20 Nisan 2024 Cumartesi / 12 Sevval 1445

TÜİK Şubat ayı enflasyon oranı Kira artışı son dakika TÜİK TEFE TÜFE Ocak ayı enflasyon rakamları hesapla

TÜİK Ocak ayı enflasyon oranı son dakika rakamları 4 Şubat Pazartesi günü açıkladı. Enflasyon zam oranlarına göre şekillenen TEFE TÜFE hesaplamaları ve Şubat ayı kira artışı ile ilgili ayrıntılar belli oldu. TÜFE Ocakta aylık yüzde 1,06 ve yıllık yüzde 20,35 seviyesinde gerçekleşti. Beklenti aylık yüzde 1,12 ve yıllık yüzde 20,47 yönündeydi. Enflasyon önceki ay aylık bazda yüzde eksi 0,40 ve yıllık yüzde 20,30 olmuştu. Açıklanan TÜİK ocak ayı enflasyon rakamlarıyla birlikte Şubat ayı kira artışı zam oranı ile ilgili hesaplamaları bu haberimiz üzerinden bulabilirsiniz. İşte TÜİK Şubat ayı kira zammı TEFE TÜFE enflasyon zam hesaplaması…

5 Şubat 2019 Salı 07:00 - Güncelleme:
TÜİK Şubat ayı enflasyon oranı Kira artışı son dakika TÜİK TEFE TÜFE Ocak ayı enflasyon rakamları hesapla

TÜİK Ocak ayı enflasyon oranı son dakika rakamları 4 Şubat Pazartesi günü açıkladı. Enflasyon zam oranlarına göre şekillenen TEFE TÜFE hesaplamaları ve Şubat ayı kira artışı ile ilgili ayrıntılar belli oldu. TÜFE Ocakta aylık yüzde 1,06 ve yıllık yüzde 20,35 seviyesinde gerçekleşti. Beklenti aylık yüzde 1,12 ve yıllık yüzde 20,47 yönündeydi. Enflasyon önceki ay aylık bazda yüzde eksi 0,40 ve yıllık yüzde 20,30 olmuştu. Açıklanan TÜİK ocak ayı enflasyon rakamlarıyla birlikte Şubat ayı kira artışı zam oranı ile ilgili hesaplamaları bu haberimiz üzerinden bulabilirsiniz. İşte TÜİK Şubat ayı kira zammı TEFE TÜFE enflasyon zam hesaplaması…

TÜİK, Ocak ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı. Ocak'ta enflasyon yüzde 1.06 oranında gerçekleşti.

Ocak ayında ÜFE aylık yüzde 0.45, yıllık yüzde 32.93, aylık TÜFE yüzde 1.06, yıllık yüzde 20.35 olarak gerçekleşti.

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %1,06 arttı

TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %1,06, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,06, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,35 ve on iki aylık ortalamalara göre %17,16 artış gerçekleşti.

Aylık en yüksek artış %6,43 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda oldu

Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Ocak ayında endekste yer alan gruplardan, çeşitli mal ve hizmetlerde %3,62, sağlıkta %3,56, eğlence ve kültürde %3,18 ve lokanta ve otellerde %1,07 artış gerçekleşti.

Aylık en fazla düşüş gösteren grup %7,95 ile giyim ve ayakkabı oldu

Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Ocak ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %3,10 ile konut oldu.

Yıllık en fazla artış %30,97 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti

TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler %29,63, ev eşyası %29,07, eğlence ve kültür %23,15 ve lokanta ve oteller %19,89 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.

Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) aylık %0,18 arttı

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2019 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %0,18, bir önceki yılın Aralık ayına göre %0,18, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,55 ve on iki aylık ortalamalara göre %17,21 artış gerçekleşti.

Ocak 2019'da endekste kapsanan 418 maddeden; 21 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 267 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 130 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

 

Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık %0,45 arttı

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2019 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %0,45, bir önceki yılın Aralık ayına göre %0,45, bir önceki yılın aynı ayına göre %32,93 ve on iki aylık ortalamalara göre %28,70 artış gösterdi.

