'Kapılar Açıldı, Suriye'den Yüz Binlerce Sığınmacı Getiriliyor' İddiası
HAKİKAT | Türkiye'de 10 ili etkileyen deprem felaketi, Suriye'yi de etkilemiştir. Türkiye, insani bir görev olarak Suriye'ye gidecek uluslararası yardımları desteklemekte ve geçişleri kolaylaştırmaktadır.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin, Hatay Cilvegözü ve Bab-el Hava sınır kapılarıyla ilgili, 'BM'nin insani yardımları için kullanılabilir' kararı bulunmaktadır. Bu kapı, uluslararası geçişlere açık Suriye sınır kapısıdır.
Sınır kapısının Suriye tarafındaki yollar, deprem nedeniyle tahrip olmuştur. Türkiye, BM'ye, Kilis'te açık olan iki sınır kapısını kullanabileceğini bildirmiştir. Bu iki kapı, özellikle terörden temizlenen bölgelere ulaşmak için kullanılmaktadır. Bu kapılar yeni açılmamıştır ve geçişler tek taraflıdır. Kapılardan Türkiye tarafına geçiş, tamamen Türkiye'nin kontrolündedir.
'Afet Bölgelerindeki Arama Kurtarma Çalışmalarında TSK Devreye Girmedi' İddiası
HAKİKAT | Türk Silah Kuvvetleri'nin afet bölgesindeki çalışmalarının bir kısmı şöyledir: Arama kurtarma çalışmalarına destek sağlayan binlerce askerimiz aynı zamanda arama kurtarma ekiplerinin daha iyi çalışabilmeleri için ihtiyaç duyulan noktalarda asayişi sağlama görevi gerçekleştirmektedir. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin İnsani Yardım Tugayı, Malatya'daki enkazda aramakurtarma çalışmalarına aralıksız devam etmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde konuşlu bulunan 14'üncü Zırhlı Tugay Komutanlığı personeli, arama kurtarma çalışmalarına destek için Mersin'e gelerek deprem bölgesine intikal etmektedir. Hatay Kırıkhan'daki arama kurtarma faaliyetlerine destek sağlayan 5'inci Kolordu İstihkam Alayı Doğal Afetler Arama Kurtarma Timi'nin çalışmaları sürmektedir.
41'inci Komando Tugay Komutanlığında görevli Mehmetçikler, arama tarama faaliyetlerine aralıksız devam etmektedir. TSK, kurduğu hava koridoru aracılığıyla A400M nakliye uçaklarının da bulunduğu 37 hava aracı ile arama kurtarma ekiplerini ve yardım malzemelerini taşımakta, yaralı vatandaşlarımızı tahliye etmektedir. TSK'nın envanterindeki CH-47 ve AS-532 tipi helikopterler sisli ve karlı havaya rağmen deprem bölgelerindeki çalışmalara başarılı bir şekilde destek vermektedir.
Deniz Kuvvetlerine ait TCG SANCAKTAR, TCG BAYRAKTAR ve TCG OSMANGAZİ gemileri, deprem bölgesine uyku tulumu, battaniye, çadır ısıtıcısı, jeneratör, gıda malzemeleri ve arama kurtarma teçhizatlarının yanı sıra iş makinaları taşımaktadır. İskenderun Limanı'na demirleyen TCG İskenderun gemisi, afet bölgesindeki yaralıları Mersin'deki hastanelere taşımak için görevlendirilmiştir.
'Afet Bölgesine Giden İş Makinaları Engelleniyor' İddiası
HAKİKAT | 8 Şubat saat 22:00 itibariyle depremden etkilenen bölgelerde 5 bin 531 araç ve iş makinası, arama kurtarma çalışmalarında fiilen kullanılmaktadır. Bu sayı her geçen saat artarken ihtiyaca göre çevre illerden de kaydırmalar yapılmaktadır. Bölgedeki çalışmalara destek vermek için gelen bazı iş makinaları, plan ve koordinasyonun ardından yönlendirilmektedir. Aksi takdirde planlı hareket etmeyen araçlar, bölgedeki çalışmaları sekteye uğratacak trafik yoğunluğu ve karmaşaya neden olmaktadır. Bir engelleme veya keyfi bekletme durumu söz konusu değildir.
'Milano Başkonsolosluğu, İtalyanlardan Diyanet Vakfı'na Bağış Göndermesini İstedi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Milano Başkonsolosluğu, İtalyanlardan Diyanet Vakfı'na bağış göndermesini istedi' iddiası manipülasyondur.
HAKİKAT | Türkiye'nin yurt dışı temsilciliklerinin hepsi, afetle ilgili aynı çağrıları paylaşmıştır. Bu çağrılarda, nakdi yardımların başta AFAD olmak üzere, Kızılay ve Türkiye Diyanet Vakfı'nın web sitelerinden yapılabileceği belirtilmiştir. Milano Başkonsolosluğu'nun resmi hesapları incelendiğinde; AFAD, Kızılay ve Diyanet Vakfı'na yardımda bulunabileceği yönünde paylaşımların yapıldığı görülmektedir. Bu paylaşımlardan sadece biri baz alınarak, yapılan çağrılarla ilgili manipülasyon yapıldığı tespit edilmiştir
'İsrail'den Gelen Yardım Ekibi Bekletiliyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, 'İsrail'den gelen kurtarma ekibinin bekletildiği' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İsrail'den gelen yardım ekibi, diğer ülkelerden gelen yardım birimleri gibi koordinasyon amaçlı kısa bir süre bekletilmiştir. Uzun süreli bir bekleyiş ya da kasıtlı bekletme söz konusu değildir.
Dışişleri Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, gelen yardım ekipleri koordinasyon ve işlemlerden sonra afet bölgelerine intikal ettirilmiştir. İddianın kaynağı olan Fatih Altaylı son açıklamasında, 'İsrailli kurtarma ekibi görev yerine intikal etmiş.' ifadelerini kullanmıştır.
'Hatay Havalimanı'nın Ankara Büyükşehir Belediyesi Tarafından Onarıldığı' İddiası
Deprem kaynaklı hasar gören Hatay Havalimanı'nın Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından onarıldığı iddiası manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinesinde İGA Airport ekipleri tarafından havalimanında onarım çalışmalarına başlanmıştır. Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne ait araçlar, diğer birçok belediyenin araçları gibi moloz ve hafriyat atıklarının taşınması için havalimanında görevlendirilmiştir.
'Macaristan'dan Gelen Yardım Ekibi Kötü Muameleye Maruz Kaldı' İddiası
Bir televizyon kanalında iddia edilen ve sosyal medyada da yer alan 'Türkiye'ye gelen Macar kurtarma ekibinin kötü muameleye maruz kaldığı' iddiaları gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Macaristan Büyükelçisi Viktor Matis, sosyal medya hesabından Macar kurtarma ekibini taşıyan otobüsün benzini bitince benzin parasını halktan birinin ödediğini, poğaça aldıkları yerde dükkan sahibinin elindeki poğaçaların yarısını hediye ettiğini açıklamıştır.
'HDP'li Ağrı Patnos Belediyesi'nin Deprem Bölgesine Ulaştırmaya Çalıştığı Yardım Aracına Kaymakamlık Tarafından El Konuldu' İddiası
Bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya hesaplarında yer alan, 'HDP'li Ağrı Patnos Belediyesi'nin deprem bölgesine ulaştırmaya çalıştığı yardım aracına kaymakamlık tarafından el konuldu' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Ülkemizin her yerinde olduğu gibi Patnos'ta da deprem bölgesine gönderilmek üzere yardımlar toplanmıştır. Patnos Belediyesi'nde toplanan yardımların yüklendiği bir aracın; trafik sigortası, muayenesi ve plakası bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca ilgili araç, uzun yol kış şartlarına da elverişli olmayışı sebebiyle Patnos Belediye Başkanı Emrah Kılıç ve beraberindekilerin kendi rızasıyla, kaymakamlığın yardım toplama alanına teslim edilmiştir. Bahse konu yardımlar, yardım toplama tırlarına yüklenerek AFAD tarafından Ağrı'daki AFAD Yardım Toplama Merkezi'ne sevk edilmiştir. Dolayısıyla herhangi bir şekilde kaymakamlığın yardım malzemelerine el koyduğu iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
'Hatay'da Yıkılan Binaları Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ödül Verdiği Servet Altaş'ın Firması Ser-Al İnşaat Yaptı' İddiası
Anadolu Yayıncılar Derneği'nin düzenlediği ödül töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden ödül alan Servet Altaş'ın Hatay'da birçok inşaat projesi olan Ser-Al inşaat firmasıyla herhangi bir ilişkisi yoktur.
HAKİKAT | Servet Altaş, Ordu'da yaşayan, Ordu MÜSİAD başkanlığını yapan ve Hatay'da hiçbir yatırımı olmayan bir iş insanıdır. Dezenformasyonun sebebinin isim benzerliği olduğu ve sosyal medyada yer alan iddiaların gerçeği yansıtmadığı tespit edilmiştir
'TÜBİTAK Depremin Meydana Geldiği Bölgeyle İlgili Projeyi Reddetti' İddiası
Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür'ün Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerle ilgili, 'Depreme ilişkin proje hazırladık. Harita Genel Müdürlüğü ile valiliklerle, belediyelerle proje hazırladık. Devlet Planlamaya, TÜBİTAK'a sunduk reddedildi' açıklaması manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | 2010 yılında sunulan iddiaya konu 110G101 numaralı ve 'Doğu Anadolu Fay Zonu Boyunca Güncel Deformasyonun Ölçülmesi ve Bu Zonda Yer Alan Yerleşim Alanları İçin Tehlike Analizlerinin Yapılması (DAFTAP)' başlıklı TÜBİTAK Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG) 1007 projesi için revize verilmiştir. Söz konusu projede müşteri kurumlar olarak Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığı, Bingöl Valiliği, Bingöl Belediye Başkanlığı, Malatya Belediye Başkanlığı, Kahramanmaraş Valiliği, Kahramanmaraş Belediye Başkanlığı yer almaktadır. Dünyada benzer görevi yerine getiren muadil kuruluşlar gibi TÜBİTAK da proje değerlendirme ve destek süreçlerini yazılı ve açık usul ve esaslar çerçevesinde yürütmektedir. Projeye, 'Valilikler ve/veya belediyeler, kendi sorumluluk alanı dışında, ülkenin diğer bölgelerini de ilgilendiren sorun ve ihtiyaçlara ilişkin projelerde tek başına müşteri kurum olamaz' koşulunu yerine getirmediği için revize verilmiştir.
İade sonrası 2010 yılından bu yana herhangi bir düzeltme veya yeniden başvuruda bulunulmamıştır. Ayrıca, Prof. Dr. Naci Görür bugüne kadar TÜBİTAK'a yürütücü ya da araştırmacı olarak 1992-2012 yılları arasında 17 proje sunmuştur. Bu 17 projeden 13 tanesi desteklenmiştir. Görür'ün yürütücü ve araştırmacı olarak yer aldığı ve sonuçlanan 10 projesine 2023 sabit fiyatlarıyla yaklaşık 11 milyon TL ödenek aktarılmıştır. TÜBİTAK, deprem konusunu öncelikli alan olarak değerlendirerek yapılan proje başvurularını titizlikle dikkate almakta ve başvuru yapılması konusunu teşvik etmektedir.
'Deprem Bölgesinde Millet Cenazelerini Toprağa Veremiyor, Savcılar Mesai Bitti Diye İşlem Yapmıyor' İddiası
HAKİKAT | 10 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından mevcut savcılara ilave olarak Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından deprem bölgesindeki illere 304 ilave savcı görevlendirilmiştir. Ölü muayene işlemlerinin en kısa sürede yapılabilmesi için bu illerdeki savcılar, mesai mefhumu gözetmeksizin 7/24 esasına göre görev yapmaktadır. Sağlık Bakanlığına bağlı bölgede görev yapan hekimlere ilave olarak Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurum Başkanlığı tarafından da deprem bölgesindeki ölü muayene işlemleri için 258 ilave Adli Tıp Uzmanı ve Teknikeri görevlendirilmiştir. Yapılan bu görevlendirmeler ile depremde hayatını kaybeden vatandaşların cenazelerine ilişkin ölü muayene işlemleri hızlı bir şekilde yapılmakta ve cenazeler yakınlarına en kısa sürede teslim edilmektedir.
'Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda Deprem Sonrası Yaşanan Olaylarda Kadın Hükümlü ve Tutuklulara Tecavüz Edildiği' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan 'Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda deprem sonrası yaşanan olaylarda kadın hükümlü ve tutuklulara tecavüz edildiği' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Deprem sonrası bir kısım adli hükümlü ve tutuklu, firar teşebbüsünde bulunmuş, ardından yangın çıkarmıştır. Yasal mevzuat çerçevesinde firar girişimine gerekli müdahalede bulunulmuş, firar girişimi engellenmiş ve yangın söndürülmüştür. Müdahale sorasında 12 adli hükümlü ve tutuklu yaralanmış, yaralılardan 3'ünün vefat ettiği açıklanmıştır. Ceza infaz kurumunda kadın hükümlü/tutuklulara tecavüz edildiği gibi iddialar tamamen asılsızdır. Firar teşebbüsüyle ilgili adli ve idari tahkikat başlatılmıştır.
'Kızılay'ın Afet Bölgesinde Hiç Çadırı Olmadığı, Kızılay Başkanı'nın Afet/ Yardım Tecrübesi Olmadığı ve İlahiyat Mezunu Olduğu' İddiaları
HAKİKAT | İddia edilenin aksine depremin akabinde bölgeye intikal eden Kızılay ekiplerinin sayısı 4 bin kişiyi bulmuş, AFAD ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile birlikte 137 bin 973 çadır ve 1 milyon 507 bin 494 battaniye sevk etmiştir. Toplam 97 bin 973 Aile Yaşam Çadırının kurulumu tamamlanmıştır. Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, 1993'te İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu bir doktordur. Ayrıca Kınık, 2019 yılında Bezmialem Vakıf Üniversitesinde Afet Tıbbı doktorasını tamamlamıştır. Kınık, 1993'ten itibaren de birçok alanda sağlık yöneticiliği yapmıştır. Üniversite yıllarından itibaren çeşitli insani yardım faaliyetlerine katılan Kerem Kınık, 2013 yılında Yeryüzü Doktorları Derneği Başkanlığına seçilmiş ve Pakistan, Filistin, Orta Afrika, Somali gibi çok sayıda çatışma ve afet bölgesinde insani yardım faaliyetleri yürütmüştür.
İnsani yardım, göç politikaları, kalkınma, insancıl hukuk ve insani diplomasi konularında birçok makale kaleme alan Kınık, 2015 yılından 2017'ye kadar Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonunda yönetim kurulu üyeliği yapmıştır. 2015'te Türk Kızılay Genel Başkan Yardımcılığına getirilen Kerem Kınık, Kızılay'ın 2016'da gerçekleştirilen olağan genel kurulunda Kızılay Genel Başkanı seçilmiştir. Resmi internet sitesi aracılığıyla Kızılay'ın faaliyetleri şeffaf bir şekilde paylaşılmaktadır.
'Deprem Bölgesinde Kullanılacak Ekipman ve İş Makinası Gibi Kritik Araçların Gümrük Vergilerinin Kaldırılmadığı' İddiası
Bazı siyasetçiler tarafından ortaya atılan, 'Deprem bölgesinde kullanılacak ekipman ve iş makinası gibi kritik araçların gümrük vergilerinin kaldırılmadığı' yönündeki iddialar gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Ticaret Bakanlığı, depremin hemen akabinde acil durum ekipmanının yurda giriş işlemlerinin kolaylaştırılması için talimat vermiştir. Yardım malzemeleri ve bu ekipman, gümrük vergisinden muaftır. Ticaret Bakanlığı'nın 'Yurt Dışından Gönderilen Yardım Malzemelerinin Gümrük İşlemlerine İlişkin Duyuru'su 7 Şubat tarihinde yayımlanmıştır. Söz konusu iddia ise, 9 Şubat 2023 tarihinde ortaya atılmıştır.
'Darülaceze Başkanlığı, Deprem Bölgesinden Gelen Çocuklarla İlgilenecek Gönüllü Anne ya da Abla Olabilecek Vatandaşlar Arıyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Darülaceze Başkanlığı, deprem bölgesinden gelen çocuklarla ilgilenecek gönüllü anne ya da abla olabilecek vatandaşlar arıyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremzede çocuklar ve koruma altındaki mevcut çocukların tüm bakım ve ihtiyaçları Darülaceze Başkanlığı tarafından karşılanmaktadır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Darülaceze Başkanlığı, koordineli şekilde çalışmalarını yürütmektedir. Darülaceze Başkanlığı tarafından herhangi bir gönüllü annelik veya ablalık çağrısında bulunulmamıştır. Kurum yalnızca ayni ve nakdi bağış kabul etmektedir.
'Gaziantep'te Kız Öğrenci Yurdu Yıkıldı ve Tek Bir Kişi Kurtuldu' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında ve bazı basın yayın organlarında paylaşılan 'Gaziantep'te kız öğrenci yurdu yıkıldı ve tek bir kişi kurtuldu' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Gaziantep'te herhangi bir öğrenci yurdu yıkılmamıştır. Gaziantep Kredi ve Yurtlar Kurumu İl Müdürlüğü'nden alınan bilgiye göre, kentteki özel yurtlar dahil hiçbir yurdun yıkılmadığı, 15 bin kişi kapasiteli yurtlarda tatil nedeniyle sadece 700 öğrenci olduğu ve onların da geçici konaklama merkezlerine yerleştirildiği bildirilmiştir.
'Fenerbahçe'nin Depremzedelere Gönderdiği Yardım Tırı Yağmalandı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, 'Fenerbahçe'nin depremzedelere gönderdiği yardım tırı yağmalandı' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Fenerbahçe SK Genel Sekreteri Burak Çağlan Kızılhan, hem TIR şoförüyle hem de iletişime geçilen kişilerle durumu görüştüklerini ve herhangi bir yağmanın söz konusu olmadığını açıklamış, yardım malzemelerinin dağıtımının gerçekleştiğini ifade etmiştir.
'Türkiye'deki Deprem Sırasında Nükleer Santral Patladı' İddiası
Bazı sosyal medya hesapları tarafından paylaşılan görüntülerle ilgili, 'Türkiye'deki deprem sırasında nükleer santral patladı' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler 4 Ağustos 2020 tarihinde, Lübnan'daki Beyrut Limanı'nda meydana gelen patlamaya aittir. Lübnan Genel Güvenlik Genel Müdürlüğü, 218 kişinin hayatını kaybettiği patlamanın yıllar önce el konulan ve limanda depolanan 2 bin 750 ton amonyum nitrata bağlı olduğunu belirtmiştir. Türkiye'de henüz faal bir nükleer tesis bulunmamaktadır. İnşaat halindeki Akkuyu Nükleer Santrali'nde de herhangi bir hasar meydana gelmemiştir
'Kimliği Tespit Edilemeyen Cenazeler Resmi Verilere Dahil Edilmiyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında habere konu olan, 'Kimliği tespit edilemeyen cenazeler resmi verilere dahil edilmiyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımızdan kimlik tespiti yapılan veya yapılamayanların tümü vefat sayılarına eklenmektedir. Enkazdan çıkarıldığında yaşam belirtisi olmayan ya da hastanede vefat edenler de bu sayılara dahil edilmektedir. Kahramanmaraş merkezli depremlerde şu ana kadar 17 bin 406 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 71 bin 806 vatandaşımız da yaralanmıştır.
'Elektrik Mühendisleri Odası'nın Destek Verme Talebinin AFAD Tarafından Reddedildiği' İddiası
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel'in 'Elektrik Mühendisleri Odası'nın destek verme talebinin AFAD tarafından reddedildiği' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | AFAD Başkanı Yunus Sezer, böyle bir talebin kendilerine ulaşmadığını açıklamıştır.
'Gölbaşı Çocuk Sığınma Evine Deprem Bölgesinden 70 Çocuk Geldi' İddiası
Bazı haberleşme uygulamalarında paylaşılan, 'Gölbaşı çocuk sığınma evine deprem bölgesinden 70 çocuk geldi. Yaşları 8-15 arası yatacak yerleri ve yemek sorunu çözüldü. Kıyafet ihtiyacı var destek olmak isteyenler yardımda bulunabilir' şeklindeki çağrılara itibar edilmemelidir.
HAKİKAT | Deprem bölgelerinden gelen 6 tane çocuk, Gölbaşı'ndaki sevgi evlerinde misafir edilmekte ve her türlü ihtiyaç ve sağlık işlemleri Gölbaşı Kaymakamlığı tarafından karşılanmaktadır. Çocukların iddia edildiği gibi ne yemek ne de kıyafet ihtiyaçları bulunmamaktadır.
'Tayvan Ekibi Tam Enkaz Altındaki Afetzedeye Ulaşacakken Uzaklaştırıldı' İddiası
HAKİKAT | AFAD veya yurt dışından gelen arama kurtarma ekipleri, afet bölgesinde kurtarma sürecini başlatarak enkaz altındaki afetzedeye ulaşmaya çalışmaktadır. Ulaşılan afetzedeyi göçük altından çıkarma işlemi, gerekli tıbbi süreç nedeniyle Sağlık Bakanlığı'na bağlı uzmanlardan oluşan UMKE'nin sorumluluğundadır. Arama kurtarma ekipleri, hedef tespiti ardından yol/tünel açmaktadır. Gerekli önlemler alınarak medikal müdahale yapılması için işlem UMKE'ye devredilmektedir.
