Yeni koridor teklifi: Sadece Türkiye yapabilir

Rusya Devlet Başkanı Putin, Avrupa'ya Türkiye'de kurulacak gaz merkezi üzerinden doğal gaz vermeyi teklif etmişti. Benzer formül tahıl sevkiyatı için tartışılıyor. Tahıl koridorunda yaşanan son kriz Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Putin'i ikna etmesiyle aşılabildi. Türkiye'nin tahılda hub olması benzer riskleri en aza indirecek.

Karadeniz'de kurulan tahıl koridoruna yönelik son risk liderler diplomasiyle atlatılırken enerjide olduğu gibi tahıl ve gübrede de Rus ürünlerinin dünyaya Türkiye üzerinden açılabileceği belirtiliyor. Türkiye'nin Rus tahıl ve gübresine köprü olmasıyla az gelişmiş ülkelerin de tahıl kriziyle karşılaşmasının engelleneceği ifade ediliyor. Böyle bir formülün tahıl koridorunun kapanması riskine karşı da bir alternatif olabileceği üzerinde duruluyor.

YENİ KRİZLERİN ÖNÜNE GEÇER

Temmuz sonunda Türkiye, BM, Ukrayna ve Rusya'nın mutabakata varmasıyla kurulan ve ağustos başında ilk gemilerin yola çıktığı tahıl koridorundan geçtiğimiz hafta Rusya, Ukrayna'nın saldırılarını gerekçe göstererek çekildiğini açıkladı. Rusya'nın bu hamlesi ile dünyada hububat fiyatları arttı. Özellikle az gelişmiş ülkeleri etkileyecek yeni bir tahıl krizinin kapılarının açıldığı yorumları yapıldı ancak sorun bu boyuta varmadan Türkiye'nin inisiyatif almasıyla aşıldı. Yakın dönemde benzer risklere karşı ise Türkiye eksenli fikirler ortaya atılıyor.

YAPTIRIM ENDİŞESİ OLMAYACAK

Özellikle Rus tahılını almaktan çekinen ülkeler için orta yol bulunması adına bu tahılların Türkiye üzerinden dünya pazarına sunularak ihtiyaç sahibi ülkelerin tahıl sorunun çözülebileceği düşünülüyor. Tahıl sevkiyatı kapsamında limanlardan çıkan gemilerden tahıl alan tüccarların Rus tahılını almaktan çekindiğini belirten kaynaklar, Rusya'ya uygulanan ambargoların kendilerine uygulanacağından tedirgin olduğunu belirtiyor. Ancak ABD Dışişleri Bakanlığının herhangi bir yaptırım uygulamayacağını açıklamasına rağmen çekingenliğin devam ettiği bildiriliyor.

RUS TAHILI İÇİN YENİ SİSTEM

Yeni Şafak'ın haberine göre, Tahılda benzer krizlerin yaşanmaması için farklı yolların denenebileceğini belirten kaynaklar, Rusların sadece Karadeniz'e bağımlı olmadığını ve tahılının farklı denizler veya Türkiye'nin Karadeniz'deki limanları üzerinden de dağıtılabileceğini belirtti. Kaynaklar, Rus tahılının da ihtiyacı olan ülkelere ulaşması için formüller bulunması gerektiğini, Ukrayna ile yapıldığı gibi BM aracılığı ile Rus tahılına da sistem kurulabileceğini belirtiyor. Rusya kaynaklı enerjinin ana rotası olarak Putin tarafından Türkiye önerilirken Rusya'nın tahılının da dünyaya açılımında Türkiye'nin merkez rol üstlenebileceği belirtiliyor.

SADECE TÜRKİYE YAPABİLİR

Türkiye'nin tahıl koridorunun kurulmasında ve Rus enerjisinin Avrupa'ya gönderimi konusunda önemli bir görev üstlendiğini ve tahıl konusunda da merkezin Türkiye olabileceği belirtiliyor. Rusya ve Avrupa ile iletişimi olan tek ülkenin Türkiye olduğu dikkat çekilerek Türkiye'nin ilerleyen süreçte tahıl merkezi olabileceği belirtiliyor.

RUSYA'NIN GÜVENDİĞİ TEK LİMAN

Rusya, tahılı göndermek isterse bunu Türkiye üzerinden yapabileceğini belirten İstanbul Aydın Üniversitesi Öğr. Üyesi Dr. Alihan Limoncuoğlu, "Acil tahıl ihtiyacı olan ülkelere bu tahılın gönderilmesi lazım. Avrupa'nın ve ABD'nin uyguladığı ambargolar nedeniyle Rusya'nın güvendiği tek liman şu anda biziz. Putin'in bize enerji konusunda güvendiği gibi bu konuda da güvenecektir. Yani Türkiye tahıl üssü olacaktır" dedi.

MERKEZ ÜLKEYİZ

Rusya'nın yeniden koridora dönmesinin yanı sıra Türkiye'nin yoğun çabalarıyla bir tahıl üssü olabileceğini ifade eden ANKASAM uluslararası ilişkiler uzmanı Dr. Doğacan Başaran ise "Türkiye'nin gerek Tahıl Koridoru Anlaşması'nın imzalanması gerekse de yaşatılmasında yürüttüğü çabalar, büyük bir diplomatik başarıyla neticelenmiştir. Bu ortamda Türkiye'nin enerji üssü gibi bir tahıl üssüne dönüşmesi de mümkündür" diye konuştu.