Yurt içi üretici fiyat endeksi değişim oranları, Ocak 2019 [2003=100]

 

Yurt içi üretici fiyat endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı, Ocak 2019 [2003=100]

 

Aylık en fazla artış diğer madencilik ve taşocakçılığı ürünlerinde gerçekleşti

Bir önceki aya göre en fazla artış; %4,67 ile diğer madencilik ve taşocakçılığı ürünleri, %4,22 ile kömür ve linyit, %3,94 ile diğer ulaşım araçları olarak gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri %31,23, ham petrol ve doğal gaz %11,70, su ve suyun arıtılması ve dağıtılması %6,88 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla azaldığı alt sektörler oldu.
 
Ana sanayi gruplarında aylık en fazla artış sermaye malında gerçekleşti

Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2019 yılı Ocak ayında aylık en fazla artış sermaye malında ve yıllık en fazla artış enerjide gerçekleşti.
 
 Yurt içi üretici fiyat endeksi ana sanayi grupları ve değişim oranları, Ocak 2019  [2003=100]

5 ŞUBAT SALI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) saat 10:00'da aylık fiyat gelişmeleri raporunu yayınlayacak. Teknik nitelikteki raporda kısa vadede enflasyon beklentilerine ilişkin detaylara dikkat edilecek.

Saat 12:00'de Euro Bölgesi Hizmet Sektörü Satın alma Yöneticileri Endeksi (PMI) açıklanacak.

6 ŞUBAT ÇARŞAMBA

Yurt içinde önemli bir verinin bulunmadığı çarşamba günü Almanya'nın fabrika siparişleri, ABD'nin dış ticaret dengesi ve petrol stokları izlenecek.

7 ŞUBAT PERŞEMBE

İngiltere Merkez Bankası (BOE) faiz kararını Türkiye saati ile 15.00'te açıklayacak. BOE, ağustos ayında faizi beklendiği gibi 25 baz puan yükselterek yüzde 0.75'e çekmişti. böylece ülkede politika faizi 2009'dan beri en yüksek seviyeye çıkmıştı.

Yabancılar borsada alımlarını sürdürdü


Saat 14:30'da 25 Ocak - 1 Şubat haftasının yabancı portföy hareketleri açıklanacak. 18-25 Ocak haftasında yabancı yatırımcıların hisse senedi piyasasına ilgisinin devam etmiş, net yabancı girişi 321 milyon dolar olmuştu. Son 3 haftada kümülatif net giriş 1.15 milyar doları buldu. 5 haftadır net yabancı çıkışının yaşandığı tahvil piyasasında 18-25 Ocak haftasında net çıkışın 77 milyon dolar oldu.

25 Ocak - 1 Şubat haftasına ilişkin para ve banka istatistikleri de saat 14.30'da açıklanacak. 18-25 Ocak haftasında yerleşiklerin döviz mevduatında 2 milyar dolar artış yaşandı. Son iki haftada kümülatif olarak 5.4 milyar dolar artış yaşandı.

Ocak ayı bütçe gerçekleşmeleri açıklanacak

Saat 17:00'de Hazine Ocak ayı nakit bütçe verilerini yayınlayacak. TCMB geçen Hazine'ye kar transferi yaptı. Merkez Bankası'nın 18 Ocak'taki olağanüstü genel kurulunda 2018 yılı kesinleşmemiş hesap dönemi karından hesaplanan tutarın yüzde 90'ının avans olarak Hazine'ye aktarılması kabul edilmişti. Bankadan yapılan açıklamada "İlgili mevzuat çerçevesinde 33.7 milyar TL'lik kar payı avansının hissedarlara dağıtımına başlanmıştır" denildi. Merkez Bankası'nın diğer hissedarlarına sembolik para ödeniyor.