Tayvan ekibi bunun bilincinde çalışmış, üstlendiği işleri başarıyla tamamlamıştır. Ekip, herhangi bir olumsuzluk söz konusu olmadan ülkesine dönmüştür. Tayvan ekibi ülkeden ayrılırken Taipei Ekonomi ve Kültür Misyonu, sosyal medya hesabından Türkiye ve depremzedeler için iyi dileklerini paylaşmıştır.
'DASK Hasar İhbarı İçin 15 Gün İçinde Başvuru Zorunluluğu Var' İddiası
HAKİKAT | Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), doğal afet dönemlerinde hasar ihbarında süre kısıtlaması uygulamamakta ve sigortalı ihbarını dahi beklemeksizin hasar ödemelerini gerçekleştirmektedir. Dolayısıyla 10 ilimizi kapsayan son deprem felaketinde evleri hasar gören sigortalıların ihbar için süre kısıtlaması bulunmamaktadır.
'Futbolcu Josef De Souza Bir Afetzede Kız Çocuğunu Evlat Edindi' İddiası
HAKİKAT | Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, deprem sonrası aile ve yakınlarına ulaşılamayan çocukların bakım ve ihtiyaçlarını bu aşamada kendisi karşılamaktadır. Çocukların biyolojik yakınlarına ulaşılması için il müdürlüklerinde çalışmalar sürmektedir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın refakatinde bulunan çocukların, bu aşamada evlat edinilmeleri mümkün değildir. İddiaya konu fotoğraf, Josef De Souza'nın Mersin'e getirilen afetzede çocuklara moral vermek için yaptığı ziyaret esnasında çekilmiştir.
'Kültür ve Turizm Bakanlığı, Afetzedelerin Otellere Alınmamasını İstedi' İddiası
HAKİKAT | Kültür ve Turizm Bakanlığı, 6 Şubat'ta valiliklere resmi yazı göndererek bakanlık denetimindeki otellerin ivedilikle afetzedelere açılması talimatı vermiştir. Otellere yerleşen afetzedelerin, otellerden çıkarılması söz konusu değildir.
'Malatya'da Hasar Tespit Çalışmaları İptal Edildi, Yurt Dışından Teknik Eleman Bekleniyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Malatya'da hasar tespit çalışmaları iptal edildi, yurt dışından teknik eleman gelene kadar evlere girmeyin' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Malatya Valiliği, şehirde hasar tespit çalışmalarının 10 Şubat'ta başladığını duyurmuş ve hasar tespiti henüz yapılmamış veya orta ve ağır hasarlı olarak belirlenmiş evlere girilmemesi gerektiğini vurgulamıştır.
'Afet Bölgelerine Yem Gönderilmiyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, 'Afet bölgelerine hayvan yemi gönderilmiyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Tarım ve Orman Bakanlığı, deprem felaketinden etkilenen illerdeki hayvan yetiştiricilerine destek için ilk etapta, bin 716 ton hayvan yemi göndermiştir. Afet bölgelerine yem tedariki artarak devam etmektedir.
'Türkiye ve Suriye'yi Vuran Yıkıcı Depremlerden Önce Gökyüzünde Tuhaf Işıklar Görüldü' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Türkiye ve Suriye'yi vuran yıkıcı depremlerden önce gökyüzünde tuhaf ışıklar görüldü' iddiasıyla paylaşılan görüntüler, eski tarihlidir ve Türkiye'deki depremle ilgisi yoktur.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerin, Türkiye ve Suriye'yi etkileyen depremden uzun süre önce, 25 Eylül 2022'de bir sosyal medya hesabından paylaşıldığı tespit edilmiştir. Görüntüleri sosyal medyada yükleyen kullanıcı, görüntülerin Kazakistan'ın Balkaş kentinde kaydedildiğini belirtmiştir. Araştırmalar, görüntülerin 21 Eylül 2022'de Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatılan Soyuz MS-22 insanlı uzay aracı ile Soyuz-2.1a taşıyıcı roketine ait olduğunu göstermiştir.
'Depremde Hasar Gören Mersin Şehir Hastanesi Boşaltılıyor' İddiası
Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremin ardından bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Mersin Şehir Hastanesi yeni yapılmasına rağmen şehirde çatlayan tek bina o oldu' ve 'Mersin Şehir Hastanesi ciddi hasar gördü, boşaltılıyor' iddiaları tamamen asılsızdır.
HAKİKAT | Deprem nedeniyle Mersin Şehir Hastanesi'nin dış cephesindeki fayans kaplamalarında ufak tefek kırıklar meydana gelmiştir. Hastane hizmet vermeye devam etmektedir. Hasta kabulüyle ilgili herhangi bir sorun yaşanmamaktadır ve yatan hastaların odalarında tedavileri sürmektedir. Herhangi bir hasar veya tahliye söz konusu değildir.
Sosyal Medya ve WhatsApp Gruplarında 'AFAD Uyarısı' Başlığıyla Paylaşılan Bazı İddialar
HAKİKAT | Söz konusu paylaşımlarda, 'AFAD ve dış ülkelerin kuruluşlarının yaptıkları açıklamalara göre, fay hatlarının Türkiye'ye gittikçe yayıldığı görülüyor vatandaşlarımızın güvenlik amacıyla bugün dışarıda kalmaları önemle rica olunur. Malatya - Ankara, Eskişehir - Afyon, İzmir - Uşak, Manisa - Çanakkale, İzmit - İstanbul... Bu illerde yaşayan vatandaşlar gerekli güvenlik önlemlerini lütfen alsın, özellikle İzmir ve İstanbul'da yaşayan vatandaşlar dikkatli olsun' şeklinde yanıltıcı bilgiler yer almaktadır. Kahramanmaraş'taki depremler, 'Doğu Anadolu Fay Hattı'nda meydana gelmiştir. Bahsi geçen şehirler, bu fay hattı üzerinde bulunmamaktadır ve bu fay hattına oldukça uzaktadırlar. 'Fay hattı yayıldı' şeklindeki ifadeler de hiçbir bilimsel dayanağı bulunmayan yanıltıcı ifadelerdir. Öte yandan ne AFAD ne de herhangi bir uluslararası kuruluşun, bu şekilde bir açıklaması bulunmamaktadır. Kriz anlarında resmi açıklamaları takip etmek, sağlıklı bilgi akışının temel yoludur. Lütfen teyitsiz bilgilere itibar etmeyiniz.
'Osmaniye'de Deprem Felaketi Yaşanırken MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Partisinin Yıldönümünü Kutluyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Memleketi Osmaniye depremde yerle bir olan Devlet Bahçeli, partisinin kuruluş yıldönümünü kutluyor.' iddiası toplumun acısını istismar ederek yapılan açık bir manipülasyondur.
HAKİKAT | Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli TBMM Grup Toplantısındaki konuşmasında, yegane gündemlerinin deprem olduğunu belirtmiş ve toplantının büyük bir bölümünde Türkiye'deki deprem felaketiyle ilgili meseleleri konuşmuştur. Bahçeli, MHP'nin 54'üncü kuruluş yıldönümü ile ilgili, 'Partimizin 54'üncü yıl dönümünü, yaşadığımız felaketlerden dolayı buruk bir vicdanla kutluyor, daha nice yıllarda üç hilalin var olmasını Allah'tan niyaz ediyorum.' ifadelerini kullanmıştır. Bahçeli'nin tüm konuşması incelendiğinde, 'Deprem felaketi önemsenmeden kutlama yapıldı' algısı oluşturmak için yapılan paylaşımların kasıtlı manipülasyon içerdiği tespit edilmiştir.
'Deprem Sonrasında Atatürk Barajı'nda Çatlaklar Oluştu' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan 'Deprem sonrasında Atatürk Barajı'nda çatlaklar oluştu' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, depremin ardından yaptığı açıklamada tüm barajlarımızla alakalı bölgenin tamamının kontrolden geçirildiğini ve Malatya Sultansuyu Barajı dışında herhangi bir barajda sorun yaşanmadığını ifade etmiştir. Bölgedeki diğer barajlarda herhangi bir sorun yaşanmadığıyla ilgili de Şanlıurfa Valiliği, Malatya Valiliği ve Birecik Kaymakamlığı resmi sosyal medya hesapları üzerinden açıklamalarda bulunmuştur.
'Deprem Bölgesinde Arama Kurtarma Çalışması Yapılmıyor' İddiası
HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli toplam 10 ili etkileyen depremlerin ardından arama kurtarma çalışmaları devam etmektedir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Şubat saat 13:04 itibariyle 9 bin personelin arama kurtarma çalışması yürüttüğünü ve bu sayının sürekli artmakta olduğunu ifade etmiştir. AFAD'dan yapılan son açıklamaya göre, depremden etkilenen bölgede 15 bine yakın arama kurtarma personeli, yine aynı şekilde 5 bine yakın araç ve iş makinesi görevlendirilmiştir.
Ayrıca AFAD gönüllüsü 10 bin 409 kişinin de çalışmalara destek vermektedir.
Bu ekipler 216 araç ve 3 bin 226 iş makinesiyle arama kurtarma faaliyetlerini sürdürmektedir. 10 ildeki ekiplere ve ambulanslara ilaveten il dışından 602 ambulans, 187 UMKE timi, 2 ambulans uçak ile toplam 2 bin 256 acil sağlık personeli hasar gören illere ulaşmıştır.
'Deprem Sonrası Malatya'da Kızılay Bölge Kan Merkezi Tamamıyla Yıkıldı' İddiası
'Deprem sonrası Malatya'da Kızılay Bölge Kan Merkezi tamamıyla yıkıldı' iddiaları gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Meydana gelen depremler sonrası Malatya Kızılay Bölge Kan Merkezi binasında ufak çaplı hasar meydana gelmiştir. Hasar, binadaki faaliyetleri durduracak düzeyde değildir. Malatya Kızılay Bölge Kan Merkezi, faaliyetlerine devam etmektedir
'Malatya Özel Güvenim Bakım Merkezi'ndeki Engelli Bireyler Sokakta Kalıyor' İddiası
'Malatya Özel Güvenim Bakım Merkezi'ndeki engelli bireyler sokakta kalıyor' iddiasıyla paylaşılan görüntüler manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | Görüntüler söz konusu iddia ile sosyal medyada paylaşılmış, basın yayın organlarında habere konu olmuş ve bazı siyasetçiler tarafından dillendirilmiştir. Kahramanmaraş-Elbistan merkezli olarak 13:24'te meydana gelen 7.5 şiddetindeki depremin Malatya'da hissedilmesi sebebiyle, deprem esnasında Özel Güvenim Bakım Merkezinde kalmakta olan engelli bireyler bahçeye ve kurum dışına çıkarılmıştır. Bu esnada kimin tarafından çekildiği ve servis edildiği bilinmeyen bir video ile engelli bireylerin sokakta kaldığı iddia edilmiştir.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Malatya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ve bakım merkezi ile iletişime geçmiş, videodaki görüntünün deprem anına ait olduğu ve binada herhangi bir problem olmaması sebebi ile engellilerin tekrar kurum içine alındığı öğrenilmiştir. Engelli bireylerin dışarıda kaldığı yönündeki iddialar, tamamen manipülasyon amaçlıdır.
'Sakarya'da 5.5 Büyüklüğünde Deprem Meydana Geldi' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Sakarya'da 6 Şubat saat 15:03'te 5.5 büyüklüğünde deprem meydana geldi.' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Türkiye'de en çok sismik istasyona sahip AFAD kurumunun verilerinde böyle bir kayıt bulunmamaktadır. Kandilli Rasathanesi'nin yanı sıra uluslararası deprem araştırma kuruluşlarının da verileri incelendiğinde, böyle bir depremin söz konusu olmadığı görülmektedir.
'Adana Havalimanı İkinci Bir Karara Kadar Uçuşlara Kapatıldı' İddiası
Kahramanmaraş'ın Pazarcık İlçesinde meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin ardından sosyal medyada ve bazı haber sitelerinde, 'Adana Havalimanı ikinci bir karara kadar uçuşlara kapatıldı' iddiaları ortaya atılmıştır.
HAKİKAT | Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın açıklamasına göre, iddialar tamamen asılsızdır. Adana Havalimanı hava trafiğine açıktır.
'AFAD, Akşam Saatlerinde 8.5 Şiddetinde Deprem Beklendiğini Açıkladı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'AFAD, akşam saatlerinde 8,5 şiddetinde bir deprem beklendiğine dair açıklama yaptı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | AFAD veya herhangi bir kurumdan böyle bir açıklama yapılmamıştır.
'Deprem Sonrası Uşak'ta 100 Liralık Battaniye Bir Günde 250 Lira Oldu' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yaşanan deprem felaketine atıfla paylaşılan, 'Uşak'ta sabah 100 TL'ye satılan battaniyeler şimdi 250 TL'ye satılmaya başlandı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Uşak Valiliği tarafından yapılan basın açıklamasına göre şehirde üretilen battaniyelerin fiyatları içerdikleri materyallere göre 100 TL ile 350 TL arasında değişiklik gösterdiği belirtilmiştir. Ticaret İl Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar kapsamında, deprem öncesi ve sonrasında herhangi bir fiyat tutarsızlığı tespit edilmemiştir. Ayrıca Uşaklı vatandaşlar tarafından 100 bin adet battaniye, depremin yaşandığı ilk andan itibaren bağış olarak deprem bölgelerine gönderilmiştir.
'Kahramanmaraş'ta Deprem Anı' İddiasıyla Paylaşılan Bazı Görüntüler
Sosyal medyada, 'Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde meydana gelen deprem anı' iddiasıyla paylaşılan bazı görüntüler ilgili deprem anına ait değildir.
HAKİKAT | Söz konusu görüntülerin, 30 Ekim 2020'de İzmir'in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6.6 şiddetindeki deprem anına ait olduğu tespit edilmiştir.
'Samsun'da Bir Saat İçerisinde 6.3 Şiddetinde Deprem Olacak' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan bir ses kaydında geçen, 'Samsun'da bir saat içerisinde 6.3 şiddetinde deprem olacak' şeklindeki iddia tamamen asılsızdır.
HAKİKAT | Samsun Valiliği'nden yapılan açıklamada, saat 13:24'te Elbistan merkezli meydana gelen 7.6 büyüklüğündeki depremden Samsun'un da etkilendiği ve şu ana kadar bildirilen herhangi bir olumsuzluğun bulunmadığı belirtildi. Açıklamada vatandaşların, 'Samsun'da 1 saat içerisinde deprem olacak' şeklindeki asılsız iddialara itibar etmemeleri ve resmi kaynakların açıklamalarını takip etmeleri çağrısında bulunuldu.
'Deprem Sonrası Uşak'ta 100 Liralık Battaniye Bir Günde 250 Lira Oldu' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yaşanan deprem felaketine atıfla paylaşılan, 'Uşak'ta sabah 100 TL'ye satılan battaniyeler şimdi 250 TL'ye satılmaya başlandı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Uşak Valiliği tarafından yapılan basın açıklamasına göre şehirde üretilen battaniyelerin fiyatları içerdikleri materyallere göre 100 TL ile 350 TL arasında değişiklik gösterdiği belirtilmiştir. Ticaret İl Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar kapsamında, deprem öncesi ve sonrasında herhangi bir fiyat tutarsızlığı tespit edilmemiştir. Ayrıca Uşaklı vatandaşlar tarafından 100 bin adet battaniye, depremin yaşandığı ilk andan itibaren bağış olarak deprem bölgelerine gönderilmiştir.
'Barınma Gibi İmkanlardan Yararlanmak İsteyen Afetzedelerden Bilgi Kartı İsteniyor' İddiası
Bazı sosyal medya ve haberleşme platformlarında paylaşılan, 'Barınma gibi imkanlardan yararlanmak isteyen afetzedelerden bilgi kartı isteniyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Ayrıldıkları şehir veya gittikleri şehirlerde afetzedelerden herhangi bir belge istenmemektedir. Afetten etkilenen 10 ilimizdeki vatandaşlar, kendi imkanları veya AFAD'ın koordinesinde demir yolu, hava yolu, kara yolu ve deniz yoluyla başka şehirlere gidebilmektedir. Bölgeden tahliye olmak isteyen vatandaşlarımız, tahliye merkezlerine giderek bildirimde bulunabilirler. Bu bildirimden sonra vatandaşlarımızın bilgileri, tahliye sonrası barınma merkezlerindeki komisyonlara iletilmektedir. Kendi imkanları ile ayrılan afetzedelere, gittikleri şehirlerde ikamet bilgileri ile barınma imkanları sağlanmaktadır. Afetzedelerin AFAD'a müracaat etmeleri ya da etmemeleri herhangi bir hak kaybına sebep olmamaktadır.
'İtfaiye Erinin Telefonunu Çalan Suriyeli' İddiası
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'ın Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay açıklama yaptığı sırada yan ekrandaki görüntüde 'Suriyeli biri itfaiye erinin cep telefonunu çaldı' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Görüntülerdeki mavi yağmurluklu şahsın emniyetteki işlemleri sırasında Suriyeli olmadığı, 'çaldığı' iddia edilen kırmızı telefonun da kendisine ait olduğu tespit edilmiştir. İftiranın odağındaki şahıs, Özdağ'a tazminat davası açacağını ve parayı depremzedelere bağışlayacağını açıklamıştır.
'Şiddet Uygulanan Çocuğun Depremzede Olduğu' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerde, şiddet uygulanan çocuğun depremzede olduğu iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Görüntülerin sosyal medyada yayımlanması üzerine, emniyet birimleri harekete geçmiştir. Görüntülerde küçük çocuğa şiddet uyguladığı tespit edilen S.D isimli şahıs, Ankara Etimesgut İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından 10 Şubat'ta gözaltına alınmıştır. Koruma altına alınan kız çocuğunun depremzede olmadığı belirlemiştir. Olayla ilgili soruşturma başlatılırken süreç, ilgili kurumlar tarafından yakından takip edilmektedir.
'Tam Enkazdan Çıkarma Aşamasına Gelindiğinde Başka Bir Ekibin Gelerek Kameralarla Depremzedeyi Enkazdan Çıkardığı' İddiası
Bir televizyon kanalında deprem bölgesinden bilgiler aktaran muhabirin 'Arama kurtarma çalışmaları esnasında tam enkazdan çıkarma aşamasına gelindiğinde başka bir ekip gelerek kameralarla depremzedeyi enkazdan çıkardığı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Afet kurtarma çalışmaları sırasında profesyonel ekipler, kurtarma faaliyetinin en başından en sonuna kadar belirli bir planlama yapmakta ve süreci buna göre devam ettirmektedir. Planlama, enkazın şekli ve müdahale edecek ekiplerin uzmanlığına göre değişiklik göstermektedir. Bir diğer önemli ölçüt ise enkaz altındaki kişinin sağlık durumunun nasıl olduğudur. Tüm bu koşulları göz önünde bulunduran arama kurtarma ekipleri, enkaz bölgesinde koordineli bir biçimde iş bölümü yapmakta, depremzedenin sağlığını öncelemektedir. Buna bağlı olarak özellikle kurtarmanın son aşamasında sağlık ekipleri etkin olarak görev almaktadır. İddiayı ortaya atan muhabir de yaklaşık bir buçuk saat sonra tekrar canlı yayına bağlanarak ifadelerini düzeltmiş ve kendi iddialarını yalanlamıştır.
'Depremzedelere Destek ve Tanınacak Diğer Kolaylıklardan Faydalanmak için AFAD Kaydı Şart Koşulacak' İddiası
Bazı haberleşme uygulamalarında paylaşılan, 'Depremzedeleri AFAD'a yönlendirip kayıt yaptırmasını sağlayın. Depremzedelere destek ve tanınacak diğer kolaylıklardan faydalanmak için bu kayıt şart koşulacakmış.' iddiası tamamen asılsızdır.
HAKİKAT | Depremden etkilenen vatandaşlarımızın yardım ve destekler için herhangi bir kayıt veya başvuru yapma zorunluluğu yoktur. Afetten etkilenen vatandaşlarımız, belirlenen tüm desteklerden yararlanacaktır. Bir sonraki aşamada, depremde evleri zarar gören vatandaşlar, mülkiyet hakları için başvuracaktır.
'Ahbap Platformu'nun Çalışmaları Engelleniyor' İddiası
Bazı siyasetçiler tarafından ortaya atılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Ahbap platformu engellendi' iddiaları doğru değildir.
HAKİKAT | Afet bölgesindeki tüm yardım kuruluşları, kurtarma ekipleri ve gönüllüler AFAD koordinasyonunda çalışmalarına devam etmektedir. Ahbap Platformu Genel Başkanı Haluk Levent, valisinden komutanına kadar tüm devlet yetkililerinden her zaman destek gördüklerini belirterek tüm kurumlarla koordinasyon içinde çalıştıklarını belirtmiştir.
