16 Nisan 2024 Salı / 8 Sevval 1445

Türkiye 3. çeyrekte yüzde 7,4 büyüdü... Salgına rağmen güçlü büyüme sürüyor

Türkiye ekonomisi, 2021'in üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,4 büyüme kaydederek, bu alanda Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında Şili'nin ardından ikinci sırada yer aldı.

AA30 Kasım 2021 Salı 10:02 - Güncelleme:
Türkiye 3. çeyrekte yüzde 7,4 büyüdü... Salgına rağmen güçlü büyüme sürüyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın üçüncü çeyreğine (temmuz-eylül) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, GSYH tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bu yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,4 arttı.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde bu yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 25,4, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 22,6, hizmetler yüzde 20,7, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 11,7, sanayi yüzde 10, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 8,3 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 4,7 arttı. Finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 19,9, inşaat yüzde 6,7, tarım, ormancılık ve balıkçılık ise yüzde 5,9 azaldı.

TÜİK, bu yılın birinci ve ikinci çeyrek rakamlarında da revizyona gitti.

AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, GSYH'nin 3. çeyrekte yüzde 8,1 büyümesini öngörmüştü.

Türkiye ekonomisinin 2010 yılından bu yana büyüme hızı yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:

Yıllar1.Çeyrek2. Çeyrek3. Çeyrek4. ÇeyrekYıllık
20106,98,18,79,78,4
201111,811,511,61011,2
20126,75,03,64,24,8
20138,49,78,978,5
20148,62,83,45,54,9
20153,57,25,77,66,1
20164,95-0,74,43,3
20175,35,311,87,37,5
20187,55,82,5-2,63
2019-2,5-1,6160,9
20204,4-10,46,36,21,8
20217,4227,4

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın üçüncü çeyreğine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla verilerini açıkladı.

Buna göre, Türkiye ekonomisi, yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 7,4 büyüdü. Bu dönemde GSYH, cari fiyatlarla yüzde 35,5 artarak 1 trilyon 915 milyar 467 milyon lira olarak gerçekleşti. GSYH'nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla dolar bazında 225 milyar 497 milyon oldu.

Takvim etkisinden arındırılmış GSYH, zincirlenmiş hacim endeksinde, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,8 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,7 artış gösterdi.

- HANE HALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI YÜZDE 9,1 ARTTI

Hane halkı nihai tüketim harcamaları yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 9,1 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları, yüzde 9,6 artarken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 2,4 azaldı.

Mal ve hizmet ihracatı, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 25,6 artarken, ithalatı yüzde 8,3 geriledi.

- İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİNDE YÜZDE 36,3 ARTIŞ

İş gücü ödemeleri yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 36,3, net işletme artığı/karma gelir yüzde 38,6 yükseldi. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 30,1 iken bu oran yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 29,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 54,4'ten yüzde 54,6'ya çıktı.

- TABLOLAR

YılCari fiyatlarla GSYHCari fiyatlarla GSYHGSYH Zincirlenmiş HacimDeğişim oranı
(milyon lira)(milyon dolar)Endeksi(2009=100)(yüzde)
2019 1. Çeyrek925.663172.470154,6-2,5
2019 2. Çeyrek1.030.127175.523170,8-1,6
2019 3. Çeyrek1.157.446204.0591871
2019 4. Çeyrek1.204.551208.3031926
2019 Yıllık4.317.787760.355176,10,9
2020 1. Çeyrek1.071.223176.200161,34,4
2020 2. Çeyrek1.037.692152.585153-10,4
2020 3. Çeyrek1.413.883196.582198,86,3
2020 4. Çeyrek1.524.085191.535203,86,2
2020 Yıllık5.046.883716.902179,21,8
2021 1. Çeyrek1.392.658188.920173,37,4
2021 2. Çeyrek1.586.469189.215186,622
2021 3. Çeyrek1.915.467225.497213,57,4

TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle:

Sektörler2020 3. çeyrek2021 3. çeyrek
Tarım, ormancılık ve balıkçılık6,7-5,9
Sanayi8,110
İmalat sanayisi9,49,4
İnşaat3,2-6,7
Hizmetler-1,820,7
Bilgi ve iletişim17,222,6
Finans ve sigorta faaliyetleri46,8-19,9
Gayrimenkul faaliyetleri3,14,7
Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri-6,525,4
Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri2,48,3
Diğer hizmet faaliyetleri6,311,7
Sektörler toplamı5,19,2
Vergi-sübvansiyon17,2-7,3
Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla)6,37,4

TÜRKİYE ÜÇÜNCÜ ÇEYREKTE OECD'NİN EN YÜKSEK ORANDA BÜYÜYEN İKİNCİ ÜLKESİ

AA muhabirinin OECD ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgilere göre, geçen yıl dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle keskin düşüşler gösteren gayri safi yurt içi hasılada (GSYH), bu yılın ikinci çeyreğinde 2020'nin aynı dönemine göre baz etkisiyle yüksek büyüme oranlarına ulaşıldı.