2018 yılında bütçe açığı 72.6 milyar lira, bütçe açığının milli gelire oranı yüzde 1.9 oldu. Ocak-Aralık dönemi bütçe gelirleri yüzde 20.2 oranında arttı ve 757.8 milyar TL'ye ulaştı. Vergi gelirleri ise yüzde 15.8 artış göstererek 621.3 milyar TL'ye çıktı.

8 ŞUBAT CUMA

Saat 10:00'da aralık dış ticaret endeksleri açıklanacak. Kasım ayı itibariyle ihracat miktar endeksi yıllık yüzde 16.8 oranında artış gösterirken, ithalat hacminde yüzde 22.5 oranında daraldı.

Cuma günü ABD'de hükümetin uzun süre kapalı kalmasından dolayı açıklanmayan verilerin de duyurulması bekleniyor. Bu verilerin başında 4. çeyrek büyüme rakamı geliyor. Dış ticaret dengesi, konut başlangıçları ve perakende satışlar da izlenecek veriler arasında.

Ocak 2019 Tefe Tüfe rakamları aynı zamanda Ocak ayında kira sözleşmesi dolan ve Şubat ayı itibari ile sözleşme yenilenecek olan milyonlarca kiracı için de Şubat ayı kira artış oranı olarak kullanılacak.

Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, ocak ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 1,26 artmasını bekliyor.  ÜİK tarafından 4 Şubat Pazartesi günü açıklanacak ocak ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 16 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.

Ankete göre, ekonomistlerin ocak ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,26 oldu. Ankete katılan ekonomistlerin ocak ayı için enflasyon beklentileri en düşük yüzde 0,80, en yüksek yüzde 1,85 aralığında yer aldı.

Ekonomistlerin 2019 sonu enflasyon beklentisinin ortalaması ise yüzde 16,38 olarak belirlendi. Ankete katılan ekonomistler arasında yıl sonu enflasyon beklentisi en düşük yüzde 13,50, en yüksek yüzde 19,80 oldu.

Ekonomistlerin ocak ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 1,26) göre, bir önceki ay yüzde 20,30 olan yıllık enflasyonun yüzde 20,59'a yükseleceği hesaplanıyor.

KİRA ARTIŞ ORANI HANGİ TARİHTEN İTİBARİNE TÜFE ÜZERİNDEN HESAPLANMAK ZORUNDA?

7161 Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 18 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete ile yayımlandı. Ancak kanunda 1 Ocak 2019 tarihi itibari ile geçerli olduğu maddesi yer aldığı için 2019 yılı kira zam oranı Tüfe üzerinden hesaplanacak.

ürkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2018 Sonuçları"nı açıkladı.

Buna göre, Türkiye nüfusunun yüzde 18,4'ünün ikamet ettiği İstanbul, 15 milyon 67 bin 724 kişiyle yine en çok nüfusa sahip il oldu. Bunu sırasıyla 5 milyon 503 bin 985 ile Ankara, 4 milyon 320 bin 519 ile İzmir, 2 milyon 994 bin 521 ile Bursa ve 2 milyon 426 bin 356 ile Antalya izledi. Bayburt ise 82 bin 274 kişiyle en az nüfusa sahip il olarak kayıtlara geçti.

ORTANCA YAŞ YÜKSELDİ

Türkiye nüfusunun ortanca yaşı yükseldi. Türkiye'de 2017 yılında 31,7 olan ortanca yaş, geçen yıl 32'ye çıktı. Ortanca yaş erkeklerde 31,4 iken kadınlarda 32,7 olarak belirlendi.

Ortanca yaşın en yüksek görüldüğü iller sırasıyla 40,3 ile Sinop, 39,9 ile Balıkesir ve 39,6 ile Giresun, en düşük olduğu iller sırasıyla 19,8 ile Şanlıurfa, 20,7 ile Şırnak, 21,4 ile Ağrı olarak kaydedildi.

ÇALIŞMA ÇAĞINDAKİ NÜFUS ARTTI

Türkiye'de 15-64 yaş grubundaki (çalışma çağı) nüfus geçen yıl bir önceki yıla göre sayısal olarak yüzde 1,4 arttı. Buna göre, çalışma çağındaki nüfusun oranı yüzde 67,8, çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı yüzde 23,4, 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise yüzde 8,8 olarak gerçekleşti.