'Arap Ülkelerinden Deprem Yardımı Gelmedi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan 'Arap ülkelerinden ülkemize deprem yardımı gönderilmedi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremin yaşandığı ilk günden itibaren birçok Arap ülkesinden Türkiye'ye ayni ve nakdi yardımlar gönderilmiş ve gönderilmeye de devam etmektedir.
'AFAD'a 'Kişinin Yaşadığına' Dair İhbar Gelmedikçe Arama Kurtarma Çalışması Yapılmıyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, '112 ekipleri ve AFAD'a 'kişinin yaşadığına' yönelik ihbar gelmediği sürece enkaz alanlarında arama kurtarma çalışması yapılmamaktadır' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Ekipler enkazlara gerekli tüm müdahaleyi yapmaktadır. Resmi kurumların bilgilendirmeleri haricinde yapılan hiçbir bilgilendirmeye itibar edilmemesi gerekmektedir. Bu tarz dezenformasyon içerikli paylaşımlar yapanlarla ilgili Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığınca gerekli yasal işlemler yapılacaktır.
'Binlerce Yurttaşın Öldüğü Antakya'da Cenazeler İsim Yerine Numara Verilerek Gömülüyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesapları tarafından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Binlerce yurttaşın öldüğü Antakya'da cenazeler isim yerine numara verilerek gömülüyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli depremlerin ortaya çıkardığı yıkıcı etki nedeniyle hayatını kaybedenlerin en hızlı şekilde kimliklendirilmeleri yapılmakta ve naaşları yakınlarına ivedi şekilde teslim edilmektedir. Arama-kurtarma çalışmalarında cansız bedenine ulaşılan ve kimlik tespiti yapılamayan cenazeler ise teşhise elverişli fotoğrafının çekilmesi, parmak izi ve DNA örneği alınarak ve cenazeye bir numara verilerek kayıt altına alınmaktadır. Cenazeler, defin ruhsatı düzenlenmesi, cenazenin defnedildiği yer ve mezarlığın bu numarayla ilişkilendirilerek tutanakla kayıt altına alınmasının ardından defnedilmektedir.
'Deprem Mağdurlarına Yardım Yapılmadan Önce GBT Yapılıyor ' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, 'Deprem mağdurlarına yardım yaparken önce GBT yapıldığı ve KHK'lı ise yardım verilmediği' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli iki depremden etkilenen 10 ile Türkiye'nin dört bir yanından yardım gönderilmeye devam ediyor. Birçok ilde kurulan merkezlerde toplanan yardımlar AFAD koordinasyonuyla bölgeye ulaştırılmaktadır. Deprem bölgesine gönderilen tüm yardımlar, AFAD koordinesinde hiçbir depremzede arasında ayrım yapılmadan dağıtılmaktadır.
Mersin'deki KYK Yurdu ile İlgili İddialar
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Mersin'de Kredi Yurtlar Kurumu yurdunda Suriyeliler olumsuz görüntülere sebebiyet verdi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremzedelerin kullanımına tahsis edilen KYK Mersin Kırkkaşık Kız Öğrenci Yurdu'na sadece depremden dolayı mağdur olanlar yerleştirilmiştir. AFAD koordinesinde ilgili kurumlar tarafından yaşlı ve çocuklar öncelikli olmak üzere afetzedelerin yurtta barınmaları sağlanmıştır. Yurt yetkilileri, sosyal medyada iddia edildiği gibi bir durumun söz konusu olmadığını ve herhangi bir şikayet almadıklarını belirtmiştir.
CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, sosyal medyada yer alan iddialar üzerine ilgili yurda gitmiş ve odaları tek tek gezerek herhangi bir olumsuzluğa rastlamadığını ifade etmiştir. Provokasyon amaçlı sosyal medya paylaşımlarına itibar edilmemelidir.
'Hatay'da Depremzedelerin Sığınabileceği Çadırlar Dağıtılmadı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Hatay'da depremzedelerin sığınabileceği çadırlar dağıtılmadı, kurulmadı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Hatay'da, AFAD koordinesinde Türk Kızılay ve sivil toplum kuruluşlarının ekipleri ile askerler ve gönüllüler tarafından binlerce çadır kurulmuştur. Deprem felaketinden en çok etkilenen illerimizden biri olan Hatay'da, şu ana kadar kurulan çadır sayısı 8 bin 924'tür ve bu sayı sürekli olarak artmaktadır. Sevkiyat durumundaki çadırlarla birlikte, ilk aşamada 15 bin çadır kurulması hedeflenmektedir.
'13-14 Yaşındaki Depremzedeler İstismar Edildi' İddiası
Zafer Partili Ümit Özdağ'la görüşen bir vatandaşın, 'Hassa'da, Suriyelilerin sınırdan geçip 13-14 yaşında kızlara tecavüz ettiğini öğrendik. Olay polis kayıtlarına geçti. Kızlar şu anda Kuvvet Komutanlığı'nın korumasında' şeklindeki iddiaları tamamen asılsızdır.
HAKİKAT | Bölgedeki emniyet kaynaklarından edinilen bilgiye göre, kayıtlara geçmiş böyle bir olay söz konusu değildir. 'İstismar sonrası askerimizce korunmaya alınan kız çocukları' iddiasının, halkı kin ve düşmanlığa tahrik amacıyla yapılan bir manipülasyon olduğu tespit edilmiştir.
'Kurtarma Çalışmalarını Takip Eden Muhabire Polis Tekme Attı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, 'Kurtarma çalışmalarını takip eden muhabire polis tekme attı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Sahadaki ekiplerden alınan bilgiye göre, böyle bir olayın hiç yaşanmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü ekiplerine de böyle bir konunun intikal etmediği öğrenilmiştir.
'Kahramanmaraş'taki Depreme ABD'li Şirketin Açtığı 6 Bin Metrelik Petrol Kuyusu Sebep Oldu' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Kahramanmaraş'taki depremlere ABD'li şirketin açtığı 6 bin metrelik petrol arama kuyusu sebep oldu' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Kahramanmaraş ili sınırları dahilinde günümüze kadar 3 adedi Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü ve 1 adedi özel şirketlerin müştereken olmak üzere toplam 4 adet sondaj kuyusu açılmıştır. Bu kuyularda petrol ve gaz emaresine rastlanılmamıştır. Bölgede, iddia edildiği gibi 6 bin metre derinlikte kuyu bulunmamaktadır. Açılan petrol arama kuyularının çapı ortalama 24 cm çapında olup, iddiaya konu görüntülerin petrol kuyularına ait olması mümkün görülmemektedir. Ayrıca, Kahramanmaraş ilini kısmen kapsayan petrol ruhsatları kamu kurumu ve yerli özel şirkete aittir. Bahse konu kuyular, gerek çevreye ve gerekse o çevrede yaşayan insanlara ileride herhangi bir zarar vermemesi için dünyada kabul görmüş olan yöntemlerle mühürlenmiştir.
'Deprem Bölgesinde İnsansız Hava Araçları Kullanılmadı' İddiası
Bir televizyon programında geçen, 'Deprem bölgesinde insansız hava araçlarımız kullanılmadı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremin hemen ardından Şanlıurfa ve Batman'dan havalanan 2 adet Bayraktar AKINCI TİHA, görev uçuşları için bölgeye gitmiştir. Deprem bölgesi ilk günden itibaren AKINCI'nın kamerası ile görüntülenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, deprem bölgesinde kullanılan Türk savunma sanayiinin geliştirdiği teknolojileri, sosyal medya hesabından paylaşmıştır. Buna göre 50 insansız hava aracı ile 1000 saatin üzerinde uçuş gerçekleştirilmiştir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da depremden etkilenen 10 il için Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü koordinasyon merkezinden 12 adet uçak, İHA ve Göktürk uydusundan gelen anlık görüntülerle ön hasar tespit çalışmaları yapmıştır.
'Hatay'da Yapı Denetim Müdürlüğü'ndeki Evraklar Yok Edilmeye Çalışılıyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Hatay'da Yapı Denetim Müdürlüğü'ndeki evraklar yok edilmeye çalışılıyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Hatay İl Müdürlüğü Binasının büyük bir bölümü depremde hasar görmüş ve yıkılmıştır. Ağır hasar alan İl Müdürlüğü binasının hemen yanında bulunan ek hizmet binasına izinsiz bir şekilde giren şahıslar, il müdürlüğü ana binasındaki yangın merdiveninin ek binanın üzerine çökme riskine karşı çıkarılmıştır. Mukavemet gösteren kişiler, sosyal medya aracılığıyla 'Çeşitli evrakların yok edilmeye çalışıldığı' iddiasını ortaya atmıştır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, evraklarını matbu olarak tuttuğu gibi, bütün resmi yazışma ve raporlarını Belgenet üzerinden dijital ortama anlık olarak aktarmaktadır. Ek binadaki tüm evraklar, diğer tüm resmi evraklar gibi İl Müdürlüğü arşivine taşınacaktır.
'Türkiye-Suriye Sınırındaki Bazı Duvarlar Yıkıldı, Çeteler Türkiye'ye Giriyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Türkiye-Suriye sınırındaki bazı duvarlar yıkıldı, çeteler Türkiye'ye giriyor' iddiaları gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Suriye sınırında yer alan 837 kilometrelik modüler beton duvarda herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. Sınır güvenliği Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolündedir ve herhangi bir zafiyet söz konusu değildir.
'Mersin'e Gönderilen Akaryakıt Gemisi EPDK Tarafından Engellendi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Mersin'e gönderilen akaryakıt gemisi EPDK tarafından engellendi' şeklindeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun, 'gemileri engelleme' gibi bir yetkisi yoktur. İddiaların aksine, EPDK bölgeye daha fazla akaryakıt ulaştırılması için azami gayret göstermektedir
'Kahramanmaraş'ta Volkanik Hareketlilik Var' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında yer alan, 'Kahramanmaraş'ta volkanik hareketlilik var' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Bölgede herhangi bir lav akması, volkanik kül, petrol veya gaz çıkışı söz konusu değildir. Ayrıca bölgede volkanik patlama oluşturacak kayaç grubu da bulunmamaktadır. Görüntülerdeki toz bulutu, deprem etkisiyle basit bir kütle hareketi sonucu meydana gelmiştir.
'Gaziantep'te Yağma Yapmaya Kalkışan Suriyeliler Tekme Tokat Dövüldü' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Gaziantep'te yağma yapmaya kalkışan Suriyelileri Gaziantepliler tekme tokat dövdü' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerdeki olayın deprem bölgesiyle herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır. Görüntülerin 2022 yılının Eylül ayında, Sakarya'nın Serdivan ilçesinde yaşanan bir olaya ait olduğu tespit edilmiştir.
'AFAD'dan Acil Gönüllü Çağrısı' İddiası
Sosyal medyada 'Acil Gönüllü Çağrısı' başlığıyla paylaşılan, '3 bin kişilik AFAD çadır kentindeki çalışmalarda yer almak üzere kadın ve erkek gönüllülere ihtiyaç vardır' iddiaları asılsızdır.
HAKİKAT | AFAD'dan yapılan bir 'Acil Gönüllü Çağrısı' söz konusu değildir. 166 bin 334 arama kurtarma ve destek personeli afet bölgesinde çalışmalara devam etmektedir. İhtiyaç halinde bölgelere personel sevkiyatı planlama doğrultusunda gerçekleştirilmektedir.
'Bu Numaralar MÜSİAD Çadır Ekibine Ait' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'MÜSİAD Çadır Ekibi telefon numaraları' MÜSİAD ekiplerine ait değildir.
HAKİKAT | MÜSİAD'dan yapılan açıklamada, afet bölgesindeki çalışmalara ilişkin tüm duyuruların, MÜSİAD'ın resmî sosyal medya hesaplarından yapılacağı belirtilerek yanıltıcı bilgilere itibar edilmemesi gerektiği vurgulanmıştır.
'Binayı Yapan Iraklı Bir Müteahhit, Merdiveni Yapan Bir Japon Şirketi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Irak'taki deprem sonrası çekilen fotoğraf: Binayı yapan Iraklı bir müteahhit, merdiveni yapan bir Japon şirketi' iddiasıyla paylaşılan fotoğraf ve iddia gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İddiaya konu fotoğraf montaj yöntemiyle manipüle edilmiştir. Fotoğrafın montajlanmamış orjinal hali, 2013'te Halep'te yaşanan bir hava saldırısının ardından AFP muhabiri tarafından çekilmiştir.
'Hasar Tespit Çalışmalarını Öğretmenler ve İmamlar Yaptı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, '23 Kasım 2022'de Düzce'de meydana gelen deprem sonrası, hasar tespit çalışmalarını öğretmen ve imamlar yaptı' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'una göre, yaşanan doğal afetlerin ardından hasar tespit çalışmalarını yalnızca inşaat mühendisleri ve/veya mimarlar yapmaktadır. Bu nedenle de Düzce'de yaşanan deprem sonrası hasar tespit çalışmalarını da iddia edildiği gibi imamlar ve öğretmenler değil, inşaat mühendisleri ve mimarlar yapmıştır.
'Diyanet, Elazığ'daki Harput Külliyesi'ni Depremzedelere Açmadı' İddiası
Bazı basın yayın organları ve sosyal medya hesaplarında yer alan, 'Diyanet Elazığ'daki Harput Külliyesi'ni depremzedelere açmadı' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Elazığ Harput Külliyesi'ndeki Dini İhtisas Merkezi iddianın aksine, deprem felaketinin hemen ardından kapılarını afetzedelere açmıştır. Dini İhtisas Merkezi, şu anda 135 afetzedeye ev sahipliği yapmaktadır. Merkez, ihtiyaç durumunda daha fazla depremzedeyi misafir etmek için hazırlık yapmaktadır.
'Afet Bölgesinde Yakalanan Yağmacının Kulağını Kestiler' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve kısa sürede viral hale gelen, 'Bir yağmacının kulağının kesildiği görüntüler' iddiası manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | Söz konusu görüntüler iddia edildiği gibi Türkiye'de çekilmemiştir. Görüntünün Ocak 2023 tarihinde paylaşıldığı ve görüntülerdeki kişinin İspanyolca konuştuğu tespit edilmiştir.
'Yüzlerce Afetzede Ankara Esenboğa Havalimanı'nda Bekletiliyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Havayolu şirketlerinin afetzedeler için ücretsiz bilet kotaları doldu, yüzlerce afetzede Ankara Esenboğa Havalimanı'nda bekletiliyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İki havayolu şirketi, yaşanan afet felaketi sonrası resmi internet sayfalarından yaptıkları açıklamada, bölgedeki uçuş seferlerinin ücretsiz olduğunu ve afet bölgesinden yapılan uçuşlarda herhangi bir kota sınırlamasının bulunmadığını duyurmuştur. İddianın sosyal medyada paylaşıldığı saatlerde, Ankara Esenboğa Havalimanı'nda herhangi bir bekleyiş ya da yoğunluğun olmadığı tespit edilmiştir.
'Kızılay'ın Konteyner Üretemeyen Fabrikasını Torpille Gelen Kebapçı Genel Müdür Yönetiyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında paylaşılan, 'Kızılay'ın konteyner üretemeyen fabrikasını, torpille gelen kebapçı genel müdür yönetiyor' iddiaları doğru değildir.
HAKİKAT | İddia edilenin aksine Kızılay, Malatya'da yer alan ve 30 yıldır atıl durumda olan 'vagon fabrikası' alanında eski fabrika binasını yıkarak yerine Kızılay Sistem Yapı Fabrikası'nı kurmuştur. Yaklaşık 3 ay önce resmen açılan fabrika kısmi üretime başlamıştır. Fabrikanın 2023 yılı içinde tam kapasite çalışmaya başlaması ve yılda 65-70 bin konteyner üretecek kapasiteye gelmesi planlanmaktadır. Kızılay Sistem Fabrikası, yaşanan deprem felaketi öncesinde de talep eden tüm kurum ve kuruluşlar için kısmi konteyner üretimi yapmıştır. Yaşanan felaketin ardından, fabrika çalışanları da afetzede durumuna gelmiş, Kızılay tüm çalışanlarla iletişime geçerek aileleriyle birlikte hepsini fabrika binasına yerleştirmiştir. Bununla birlikte fabrikada üretim, kaldığı yerden hızla devam etmiştir.
Fabrikanın genel müdürü, iddiaların aksine Orta Doğu Teknik Üniversitesi mezunudur. Aynı alanda doktorası bulunan genel müdürün sektör tecrübesi de 30 yıldır. Deprem felaketi sonrası afet bölgesine gelen ve koordinasyon çalışmalarına katılan Kızılay Genel Başkanı Dr. Kerem Kınık, Kızılay Sistem Yapı Fabrikasını da ziyaret ederek, konteyner üretiminin en üst seviyeye çıkarılması talimatını vermiştir. NOT: 12-13 Şubat 2023 tarihli Deprem Dezenformasyon Bülteni'nde, Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık'ın iddialara konu Kızılay Sistem Yapı Fabrikası'nı ziyaretiyle ilgili sehven eski tarihli bir fotoğraf paylaşılmıştır. Ancak, bu durum Kerem Kınık'ın depremin ardından fabrikayı ziyaret ettiği ve fabrikada iddiaların aksine konteyner üretiminin yapıldığı gerçeğini değiştirmemektedir. Kınık'ın deprem sonrası ziyaretinin fotoğrafı yandadır.
'Afetzedeler Çöp Konteynerleri Arasında Yaşıyor' İddiası
Bir uluslararası televizyon kanalının muhabirinin, 'Afetzedeler çöp konteynerlerinin arasında yaşıyor ve çadırları hala ulaşmadı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Muhabirin çöp konteynerleri arasında yaşadığını iddia ettiği afetzedeler, muhabire orada kalmadıklarını söylemelerine rağmen, haber afetzedenin bu beyanları kesilerek servis edilmiştir. Afetzede, daha sonra sosyal medya hesabından, iddianın doğru olmadığını ve konuşmasının kesilerek röportajın çarpıtıldığını beyan etmiştir.
'Yakalanan Yağmacı Direğe Bağlandı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, 'Afet bölgesinde yağma yapan şahıs yakalanarak direğe bağlandı' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İddialara konu fotoğraf Türkiye'de değil, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Ukrayna'da çekilmiştir. Fotoğraf, yağma yapan bir şahsın siviller tarafından yakalanarak direğe bağlandığı olaya aittir.
'Erbil'den Adıyaman'a Gelen İş Makinaları Bekletiliyor, Engelleniyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Erbil'den Adıyaman'a yardım için gelen iş makinaları çalıştırılmıyor, engelleniyor' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Erbil'den Adıyaman'a gelen iş makinaları, şu an arama kurtarma faaliyetleri ve diğer organize edilen faaliyetler için değil, daha sonraki aşamalarda kullanılabilecek türden iş makinalarıdır. İddiaya konu araçlar, ilerleyen süreçte amaca uygun olarak devreye girecektir.
'Belediye Başkanı Gelince Kurulan Çadırlar, Başkan Gidince Toplandı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Bu çadırı belediye başkanı gelince kurdular, başkan gidince topladılar' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İddiaya konu çadır, iş makinalarının çalıştığı bir alana kurulmuştur. Bölgede çalışan ekipler, güvenli bir noktada kurulmayan çadırı taşımıştır. Afet bölgesinde çadırlar güvenli bir alana ve arama kurtarma çalışmalarını engellemeyecek şekilde kurulmalıdır.
'Çinli Kurtarıcıyı Yapay Zekayla Müslüman Yaptılar!' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Çin'den arama kurtarma faaliyetleri için Türkiye'ye gelen bir kişinin, cami ve elindeki Kur'an-ı Kerim'le çekilen fotoğrafları yapay zekayla üretilmiş' iddiaları gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Malatya Valiliği, şehirde hasar tespit çalışmalarının 10 Şubat'ta başladığını duyurmuş ve hasar tespiti henüz yapılmamış veya orta ve ağır hasarlı olarak belirlenmiş evlere girilmemesi gerektiğini vurgulamıştır.
İspanya'dan Gelen Arama Kurtarma Ekibinin Röportajına İlişkin İddialar
İspanya'dan gelen kurtarma ekibinin Türkiye'den ayrılmasıyla ilgili bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Dozerler ve iş makinaları enkaza dalıyor. Kurtarma çalışması yapılmıyor. O yüzden ülkeyi terk ettiler' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Bölgede arama kurtarma faaliyetleri devam etmektedir. İddiaların geçtiği röportaj afetin 7'nci gününde yayımlanmıştır. 10'uncu günde arama kurtarma çalışmaları sonucu enkaz altından insanların kurtarılması, iddiaları tamamen çürütmektedir. İspanya'dan gelen 788 arama kurtarma personeli bölgelere dağıtılmış, çalışmalarını tamamlayan 'hafif arama kurtarma' ekiplerinden bazıları ülkelerine geri dönmüştür. İspanya'dan gelen 639 personel halen çalışmalarına devam etmektedir.
'Deliller Toplanmadan Enkazlar Kaldırılıyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Afet bölgesinde yıkılan ve hasar gören binalardan deliller toplanmadan enkazlar kaldırılıyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Bugüne kadar afet bölgesinde 478 Cumhuriyet savcısı geçici yetki ile deprem bölgesindeki il ve ilçelerde görevlendirilmiştir. Yıkılan binalarla ilgili sorumlulukları bulunan kişilerin tespiti amacıyla ilgili Cumhuriyet Başsavcılıklarınca derhal soruşturma işlemlerine başlanılmıştır. Bu soruşturmalar kapsamında arama kurtarma faaliyetlerinin tamamlandığı binalarda Cumhuriyet savcısı nezaretinde yapılan, bilirkişi ve olay yeri incelemeleri ile numune alma işlemleri Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis illeri ile Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde tamamlanmıştır.
