Sanayinin lokomotifi yerli üretim için kolları sıvadı

Sanayinin kalbi olarak nitelendirilen takım tezgahları sektörü, yerli ve milli üretim için kolları sıvadı. Üretimin başladığı yer veya ‘makineleri yapan makineler’ olarak da bilinen sektör, bu kapsamda yeni bir yol haritası hazırladı. Takım Tezgahları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD) Başkanı Fatih Varlık ile bu konuyu masaya yatırdık. Sektörün üretim ekonomisi için kritik bir konumda bulunduğunu belirten Varlık, yüzde 15 olan yerli makine kullanımını, yüzde 25’lere çıkarma hedefinde olduklarını söyledi. Her ne kadar ismi duyulmadık olsa da, takım tezgahı üretimi ve kullanımı ülkenin kalkınması için büyük önem taşıyor. TİAD’ın eski başkanı Hakan Aydoğdu sayesinde sektörün önemini anlamış biri olarak, yapılan çalışmaların sonuna kadar desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum. Sektörde yerli CNC tezgahı kullanımı ve üretimi ne kadar önemli ise, teknolojinin takibi ve nitelikli eleman yetiştirilmesin de bir o kadar değerli olduğunu belirtmek isterim.   

- Yılın ilk yarısında nasıl bir ihracat performansı gerçekleştirildi? 

En fazla ihracatın yapıldığı ülkeleri Almanya, ABD, Rusya, Polonya, Kanada, Hollanda, İtalya, Macaristan, Fransa ve Hindistan olarak sıralayabiliriz. Bu ülkelere yapılan satışlar toplam ihracatımızın yüzde 46’sını oluşturmaktadır. Yapılan 280.8 milyon dolar değerindeki takım tezgahları ihracatının 171.7 milyon dolar değerindeki kısmını, pres, boru/tel bükme makineleri, vida dişi açma makinaları gibi metal şekillendirme makineleri oluşturmaktadır. 

- Yılsonu ile ilgili sektörel değerlendirmeniz nedir? 

Takım tezgahlarında ihracatın ithalatı karşılama oranı 2019’un ilk yarısında yüzde 71 olarak gerçekleşti. Bu oran 2018 yılının aynı döneminde yüzde 53 seviyelerindeydi. Hem ülke ekonomisinde hem de imalat sanayinde yaşanan yavaşlama ve daralma nedeniyle üretime yapılan yatırımlarda büyük düşüş yaşandı. 2019 yılının ilk yarısı için sanayi üretim endeksi değerlendirildiğinde, genel imalat sanayinde yüzde 5, makina imalatı sanayinde yüzde 14 ve metal işleme makineleri imalatı sanayinde yüzde 7’lik bir düşüş yaşandı. Bu daralmanın temel nedeni olarak Ağustos 2018’de yaşanan ve etkileri halen devam eden spekülatif kur dalgalanmaları, kur yükselmesine bağlı olarak gerçekleşen enflasyon ve işletme maliyetlerinin artışı, olumsuz göstergeler nedeniyle üretimin azalması ve sanayicinin yeni yatırım yapmaktan kaçınması olarak sayılabilir. Bunların yanı sıra dünyada yaşanan ticaret savaşlarının ülkemiz ekonomisine etkileri ve yine dünya genelinde başlayan korumacı ekonomi politikaları ciddi derecede etki yaratmaktadır. İkinci yarıyılda, özellikle Eylül ayı sonrasında bir miktar toparlanma ve üretimde artış olmasını bekliyoruz. 

- İthalata bağımlılığı azaltmak ve yerli üretimi teşvik etmek adına ne gibi çalışmalar yapılıyor? 

TİAD olarak sektörün yaşadığı bütün olumsuzlukları yakından takip ediyoruz. Son olarak hazırladığımız ve yol haritası niteliğinde olan çalışmayı hem Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na hem de Savunma Sanayi Başkanlığı’na sunduk. İthalata bağımlılığı azaltmak için yapılması gerekenlerin anlatıldığı raporu, yerli ve milli üretimdeki durumumuzu aktardık. Takım tezgahlarında yüzde 15 olan yerli ve milli makine kullanımının yüzde 25’e çıkarılması yol haritamızı çizdik. Yerli makine kullanımı yüzde 15’ten yüzde 25’e çıkartılabilirse ithalat bağımlılığımız düşecektir. Bunun yanı sıra yerli takım tezgahı üretim kapasitemiz de artacağından ihracat miktarımızda çok ciddi bir artış söz konusu olacaktır. 

Son dönemde sektörde yaşanan sorunlar neler? 

Ekonomik olarak yaşanan daralma, sektörde ciddi sonuçlar doğurdu ve doğurmaya devam edecek. İmalat sanayinin ana yatırım ürünü olan takım tezgahları sektörü, üretimde yaşanan en ufak düşüşten bile etkilenmektedir. Son 1 yılda yaşanan gelişmeler nedeniyle sektör büyüklüğü 10 yıl geriye gitmiş ve 2010 yılı seviyelerine düşmüştür. Yaşanan daralma, özellikle sektördeki küçük ölçekli firmaları derinden etkileyecektir. Hem kapanan firma sayılarında artış yaşanabilir hem de büyük küçük fark etmeden tüm firmalarda personel sayısı ve yatırımlarda düşüş yaşanabilir.

10 yıl finansman desteği gerekiyor