KİLOMETREKAREYE DÜŞEN KİŞİ SAYISI ARTTI

Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen "bir kilometrekareye düşen kişi sayısı" geçen yıl Türkiye genelinde 2017'ye göre 2 kişi artarak 107 kişiye yükseldi.

İstanbul, kilometrekareye düşen 2 bin 900 kişi ile nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu il olarak kayıtlara geçti. Bunu sırasıyla 528 kişiyle Kocaeli ve 360 kişiyle İzmir takip etti. Nüfus yoğunluğu en az il ise bir önceki yılki gibi, kilometrekareye düşen 12 kişiyle Tunceli oldu.

Yüzölçümü bakımından ilk sırada yer alan Konya'nın nüfus yoğunluğu 57, en küçük yüzölçümüne sahip Yalova'nın nüfus yoğunluğu ise 310 olarak gerçekleşti.

KİRA ZAM ORANI VE KİRA ZAM HESAPLAMASI DEĞİŞTİ!

Yapılan yasal değişiklik ile beraber yıllık kira zam oranı hesaplaması rakamları da değişmiş oldu. Bundan sonra 12 aylık ÜFE ortalaması yerine kiracılar 12 aylık TÜFE ortalaması üzerinden kiralarına zam yapacaklar.

Türkiye İstatistik Kurumu, Ocak 2019'e ilişkin enflasyon verileri 4 Şubat Pazartesi günü açıklanması bekleniyor.

Türkiye İstatistik Kurumu, Aralık 2018'e ilişkin YD-ÜFE verilerini açıkladı.

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), geçen yılın aralık ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 1,32 geriledi. Buna göre, YD-ÜFE, aralıkta bir önceki aya göre yüzde 1,32 düşerken, Aralık 2017'ye göre yüzde 33,45 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 35,7 arttı.

Aralıkta bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 1,94, imalat sanayisi sektöründe ise yüzde 1,31 düşüş gözlendi.

- En yüksek aylık düşüş kok ve rafine petrol ürünlerinde

Aralık ayında bir önceki aya göre endekslerde en fazla düşüş, yüzde 17,65 ile kok ve rafine petrol, yüzde 2,5 ile ile ana metaller,  yüzde 2,40 ile diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri sektöründe gerçekleşti.

Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2018 yılı aralık ayında en fazla aylık düşüş yüzde 17,65 ile enerji mallarında gerçekleşti.

TÜİK OCAK AYI ENFLASYON BEKLENTİSİ NEDİR?

 Ekonomistler, Ocak enflasyonun yüzde 0,34 azalmasını bekliyor. Ankete katılan ekonomistler, 2018'de enflasyonun yüzde 20,36 olacağını tahmin ediyor.

Ekonomistler, aralık ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 0,34 azalmasını bekliyor.

TÜİK tarafından 4 Şubat Pazartesi günü açıklanacak Ocak ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 16 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.

Ankete göre, ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde eksi 0,34 oldu. Ankete katılan ekonomistlerin ocak ayı için enflasyon beklentileri en düşük yüzde eksi 0,93, en yüksek yüzde 0,20 aralığında yer aldı.

Ekonomistlerin 2018 sonu enflasyon beklentisinin ortalaması ise yüzde 20,36 olarak belirlendi. Ankete katılan ekonomistler arasında yıl sonu enflasyon beklentisi en düşük yüzde 19,67, en yüksek yüzde 21,00 oldu. Bir önceki anket döneminde yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 22,57 düzeyinde gerçekleşmişti.

Enflasyon, aralıkta bir önceki aya göre yüzde 1,44 gerileme göstermişti.