Deprem bölgesinde bilirkişi incelemesi ve numune alma işlemlerinde inşaat mühendisi, mimar, jeoloji mühendisi ile karot örneği alımı için yaklaşık 600 uzman bilirkişi görevlendirilmiştir. Bilirkişi çalışması ve numune alma işlemleri Cumhuriyet Başsavcılıkları nezaretinde etkin ve hızlı bir şekilde sürdürülmekte, bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra enkazlar kaldırılmaktadır.
'Hakkari Valiliği Afet Bölgesine Yardım Götüren Aracı Engelledi' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'STK'ların deprem bölgesine gönderecekleri yardım aracını Hakkari Valiliği engelledi' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | İddiaların aksine, yapılan ve toplanan bütün yardımların güvenli ve doğru bir şekilde ulaştırılabilmesi amacı ile yardım tırları; Hakkari Valiliği AFAD Koordinasyon Merkezi kontrolü ve koordinesinde deprem bölgelerine gönderilmiştir. Bu koordinasyonla 13 kamyon su, 1 kamyon yakıt dolu tanker, 5 adet konteyner banyo, 7 adet konteyner tuvalet, 8 kamyon mont, 20 kamyon battaniye ve ısıtıcı, 36 kamyon gıda kolisi ve konserve, 5 kamyon bot ayakkabı olmak üzere toplam 95 kamyon insani yardım taşıyan araç, afet bölgesine ulaştırılmıştır. Arama kurtarma faaliyetlerinde kullanılacak çok sayıda iş makinesinin yanı sıra Hakkari Valiliği tarafından gönüllü ve görevli olmak üzere toplamda 933 personelin deprem bölgesine takviyesi sağlanmıştır.
'Hatay'da ATM'ler Yağmalanıyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Hatay'da ATM'ler yağmalanıyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerde, bazı ATM'lerin yerinden söküldüğü, bazılarının ise hiçbir müdahaleye maruz kalmamış olup sağlam durduğu görülmektedir. ATM'ler herhangi bir dış müdahaleyle deformasyona uğramamıştır. ATM'ler yüksek güvenlikli ve kameralı para çekme cihazlarıdır. ATM kasetlerine ve içlerindeki paralara ulaşabilmek ise neredeyse imkansızdır. Görüntüler incelendiğinde ilgili banka yetkililerinin kendi kasalarını ve mekanizmalarını söktüğü tespit edilmiştir. ATM'lerin bir kısmı depremde hasar görmüş, bir kısmı ise banka görevlileri tarafından açılarak içi boşaltılmıştır. ATM'lerin yağmalandığına ilişkin herhangi bir müracaat bulunmamaktadır.
'Marmara Denizi'nde Su Seviyesindeki Değişim, İstanbul'da Depremin Habercisi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Marmara Denizi'nde su seviyesindeki değişim, İstanbul'da yaşanacak büyük bir depremin habercisi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Marmara Denizi'nde deniz suyu seviyesinde meydana gelen değişiklik, tektonik-deprem kaynaklı olmayıp, basınç farkından kaynaklı meteorolojik bir olaydır.
Edirne F Tipi Cezaevi'nde tutuklu bulunan Selahattin Demirtaş deprem rakamlarının yalan olduğunu iddia etti.
Bir sosyal medya fenomeni tarafından Alevilere yardım götürülmediği iddia edildi.
Cumhuriyet ve Birgün gazetelerinde AK Parti'li belediyeler tarafından deprem sonrası eğlence konseptli ihaleler açıldığı iddia edildi.
Kaleli Medya isimli bir hesap tarafından enkaz altında canlı insanlar olmasına rağmen moloz kaldırma işlemlerinin başlatıldığı iddia edildi.
Karar Gazetesi Yazarı Elif Çakır, 'Halk eliyle, tırnaklarıyla vatandaşı enkazdan çıkarıyor, AFAD yetkilileri elinde kameralarla kurtarmış gibi yapıyorlar' şeklinde bir iddiada bulundu.
Sosyal medyada bir tırın önündeki sivil aracı ezdiği anı gösteren bir video paylaşılarak, 'Yardım tırı önünü kesen yağmacı aracı böyle ezdi.' iddiasında bulunuldu.
Sosyal medyada uçan parlak bir cismin göründüğü bir video paylaşılarak, 'Türkiye'deki depremden önce.' iddiası dile getirildi.
Ekrem İmamoğlu Samandağ'da yalnızca kendisi tarafından çadırların kurulduğu şeklinde bir paylaşımda bulundu.
Bazı sosyal medya hesaplarında Bursa'da kullanılmayan konteynırların deprem bölgesinde sevk edilmediği iddia edildi.
ABD'ye ait bir savaş gemisinin yardım amacıyla Mersin'e geleceği iddia edildi.
Erk Acarer tarafından İskenderun'un tahliye edildiği ve sadece gidecek yeri olmayan Suriyelilerin kaldığı iddia edildi.
Deprem felaketinin ardından Atatürk Barajı'nın hasar aldığına dair yanıltıcı iddialar sosyal medyada paylaşılmaya başlandı.
'Hatay'da baraj patladı' iddiası, afet bölgesindeki afetzedeleri paniğe sevk etmeye yönelik manipülasyondur.
HAKİKAT | AFAD, Devlet Su İşleri İdaresi ve bölgede afetle ilgili çalışma yürüten ekiplerden edinilen bilgilere göre, Hatay'da meydana gelen herhangi bir baraj patlaması söz konusu değildir.
AFAD'ın İş Bankası ve Halk Bankası şubelerinden kasaları çıkartmak için geldiği iddia edildi.
Bir sosyal medya kullanıcısı tarafından paylaşılan gönderide, Kahramanmaraş depreminden saniyeler önce Türkiye ve Suriye'nin semalarında sıradışı görüntülerin belirdiği iddia edildi.
Ankara Bilkent Şehir Hastanesi ve Ankara Etlik Şehir hastanesinde depremzedeler için yardım toplandığı iddia edildi. Bu iddia Whatsapp gruplarında hızla yayıldı.
'Depremden 4-5 saat sonra! Süleyman Soylu'nun keyfi yerinde!' iddiasıyla paylaşılan fotoğraf, Bakan Soylu'nun 27 Kasım 2022 tarihinde Düzce'ye yaptığı ziyarette çekildi.
Sosyal medyada Elazığ Harput'ta bulunan ve Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olarak hizmet veren Dini İhtisas Merkezi'nin, depremden sonra depremzedelerin kullanımına açılmadığı iddia edildi.
Adıyaman'da Menzil tarikatı köyünü depremzedelere açmış, TRT Haber, yayında tarikat liderine teşekkür ediyor
Nureddin Nebati'nin deprem alanında borsa hakkında konuşma yaptığı iddia edildi.
Van Emek ve Demokrasi Platformu tarafından, depremzedelerin barınma ihtiyaçlarının karşılanmadığı iddia edildi.
Sosyal medyada Elazığ Harput'ta bulunan ve Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olarak hizmet veren Dini İhtisas Merkezi'nin, depremden sonra depremzedelerin kullanımına açılmadığı iddia edildi.
Bazı sosyal medya hesaplarından 'Bu çadırı belediye başkanı gelince kurdular, başkan gidince topladılar' şeklinde bir iddia ortaya atıldı.
Gökhan Özoğuz, manipülatif bir şekilde ülkenin sahipsiz olduğunu iddia ederek Babala Tv ofisinde sabaha kadar çalıştıklarını söyledi.
Tele 1 yayınında depremzedelerin kaderlerine terk edildiği ve çocukların donduğu iddia edildi.
Kemal Kılıçdaroğlu tarafından depremin vurduğu binaların %52'sinin 2001 sonrası yapıldığı iddia edildi.
ABD'li Chrest Vakfı başta olmak üzere birçok batılı vakıf tarafından fonlanan Serbestiyet, 'Adıyaman'dan bir görüntü: Bir baba depremde ölen oğlu için ağıt yakıyor, yaşlı bir kadın çökmüş ağlıyor, bir asker namaz kılıyor ve bir çocuk sırtlandığı çuvalı taşıyor' açıklaması ile bir video paylaştı.
Sol Haber sitesinde İsmailağa Cemaati'nin deprem bölgesine çadır gönderilmesi için 15 bin lira istediği iddia edildi.
Bazı haber sitelerinde deprem bölgesinde kablosuz ve kolay şekilde internet erişimi sağlayabilecek olan Starlink sisteminin kabul edilmediği iddia edildi.
Euronews Türkçe muhabiri Dilek Gül Elbistan'da röportaj yaptığı depremzede Büşra Erden'in derme çatma bir çadırda kaldığını iddia etti.
SolHaber adlı medya organında enkazdan biri çıkartılacağı sırada 'tekbir timleri' adını verdikleri grupların kameralarla ortaya çıkarak şov yaptıkları iddia edildi.
AFAD ve dış ülkelerin kuruluşlarının yaptıkları açıklamalara göre, fay hatlarının Türkiye'ye gittikçe yayıldığı ve vatandaşlarımızın güvenlik amacıyla dışarda kalmaları rica olunduğu iddiası
Efes ve Tuborg logosu var diye yardımların kabul edilmediği iddiası
Bazı basın yayın organları ve sosyal medya hesaplarında bir depremzedenin ağlayarak derdini anlattığı fakat Nurettin Canikli'nin dönüp bakmadığı iddia edildi.
Bazı fotoğrafların Kahramanmaraş depremlerinden sonra çekildiği iddia edilerek sosyal medyada paylaşıldı.
Bazı sosyal medya hesaplarından 'Deprem vergileri nerede?' içerikli manipülatif paylaşımlar yapıldı.
'NEREDEYIM' yazıp 7777'ye gönderildiğinde yetkililere konum bildiriliyor iddiası
Bazı yayın organlarında Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu'nun talimatı üzerine AFAD personelinin çalışmakta olduğu enkazdan ayrılarak Aydoğdu'nun bir akrabasının bulunduğu başka bir enkaza gittiği iddia edildi.
Bazı sosyal medya hesaplarından AFAD'ın akşam saatlerinde 8,5 şiddetinde bir deprem beklendiğine dair açıklama yaptığı iddia edildi.
Sosyal medyada Uğur Kardaş isimli bir şahıs Afgan bir şahsın deprem bölgesinde cenazelerin kollarını keserek altınlarını çaldığını iddia etti.
Müge Anlı'nın Kızılay için topladığı 10 milyon lira ile Kızılay'ın 48 tane yatak alması iddiası
Yılmaz Özdil'in, '1 Saat İçinde Şam'a Atina'ya Gireriz Diyen Hükümet Deprem Bölgelerine Yardım Gönderemedi' iddiası
'Deprem bölgesinde birçok ihtiyaç varken neden mescitler gönderiliyor' denildi.
Cüneyt Özdemir'in yayınına AFAD gönüllüsü olarak bir kişi katıldı ve AFAD'a yönelik eleştirilerde bulundu.
Sözkonusu kişinin AFAD gönüllüsü olmadığı ortaya çıktı.
Nevşin Mengü attığı tweette Hatay Samandağı'na kurtarma ekiplerinin gitmediği iddiasında bulundu.
AFAD kelimesinin Arapça olduğu iddiası
İskenderun Limanındaki yangının İBB tarafından söndürüldüğü iddiası
'Deli mi ne?' isimli Youtube kanalı sahibi Fester Abdü bağlandığı bir yayında deprem bölgesinde plakasız sinyal kesici (jammer) araçların dolaştığını söyledi.
'Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın deprem zamanı ayrımcılık yaparak, depremde zarar gören illerden CHP'li başkanları aramadığı' iddia edildi.
Deprem için yapılan yardımların vergiden düşüleceği iddiası
YANLIŞ: Sosyal medyada bazı hesaplar yaptıkları paylaşımlarda Gelir İdaresi Başkanlığı'nın deprem nedeniyle yardımda bulunanların yardım tutarlarının vergiden düşüleceğini iddia etti.
DOĞRUSU: Gelir İdaresi Başkanlığı resmi sitesinden yaptığı duyuruda var olan mevzuatı hatırlattı. Yani yeni bir düzenleme söz konusu değil. Mevzuata göre gelir ve kurum vergisi mükelleflerinin AFAD ve Türk Kızılayı'na yaptığı yardımlar için vergi matrahı üzerinden bir indirim uygulanabilecek.
YANLIŞ: Prof. Dr. Cenk Yaltırak'ın 6 Şubat depremlerinden sonra 'İstanbul'da 2026'ya kadar deprem olacak' dediği iddiası
DOĞRU:
*Cenk Yaltırak'ın makalelerinde 2019 ila 2026 yıllarında Marmara bölgesinde deprem olacağına dair kesin bir ifade geçmiyor.
*2026 tahmini, Yaltırak'ın 2010'lu yıllarda bir gazeteci ile yaptığı sözlü bir sohbet sırasında kayıt dışı (off the record) olarak değindiği kesin olmayan basit bir yoruma dayanıyor.
*Prof. Dr. Cenk Yaltırak, yanlış anlaşılmayı düzeltmeye çalışsa da 2026 öngörüsünün hala yayıldığını söyledi.
*Yaltırak makalede, Marmara bölgesinde geçmişte meydana gelen depremlerin zaman aralığına değinerek bir istatistik oluşturuyor.
2002'de Yaltırak bu öngörüyü, önümüzdeki 20 yıl boyunca gelecek depremlere hazırlık yapmak için yeterli zamanımız olduğunu söylemek üzere paylaşmış.
CHP milletvekili Suzan Şahin 'Hatay'a hiçbir yetkili gelmedi' iddiasında bulundu.
Sosyal medyada yapılan 'Şanlıurfa Ertuğrul Gazi mah. 345. sk. Yağmur apt no 12' adresiyle ilgili çöktüğü ve yardım gitmediği iddiaları ortaya atıldı.
'Kurtardığı bebeği ambulansa götürmek yerine canlı yayın açtı' iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir videoda, fosforlu sarı kıyafet giyen bir gönüllünün afet bölgesinde enkazdan bir kız çocuğunu kurtardığı ve yol kenarında beklediği görüldü.
Videoyu izleyen Twitter kullanıcıları, gönüllü kişinin çocuğu kurtardıktan sonra ambulansa teslim etmediğine ve canlı yayın açarak 'şov yapmaya' çalıştığına yönelik yorumlarda bulundu.
Videonun giriş kısmının kesildiği, yaralı kız çocuğunu kucağında tutan gönüllünün yoldan geçen ambulanslara 'dur' çağrısı yaptığına dair görüntülere yer verilmediği anlaşıldı.
İspanyol askerlerin keşif devriyesi yaptığı iddiası
YANLIŞ: İspanya Savunma Bakanlığı tarafından paylaşılan bir içeriği öne süren bazı kullanıcılar, İspanyol Deniz Piyadelerinin İskenderun'da devriye gezdiğini iddia etti.
DOĞRU: Milli Savunma Bakanlığı, yaptığı açıklamada iddiaların gerçeği yansıtmadığını duyurdu. İspanya Savunma Bakanlığı, yanlış anlaşılmaya sebep olan paylaşımı resmi Twitter hesabından 16 Şubat sabah saatlerinde kaldırdı.
'Üçüncü deprem kamuoyundan saklandı' iddiası
Türkiye'yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası sosyal medya üzerinden depremler ile ilgili pek çok iddia ortaya atıldı. Bunlardan biri de 06 Şubat 2023 tarihinde bölgede 7.00 şiddetinin üzerinde 2 değil 3 depremin meydana geldiği iddiasıydı.
YANLIŞ: Bazı sosyal medya hesapları 6 Şubat 2023 tarihinde depremlerin etkili olduğu bölgede 7'den büyük 2 değil 3 deprem olduğu yönünde paylaşımda bulundu.
DOĞRU: Uluslararası açık kaynaklara bakıldığında bahsi geçen tarihte 7 şiddetinin üzerinde 2 deprem kaydı olduğu görüldü. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ve Avrupa Akdeniz Sismoloji Merkezi'nin (EMSC) verilerine göre, bölgede 7 şiddetini geçen depremlerin sayısının iki.
'Depremde Yıkılan Binaların Çoğu Yeni Binaydı' İddiası
Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremlerde 'yıkılan binaların çoğunun yeni bina olduğu' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Deprem felaketinden etkilenen 10 ilimizde yıkık bina sayısı 14 Şubat itibariyle toplam 9 bin 146'dır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre, bu binaların yüzde 98'i 1999 öncesinde inşa edilmiştir. 14 Şubat 2023 tarihine kadarki hasar tespit çalışmalarında, depremden etkilenen 10 ilimizdeki yıkık binalardan;
*Adana'da 13 binanın 12'si eski, 1'i yenidir. * Adıyaman'da bin 348 binanın bin 315 eski, 33'ü yenidir.
*Diyarbakır'da 52 binanın 52'si de eski binadır.
*Gaziantep'teki 2 bin 648 binadan 2 bin 622'si eski, 26'sı yenidir.
*Hatay'daki bin 821 binanın bin 780'i eski, 41'i yenidir.
*Malatya'daki bin 124 binanın bin 119'u eski, 5'i yenidir.
*Kahramanmaraş'taki bin 816 binadan bin 790'ı eski, 26'sı yenidir.
*Şanlıurfa'daki 30 binadan 30'u da eskidir.
*Kilis'teki 146 binadan 146'sı da eski binadır.
*Osmaniye'deki binaların da benzer şekilde 148'i de eskidir.
Söz konusu meskenlerdeki toplam nüfus 81 bin 168'dir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Coğrafi Bilgi Sistemi incelendiğinde, kırmızıyla gösterilen yıkılmış binalarının çoğunun eski binalar olduğu görülmektedir.
'Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 14 Şubat'taki Kabine Toplantısı'na Katılmadı. Bakanlık Sunumu Yapılmadı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 14 Şubat'taki Kabine Toplantısı'na katılmadı. Bakanlık sunumu yapılmadı' iddiaları doğru değildir.
HAKİKAT | Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, afet nedeniyle bulunduğu Şanlıurfa'dan 14 Şubat'taki Kabine Toplantısı'na video konferans yoluyla iştirak etmiş ve sunum yapmıştır.
Sosyal medyada, enkaz altından çıkarılan bir erkek çocuğunun videosu paylaşılıp, 'Türkiye uluslararası platformlardan bağış toplamak amacıyla kurtarma operasyonları kurguluyor' iddiası gündeme getirildi.
Habertürk, '10 ilin vahim bina tablosu' haberiyle depremde yeni binaların yıkıldığını iddia etti. Daha sonra Fatih Altaylı da twitterdan bu haberi 'doğruları bilmek lazım' şeklinde takipçileriyle paylaştı.
Bazı sosyal medya hesaplarında ve Ekşisözlük adlı platformda enkazdan ses geldiği halde AFAD yetkililerin gelerek moloz temizleme bahanesiyle çalışmaları durdurduğu iddia edildi.
Oğuzhan Uğur'a ait Babala TV isimli Twitter hesabında Kahramanmaraş'ta bir binanın enkazı altında kalanlar olmasına rağmen AFAD ekibinin havanın soğuk olduğu gerekçesiyle bırakıp gittiği iddia edildi.
Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan ve basın yayın organlarında Meksika arama kurtarma ekibinin hassas burunlu köpeği Proteo'nun enkaz altında kalarak hayatını kaybettiği iddia edildi
Barış Atay, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş'ın 310 milyon liralık şahsi bağış yaptığını iddia etti.
Oğuzhan Uğur'a ait Babala Tv isimli twitter hesabında Gaziantep'te 3'ü çocuk 5 kişi için çadır, battaniye ve su ihtiyacı olduğu iddia edildi.
Başta Cumhuriyet olmak üzere basın yayın organlarında yayınlanan bir haberde, Hatay'da bulunan Yapı Denetim ve Yapı Malzeme Şube Müdürlüğü'ne gelen savcıların izne ayrıldığı iddia edildi.
Cem Toker, Twitter adresinden deprem bölgesine ait olduğunu iddia ettiği çürük bina görüntüleri paylaştı.
'Toplanan Yardımlara El Koymak İsteyen Kişiler, Cemevine Silahlı Saldırı Düzenledi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Depremzedeler için toplanan yardımlara el koymak isteyen kişiler, Şahkulu Pendik Cemevi'ne silahlı saldırı düzenledi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İstanbul'un Pendik ilçesi Fevzi Çakmak Mahallesinde bulunan Şahkulu Sultan Külliyesi M. Ali Hilmi Dede Baba Araştırma, Eğitim ve Kültür Vakfı önünde silahlı yaralama olayının, 'deprem yardımlarına el koyma' ile ilgisi bulunmamaktadır. Deprem bölgesine gönderilecek yardım tırının yolu kapatması üzerine taraflar arasında yol verme tartışması çıkmıştır. Olayda yaralanan bir kişi tedavi altına alınırken kimliği belirlenen şüphelilerin yakalanması için çalışmalar başlatılmıştır.