Yılın üçüncü çeyreğinde de büyümesini sürdüren OECD ülkelerinin temmuz-eylül döneminde ortalama büyümesi yüzde 4,5 olarak hesaplandı. Söz konusu dönemde ekonomik büyüme, Avrupa Birliği'nde yüzde 3,9, Avro Bölgesi'nde yüzde 3,7 olarak kayıtlara geçti.

Şili, üçüncü çeyrekte yüzde 17,3 ile OECD'nin en çok büyüyen ekonomisi oldu. Şili, geçen yılın aynı çeyreğinde ise yüzde 9,8 küçülmüştü.

- TÜRKİYE EKONOMİSİNDE TOPARLANMA SÜRÜYOR

Türkiye ekonomisi ise geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,4 büyürken ikinci çeyrekte salgının etkisiyle yüzde 10,4 daralmıştı. Ekonomide normalleşme adımlarının atıldığı üçüncü çeyrekte ise yüzde 6,3, son çeyrekte de yüzde 6,2 büyüme kaydetmişti. Böylece Türkiye, Kovid-19 ile mücadeleyle geçen 2020 yılında yüzde 1,8 büyüyerek diğer ülkelerden olumlu ayrışmıştı.

Türkiye bu yılın ilk çeyreğinde de yıllık bazda yüzde 7,4 büyümüştü. İkinci çeyrekte baz etkisiyle ekonomisinde yüzde 22 büyüme kaydeden Türkiye, üçüncü çeyrekte de yüzde 7,4'lük büyüme oranını elde etti. Türkiye bu oranla, OECD ülkeleri arasında Şili'nin ardından ikinci sırada yer aldı.

- DİĞER OECD ÜLKELERİ

Üçüncü çeyrek büyüme oranı, geçici verilere göre, Birleşik Krallık'ta yüzde 6,6 olurken, Macaristan'da yüzde 6,1 olarak belirlendi.

Söz konusu dönemde büyüme verisi açıklanan OECD ülkelerinden ekonomisi en fazla büyüyen diğer ülkeler yüzde 6 ile Litvanya, yüzde 5,9 ile İsrail, yüzde 5,8 ile Meksika, yüzde 5,4 ile Danimarka, yüzde 5,2 ile Norveç ve Polonya oldu.

Öte yandan bu dönemde Letonya yüzde 5,1, Hollanda, geçici verilere göre yüzde 5 ve ABD yüzde 4,9 büyüdü.

Ayrıca Kovid-19 vakalarının ilk görüldüğü ve OECD üyesi olmayan Çin de salgının etkisinin devam ettiği süreçte ekonomik açıdan ivmelenmesini sürdürdü ve yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 4,9 büyüme kaydetti.

OECD ve TÜİK verilerine göre üye ülkelerin ve ülke gruplarının açıklanan üçüncü çeyrek büyüme oranları şöyle:

Şili17,3
Türkiye7,4
Birleşik Krallık6,6
Macaristan6,1
Litvanya6
İsrail5,9
Meksika5,8
Danimarka5,4
Norveç5,2
Polonya5,2
Letonya5,1
Hollanda5*
ABD4,9
Avusturya4,8
Belçika4,7
OECD4,5
Portekiz4,3
Güney Kore4*
Finlandiya3,9*
AB3,9
İtalya3,8
Kanada3,8
İsveç3,7
Avro Bölgesi3,7
Fransa3,3
Çekya2,7
İspanya2,7*
Almanya2,6*
Japonya1,3
Slovakya1,3

Ticaret Bakanı Muş, Türkiye'nin ihracatla büyümeye devam ettiğini bildirdi:

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Twitter hesabından, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan bu yılın 3'üncü çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin değerlendirmede bulundu.

Türkiye'nin ihracatla büyümeye devam ettiğini vurgulayan Muş, "Ekonomimiz 3. çeyrekte yüzde 7,4 büyüdü. Net ihracatın büyümeye katkısı 6,8 puan oldu. Büyümemizin yüzde 92'si ihracat katkısıyla gerçekleşti. İhracat, büyümemizin itici gücü olmaya devam edecek." değerlendirmesinde bulundu.