2019 yıl sonu enflasyon tahmini açıklandı! Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya 2019 yılının ilk enflasyon raporu toplantısında açıklamalarda bulundu. Çetinkaya 2019 yıl sonu enflasyon tahminlerinin yüzde 15.2'den yüzde 14.6'ya düşürüldüğünü açıkladı. Çetinkaya, "Enflasyonda ikna edici bir düşüş olana kadar sıkı para politikası devam edecektir" ifadelerini kullandı. Çetinkaya'nın açıklamalarının ardından dolar 5.30 seviyesinin altına geriledi.

TCMB Başkanı Murat Çetinkaya enflasyon raporunu açıkladı. Buna göre 2019 yıl sonu enflasyonu yüzde 14.6 olarak revize edildi. İşte Çetinkaya’nın açıklamalarından satır başları:

ABD ve İngiltere'de büyüme performansı olumlu olsa da Euro Bölgesi'nde yavaşlama belirgin. Korumacılık eğilimleri belirsizliği artırıyor.

Bu dönemde küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklerin artması politika normalleşmesinin hız kaybedeceğini düşündürüyor.

Para politikasındaki sıkı duruş yurt içi finansal gelişmelerde ivme gösterilmesine katkıda bulundu. Türk Lirası gelişmekte olan para birimlerinden olumlu ayrıştı. Finansal koşullardaki sıkılık devam ederken kredilerin büyümedeki yavaşlaması belirgin hale geldi.

DENGELENME BELİRGİNLEŞTİ

Petrol ve ithalat fiyatlarındaki gerileme ve vergi indirimleri iç talepteki zayıflama enflasyondaki düşüşte etkili oldu.

Finansal koşullardaki belirgin sıkılaşmanın etkisi ile talep daraldı.

Son çeyreğe ilişkin göstergeler dengelenmenin belirginleştiğini gösteriyor.

VERGİ İNDİRİMLERİ ETKİLİ OLDU

Kredi faiz oranlarındaki gerileme ve kredi standartlarındaki sınırlı gevşeme bir önceki çeyreğe kıyasla bir miktar azaldı. Tüketci enflasyonu ekim enflasyon raporunda verdiğimiz tahminin altında gerçekleşti. Altın dışı tüketici enflasyonunda da benzer bir görünüm var. Enflasyonun öngörülenin altında kalmasında petroldeki düşüş ve TL’deki değerlenme var. Vergi indirimi ve talep koşulları da etkili oldu. 2018 yılının son çeyreğinde temel mal ve enerji grupları öne çıktı.

Hizmet grubu yıllık enflasyonu yükselişini sürdürdü. İç talepteki zayıflamanın fiyatlama davranışlarındaki bir miktar iyileşme ortaya çıktı. Değerli konuklar iktisadi faaliyet ekim enflasyon raporunda ortaya koyduğumuz şekilde yavaşladı. Bu dönemde GSYH dönemlik yüzde 1.1 daralırken yıllık 1.6 artış kaydetti.

Talep kompozisyonundaki dengelenme belirginleşerek devam etti. Kasım ayından itibaren uygulanan vergi teşvikleri daralmayı kısmen sınırlıyor. Küresel büyüme görümündeki kısmi yavaşlamaya rağmen dış talep gücünü koruyor. Firmaların dış piyasalara yönelme eğilimi mal ihracatını desteklemeye devam ediyor. Turizm ve diğer hizmet gelirlerinin olumlu seyri devam ediyor. Cari işlemler dengesi hızlı bir şekilde iyileşti.

2019 YIL SONU ENFLASYON TAHMİNİ 14.6

2019 yılı boyunca enflasyon görünümünde iyileşmenin ılımlı bir toparlanmaya destek vereceğini öngörüyoruz.

Yakın dönem gelişmeler çerçevesinde petrol varil fiyatı tahminimizi 76.2 dolardan 63 dolara düşürüyoruz.

Yıl sonu gıda enflasyonu tahmini yüzde 13 olarak korundu.

Enflasyon tahminlerimizi sunuyoruz.

Enflasyonun 2019 yıl sonunda 14.6 olacağını, 2020 yılı sonunda yüzde 8.2, 2021 yılında 5.4, orta vadede yüzde 5.