'Afet Bölgesi Adıyaman'da Bir Tane Diyanet Görevlisi Yok' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Afet bölgesi Adıyaman'daki çalışmalarda bir tane bile Diyanet görevlisi yok' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Adıyaman'da, Diyanet İşleri Başkanlığı'na bağlı bin 500 görevli, çalışma ve yardım faaliyetlerine katılmaktadır.
'Afet Bölgesindeki Yardım Dağıtımında Suriyelilere Öncelik Veriliyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Afet bölgesindeki yardım dağıtımında Suriyelilere öncelik veriliyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | AFAD verilerine göre bakanlıklar, ilgili kurum ve kuruluşlar ile uluslararası ülke ve kuruluşlar tarafından afet bölgesine 386 bin 874 çadır sevk edilmiş olup bunların 172 bin 265'i kurulmuştur. Bölgeye 3 milyon 282 bin 725 battaniye sevk edilmiştir. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından 78 bin 500 kişiye geçici barınma hizmeti, 79 bin 720 barınma malzemesi verilmiştir. Beslenme hizmetinin yanı sıra Kızılay, AFAD, MSB, Jandarma ve Sivil Toplum Kuruluşlarından, bölgeye toplam 354 mobil mutfak, 86 ikram aracı, 38 mobil fırın ve 330 hizmet aracı sevk edilmiştir. Bölgedeki yardımlar konusunda kimseye öncelik tanınmamakta, depremden etkilenen tüm afetzedelere yardım ulaştırma faaliyetleri devam etmektedir.
'Kızılhaç Federasyonu Türkiye'ye Deprem Yardımı Yapmadı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Kızılhaç Federasyonu Türkiye'ye deprem yardımı yapmadı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC), 7 Şubat'ta depremlerden etkilenen Türkiye ve Suriye için 70 milyon frank değerinde acil uluslararası yardım başvurusu başlatmış, daha sonra bu rakamı 200 milyon franga çıkarmıştır. IFRC, 16 Şubat'ta uluslararası acil yardım çağrısını 200 milyondan 650 milyon İsviçre Frangı'na çıkardığını duyurmuştur. Federasyon için toplanan bağışlar Kızılay'a aktarılmakta ve söz konusu bağışlar Kızılay'ın deprem kapsamındaki yardım faaliyetlerinde kullanılmaktadır.
IFRC Genel Sekreteri Jagan Chapagain, Türkiye için yapılan çağrı ile ilgili, 'Bu depremlerin tam etkisi hala ortaya çıkıyor. Sahadaki durum çok hızlı değişiyor, ihtiyaçlar her dakika artıyor. Hayatta kalanlar için bu süreç hayatlarının en zor dönemlerinden biridir ve iyileşmeye giden yol uzun olacak. En acil ihtiyaçlar, barınak, sağlık, sanitasyon, gıda ve su.' ifadelerini kullanmıştır.
'Cenazeler Kimsesizler Mezarlığına Gömülüyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Cenazeler kimsesizler mezarlığına gömülüyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremden etkilenen afet bölgelerinde hayatını kaybedenlerin kimlik tespiti, titiz bir şekilde yapılmakta ve naaşları yakınlarına ivedi şekilde teslim edilmektedir. Arama kurtarma çalışmalarında ulaşılan ve kimlik tespiti yapılamayan cenazeler için, teşhise elverişli fotoğraf çekilmekte, parmak izi ve DNA örneği alındıktan sonra cenazeye bir numara verilerek kayıt altına alınmaktadır. Cenazeler, defin ruhsatı düzenlenmesi, cenazenin defnedildiği yer ve mezarlığın bu numarayla ilişkilendirilerek tutanakla kayıt altına alınmasının ardından defnedilmektedir.
'Afet Bölgelerine Giden Yardım Tırları Engelleniyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Afet bölgesine gönderilen yardım tırları engelleniyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Ülkemizde yaşanan deprem felaketi nedeniyle bölgeye giden yardımlar, koordinasyon içinde afetzedelere ulaştırılmaktadır. Bölgedeki akut dönem bittiği için bölgeye yardım taşıyan araçlar depolara yönlendirilmektedir. Depolarda toplanan yardımlar, AFAD eliyle koordineli bir şekilde dağıtılmaktadır. Bu uygulamadaki amaç 'engelleme' değil, afetzedelerin ihtiyacına göre ve daha düzenli yardım sağlarken bölgedeki yardım aracı karmaşasının önüne geçmektir. 'Engelleme' iddiaları tamamen asılsızdır.
'Deprem Bölgesi Riskli Değilmiş' Başlıklı Haberdeki İddialar
Bazı basın yayın organlarında, 'Deprem bölgesi riskli değilmiş' başlığıyla yayımlanan haberdeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Yüzde 65'i ruhsatsız yapılardan oluşan Hatay'ın İskenderun ilçesindeki Meydan, Esentepe, Cumhuriyet, Numune, Pınarbaşı ve Modernevler mahalleleri, Bakanlar Kurulu Kararıyla 2013 yılında riskli alan ilan edilmiştir. Depreme hazırlık amacıyla yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarına, bazı kesimlerden itiraz gelmiş ve Bakanlar Kurulu'nun bu kararı mahkemeye taşınmıştır. Yapılan itiraz üzerine Bakanlar Kurulu'nun 'riskli alan' kararı Danıştay tarafından iptal edilmiştir. Bunun üzerine alandaki ruhsatsız yapıların herhangi bir can ve mal kaybına yol açmaması için Bakanlar Kurulu kararıyla bu alanlar yeniden riskli alan ilan edilmiştir. Ancak, aynı kesimler bu kararı da mahkemeye taşımış ve tekrar iptal edilmesi üzerine kentsel dönüşüm sürecinin önünü tıkamıştır.
Sürecin önünü açmak için, bilimsel ve teknik raporlar da dikkate alınarak alan bazlı kentsel dönüşüm yerine parsel bazlı dönüşüm sürecinin başlatılmasına karar verilmiştir. Devam eden süreçte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, Hatay'da TOKİ eliyle yürütülen kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında, bahse konu alandaki vatandaşlarımızın yüzde 80'i ile anlaşılmıştır. 460 konutun ihalesine başlanmış olup, süreç devam etmektedir.
'Refakatsiz Çocuklar Cemaatlere Veriliyor' İddiası
'Afetten Etkilenen Refakatsiz Çocukları Tarikatlar kaçırıyor / Cemaatlere Veriliyor' iddiası Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Sahipsiz depremzede çocukları tarikatlar mı kaçırıyor?' ve 'Depremzede çocuklar cemaatlere verildi' başlıklı haberlerde geçen iddialar tamamen asılsızdır.
HAKİKAT | Haberlerde, afetten etkilenen 20 refakatsiz çocuğun, bir yardım kuruluşu tarafından tutulan evlere yerleştirildiği ileri sürülmüştür. Belirtilen adrese kolluk ve Beykoz Sosyal Hizmetler Merkezi (SHM) ekiplerince hane ziyareti gerçekleştirilmiştir. Yapılan tespit neticesinde hanede kalan refakatsiz konumda olan herhangi bir çocuğa rastlanılmamış olup hanede kalanların Suriye'deki savaşta eşlerini kaybeden yabancı uyruklu kadınlar ile çocukları olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çocuklar açısından herhangi bir ihmal ve istismar bulgusuna rastlanmamıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda, daha önce Hatay Kırıkhan'da Suriyeli annelerinin refakatindeki yetim çocuklara yardımcı olan hayırsever bir grup gönüllünün, depremde evleri zarar gören Suriyeli anneler ve çocuklarını İstanbul'a getirerek kendi evini tahsis ettiği anlaşılmıştır.
Kendilerini 'Yetim Hamileri' olarak adlandıran grubun üyesi Aynur Akdeniz, aile üyeleri, akrabaları ve arkadaşlarından oluşan grubun, çocuk ve anneler başta olmak üzere yardıma ihtiyacı olanları desteklemek için gönüllü çalıştığını açıklamıştır. Akdeniz, Suriyeli anneler ve çocuklarıyla 6 yıldır ilgilendiklerini, depremde evleri ağır hasar görünce, gönüllülerin yazlıklarını bu ailelere tahsis ettiğini açıklamıştır.
'Hatay'da Yabancılara Mülk Satılıyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Hatay'da yabancılara mülk satılıyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | 1980 yılında Hatay'da yabancılara mülk satışı yasaklanmıştır. Aynı zamanda Bakanlar Kurulu'nun 2011 yılında aldığı bir karar çerçevesinde hazine arazilerinden bu tip mülk satışları tamamen yasaklanmıştır. Yine Bakanlar Kurulu'nun 27 Ekim 2008 tarihli kararı ile kamu yararı ve ülke güvenliği gerekçesiyle Hatay, Kilis, Mardin illerinde yabancıların taşınmaz edinimi yasaklanmıştır.
'Gaziantep'teki Mehmet Şahan Camii'nin İmamı Depremzedeleri Camiden Çıkararak Caminin Kapılarını Kilitledi' İddiası
'Gaziantep'teki Mehmet Şahan Camii'nin imamı depremzedeleri camiden çıkararak caminin kapılarını kilitledi' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | İddiaya konu Mehmet Şahan Camii'nin kamera kayıtlarına ulaşılmış, iddia sahiplerinin camide yalnız oldukları ve kendi iradeleriyle camiden çıktıkları tespit edilmiştir.
Röportaj yapılan vatandaş da sosyal medyada dolaşan görüntülerle ilgili, 'yönlendirildiğini' ifade etmiştir.
'Merkez Bankası Tarafından AFAD'a Bağış Yapıldığı İçin Yapılacak Harcamaların Sayıştay Denetiminden Muaf Olduğu' İddiası
'Merkez Bankası tarafından AFAD'a bağış yapıldığı için yapılacak harcamaların Sayıştay denetiminden muaf olduğu' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 15 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İçişleri Bakanlığına bağlanmıştır. Dolayısıyla Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri'nden biri olan AFAD, Sayıştay Başkanlığı tarafından denetime tamamen açık bir kurumdur.
'Kahramanmaraş'ta Salgın Hastalık Başladı, Şehrin Tahliye Edilmesi Gerekiyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Kahramanmaraş'ta salgın hastalıklar başladı, acil tahliye edilmesi gerekiyor' iddiaları gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Kahramanmaraş ya da depremden etkilenen herhangi bir ilimizde salgın hastalık söz konusu değildir. Tahliye edilmesi gereken hiçbir ilimiz de bulunmamaktadır. Afet bölgesinde, halk sağlığı için tüm tedbirler alınmaktadır.
'İstanbul Finans Merkezi 100 Bin Afetzedeyi Barındıracak Kapasitede' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'İstanbul Finans Merkezi'nin 100 bin kişi kapasitesi olduğu ve afetzede vatandaşlarımıza açılabileceği' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Dünyanın en önemli ekonomi merkezlerinden biri olacak İstanbul Finans Merkezi, içerisinde bulundurduğu banka binaları dışında henüz kaba inşaat halindedir. İnşaat çalışmaları devam eden merkezde halen 8 bin 207 kişi çalışmakta olup, koşullar afetzede vatandaşlarımızın barınması için uygun değildir.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun Manipüle Edilen Konuşması
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katıldığı bir televizyon programında, Kahramanmaraş merkezli depremleri kast ederek, 'Biz İstanbul için hazırlanmıştık' dediği iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun konuşmasından bir bölümün kasıtlı bir şekilde kesildiği ve bağlamından koparılarak servis edildiği tespit edilmiştir. Bakan Soylu açıklamasında, 'Biz İstanbul için hazırlanmıştık' diyerek Kahramanmaraş depreminin beklenmediğini kast etmemiştir. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerin öncesi ve sonrası izlendiğinde, konuşmanın manipüle edilerek paylaşıldığı açıkça anlaşılmaktadır.
AFAD'ın kurulduğu günden beri deprem hazırlıklarını sürdürdüğünü belirten Bakan Soylu, kesilen görüntünün devamında şu ifadeleri kullanmaktadır:
'Kahramanmaraş'taki hat yani Doğu Anadolu Fay Hattı da veya İzmir de bizim için önemli alanlardan bir tanesi. 2019'da ilk 'Risk Azaltma Planı'nı Kahramanmaraş'ta yaptık. Bu planın acilen bütün illerde başlamasına Kahramanmaraş'ta karar verdik...'
'Elbistan Belediye Binası Hasarlı Olduğu Gerekçesiyle Yıkıldı, Resmi Evraklar Enkaz Altında' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Depremde yıkılmayan Elbistan Belediye binası hasarlı olduğu gerekçesiyle yıkıldı. Resmi evraklar enkaz altında' iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan hasar tespit çalışmaları sonucunda, Elbistan Belediye binasının hasarlı olduğu tespit edilmiş ve yıkımına karar verilmiştir. Ancak, bodrum katta yer alan 'İmar Arşivinin kurtarılması için, binanın üst kısmı tıraşlama yöntemi ile yıkılmıştır. Bodrum kattaki evraklar, Cumhuriyet savcıları ve emniyet görevlileri eşliğinde kamera kaydıyla alınmıştır. Ayrıca söz konusu belgeler, dijital ortamda da arşivlenmiştir.
'Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 'Matematik Dinimizce Haramdır' Dedi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 'Matematik dinimizce haramdır, Allah zaten her şeyi en başından ölçüp, tartıp, biçmiştir. Bunu halen deşmek kimseye hayır getirmez' dedi' iddiası tamamen asılsızdır.
HAKİKAT | Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş'ın geçmişe dönük açıklamaları incelendiğinde, böyle bir ifadeye rastlanmamıştır. Diyanet İşleri Başkanlığını karalama amaçlı üretilen bu dezenformasyonun, herhangi bir dayanağı yoktur.
Ekşi Sözlük adlı platformda Kahramanmaraş Depremleri sonrası çok sayıda iddia paylaşıldı.
'Çoluğum çocuğum dışarıda, çadır dahi almadım, soğuktayız' iddiası
Bazı basın yayın organlarında Gölbaşı'nda çadır dağıtımı yapılmadığı iddia edildi.
Bazı sosyal medya hesaplarında Diyanet'in 'depremzede çocuklarla evlenme engeli olmadığı' açıklamasında bulunduğu iddia edildi.
Arama kurtarma çalışmalarına katıldığı iddia edilen ve protez bacağı bulunan bir kişinin de enkaz alanında çalışmalara katıldığı öne sürüldü.
Faik Öztrak, Merkez Bankası tarafından AFAD'a bağış yapıldığı için yapılacak harcamaların Sayıştay denetiminden muaf olacağını iddia etti.
Deprem Sırasında Görülen Işımalarla İlgili İddialar
Ülkemizde meydana gelen depremler sırasında görülen kısa süreli ışımalar, afet sonrası birçok komplo teorisi ve dezenformasyona konu olmuştur. Birçok kez bu ışıkların 'depremler oluşturan bir sistem'in işareti olduğu iddia edilmiştir.
İZAH | Deprem sırasında gördüğümüz ışımaların kaynağı nedir?
* Depremi oluşturan enerji birikimi, kayaçları oluşturan bazı minerallerin elektriksel özelliklerinde değişime neden olmaktadır.
* Fayda hareketin başlamasıyla biriken enerji serbest kalmakta, bir yandan sarsıntı meydana gelirken diğer yandan elektriksel değişim parlak ışımalara yol açmaktadır.
* Depremde gözlemlenen parlak ışımalar kayaçlardaki mineraller ile ilgili olarak ortaya çıkmaktadır ve yalnızca belirli koşullarda oluşmaktadırlar.
* Deprem sırasında görülen ışıklar, yerden 200 metre yüksekliğe kadar çıkabilmekte ve bazı durumlarda yıldırımlar şeklinde belirmektedir.
* Mavimsi alevlere ve ışık kürelerine benzeyen deprem ışıkları, kısa sürede kaybolmaktadır. Bu ışımalar deprem sonrasında değil, deprem sırasında görülmektedir
'Devletin Afetzedelere Yaptığı 10 Bin TL'lik Yardımlara Vergi Dairelerince Haciz Konuyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Devletin afetzedelere yaptığı 10 bin TL'lik yardımlara vergi dairelerince haciz konuyor.' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Vergi daireleri, depremin yaşandığı günden bu yana kamu alacaklarının tahsili için hiçbir haciz uygulaması yapmamıştır. Ayrıca 8 Şubat 2023 tarihli, 120 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile vergi daireleri tarafından yapılanlar dahil tüm icra takipleri durdurulmuştur. Deprem tarihinden sonra herhangi bir şekilde haciz yapılmadığı için daha önce hesapta haciz olsa dahi bu haciz işlemi, Devlet tarafından yapılan 10 bin TL'lik deprem yardımlarına etki etmemektedir.
'TOKİ'nin Yaptığı Konya Dedemli Evleri Şu Anda Boş Duruyor ve Depremzedeler Yerleştirilebilir' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'TOKİ tarafından yapılan Konya Dedemli evleri şu anda boş duruyor ve depremzedeler yerleştirilebilir' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Konya'nın Hadim ilçesinde bulunan Dedemli Mahallesi'nde Bozkır Barajı'nın inşası sebebiyle mahalle sakinleri için Meram ilçesi Çarıklar Mahallesi'nde TOKİ tarafından 428 adet konut yapılmış ve 4 Eylül 2021'de çekilişle hak sahiplerine verilmiştir. İlgili konutların özel mülkiyet olması sebebiyle, taşınmazların tasarrufu konut sahiplerine aittir. Bölgede AFAD koordinasyonuyla herhangi bir tahsis söz konusu olmamakla birlikte; mahalle sakinleri şahsi tasarruflarıyla şu anda yaklaşık 70 konutu depremzedeler için tahsis etmiştir.
'Asker Depremin Ardından Sokakta Yoktu, Askere 'Çık' Emri Geç Verildi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, 'Asker depremin ardından sokakta yoktu, askere çık emri geç verildi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | 6 Şubat 04.17'de gerçekleşen depremin hemen ardından MSB, 04.30'da Genelkurmay Başkanlığı, Kara, Hava ve Deniz Kuvvetlerinden rapor isteyerek, TSK İnsani Yardım Tugayına 'hazır ol' emri vermiştir. 06.00 itibariyle de 2. Ordu Komutanlığı birlikleri deprem bölgesinde arama kurtarma çalışmalarına başlamıştır.
20 Şubat'taki Hatay Depreminde Kaydedildiği İleri Sürülen Görüntüler
Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Hatay'daki depremde panik içinde kaçışan yurttaşlar, çöken bir binanın altında kalmaktan son anda kurtuldu' iddiasıyla paylaşılan görüntüler, 20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen deprem sırasında kaydedilmemiştir.
HAKİKAT | Bahse konu görüntüler, 6 Şubat gecesi Kahramanmaraş Pazarcık merkezli deprem sonrasında Diyarbakır'daki kent güvenliği kameralarına yansıyan görüntülerdir. Diyarbakır Yusuf İslam Caddesi'nde kameraların kaydettiği görüntülerde depremin ardından dışarı çıkan vatandaşların 12 dakika sonra yıkılan 9 katlı binadan kaçış anları görülmektedir.
'Kızılay'ın Yardım Kolileri Açılıp, İçindeki Malzemeler Suriyeli Derneğin Kolilerine Yerleştirildi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili, 'Kızılay'ın yardım kolileri açılıp, içindeki malzemeler Suriyeli Derneğin kolilerine yerleştirildi' iddiası gerçek dışıdır.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, 'Deprem bölgesinde iktidardan kimseyi görmedim' dedi.
Depremin ilk günü; Kahramanmaraş'ta İçişleri Bakanı Süleyman Soylu
Hatay'a Vahit Kirişçi, Hulusi Akar ve Fahrettin Koca
Osmaniye'de Muharrem Kasapoğlu,
Adıyaman'da Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu,
Diyarbakır'da Bekir Bozdağ,
Şanlıurfa'da Nureddin Nebati,
Antep ve Kilis'te Murat Kurum
Adana'da Derya Yanık ve Fatih Dönmez,
Malatya'da Mehmet Nuri Ersoy ve Mahmut Özer görevlendirildi.
Hava şartlarına rağmen ekipler ve Bakanlar sahada görev aldı.
Görüntülerin 20 Şubat'taki depreme ait olduğu iddiası
Hatay'da 20 Şubat'ta meydana gelen depremlerden birkaç dakika sonra sosyal medyada dolaşıma giren videonun deprem anını gösterdiği iddia edildi. AA Teyit Hattı, görüntülerin arka planını araştırdı. Videonun Hatay'da kaydedilmediği, 6 Şubat 2023 tarihindeki Kahramanmaraş depreminden etkilenen Diyarbakır'da bir güvenlik kamerasına yansıdığı belirlendi.
'Fotoğraftaki kişinin Hatay'a yardım eden 'Afrika Prensi' olduğu' iddiası
Hatay Büyükşehir Belediye Başakanı Lütfü Savaş sosyal medya hesabından, Afrika Prensi Freedom Jacob Ceasar'ın bölge halkına yardım ettiğini duyurarak kendisine teşekkür etti. AA Teyit Hattı, söz konusu bağışçıyı araştırdı. Bu kişinin, internet sayfasında 'Afrika Prensi'ni lakap olarak kullandığı belirlendi. Forbes dergisi fotoğraftaki kişiyi 'Ganalı Girişimci' olarak tanımladı. Ayrıca, 'Afrika Prensi' diye bir makam bulunmuyor.
