Türbülanstan hızlı çıktık

Türkiye ekonomisi; 2018’de ABD-Çin ticaret savaşı, Brexit gelişmeleri, Fed’in faiz artırımı kararları, jeopolitik riskler gibi gelişen ülkelere olumsuz yansıyan gelişmelerden etkilenirken ayrıca spekülatif kur ataklarına da maruz kaldı. Yaşanan finansal saldırılara rağmen Türkiye büyüme performansını sürdürdü. Üçüncü çeyrekte elde edilen yüzde 1.6’lık büyümeyle 8 çeyrek üst üste büyüdü. Türkiye ekonomisine yönelik spekülatif ataklar yılın ikinci yarısında hız kazandı. Kredi derecelendirme kuruluşlarının da arka arkaya aldığı ‘not indirim’ kararları, piyasalardaki volatilitenin artmasını beraberinde getirirken, ABD’li din adamı Andrew Craig Brunson davası da piyasalarda etkili oldu.

YEP İLE CEVAP VERİLDİ

Ağustosta başlayan spekülatif saldırılar, kur ve faiz başta olmak üzere temel göstergelerde bozulmalara neden oldu. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile spekülatif saldırılar karşısında hızlı ve etkili kararlar alınarak yürürlüğe konuldu. Bu süreçte TCMB, BDDK ve ekonomi yöneticilerinin aldığı tedbirler, Yeni Ekonomi Programı (YEP) ile ülke çapında başlatılan Enflasyonla Topyekün Mücadele Programı piyasalara önemli ölçüde destek verdi ve sürecin hızlı bir şekilde bertaraf edilmesini sağladı. Merkez Bankası, yılın ikinci yarısında 625 baz puanlık beklentilerin üzerinde faiz artırımı gerçekleştirerek güçlü bir parasal sıkılaştırma kararı aldı. Merkez Bankası böylece, yıl başından bu yana faizlerde 11.25 puanlık artırıma imza atarken, kurlardaki volatiliteyi düşürmek ve spekülatif atakları püskürtmek için de önemli aksiyonlar aldı. Spekülatif kur atakları sonrası TL mevduatlarındaki vergi oranları düşürüldü, 1 yıldan uzun vadeli mevduatlarda sıfırlandı.  Kiralama da dahil sözleşmelerde TL’ye dönülürken ÖTV-KDV indirimleriyle piyasa rahatladı. 

KATAR 15 MİLYAR $’LIK DESTEK PAKETİ AÇIKLADI

Tüm bu gelişmelerin etkisiyle 13 Ağustos’ta dolar 7.24 lira ile tarihi zirvesini gören dolar, alınan tedbirlerle yılın son ayında 5.27 lira sınırına geldi. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi ise küresel çapta yatırımcı risk algısındaki bozulmanın etkisiyle yılın son günlerinde yüzde 21’in üzerinde kayıpla 90 bin bandına geriledi. Alınan tedbirler sayesinde yılın son çeyreğinde ekonomide dengelenme sürecine girilirken, ödemeler dengesi tarafında ekimde 2 milyar 770 milyon dolar cari fazla verildi. Bu arada Türkiye’ye, ekonomik saldırılara karşı mücadelesinde en büyük katkı Katar’dan geldi. Türkiye ve Katar merkez bankaları 15 milyar dolarlık yatırım paketinin ilk adımını, ikili Para Takası (Swap) Anlaşması imzalayarak attı.