SIKI PARA POLİTİKASI DEVAM EDECEK

Bir önceki rapor dönemine göre 2019 ikinci çeyreğinden itibaren zayıf talep koşullarının 2020 yılında da süreceğini tahmin ediyoruz. Çıktı açığı tahminleri de bir önceki rapor dönemine göre 0.4 puan aşağı çekiyor.

ARALIK AYI TÜİK ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aralık ayı ve 2018 yılı enflasyon rakamlarını açıkladı. TÜİK açıklamasına göre Aralık ayında enflasyon 0.40 azaldı.
 
BEKLENTİ ise, TÜFE'nin Aralık'ta vergi indirimlerinin etkisiyle aylık yüzde 0.23 düşmesi, yıllık enflasyonun yüzde 20.5'e gerilemesi yönündeydi. Bugün açıklanan enflasyon verisi ile memur ve emeklilerin 2019 yılının ilk 6 aylık zamları belli olacak
 
2019 Ocak ayı kira artışı oranı belli oldu
 
2019 yılı Ocak ayı kira artış oranları açıklandı. Ev sahipleri ve kiracılar için büyük önem taşıyan kira artış oranı belli oldu. Bu ay tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %0,40 düştü. TÜFE'de (2003=100) 2018 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre %0,40 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %20,30, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,30 ve on iki aylık ortalamalara göre %16,33 artış gerçekleşti.
 
2019 Ocak ayı kira artışı oranı ne kadar?
 
Peki Ocak 2019 ayında kiracıya ne kadar zam yapılacak? TÜİK tarafından açıklanan TÜFE rakamlarına göre 2019 Ocak ayında kiraya en fazla yüzde 16,33 oranında zam yapılabiliyor. Yani bu ay ev sahipleri kirayı en fazla yüzde 16,33 oranında artırabilecek.
 
2019 Ocak ayı kira artışı hesaplama örneği
 
Mevcut kira: 1000 TL
 
Kira zam oranı: %16,33
 
Kira zam bedeli: 163 TL
 
Zam ile kira bedeli: 1.163 TL
 
 
KİRA ZAMMI NASIL HESAPLANIR?
 
Yeni Ekonomi Programı'nda yer alan tedbirlerden biri gayrimenkulde kira artış oranını doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabilecek. Program'ın 'Enflasyon' bölümünün 'Politika ve Tedbirler' başlığı altında, "Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir" maddesi yer alıyor. Normal şartlarda 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyatı (Yİ-ÜFE) artış oranı ile belirlenen kira zammı üst rakamı yeni düzenleme yapılması ile birlikte TÜFE ile belirlenecek. Ağustos ayında 12 aylık ÜFE gerçekleşmesi yüzde 18,78, TÜFE gerçekleşmesi ise yüzde 12,61 olarak kaydedilmişti. Bu da oturduğu ev için bin lira kira ödeyen tüketicinin, zam zamanının ağustosa denk gelmesi durumunda eylülde 188 lira zamlı ödeme yapacağı anlamına geliyor. Şayet TÜFE oranından zam yapılsaydı bu rakam 126 lira olacaktı.
 

 
 
ÜFE'ye bakılıyor
 
Taraflar anlaşsa da zam bu sınırı aşamaz. Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde konut için kira artışının, İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yapılacağı belirtiliyor. ÜFE, her ay açıklanan enflasyonla karıştırılmamalı. En çok yanlış bu konuda yapılıyor. ‘ÜFE ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması alınacak’ diyene aldırmayın.
 
12 aylık ortalama alınacak
 
ÜFE’ye bakarken aylık veya yıllık orana değil, 12 aylık ortalamaya bakılacak. Bu rakam da dün yüzde 21.36 olarak açıklandı. Sözleşmesi bu ay bitecek olanlar yüzde 21.36’yla yenileyecek. 1000 liralık kira 1213 lira olacak. Yıllıkta ek maliyet 2556 lira. Bu tavan fiyat. Yeni Ekonomi Programı’nda (YEP), kira artışının ÜFE yerine TÜFE’ye endeksleneceği yer almıştı. TÜFE’ye göre kira artışı uygulaması başlamış olsaydı artış yüzde 13.75 oranında kalacaktı. Borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması işyerleri için 2020 yılında yürürlüğe girecek.
 