'Çöken apartmana 'az hasarlı' raporu verildiği' iddiası
Sosyal medyada, Hatay'ın Defne ilçesinde deprem sonrası 2 katı çöken apartmanın videosu paylaşılarak, binaya Hasar Tespit Sorgulama üzerinden alındığı iddia edilen 'az hasarlı ve oturulabilir' raporunun verildiği öne sürüldü. AA Teyit Hattı, iddianın doğruluğunu araştırdı. Hasar Tespit Sorgulama üzerinden alınan 'az hasarlı' raporunun söz konusu binaya ait olmadığı tespit edildi. Videodaki apartmanın 'acil yıktırılacak binalardan' olduğu teyitlendi.
'Deniz suyu çekilmelerinin daha büyük depremlerin habercisi olduğu' iddiası
Hatay'da meydana gelen depremlerin ardından Kandilli Rasathanesi deniz suyunun yükselebileceği uyarısında bulunurken, Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerde deniz çekilmesinin yaşandığı belirtildi. Bu sebeler sosyal medyada, kıyıya yakın bölgelerde yaşanan su çekilmelerinin yeni bir deprem veya tsunami tehdidi oluşturacağı iddia edildi. AA Teyit Hattı'na açıklama yapan Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, kıyıdaki hareketliliğin daha büyük bir depremin habercisi olmadığını ifade etti.
Karaçay Barajı'nın patladığı iddiası
20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen depremlerin ardından bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Osmaniye'deki Karaçay Barajı patladı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | AFAD Genel Merkezi'nde açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, iddialara ilişkin, 'Karaçay Barajıyla ilgili bir söylenti yayıldı. Karaçay Barajı'nı da kontrol ettik. İlgili bakanlığımız ve ilgili kurumlarımız şu an itibariyle ön kontrol, ön alınan bilgiler çerçevesinde henüz teyit edilen herhangi bir risk olmadığını görmüş bulunuyoruz.' ifadelerini kullanmıştır. Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, 'Hatay merkezli iki depremin ardından DSİ ekiplerimiz bölgedeki barajlarımızı yerinde inceliyor. İlk tespitlerimize göre Hatay'daki Yarseli ve Büyük Karaçay barajlarımızda, baraj güvenliğini tehdit eden bir durum bulunmuyor.' açıklamasıyla, iddiaları yalanlamıştır. Ayrıca Karaçay Barajı Osmaniye'de değil, Hatay'ın Samandağ ilçesinde yer almaktadır.
'Hatay Valiliği, Bodrum Belediyesinin Yardım Çabalarını Engelledi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'İskenderun'da depremzedeler için Bodrum Belediyesi tarafından kurulan konteynerler, Hatay Valiliği tarafından kaldırılmaya çalışıldı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, şahsi sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla iddianın tamamen gerçek dışı olduğunu ifade etmiş ve yardımlar konusunda Hatay Valiliği ile işbirliği içerisinde çalışmalarını sürdürdüklerini açıklamıştır.
Hatay'daki Deprem Anında Çekildiği İddia Edilen Görüntüler
Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Hatay Dörtyol'da deprem anına ait fotokapan görüntüsü' iddiasıyla paylaşılan görüntülerin, Hatay'daki depremle herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.
HAKİKAT | Fotokapanla çekildiği iddia edilen görüntü ilk olarak, 20 Ekim 2018'de Daniel Holland adlı kullanıcının Twitter hesabından, 'Quebec ormanında yer nefes alıyor gibi görünüyor' başlığıyla paylaşılmıştır. Görüntüler incelendiğinde, kuvvetli rüzgarın ağaçları ileri-geri salladığı ve ağaç köklerinin gevşek orman zemininde hareketlere neden olduğu tespit edilmiştir.
'Askerler Yardım Aracındaki Kolileri Yağmalıyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Askerler yardım aracındaki kolileri yağmalıyor' iddiasıyla paylaşılan görüntüler doğru değildir.
HAKİKAT | Yapılan incelemeler sonucunda, görüntülerdeki askerlerimizin Gaziantep Valiliğinden gerekli izinleri alarak komutanlarının da müsaadesiyle acil yardım bekleyen vatandaşlarımıza, kendi araçlarını kullanarak yardım kolilerini ulaştırdığı tespit edilmiştir. Söz konusu görüntüler 12 Şubat'ta Gaziantep ilinin Islahiye ilçesinde kayda alınmıştır.
'20 Şubat'ta Meydana Gelen Hatay Depremi Sırasında, Hatay Adliyesi'nde Duruşmalar Devam Ediyordu' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, '20 Şubat'ta yaşanan Hatay depremi sırasında Hatay Adliyesi'nde duruşmalar devam ediyordu.' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Hâkimler ve Savcılar Kurulunun 6 Şubat 2023 tarihli yazısı uyarınca Hatay Adalet Sarayı binasında duruşmalar yapılmamaktadır. Ancak depremler nedeniyle yıkılan ya da yapısal değişiklik yapılan binalarla ilgili yürütülen soruşturmalar kapsamında sadece tutuklamaya sevk ve sorgu işlemleri yapılmaktadır. Kahramanmaraş merkezli iki depremden sonra yapılan teknik incelemeler sonucunda Hatay Adalet Sarayı Binasının sağlamlığı konusunda olumlu rapor verilmiştir.
'AFAD İmamoğlu İlçesi İçin Tahliye Uyarısı Yaptı' İddiası
Bazı haberleşme uygulamalarından paylaşılan, 'AFAD, Adana Aladağ ilçesi Yedigöze Barajı'nın Hatay'da yaşanan 6.4 şiddetindeki depremden dolayı ağır hasar aldığını açıkladı ve İmamoğlu ilçesi için tahliye duyurusu yaptı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İddianın yayılması maksadıyla AFAD logosu kullanılsa da açıklamanın AFAD ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Yedigöze Barajı'nda da depremden dolayı herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. Dolayısıyla AFAD'ın İmamoğlu ilçesiyle alakalı herhangi bir ikaz veya tahliye kararı yoktur.
Fatih Altaylı'nın 'Zengin aileler göç ediyor, Hatay bir Arap kentine dönüşmek üzere...' iddiası
Gazeteci Fatih Altaylı, moderatörlüğünü yaptığı televizyon programında deprem bölgelerinden Hatay'ta bulunan muhabirin kişisel iddiasına destek olmak için 'toplumsal infiale yol açabilecek' sözler sarf etti.
Muhabirin 'Hatay'ın daha önce Türkiye'ye girmiş sığınmacıların yurduna dönüşebilir' iddiasını daha da öteye götüren Altaylı, 'Şimdi önemli bir bürokrattan mesaj geldi, bu yüzde yüz doğru. Önemli, etkin, köklü ve varlıklı aileler İstanbul, Ankara ve başka kentlere göç ediyorlar. Hatay bir Arap kentine dönüşmek üzere diye bu kaygıyı bürokrasiden önemli bir isim paylaştı şimdi' diye konuştu.
Altaylı, bu sözlerle Hatay'da demografik yapının değişeceği algısını oluşturmaya çalıştı.
Hatay hakkında ortaya atılan iddia İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından net bir dille yalanlandı.
Süleyman Soylu basına yaptığı açıklamada 1980 yılında Hatay'da yabancılara mülk satışının yasaklandığı hatırlatarak, '1980 yılında Hatay'da yabancılara mülk satışı yasaklanmıştır. Aynı zamanda bakanlar kurulunun 2011 yılında aldığı bir karar çerçevesinde hazine arazilerinden bu tip mülk satışları tamamen yasaklanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kendine ait politikaları söz konusudur.' dedi.
Öte yandan, depremin vurduğu illerden birinde yaşayan kimlik kartlarına sahip Suriyelilere üç ila altı ay arasında ülkeyi terk etme izni verildi.
Gazeteci Nevşin Mengü, 'Adıyaman'da arama kurtarma yapan Tayvanlı ekip, göçük altına kalan bir kişiye tam ulaşacakken, gelen Türk ekip tarafından uzaklaştırılmış. Haberde tüm işi Tayvanlı ekip yaptı, Türk ekip kendi yapmış gibi gösterdi deniyor. Bölgeye 130 kişi ve 5 köpekle gelen ekip, bunun üzerine ülkesine dönmeye karar vermiş.' diye gerçek dışı bir iddiada bulundu.
Türkiye'deki Tayvan Diplomatik Temsilciliği, China Times'ın haberini paylaşan Nevşin Mengü'nün bu iddiasını yalanladı.
Gazeteci Şirin Payzın, Halk TV canlı yayınında, 'Burada maalesef düzensiz göçmenler çok fazla. Yedi yüz bin civarı. İlk üç gün inanılmaz yağmalama oldu. Çıkarılan cenazelerin parmaklarından alyansları yüzükleri alındı' ifadelerini kullandı.
Halk TV, Şirin Payzın'ın asayiş olaylarına ilişkin yaptığı yoruma izleyicilerden fazla tepki gelmesi üzerine, yayın akışının devamında Payzın'a katılmadıklarını açıkladı.
Söz konusu iddia gerçek dışı olup, teyit edilmemiştir.
Soruşturma dosyasına gizlilik kararı getirildiği iddiası
Depremde Adıyaman'da bulunan Grand İsias Otel de yıkıldı.
Otelle ilgili başlatılan soruşturma kapsamında, gözaltına alınan otelin sahipleri ve yöneticileri Ahmet, Mehmet Fatih ve Efe Bozkurt, mahkemece tutuklandı. Zanlılar, Siverek Cezaevine nakledildi. Diğer şüpheliler Ulviye Bozkurt ve Şule Özbek hakkında ise yurt dışına çıkış yasağı ve adli kontrol tedbiri uygulanmasına karar verildi.
Bazı Twitter kullanıcıları, İsias Otel için başlatılan soruşturma dosyasına gizlilik kararı getirildiğine dair iddiaları gündeme taşıdı.
Yetkililerden konuyla ilgili açıklama yapılmasına rağmen, tartışma sosyal medyada artarak devam etti.
Anadolu Ajansı Teyit Hattı Adalet Bakanlığı yetkilileri ile temasa geçti. Yetkililer, Grand İsias Otel'in soruşturma dosyasına gizlilik kararı getirildiğine yönelik iddiaların gerçek olmadığını açıkladı.
Konuyla ilgili Adıyaman Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından basın açıklaması da yayınlandı. Adıyaman Adliyesi'nin resmi internet sitesinden paylaşılan metinde, 'Her ne kadar bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya hesaplarında 'Grand Isias Otel'in dosyasına gizlilik karar getirildi' şeklinde haberler çıkmış ise de Cumhuriyet Başsavcılığımızca deprem soruşturması kapsamında yürütülen Grand İsias dosyası da dahil herhangi bir dosyada gizlilik kararı bulunmadığı hususu kamuoyunun bilgisine saygıyla sunulur.' ifadelerine yer verildi.
'Depremzedelerin Konya'daki boş evlere yerleştirilmediği' iddiası
Twitter'da paylaşılan bir video ile boş olan evlerin depremzedelere verilmediği iddia edildi.
İddianın yer aldığı içerikteki videodan alınan görüntü Google tersine görsel arama yöntemi ile aratılığında, evlerin Konya Meram ilçesine TOKİ tarafından kurulan Dedemli mahallesini gösterdiği tespit edildi.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından köy sakinlerinin, boş olan ve henüz yerleşmedikleri evleri depremzedelere açtığı görüldü.
Videodaki evlerin Bozkır Barajı'nın sular altında kalacak Dedemli Mahallesi'nin sakinleri için Meram ilçesinde inşa edilen yeni yaşam alanı olduğu tespit edildi.
Köyün muhtarı evlerin bir kısmının depremzedelere açıldığını ifade etti.
Dedemli Seyder derneğinin başkanı köyde 73 depremzede ailenin misafir edildiğini aktardı.
'Fotoğrafın depremden sonra Türkiye'de çekildiği' iddiası
Kahramanmaraş depremleri sonrasında sosyal medya hesapları üzerinden arama kurtarma çalışmalarına dair pek çok iddia ortaya atıldı. Arama kurtarma çalışmalarında yer alan köpeklere ilişkin bilgiler de bu paylaşımların odakları arasındaydı. Bunlardan biri de kimliği belirsiz bir kişinin, arama kurtarma çalışmalarında yer alan bir köpeğin patisini öptüğü anları gösteren fotoğrafın Türkiye'de çekildiği iddiasıydı.
Ancak detayına bakıldığında fotoğrafın, iki görselin montajlanmasıyla oluşturulduğu tespit edildi.
Söz konusu fotoğraflardan biri İran'da, diğeri Polonya'da ve her ikisi de Kahramanmaraş depremlerinden önce kayıtlara geçmişti.
'Beşiktaş'taki okulun güçlendirilmesine kaymakamlık izin vermedi' iddiası
İstanbul Valiliği tarafından yıkılmasına veya güçlendirilmesine karar verilen 93 okul arasında Beşiktaş İlçesi sınırları içinde bulunan Korkmaz Yiğit Anadolu Lisesi de yer aldı. Sosyal medyada ortaya atılan iddialarda liseyi güçlendirmek konusundaki taleplere Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 'hayır' cevabı verildiği ve Beşiktaş Kaymakamı'nın 'Orası artık okul olmaz.' dediği öne sürüldü.
İddia hem Korkmaz Yiğit, hem de Beşiktaş Kaymakamlığı tarafından yalanlandı.
Sosyal medya hesaplarında Aknehir Mahallesi No: 11'de enkaz altında kalanlar olduğu ve acil yardım gerektiği mesajı tekrar dolaşıma sokuldu.
Tomruksuyu Mahallesinde göçük altında kalan 6 kişi olduğu iddia edildi.
20 Şubat tarihinde Hatay'da gerçekleşen 6,4 şiddetindeki depremden sonra Hulusi Akar ve Fahrettin Koca'dan haber alınamadığı iddia edildi.
Bazı medya organlarında AFAD'ın çadırları gelişigüzel şekilde kurduğu ve bu nedenle tepki çektiği iddia edildi.
Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda, Gaziantep'te bulunan Iconova Evleri adlı siteyi Japon mühendislerin inşa ettiği öne sürüldü.
Görüntülerin deprem bölgesinde kayda geçtiği iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir videoda Jandarma Özel Harekat komandosunun yıkık haldeki bazı yapıların önünde komando marşı söylediği görüntüler yer aldı. Bazı kaynaklar, videonun deprem bölgesinde çekildiğini öne sürerek bir takım iddialarda bulundu.
Anadolu Ajansı Teyit Hattı, iddiaların arka planını açık kaynakları kullanarak araştırdı.
İddiaya konu olan videonun yeni olmadığı ve deprem bölgesinde kaydedilmediği belirlendi. Görüntülerin, 2015 ve 2016 yılları arasında Sur, Cizre ve Nusaybin'de gerçekleşen Hendek Operasyonları sırasında bölgeden paylaşıldığı anlaşıldı. Bazı Youtube hesaplarına görüntülerin 6 yıl önce yüklendiği tespit edildi.
Görüntüleri 'deprem bölgesi' olarak paylaşan kullanıcı, gerçeğin ortaya çıkmasının ardından videoyu sildi. Yaptığı paylaşımda, enkaz görüntüsünün kendisini yanılttığını ve görüntülerin eski olduğunu bilmediğini söyledi.
'RTÜK Eleştirel Yayın Yaptığı İçin FOX TV, Tele1 ve Halk TV'ye Ceza Kesti' İddiaları
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'RTÜK eleştirel yayın yaptığı için FOX TV, Tele1 ve Halk TV'ye ceza kesti' iddiaları gerçek dışıdır.
HAKİKAT | RTÜK toplantısında, Halk TV'nin iki ayrı dosyası görüşülmüştür.
TİP Milletvekili Ahmet Şık'ın Halk TV'deki, 'Buradaki tablodan sonra herkes şunu kafasına kazıyabilir. Bu ülkede böyle bir devletin düşmanı olmak haktır ve meşrudur' şeklindeki sözleri yayıncı kanala yaptırım getirmiştir. Üst Kurul, 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan 'Yayın hizmetleri, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve inkılâplarına aykırı olamaz.' hükmünü ihlal eden Halk TV'ye üst sınırdan 5 kez program durdurma ve üst sınırdan idari para cezası yaptırımı uygulanmasına karar vermiştir.
FOX TV'de Doğan Şentürk'ün, 'AFAD üzerinde bira resmi olan mont yardımını engelledi' ifadelerini kullanmış, hem AFAD hem de yardımları engellendiği iddia edilen kuruluş iddiayı yalanlamıştır. Yayındaki diğer yorumcuların bilginin doğru olmadığını belirtmelerine rağmen yanlışta ısrar eden Şentürk'ün tavrı, 6112 sayılı Yasa'nın ihlali olarak görüldü. RTÜK, yayıncı FOX'a üst sınırdan idari para cezası yaptırımı uyguladı.
Namık Koçak'ın Tele1 yayınındaki, 'Macar kurtarma ekibini Maraş'a taşıyan otobüsün yolda benzini bitiyor, benzin parası ödetiyorlar. Su almak istiyorlar suyun parası isteniyor. 'Yanımızda TL yok' deyince, 'Döviz de kabul ederiz' diyorlar.' iddiası, Macaristan Büyükelçisi Victor Matis tarafından da yalanlanmış, Türk halkının kurtarma ekibine çok misafirperver davrandığı ifade edilmiştir. Kulaktan dolma bir bilginin yüzde yüz gerçekmiş gibi anlatılması gerekçesiyle, sorumlu yayıncılık yapmayan Tele 1'e üst sınırdan idari para cezası yaptırımı uygulanmıştır.
RTÜK toplantısında, Şirin Payzın'ın Halk TV yayınındaki, 'sistematik yağmacılık ve hırsızlık yapıldığı' iddiaları da masaya yatırılmıştır. Üst Kurul, sözlerin Yasada geçen 'Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde mümkün olan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz' hükmünü ihlal ettiğini belirleyerek Halk TV'ye üst sınırdan idari para cezası vermiştir.
Yine Merdan Yanardağ'ın Tele1 yayınındaki, 'İnsanlar bile bile bu merkez sağ, muhafazakâr partilere, gerici partilere oy vermeye devam ettiler. Gölcük depreminin nedenini 'Ya işte oradaki Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın, Donanma Komutanlığı'nın orduevinde dans ediyorlardı, bu yüzden Allah'ın cezası onları vurdu.' diyen zihniyet bugün iktidardır' şeklindeki sözleri de yayıncılık ilkesi ihlali kabul edildi. RTÜK, Tele1 hakkında üst sınırdan idari para cezası ve yine üst sınırdan 5 kez program durdurma cezası kararı vermiştir.
'Malikler Yapı Denetim Firmasını Kendisi Seçiyor, Yapı Denetim Ücreti Yapı Denetim Firmasına Ödeniyor' İddiaları
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Malikler yapı denetim firmasını kendisi seçiyor, yapı denetim ücreti yapı denetim firmasına ödeniyor' iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Yapı denetim sisteminde, hangi yapı için hangi yapı denetim kuruluşunun görevlendirileceği 2019 yılından itibaren elektronik ortamda belirlenmektedir. Yapı sahibinin, müteahhidin ya da belediyenin yapı denetim kuruluşunu belirleme hakkı veya yetkisi yoktur. 2011 yılından itibaren, 4708 sayılı Yapı Denetim Hakkında Kanun'un 5'inci maddesinin 6'ncı fıkrası uyarınca, yapı sahipleri yapı denetim ücretini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının İl Muhasebe birimlerinde açılan emanet nitelikteki hesaplarına yatırmaktadır. Yapı denetim kuruluşunca inşaatın o andaki seviyesine ait hakediş hazırlanarak belediyeye sunulmaktadır.
İlgili belediye tarafından yerinde yapılan kontrollerde bu seviyeye ilişkin yapı denetim kuruluşunun herhangi bir denetim kusuru ve eksikliği olmaması halinde tahakkuk evrakları hazırlanarak ödeme yapılmak üzere İl Muhasebe birimlerine gönderilmektedir. Ancak, bu suretle ödemeler gerçekleşmektedir. Özetle maliklerin doğrudan yapı denetim kuruluşuna ücret ödemesi ve yapı denetim kuruluşunu seçmesi söz konusu değildir.
'Akkuyu NGS Çalışanları, Deprem Bölgesine Gönüllü Gittikleri Gerekçesiyle İşten Çıkarıldı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, 'Akkuyu NGS çalışanları, deprem bölgesine gönüllü gittikleri gerekçesiyle işten çıkarıldı' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Akkuyu Nükleer A.Ş. ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından edinilen bilgiye göre, Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesinde çalışan işçilerin, 'deprem bölgesine gönüllü gittikleri' gerekçesiyle işten çıkarıldıkları iddiaları asılsızdır. İddialar, devletlerarası bir projenin uygulanma sürecini olumsuz etkileme çabasıdır.
