Çin, ABD'nin bölgedeki hava gücü teknolojisine ayak uydurmak için ülkedeki birinci sınıf üretim tesislerinde Mighty Dragon (J-20) gizli savaş uçağı üretimini hızlandırdı.
South China Morning Post'ta (SCMP) yer alan bilgilere göre, Çin askeri kaynaklarına ve savunma uzmanlarına göre Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), gelişmiş savaş uçaklarının teslimatını hızlandırmak için "birinci sınıf" titreşimli üretim hatlarını kullanıyor.
Basında yer alan bilgilere göre söz konusu olay hakkında Çin ordusundan ismini gizli tutan askeri bir kaynak, "J-20'lerin artan üretimi, ABD'nin baskın hava üstünlüğü uçağı F-22'yi ve başka bir beşinci nesil gizli jet avcı uçağı olan F-35'i bölgeye artan konuşlandırmasını dengelemeyi amaçlıyordu." dedi.
Çin ile ABD rekabetinin savaş teknolojilerinde de arttığını iler süren kaynak, "Yeni titreşimli üretim hatları ve yerli motorların uygulanması, J-20'lerin sayısını ABD F-22 Raptor'larının sayısına eşit, hatta bu sayının üzerine çıkardı." ifadelerini kullandı.
Guangdong eyaleti, Zhuhai'de bu ay düzenlenen hava gösterisinde sergilenen uçağın seri ve çalışan numaralarına dayanarak, daha önceki tahminler Çin'in en az 200 adet J-20 üretmiş olabileceğini gösterdi.
US Defence News daha önce iddia ettiği ve bu ay askeri havacılık uzmanı Andreas Rupprecht'e atıfta bulunduğu bilgilere göre; Hava gösterisinde sergilenen 4 adet J-20'den ikisinin üzerine boyanmış seri numaraları, uçağın geliştiricisi Chengdu Aircraft Industry Group'un en son bloklarında, üçüncü ve dördüncü bloklarda en az 140 adet teslim ettiğini ortaya çıkardı.
ABD'nin 2017'de Japonya ve Güney Kore'ye 100'den fazla F-35 konuşlandırmasının, Çin Halk Kurtuluş Ordusunu siyasi parti kanadında (HKO) da J-20'lerin başlatılmasına yol açtığı iddia ediliyor.
Bir uçak sistemi; kokpit, motorlar, kanatlar, kuyruk, iniş takımları ve silahlar dahil olmak üzere büyük yapısal bileşenlerin ve uçuş kontrol sistemlerinin doğru bir şekilde birleştirilmesini gerektiren son montaj aşamasına ulaştığında titreşimli bir üretim hattı kullanılarak bir araya getirilebilir.
Lockheed Martin'e göre, standart hale getirilmiş elektronik montaj ilişkisi ve hizalama sistemi istasyonlarının tamamının hareketli platformlarla dikey olarak düzenlenmesi, daha fazla işin daha kısa sürede tamamlanmasına olanak tanıyor.
Konuya ilişkin Çin ordusu PLA Hava Kuvvetleri'nde emekli bir ekipman uzmanı olan Fu Qianshao'ya göre, titreşimli üretim hatları Çin'in hem askeri hem de ticari uçak üretiminde sıklıkla kullanılıyordu.
F-35 ve F-22 savaç uçaklarını ile kıyas yapan Fu Qianshao, "Çin, savaş uçaklarının tam sayısını asla açıklamıyor, ancak J-20'nin savaş kabiliyetinin F-22 ile aynı seviyede olduğuna ve yeni Çin'de tasarlanıp geliştirildiği düşünülürse, F-35'ten bile daha gelişmiş olduğuna inanıyorum." iddiasında bulundu. Ancak bu iddianın aksine ABD'li bir uzman aynı fikirde olmadığını söyledi.
J-20'nin potansiyel hava üstünlüğünü ilişkin HKO, ABD Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri'nden farklı olarak, farklı savaş kanatları arasında sistematik ortak operasyonlardan yoksun olduğu için, ABD Hava Harp Koleji'nde uluslararası güvenlik çalışmaları bölümünde profesör olan Stephen Burgess, herhangi bir sonuca varmak için henüz çok erken olduğuna inanıyor.
Profesör Stephen Burges, (HKO'nun) Çin üzerindeki hava üstünlüğü muhtemelen Batı Pasifik üzerinde sorgulanabilir." dedi.
Dah önce de bu karar için henüz erken olduğunu belirten Burges, "Hesaba alınması gereken birkaç değişken var - pilotlar, ağ merkezli savaş, havada yakıt ikmali, F-22'nin ve ABD Donanması'nın F-35C'sinin teknolojik avantajları, vb." ifadelerini kullandı.
Pekin'deki Yuan Wang askeri bilim ve teknoloji düşünce kuruluşunda araştırmacı olan Zhou Chenming'e göre, Çinli uçak üreticileri F-35'in geliştirilmesiyle kendi titreşimli üretim hatlarını oluşturma konusunda motive oldular.
Söz konusu iddialar hakkında konuşan Zhou, "Artık hem CAIG hem de diğer devlete ait uçak geliştiricileri, jet avcı uçaklarını üretmek için teknolojiyi benimsedi. İşte bu nedenle PLA, son yıllarda savaş uçağı değiştirme ilerlemesini hızlandırabildi." dedi.
PLA'nın 2018'de sosyal medya hesabında yayınlanan bir rapora göre ise, J-20'nin inşası kabaca 110 milyon ABD dolarına mal oluyor, bu da bir F-22 Raptor'un yarı fiyatından daha az olduğu paylaşıldı.
Ne olursa olsun, her ikisi de pahalı bakım ve eğitim gerektirir.
2019 yılında PLA için KJ-500 erken uyarı uçağı, Aralık ayında hükümet tarafından yönetilen Çin Merkez Televizyonu tarafından gösterilen bir dizi kayıtta, Shaanxi Aircraft Corporation tarafından Shaanxi eyaleti, Hanzhong'daki Asya'nın en büyük uçak tesisindeki büyük üretim hatlarında üretildi.
Lockheed Martin'in F-35 fabrikasında kullanımlarına ilişkin video klipler yayınlamasından yedi yıl sonra, Çin ilk kez titreşimli üretim hatlarının kullanıldığını doğruladı.
Lockheed Martin'in yıllık raporuna göre, geçen yıl Covid-19 salgınının etkileri nedeniyle 142 adet F-35 teslim edildi ve bu yıl 156 adet F-35 teslim edilmesi bekleniyor.
Star Gazetesi