proje kapsamında dişinin salgıladığı cinsel çekiciliği sağlayan feromon salgısının aynısını kimyasal olarak üreterek erkekler yapışkan maddenin olduğu tuzağa çekiliyor.