'Hatay'da Meydana Gelen Depremin Ardından 112 Acil Çöktü' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, '112 Acil, Hatay'da deprem anında çöktü ve 04.17'den saat 9'a kadar neredeyse kimse 112'ye ulaşamadı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Hatay 112 Acil Çağrı Merkezi personeli, deprem anından saat 10.00'a kadar olan zaman diliminde toplam bin 891 adet acil çağrı karşılamış, kuyrukta kapanan bin 702 adet acil çağrıya da geri dönüş yapmış ve ilgili kurumlara ihbarları iletmiştir. Acil çağrı yoğunluğunun artışı sebebiyle saat 10.00'dan sonra sırasıyla Samsun, Ordu ve İstanbul 112 Acil Çağrı Merkezlerinden de destek alınmış, acil çağrıların karşılanamadığı ve ulaşılamaz olunan herhangi bir zaman dilimi yaşanmamıştır.
'Videonun deprem tetikleyen titanyum çubukları gösterdiği' iddiası
Sosyal medyada, Hatay'da meydana gelen depremin videosu paylaşılarak, 'Vatanımıza saldırı anı kanıtı. İşte titanyum oklarla Hatay'ın vurulma anı. Deprem sandık, saldırı altındayız.' iddiasında bulunuldu. Paylaşımın kaynağı olarak bir Youtube videosu gösterildi.
Teyit Hattı, söz konusu iddialarla ilgili Prof. Dr. Bahadır Aktuğ ile iletişime geçti.
Aktuğ, silah sistemi olarak tasarlanan ancak çeşitli fiziksel nedenlerle hayata geçmeyen bir sistemin, Kahramanmaraş depremlerini oluşturulmasının söz konusu olmadığını belirtti.
'Hatay'ın depremden hemen önce Google Haritalar'dan silindiği' iddiası
Geçtiğimiz günlerde sosyal medya kullanıcıları tarafından paylaşılan gönderide Google Haritalar'da depremden önce Hatay'ın isminin silindiği iddia edildi.
Sosyal medyada paylaşılan gönderide, haritanın önceki ve sonraki halinin ekran görüntüsü yayımlanarak, depremden önce Google Haritalar'dan Hatay'ın isminin silindiği iddia edildi.
AA Teyit Hattı, iddiayla ilgili Google Türkiye ile iletişime geçti. 'Google, Hatay'ı haritadan sildi' iddiasının doğru olup olmadığını sordu. Konuyla ilgili Google: 'Google Haritalar'da Hatay ile ilgili herhangi bir değişiklik yapılmadığını bildirmek isteriz.' yanıtını verdi.
Google Haritalar'ın web sürümüne Hatay yazıldığında harita üzerinde işaretli olmadığı görülüyor. Bu konuyla ilgili Google'dan gelen açıklamaya göre harita en başından beri şu sistematikle çalışıyor:
'Hatay, Kocaeli gibi şehirler merkez ilçeleri olan yerler. Merkez ilçesi olan bu gibi şehirler, Google Maps'te İngilizcesi 'province' dediğimiz, anlamını tam olarak karşılamamakla birlikte Türkçe 'bölge' diyebileceğimiz yerler olarak kabul ediliyor. Bölgeler ise haritada işaretlenmiyor. Özetle Hatay ile ilgili herhangi bir değişiklik ya da haritadan silme söz konusu değil.'
Google yetkilileri Hatay ve Kocaeli gibi şehirlerin isimlerinin depremden önce de sonra da görülmediğini aktardı. Haritada görülen 'Hatay' ibaresinin montajla sonradan eklendiğini belirtti.
'Kayseri'deki çatlakların 3.9'luk depremden sonra oluştuğu' iddiası
Türkiye Kahramanmaraş merkezli depremlerin yaralarını sarmaya çalışırken çeşitli illerde daha düşük şiddette depremler yaşanmaya devam ediyor. Kayseri'de 23 Şubat sabahı 05:44 saatlerinde gerçekleşen 3.9 büyüklüğündeki depremin ardından da çeşitli iddialar ortaya atıldı.
Depremin ardından Kayseri'de bir alışveriş merkezinin önündeki asfalt çatlağının oluştuğu iddiası hem sosyal medyada hem de haber sitelerinde yer aldı.
Anadolu Ajansı Teyit Hattı, paylaşılan görüntüdeki çatlağın depremden sonra meydana gelip gelmediğini araştırmak için, sokak fotoğraflarına başvurdu.
Google Maps isimli harita uygulamasında 2022 yılının kasım ayında çekilen fotoğraflarda da aynı çatlağın bulunduğu tespit edildi. Otoyoldaki çatlağın daha önceki yıllarda da görüntülendiği anlaşıldı. Çatlağın 23 Şubat depreminden kaynaklanmadığı anlaşıldı.
'Bankalar, Sermayelerinin Binde Dördünden Fazla Bağış Yapamayacakları İçin Yaptıkları Bağışlar İptal Edildi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Bankalar, sermayelerinin binde 4'ünden fazla bağış yapamayacakları için yaptıkları bağışlar iptal edildi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Bankacılık Kanunu'nun 59. maddesi kapsamında, bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşlarca bir mali yılda yapılabilecek bağış miktarı, banka öz kaynaklarının binde 4'ünü aşamamaktadır. Ancak 17 Şubat 2023'te Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile olağanüstü hal süresince, AFAD'a bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşlar tarafından yapılacak bağış ve yardımlar, mevcut sınırlamalardan muaf tutulmuştur.
'Haluk Levent, Ankara'dan Üst Düzey Bir Yetkili Tarafından Arandı ve 'Sana Gelen Yardımları Bize Yönlendir' Dendi' İddiası
Bir televizyon programında geçen, 'Haluk Levent, Ankara'dan üst düzey bir yetkili tarafından arandı ve 'Sana gelen yardımları bize yönlendir' dendi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Söz konusu iddianın ortaya atıldığı kanalın canlı yayınına telefonla bağlanan Haluk Levent, Ankara'dan herhangi bir üst düzey devlet yetkilisinin kendisini aramadığını ve toplanan bağışların AFAD'a verilmesiyle ilgili kendisine herhangi bir talimat verilmediğini açıklayarak iddiaları yalanladı.
'Adıyaman'da Ayakta Kalan Fotoğrafçı Yok Ama Kimlik İçin Fotoğraf İsteniyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Adıyaman'da ayakta kalan fotoğrafçı yok ama kimlik için fotoğraf isteniyor.' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Afetzede vatandaşlarımızın kimlik kartı başvurusu gerekmeden geçici kimlik belgesini e-Devlet üzerinden temin edebilmeleri sağlanmıştır. T.C. kimlik kartını kaybeden afetzede vatandaşlarımızdan, hangi ildeki nüfus müdürlüğüne başvurursa başvursun hiçbir belge, fotoğraf ya da ücret talep edilmemekte, sadece biyometrik (parmak izi) doğrulaması ile birkaç dakikada geçici kimlik belgesi düzenlenmektedir.
Bu kapsamda 97 bin 893 vatandaşımıza geçici kimlik belgesi düzenlenmiş, 4 bin 381 vatandaşımız ise e-Devlet üzerinden geçici kimlik belgesi almıştır. Afet bölgesindeki vatandaşlarımızın mağduriyet yaşamaması ve kimlik tespitinin hızlandırılması amacıyla ilk günden itibaren tüm illerimizde afetzede vatandaşlarımızın kimlik kartı, pasaport ve sürücü belgesi başvurularından ücret alınmaması, sistemde mevcut olması halinde fotoğraf ve imzanın alınmamasına ilişkin tedbirler alınmıştır.
'Hasandağı'nda Volkanik Hareketlilik Başladı' İddiaları
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Hasandağı'nda volkanik hareketlilik başladı' iddiaları doğru değildir.
HAKİKAT | TÜBİTAK kapsamında desteklenen proje ve AFAD desteği ile Hasandağı ve Tuz Gölü Fay Zonu, toplam 5 GPS istasyonu ve farklı sensörlerle 'anlık' olarak takip edilmektedir. 25 Şubat'ta Niğde Altunhisar'da meydana gelen 5.3 büyüklüğündeki depremin ardından, Hasandağı'nda herhangi bir volkanik hareketlilik veya olumsuz durum söz konusu değildir.
'Suriyelilere Dağıtılan Aylık 10 Bin TL Nakit Yardım Kuyruğu' İddiası Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili, 'Suriyelilere dağıtılan aylık 10 bin TL nakit yardım kuyruğu' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler, Hatay'ın Reyhanlı ilçesine kurulan Tayvan Reyhanlı Dünya Vatandaşları Merkezi'nde depremzedelere yardım dağıtımı esnasında kaydedilmiştir. Tzu Chi İyilik Vakfı, depremzedelere yönelik yardımları Dünya Vatandaşları Merkezi'nde dağıtmıştır. Görüntülerin 10 bin TL deprem yardımıyla herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.
Kahramanmaraş'ta Yıkılan Bir Binaya Ait Olduğu İddia Edilen Görüntüler
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülere ilişkin, 'Deprem sırasında Kahramanmaraş'ta yıkılan bir bina' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler, Hindistan'ın Uttar Pradeş eyaletinde yasadışı olarak inşa edilen 32 katlı gökdelen için verilen yıkım kararının uygulandığı sırada kaydedilmiştir. Ağustos 2022'de kaydedilen görüntülerin, Türkiye ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.
'Depreme namaz kılarken yakalananların videosunun Türkiye'de çekildiği' iddiası
Asrın felaketi olarak nitelendirilen ve 11 ili etkileyen depremlerle ilgili sosyal medyada pek çok video paylaşılıyor.
Onlardan birin de, camide namaz kılarken depreme yakalanan kişilerin görüldüğü videonun, afet bölgesinde kaydedildiği iddiası oldu.
Farklı sosyal medya platformlarında paylaşılan görüntülerde, videonun 6 Şubat 2023'te Türkiye'de meydana gelen depremler sırasında kaydedildiği iddia edildi.
Görüntülerde deprem anında camide olan cemaatin, namaz sırasında depreme yakalandığı görülüyor.
Video ile ilgili araştırma yapan AA Teyit Hattı, söz konusu görüntülerin 2018 yılında Endonezya'da meydana gelen 7,0 büyüklüğündeki deprem sırasında kaydedildiğini belirledi.
Bazı sosyal medya platformlarında görüntülerin 4 yıl önce yayımlandığı, videoya yazılan başlıklarda ise 5 Ağustos 2018 tarihi ve Endonezya ibaresi görülüyor.
Videonun Kahramanmaraş depremi sırasında kaydedildiği iddiası
Asrın felaketi olarak nitelendirilen ve 11 ili etkileyen deprem felaketini gösterdiği iddia edilen pek çok görüntü sosyal medyada paylaşıldı.
O videolardan birinde de, iki binanın yıkımına ilişkin görüntü Kahramanmaraş depremiyle ilişkilendirildi.
Sosyal medyada paylaşılan bir videonun 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş depremleri sırasında çekildiği iddia edildi.
Söz konusu görüntülerde, iki binanın bir anda yıkıldığı görülüyor.
AA Teyit Hattı'nın söz konusu görüntü ile ilgili yaptığı araştırmada, videonun 28 Ağustos 2022 tarihinde Hindistan'ın Noida şehrinde kaydedildiği tespit edildi.
Binaların, imar yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle Yüksek Mahkeme tarafından 3 bin 700 kilogram patlayıcı kullanılarak yıkılma anında kaydedildiği belirlendi.
'İDDEF'in depremden sonra bağış toplaması için 'kamu yararına çalışan dernek' statüsüne alındığı' iddiası
İnsana Değer Veren Dernekler Federasyonu'na (İDDEF) depremden sonra bağış toplayabilmesi için Cumhurbaşkanlığı kararıyla 'kamu yararına dernek' statüsü verildiği iddia edildi.
Bir gazete şu ifadelerle iddiayı ortaya attı:
'İsmailağa Cemaati'nin yurtdışı hizmet birimi olan İDDEF'e devlet protokolü, resmi plakalı araç, izinsiz bağış toplama ve gümrük vergisi muafiyeti sağlayan, 'Kamu yararına dernek' statüsü verildiği ortaya çıktı. Cemaate bağlı oluşumun, Kahramanmaraş depremlerinden sonra yurttaşlardan bağış topladığı öğrenildi.'
İddia, farklı gazete ve haber siteleri tarafından da haberleştirildi.
Pek çok sosyal medya kullanıcısının aynı ifadelerle paylaştığı iddia, sosyal medyada gündem oldu.
Haberi paylaşan diğer gazetelerin açıklamalardan önce yer verdiği başlıkta, 'deprem ayrıcalığı sağlandı' ifadelerini kullandığı görüldü...
Anadolu Ajansı Teyit Hattı iddiaların arka planını araştırdı.
İDDEF isimli sivil toplum kuruluşunun internet sitesinde, 'İDDEF, 29.11.2022 tarih ve 6426 numaralı T.C Cumhurbaşkanlığı kararıyla 'Kamu Yararına Çalışan Dernek' statüsündedir.' ifadesinin yer aldığı tespit edildi.
Ayrıca iddialara konu olan İDDEF, konuya ilişkin kamuoyuyla bilgi notu paylaştı.
Açıklamada, 2009 yılında resmi olarak 45 derneğin bir araya gelmesiyle federasyon şeklinde kurulan İDDEF'in, 5253 Sayılı Dernekler Kanunu kapsamında 29.11.2022 tarihinde Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsü aldığı belirtildi.
Bazı medya ve sosyal medya hesaplarından İDDEF'in deprem için bu statüye alındığı iddiasının asılsız olduğu açıklandı. Kamuoyuyla paylaşılan açıklamada, depremlerin yaralarını sarmak için deprem bölgesindeki 10 şehirde yardım seferberliğine devam eden federasyonun, 6 Şubat'tan bu yana sahadaki çalışmalarını 180 yardım tırı, 5 lojistik merkezi ve 600 saha görevlisiyle sürdürdüğü aktarıldı.
Teyit Hattı, İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü'nün konuyla ilgili imzalı belgesine ulaştı. Belgedeki tarihlerin, STK'nin internet sitesi ve açıklamasında yer alan tarihle örtüştüğü tespit edildi.
'Hackerlar, Türkiye'deki Deprem Felaketi İçin New York'taki Elektronik Billboardları Hackleyerek Yardım Çağrısında Bulundu' İddiası
'Hackerlar, Türkiye'deki deprem felaketi için New York'taki elektronik billboardları hackleyerek yardım çağrısında bulundu' iddiasıyla paylaşılan görüntüler gerçek değildir.
HAKİKAT | Bazı sosyal medya hesapları, New York'taki elektronik reklam panolarının hacklendiğini, hackerların Türk hükümetini şikayet ederek uluslararası toplumdan yardım talebinde bulunduğunu ileri sürmüştür. Hackerların yazdığı iddia edilen siyah alan ve yazı, görüntülere sonradan montaj yoluyla eklenmiştir. İddialar asılsız, görüntü kurgudur.
Deprem Bölgesinde Muhafaza Altına Alınan Eşyalar 11 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından, afetzedelerin enkaz altında kalan eşyaları ile ilgili çeşitli spekülasyonlar ortaya atılmıştır.
HAKİKAT | Yıkılan binalarda yapılan enkaz çalışmaları esnasında vatandaşlar/ görevliler tarafından bulunarak görevli polislere teslim edilen ziynet eşyası, para, silah, çelik kasa gibi değerli eşyalar muhafaza altına alınmaktadır. Polis Merkezi Amirlikleri tarafından muhafaza altına alınan değerli eşyalar, vatandaşlarımızın beyan ve belgeleri ile kendilerine ait olduğunu ibraz etmeleri üzerine, gerekli kontroller yapılarak eşyaların kendilerine ait oldukları tespit edildikten sonra Cumhuriyet Savcısının talimatı doğrultusunda tutanak karşılığında teslimleri gerçekleşmektedir.
İstanbul Havalimanı'nın İnşaat ve Zeminine İlişkin İddialar
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, İstanbul Havalimanı'nın inşaatı ve zeminine ilişkin çeşitli iddialar ortaya atılmıştır.
HAKİKAT | İstanbul Havalimanı tasarım ve inşaat çalışmaları, olası bir deprem sırasında havalimanının tüm binaları ile hava operasyonlarının aksamayacağı şekilde, deprem modellemeleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. İstanbul'da olası bir depremin, havalimanındaki tüm tesis ve yapılara muhtemel etkileri, 2015 yılındaki tasarım aşamalarında dikkate alınmıştır.
2015'te İstanbul Havalimanı Sismik Tehlike Raporu'nun hazırlanmasında, Boğaziçi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı Onursal Profesörü Mustafa Erdik, Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Türkkan ve Özyeğin Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kurucu Bölüm Başkanı Prof. Dr. Atilla Ansal öncülüğünde, ulusal ve uluslararası bir ekip ile birlikte çalışılmıştır.
Havalimanı yapılmadan zemin etüdü yapılmış ve inşaat zemini güçlendirilmiştir. İstanbul Havalimanı, olası deprem yükleri dahil havalimanı operasyonlarına uygun hale getirilmiştir.
'Jandarma Türk Bayrağını İndirmeye Çalıştı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Jandarma Türk bayrağını indirmeye çalıştı' iddiasıyla yapılan paylaşımlar, manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | İstanbul ili Çatalca ilçesinde bin 200 kaçak yapının 22-23 Ekim 2022 tarihinde yıkım kararı üzerine, kolluk kuvveti bölgeye intikal etmiştir. İddiaya konu görüntüler, yıkımdan Türk bayrağının zarar görmemesi için tedbir alınması esnasında çekilmiştir. Kolluk kuvveti yıkım esnasında Türk bayrağının yere düşmemesi ve zarar görmemesi için çaba göstermiştir. Görüntülerin deprem bölgesi veya iddia edildiği gibi bayrak sökme ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır.
'Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Hükümetin Deprem Politikalarını Eleştirdiği İçin Gözaltına Alındı' İddiası
Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan'ın gözaltına alınmasına ilişkin, 'Hükümetin deprem politikalarını eleştirdiği için gözaltına alındı' iddiası tamamen gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan sosyal medya hesabından, 'Deprem bölgesine ilk iki gün asker inmediği için korumasız kadınlara tecavüz edilmiş' şeklinde asılsız iddialarda bulunmuştur. Ercan, Türk Ceza Kanunu'nun 267 ve 216'ncı maddeleri kapsamında, 'İftira, Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama' suçundan hakkında başlatılan soruşturma nedeniyle gözaltına alınmıştır. Ercan'ın iddiaları OHAL bölgesinden yayıldığı için fiil, 2935 Sayılı OHAL Kanunu'nun 25- a/2 bendinde düzenlenen, Asılsız Haber Yayma Suçu ve TCK 217/A maddesinde düzenlenen Halka Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma suçu düzenlemeleri kapsamında da değerlendirilmektedir. Hukukçular tarafından, savcılığın soruşturmayı bu sevk maddeleri üzerinden ilerleteceği, bu maddelerde ceza üst sınırının 3 yıla kadar düzenlenmesi nedeniyle hakim tarafından tutuklamaya dahi hükmedilebileceği öngörülmektedir.
'Depremde İskenderun Devlet Hastanesinin Jeneratörleri Çalışmadığı İçin Birçok Hasta Hayatını Kaybetti' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Depremde İskenderun Devlet Hastanesinin jeneratörleri çalışmadığı için birçok hasta hayatını kaybetti' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İskenderun Devlet Hastanesi depremde yıkıma uğramıştır. Bu nedenle hastanede can kayıpları yaşanmıştır. Dolayısıyla can kayıplarının sebebi elektrik kesintisi değil, hastane binasında meydana gelen yıkımdır.
'Binaların Yapı Kimlik Belgesinin Olmadığı' İddiası
Bazı kesimler tarafından dile getirilen ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'binaların yapı kimlik belgesinin olmadığı' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | 23 Haziran 2021 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliğinin, 'yapılara sertifika verilmesi konu başlıklı' 31'inci maddesinin 2'nci fıkrasıyla, Bina Kimlik Sertifikası (BKS) projesi hayata geçirilmiş ve 2021 yılının ikinci yarısından itibaren uygulamaya konmuştur.
'Malatya Doğanşehir Erkenek Göleti ve Sulaması Depremde Gördüğü Zarardan Dolayı Gövde Seti En Az 3 Metre Kaydı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Malatya-Doğanşehir Erkenek Göleti ve Sulaması depremde gördüğü zarardan dolayı gövde seti en az 3 metre kaydı' iddiasıyla yayımlanan haberler gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Afet bölgesinde bulunan 140 baraj ve gölet, depremin ardından uzman ekiplerce ivedilikle incelenmiştir. İddiaya konu Erkenek Göleti ve Sulama Tesisi de diğer baraj ve göletler gibi yerinde kontrol edilmiştir. İncelemeler sonucunda, Erkenek Göleti ve Sulamasında da gölet gövdesi, dolusavak yapısı, kret ve vana odasında incelemelerde bulunulmuş, tehlike arz edecek bir sorun olmadığı tespit edilmiştir. Su seviyesi halihazırda minimum düzeyde olan Erkenek Göleti'nde, çevre güvenliğini tehdit eden bir sorun bulunmamaktadır.