Kira sözleşmesi ne zaman sona erer?
 
Kira sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte ev sahibi-kiracı ilişkisi borç-alacak ilişkisine dönüyor. Yani her iki tarafın da birtakım yükümlülükleri yerine getirmesi gerekiyor. Bu yükümlülüklerin neler olduğu, tarafların hangi haklara sahip olduğu da Türk Borçlar Kanunu’nda ele alınıyor.
 
Kira sözleşmesinin sona ermesi
 
Ev sahibi ile kiracı arasında bazı konularda anlaşma sağlanamıyor. Özellikle kira sözleşmesinin sona ermesi ve konutun tahliye edilmesi konusunda sıkıntı yaşanabiliyor. Türk Borçlar Kanunu’nda yer alan düzenleme ise tartışma yaşanan bu konuya açıklık getiriyor. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 347’nci maddesinde kira sözleşmesinin ne zaman biteceği sorusu şöyle açıklanıyor: Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi
 
MADDE 347- Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az on beş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir.
 
Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde, kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilirler.
 
Genel hükümlere göre fesih hakkının kullanılabileceği durumlarda, kiraya veren veya kiracı sözleşmeyi sona erdirebilir.
 
Ev kirası zammında kurnazlığa dikkat! 
 
Doğan, “Ekim-kasım ayları kira kontratlarının yoğun şekilde yenilendiği dönem. Borçlar Kanunu’nda yer alan düzenlemeye göre kira artışlarında Yİ-ÜFE dikkate alınıyor. Ancak gerek ÜFE’nin, gerekse Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) birden fazla hesaplanma yöntemi var” dedi. 
 
12 aylık ortalamaya göre 
 
Doğan, şöyle konuştu: Yargıtay’ın verdiği karara göre yıllık kira artışları ÜFE’nin on iki aylık ortalamalarına göre hesaplanır yani yıllık bazda artış oranına göre değil. Yİ-ÜFE eylülde aylık bazda yüzde 10.88, yıllık bazda ise yüzde 46.15 artış gösterdi.
 
Hukuki yollara başvurun
 
Doğan, şöyle devam etti: Yargıtay içtihadına göre ekimde yıllık kira artışı en fazla yüzde 46.15 değil yüzde 21.36 olabilir. Tüketicilerimiz yüzde 21.6’nın üzerinde veya Yİ-ÜFE’nin yıllık bazdaki artışı olan yüzde 46.15 gibi bir artışla karşılaştığında Yargıtay’ın kararını emsal göstererek hukuki yollara başvurabilir.
 
Kira artışını kim belirler?
 
Ev ve işyerini kiraya veren mal sahipleri, kiracıları ile yaptığı sözleşmenin yenilenmesi halinde kira bedeline zam yapma hakkına da sahip oluyor. Peki, kira artışını kim belirler? Ev ve işyerini kiraya veren mal sahipleri, kiracıları ile yaptığı sözleşmenin yenilenmesi halinde kira bedeline zam yapma hakkına da sahip oluyor. Kira sözleşmesi, taraflardan herhangi bir fesih bildiriminin gelmemesi halinde otomatik olarak senelik yenilenmiş oluyor. 
 
Peki, yenilenen kiralamalarda kira artışı nasıl yapılır? Kira artışını kim belirler?
 
Kira artışı, Borçlar Kanunu kapsamında yer alan hükümlere göre yapılıyor. Kanunen tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerli oluyor.  Bu kural, meskenlerde geçerli oluyor. İşyeri sahipleri kanunda yapılan bir değişiklik ile 2020 yılına kadar istediği oranda zam yapabiliyor. Ancak öncelik sözleşmede belirtilen oranda oluyor. Eğer sözleşmede herhangi bir oran belirtilmemiş ise mal sahibi kiracısına dilediği oranda artış yapabiliyor.
 
 

 
Kira fiyatları bir yılda ne kadar zamlandı?
 
Ağustos ayında yaşanan kira artış oranı yüzde 17,41 TL olurken, bu rakam 2018 yılının kira zammında ulaşılan en yüksek değer olarak dikkat çekiyor. Bir yıl önce 2017’nin Ağustos ayında kira artış oranı sadece yüzde 10,94 idi. Ağustos 2017-Ağustos 2018 dönemini kapsayan 12 aylık dönem boyunca kira artış rakamları sadece bu yılın Şubat, Mart ve Nisan gerileme kaydetti. 2018’in Ocak ayında yüzde 15,82 iken, Şubat ayında yüzde 15,66, Mart ayında yüzde 15,50 ve Nisan ayında yüzde 15,35 TL’ye gerileyen kira artış oranları mayıs 2018 itibariyle tırmanışa geçti.
 
Böylelikle ülke çapında kira artış oranları bir yılda yaklaşık yüzde 60 yükseldi. 2018’in ilk sekiz ayında ise kira zammı artışı yüzde 10 oldu. Yaz aylarına bakıldığında ise Haziran ayında yüzde 15,80 olan kira artış oranı, önce Temmuz ayında yüzde 16,57’ye, son olarak da Ağustos ayında yüzde 17,41 TL’ye tırmandı.
 
Ay ay 1 yıllık kira artış oranları
 
Ağustos 2017: %10,94
 
Eylül 2017: %12,05
 
Ekim 2017: %13,26
 
Kasım 2017: %14,47
 
Aralık 2017: %15,38
 
Ocak 2018: %15,82
 
Şubat 2018: %15,66
 
Mart 2018: %15,50
 
Nisan 2018: %15,35
 
Mayıs 2018: %15,36
 
Haziran 2018: %15.80
 
Temmuz 2018: %16,57
 
Ağustos 2018: %17,41
 
 
TEFE TÜFE’YE GÖRE KİRA ARTIŞI NASIL HESAPLANIR?
 
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 344.’üncü maddesi gereğince kira artışı, “Bir önceki kira yılının ÜFE artışını geçmeyecek şekilde düzenlenir” hükmüne göre yapılır. Ancak burada kesin bir hesaplama bulunmamaktadır. TUİK’in yayımlamış olduğu Yİ-ÜFE kullanıcı rehberinde ise bu hesaplamanın iki şekilde olabileceği açıkça görülmektedir.
 
a-) Bir önceki yılın (2016 Kasım) aynı ayına göre değişim, (% 17,30)
 
b-) 12 aylık ortalama değişim (Kasım-2016 / Kasım 2017) (% 15,38)
 
Yukarıda da görüldüğü gibi iki oran arasında da çok büyük farklar bulunmaktadır. Bu kapsamda karışıklığın ortadan kalkması amacıyla , 6.Hukuk Dairesinin verdiği “ Kira artışı, ÜFE’nin 12 aylık ortalaması oranında artırılır.” karar ile giderilmiştir.


TÜİK Ocak ayı enflasyon oranı son dakika rakamları 4 Şubat Pazartesi günü açıkladı. Enflasyon zam oranlarına göre şekillenen TEFE TÜFE hesaplamaları ve Şubat ayı kira artışı ile ilgili ayrıntılar belli oldu. TÜFE Ocakta aylık yüzde 1,06 ve yıllık yüzde 20,35 seviyesinde gerçekleşti. Beklenti aylık yüzde 1,12 ve yıllık yüzde 20,47 yönündeydi. Enflasyon önceki ay aylık bazda yüzde eksi 0,40 ve yıllık yüzde 20,30 olmuştu. Açıklanan TÜİK ocak ayı enflasyon rakamlarıyla birlikte Şubat ayı kira artışı zam oranı ile ilgili hesaplamaları bu haberimiz üzerinden bulabilirsiniz. İşte TÜİK Şubat ayı kira zammı TEFE TÜFE enflasyon zam hesaplaması…