Depremin Ardından Türkiye'nin Suriye Sınırı ve Mültecilerle İlgili Manipülasyonlar
Bazı sosyal medya hesaplarından Türkiye'nin Suriye sınırı ve mültecilerle ilgili yapılan paylaşımlar manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | Yapılan paylaşımlarda iddiaya konu görüntüler, 2021 yılında Afganistan'dan kaçarak 'İran toprakları' içerisinde ilerleyen Afganistanlı mültecileri göstermektedir. Görüntüler, Türkiye sınırları içerisinde çekilmemiştir. Deprem sonrası sınırların açıldığı yönündeki iddialar da tamamen asılsızdır.
'Diyarbakır'da Bulunan Çadırkentte Uyuz Salgını Başladı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Diyarbakır'da bulunan Çadırkentte uyuz salgını başladı' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Afet bölgesinde toplu yaşam alanlarında kalan vatandaşlarımıza düzenli olarak sağlık taraması yapılmaktadır. Ayrıca Birinci Basamak Poliklinik Hizmeti, Psikososyal Destek Hizmetleri, Aşılama ve Takip Hizmetleri de verilmektedir. Uyuz başta olmak üzere herhangi bir bulaşıcı salgın hastalık durumu söz konusu değildir. Çadırkent ve diğer toplu yaşam alanlarında, çok az sayıda bulaşıcı hastalık tanısı konulan hastalar olmakla birlikte, bu vatandaşlar ivedilikle Valilik tarafından tahsis edilen izolasyon bölgelerinde izole edilmektedir.
'Afet Bölgesine Gelen Yardımları Stoklayanlar, Bu Malzemeleri Mersin'deki Mavi Boncuk Parkı'nda Satıyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, 'Afet bölgesine gelen yardımları stoklayanlar, bu malzemeleri Mersin'deki Mavi Boncuk Parkı'nda satıyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Mersin Hırsızlık Büro tarafından yapılan araştırma sonucunda, şahsın Hatay'da Ateşler Gıda isimli bir iş yerinin sahibi olduğu, kalan malzemelerini nakliye ile Mersin'e getirdiği ve parkta sattığı tespit edilmiştir.
Ayrıca Hatay'daki ekiplerden teyit alınmış, nakliyeciler de malzemeleri Ateşler Gıda isimli iş yerinden yükleyerek Mersin'e getirdiklerini belirtmişlerdir.
'Diyanet 42. İl Müftüleri İstişare Toplantısı'nda, 'İktidara Destek Verin' Uyarısı Yaptı' İddiası
'Diyanet 42. İl Müftüleri İstişare Toplantısı'nda, 'İktidara destek verin' uyarısı yaptı' iddiasıyla yayımlanan haberler gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Din hizmetlerinin topluma daha etkin ve verimli bir şekilde sunulması amacıyla belirli periyotlarla düzenlenen İl Müftüleri İstişare Toplantısı'nda, böyle bir ifade yer almamıştır.
Diyanet İşleri Başkanlığı, 30 Ocak - 2 Şubat tarihli İl Müftüleri İstişare Toplantısı ile ilgili asılsız iddialara ilişkin, hukuki girişimler başlatılacağını duyurmuştur.
'Şehrin başka yerinde yıkılan binaların molozu sahil şeridine dökülüyor' iddiası
Sosyal medyada paylaşılan bir videoda, Hatay'ın İskenderun İlçesindeki sahil şeridinde molozların yer aldığı görüldü. Bir kişi bölgeden çekip paylaştığı video ile deprem sonrası yıkılan binaların enkazının sahil şeridine döküldüğünü öne sürdü.
Videoda 'Şehrin başka yerlerinde çöken binaların enkazı getirilmiş ve bu güzelim sahillere dökülmüş' ifadeleri kullanıldı.
Anadolu Ajansı Teyit Hattı, videonun sosyal medyada dolaşıma girmesinin ardından yetkililerle temasa geçerek iddiaların arka planını araştırdı.
Bölgedeki molozun kentin farklı noktalarından getirildiğine dair iddianın gerçeği yansıtmadığı tespit edildi.
Depremde yıkılan Eda Apartmanı, Hatay'ın İskenderun ilçesindeki Cengiz Topel Caddesi üzerinde yer alıyordu.
Çevresindeki binalar deprem sırasında ayakta kalırken, Eda Apartmanı bulunduğu noktada yıkıldı.
Arama kurtarma faaliyetleri sırasında, görevliler çalışmaları kolaylaştırmak için apartmanın molozunu en yakın boş nokta olan, yolun karşısındaki sahil şeridine taşıdı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Anadolu Ajansı Teyit Hattı'na konuyla ilgili açıklama yaptı.
İskenderun İlçesi Cengiz Topel Caddesi üzerinde yıkılan binanın molozunun, arama kurtarma faaliyetlerinin ilk anlarında kolaylık sağlanmak adına yolun diğer kısmında bulunan sahil şeridine alındığı belirtildi.
Henüz delil toplama işlemi tamamlanmadığı için, molozların bölgede bekletildiği ifade edildi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, konuyla ilgili:
'Bahse konu alanın hemen yanında bulunan Eda apartmanı yıkılmış, arama kurtarma çalışmalarına kolaylık sağlanması amacıyla enkaz hemen yan kısma alınmıştır. Hala deliller alınmadığı için enkaz kaldıralamamaktadır. Yani iddia edildiği gibi başka yerden taşınarak sahil şeridinin doldurulduğuna yönelik ifadeler gerçek değildir.
İnşaat yıkıntı atıkları için İskenderun ilçesinde cezaevi arkası enkaz döküm alanı olarak 109 bin m2'lik alan belirlenmiştir. Enkazdaki inceleme sürecini müteakip sahile geçici olarak dökülen inşaat yıkıntı atıkları enkaz döküm alanına nakledilecektir.' şeklindeki bilgi notunu tarafımızla paylaştı.
Ayrıca Anadolu Ajansı'nın bölgeden yaptığı çekimlerde, Eda Apartmanı'nın iddiaya konu olan sahil şeridinin hemen yanında olduğu görüldü. Bölgeden fotoğraflar kamuoyunun bilgilendirilmesi amacıyla aşağıya eklendi.
Bilimin etkileşimle imtihanı...
Bilim insanı kimliğiyle öne çıkan Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, herhangi bir kanıt göstermeden paylaştığı iddialarla çok sayıda etkileşim aldı. Depremin hemen ardından korumasız çocukların ve kadınları ilgilendiren iddialar ortaya atan Ercan, gelen tepkilerin ardından paylaşımlarını sildi. Sosyal etki yaratan bu tip paylaşımlar, hesap sahibinin popülaritesini artırsa da gerçeğin yaralanmasına, kirli bilginin yayılmasına ve dezenformasyonun yaygınlaşmasına neden oldu.
Videonun Kahramanmaraş depremleri esnasında kaydedildiği iddiası
Yurtdışı merkezli bir sosyal medya hesabı tarafından ortaya atılan iddiada, yayınlanan görüntülerin 6 Şubat Kahramanmaraş depremi esnasında kayda geçtiği öne sürüldü. Ancak 'Türkiye'de deprem' etiketiyle paylaşılan görüntülerin 2011 yılında Japonya'da meydana gelen depremde kaydedildiği anlaşıldı.
'600 Bin Suriyeli İstanbul'a Götürülüyor' İddiası
Bir televizyon programında geçen, '600 bin Suriyeli İstanbul'a götürülüyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Göç İdaresi Başkanlığı, kamu kurum kuruluşları, STK'lar ve uluslararası göç kuruluşlarıyla irtibatlı bir şekilde afet sürecinde de göç yönetimini kesintisiz bir şekilde sürdürmeye devam etmektedir. Söz konusu iddia, afet sürecinde mülteciler üzerinden oluşturulmaya çalışılan algının bir parçasıdır. İddia edildiği gibi bir göç veya mülteci hareketi kesinlikle söz konusu değildir.
'Hatay'daki 659 Yıllık Aziz Georgios Kilisesi İçin Tarihi Eser Statüsünde Olmadığı Gerekçesiyle Yıkım Kararı Verildi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve habere konu olan 'Hatay'daki 659 yıllık Aziz Georgios Kilisesi için tarihi eser statüsünde olmadığı gerekçesiyle yıkım kararı verildi' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İddiaya konu kilisenin korunması ve kültür varlığı olarak tesciline yönelik tespit çalışması, Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanlarınca 11 Şubat tarihinde yapılmıştır. Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Yönetmeliğinin 6'ncı maddesi gereğince, tespiti yapılan bir yapıya izinsiz müdahalede bulunulamaz. Yapılan çalışmalar sonrasında habere konu kilise, bilimsel yöntemlerle aslına uygun olarak onarılacaktır.
'Deprem Bahane Edilerek Özellikle Hatay'ın Siyasi Nüfusunu Değiştirmek Adına Sınır Kapıları Açıldı. Bu Gerçeği Dile Getirenlere Saldırıldı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan 'Deprem bahane edilerek özellikle Hatay'ın siyasi nüfusunu değiştirmek adına sınır kapıları açıldı. Bu gerçeği dile getirenlere saldırıldı' iddiası tamamen gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, sınır kapılarından herhangi bir geçiş söz konusu değildir. Türk Silahlı Kuvvetleri, sınırımızı termal kameralar ve insansız hava araçları ile 7/24 esasıyla izlemektedir. Hudutta herhangi bir hareketlilik ve geçme teşebbüsü söz konusu değildir. İddia sahibi daha önce de benzer iddialarda bulunmuş, daha sonra iddiasının doğru olmadığını açıklamıştır.
Türkiye'deki Deprem Bölgesinde Kaydedildiği İddia Edilen Görüntüler
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan soğukta titreyen küçük kız çocuğu görüntülerinin, 'Türkiye'deki deprem bölgesinde kaydedildiği' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntüler, çocuk yaşta Suriye'deki savaşın görüntülerini kaydetmeye başlayan ve halen Suriye'deki olayları sosyal medya hesabından duyurmaya çalışan Muhammed Necm'in YouTube kanalından 1 yıl önce paylaşılmıştır. Görüntüler, Suriye'deki kamplarda zorlu kış şartları altında hayata tutunmaya çalışan insanların dramını anlatmaktadır.
'TPAO, Şirket Hisselerini Alıp Satarak Haftalık 10 Bin TL Kazanma Fırsatı Sunuyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar'ın fotoğrafıyla paylaşılan, 'TPAO, şirket hisselerini alıp satarak haftalık 10 bin TL kazanma fırsatı sunuyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Sosyal medya ve bazı internet sitelerinde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) adı ve Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar'ın fotoğrafları kullanılarak 'yatırım fırsatı', 'ek gelir' gibi başlıklarla yayınlanan ilanlar açık bir dolandırıcılık girişimidir. Dijital mecralarda, 'para kazandırma' vaadiyle yürütülen bu tür dolandırıcılık faaliyetlerine itibar edilmemelidir.
'Hatay Altınözü İlçesi Sarıbük Mahallesine Bağlı Firri Çiftliğinde Yaşayan 60 Kişiye, AK Partili Olmadıkları İçin Yardım Edilmedi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan 'Hatay Altınözü İlçesi Sarıbük Mahallesine bağlı Firri çiftliğinde yaşayan 60 kişiye, AK Partili olmadıkları için yardım edilmedi' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Depremin ardından Sarıbük Mahallesi Firri çiftliğine Jandarma ekipleri tarafından ivedilikle ulaşılmıştır. İddialar üzerine açıklama yapan çiftlik sakinleri, yetkililerin depremin ardından çadır, battaniye, giyim ve gıda malzemeleri getirdiğini belirtmiş, iddiaları yalanlamıştır.
'Askeri Hava Araçları Deprem Bölgesi İçin Seferber Edilmedi' İddiası
Bir televizyon programında geçen, 'Askeri hava araçları deprem bölgesi için seferber edilmedi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremin yaşandığı bölgeye Hava Kuvvetlerine bağlı nakliye uçaklarının yanında; Kara Kuvvetlerine bağlı CH-47 tipi ağır nakliye helikopterleri ve AS-532 tipi helikopterlerle intikal etmiştir. Sisli ve karlı havaya rağmen deprem bölgesine askerlerimizin intikali ve acil yardım sevkiyatı için ilk iki günde yüzlerce sorti yapılmıştır. TCG GAZİANTEP'e konuşlu SH-70 Sea Hawk Helikopteri ile çevre hastanelere sıhhi tahliyeler gerçekleştirilmiştir
'Depremin İlk Günü Asker Yardım İçin Sahaya İnmedi' İddiaları
Bazı basın yayın organlarında yer alan 'Depremin ilk gününde askerin yardım için sahaya inmediği' yönündeki iddialar gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Bilindiği üzere Kahramanmaraş merkezli 7.7 büyüklüğündeki deprem 6 Şubat'ta saat 04:17'de meydana gelmiştir. Ulaşılan görüntülerde, iddiaların hedefindeki 2. Ordu'ya bağlı Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin, 6 Şubat saat 05:46'da kışladan çıkarak depremzedelerin yardımına koştuğu açıkça görülmektedir.
Ulaşılan benzer görüntüler Mehmetçiğin sadece Malatya'da değil, saat 06:00'da Kahramanmaraş, saat 07:00'de Hatay ve saat 11:50'de, Nurdağı'ndaki enkazlarda arama kurtarma faaliyetleri gerçekleştirdiğini göstermektedir.
'Asker, Depremzedeleri Kurtarmak Yerine, Depremden Hemen Sonraki Gün Suriye ve Irak'ta Sivilleri Bombaladı' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan 'Asker, depremzedeleri kurtarmak yerine, depremden hemen sonraki gün Suriye ve Irak'ta sivilleri bombaladı' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Terör örgütü PKK/YPG, depremi fırsat bilerek Tel Rıfat'tan Öncüpınar Hudut Karakolumuza roketli saldırı düzenlemiştir. Bir yandan depremzedelerin yaralarını sarmaya çalışan Mehmetçik, diğer yandan terör örgütü PKK/YPG'nin Irak ve Suriye'nin kuzeyinden gelen hain saldırılarına karşılık vermiştir. Siviller konusunda dünyanın en hassas ordusu olan Türk Silahlı Kuvvetleri sivilleri değil, terör hedeflerini vurmuştur.
'Hatay'da Çadır Olmaması Sebebiyle Seralarda Kalan Bazı Vatandaşlar, Sobadan Çıkan Gazdan Zehirlenerek Hayatını Kaybetti' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan ve habere konu olan 'Hatay'da çadır olmaması sebebiyle seralarda kalan bazı vatandaşlar sobadan çıkan gazdan zehirlenerek hayatını kaybetti' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Hatay Valiliği söz konusu iddiaya ilişkin incelemelerde bulunmuş; emniyet, jandarma ve Sağlık Bakanlığı sistemlerinde bu yönde bir kayıt bulunmadığını açıklamıştır.
'Hatay ve Adıyaman'da Su Yok' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Hatay ve Adıyaman'da su yok' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | İki kentte de deprem nedeniyle su şebekesinde meydana gelen arızalar, yoğun çalışmalar sonucunda giderilmiştir. Hatay Valiliği ve Adıyaman Valiliği'nden yapılan açıklamalarda, hijyen amacıyla şebeke suyunun kullanılmasında herhangi bir sorun bulunmadığı, içme suyu olarak damacana ile şişe su kullanılması gerektiği ve yeterli su stokunun bulunduğu belirtilmiştir. Açıklamalarda, AFAD tarafından bölgeye sürekli olarak su sevkiyatının yapıldığı da vurgulanmıştır.
Paylaşılan Bir Fotoğrafın '6 Şubat Kahramanmaraş Depremi Sonrası Bir Depremzedeyi Gösterdiği' İddiası
Farklı ülkelerdeki sosyal medya kullanıcı tarafından paylaşılan bir fotoğrafın, '6 Şubat Kahramanmaraş depremi sonrası bir depremzedeyi gösterdiği' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Fotoğraf, 12 Kasım 1999 tarihinde Düzce'yi vuran 7.2 büyüklüğündeki deprem sonrası Anadolu Ajansı'ndan Abdurrahman Antakyalı tarafından Kaynaşlı'da çekilmiştir. Fotoğrafta bir eliyle dağıtılan ekmekleri tutarken bir eliyle gözyaşlarını silen Eşref Cengiz, 2004 yılında kanser hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Cengiz'in yürek burkan fotoğrafı, 1999 depreminin simgesi haline gelmiştir.
'35 bin taraftara tedbir uygulandığı' iddiası
Son zamanlarda futbol stadyumlarına siyasetin taşınmasıyla beraber, yaşanan tartışma sosyal medyaya da yansıdı. Fenerbahçe-Konyaspor arasında oynanan son karşılaşmayla ilgili sosyal medyada çok sayıda iddia gündeme geldi.
Süper Lig'in 23. haftasının erteleme maçında, Kadıköy'de oynanan Fenerbahçe-Konyaspor maçı 3-0 bitti. Maç sırasında stadyumda siyasi slogan atan bazı taraftarlarla ilgili İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, işlem başlattı. Ancak bazı sosyal medya hesapları, televizyon kanalları ve haber siteleri, maçı izleyen 35 bin taraftar hakkında tedbir uygulandığını öne süren paylaşımlarda bulundu.
İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, sosyal medyadaki iddialarla ilgi kamuoyuyla bilgi notu paylaştı.
Yapılan açıklamada,'25 Şubat 2023 tarihinde Ülker Stadyumu'nda oynanan spor müsabakası esnasında gerçekleşen eylemlerden dolayı başlatılan soruşturma kapsamında sadece 23 taraftar hakkında işlem yapılıp seyirden yasaklılık tedbiri uygulanmış olup, bazı basın/ yayın organlarında yer bulan '35 bin taraftar hakkında tedbir uygulandı' yönündeki haberler gerçeği yansıtmamaktadır.' ifadelerine yer verildi.
Kızılay çadırlarında 'tüm kredi kartları geçerlidir' yazısının olduğu iddiası
Bazı sosyal medya hesaplarının yaptığı paylaşımlarda, Kızılay çadırlarının üzerinde yer aldığı iddia edilen ve Kızılay Başkanı Dr. Kerem Kınık'ın da önünde fotoğraf çektirdiği öne sürülen 'tüm kredi kartları geçerlidir' görseli paylaşıldı.
Bu görsel üzerinden sosyal medya kullanıcıları Kızılay'a tepki gösteren paylaşımlar yaptı.
AA Teyit Hattı bahse konu iddiayı araştırdı. Görselin ilk olarak 28 Şubat tarihinde paylaşıldığını tespit etti.
Söz konusu fotoğraf karesinin iki ayrı fotoğrafın birleştirilmesiyle oluşturulduğu belirlendi. Çadır fotoğrafının 2019 yılında Kızılay'ın Küçükçekmece şubesinin organize ettiği iftar programına ait olduğu, Dr. Kerem Kınık'ın fotoğrafının ise 19 Şubat 2023 tarihinde Diyarbakır'da çekildiği belirlendi.
'Çalınan televizyon bakanlığa ait tırın altına gizlendi' iddiası
Sık sık dezenformasyon içerikli paylaşımlarda bulunan bir Twitter hesabı, son olarak afet bölgesinden yeni bir video paylaştı. Dolaşıma giren videoda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait bir tırın altında iple bağlanmış televizyon kutusunun yer aldığı görüldü.
Tweet'i paylaşan kişi videoya 'Hatay AFAD Koordinasyon merkezine yardım amacıyla gelen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tırı ve altına gizlemeye çalıştıkları çalıntı televizyon. Biz ne zaman bu kadar kötü olduk? Pes' ifadelerini ekledi.
Anadolu Ajansı Teyit Hattı, iddiaların arka planını araştırmak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri ile temasa geçti.
Görüntülerdeki televizyon 'kutusunun' afet bölgesine gönderilen mobil koordinasyon aracının içerisinde kullanılan televizyona ait olduğu belirtildi. Cihazın daha sonra yeniden taşınması sırasında zarar görmemesi amacıyla kutusunun tırın altında muhafaza edildiği, söz konusu iddianın yalan ve çarpıtma olduğu ifade edildi.
'Depremin Vurduğu Hatay, Antakya ve Gaziantep'te Tarlalar Suriyelilere Satılıyor' İddiası Bazı basın yayın organlarında yer alan 'Depremin vurduğu Hatay, Antakya ve Gaziantep'te tarlalar Suriyelilere satılıyor' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Hatay'da yabancılara mülk satışı, 1980 yılında yasaklanmıştır. 27 Ekim 2008 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile kamu yararı ve güvenliği gerekçesiyle Hatay, Kilis, Mardin illerinde, yabancıların taşınmaz edinimi yasaklanmıştır.
Gaziantep'te ise yabancılar, sadece kanuni sınırlamalara uymak kaydıyla taşınmaz satın alabilmektedirler.
'İskenderun'da Kurulan Sahra Hastanesi Çökmüş Durumda, Bölgede Çadır Yok' İddiaları
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerle ilgili, 'İskenderun'da kurulan sahra hastanesi çökmüş durumda, bölgede çadır yok' iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | İskenderun Devlet Hastanesi'nde hasar tespit çalışmaları yapılana kadar, sahra hastanesi olarak konteynerler kullanılmıştır. Görüntüler, meteorolojiden yapılan 'şiddetli rüzgar uyarısı' nedeniyle toplanan UMKE personel barınma çadırını göstermektedir. Halihazırda hastanenin sağlam blokları hizmete açıktır. Ayrıca 'bölgede çadır yok' iddiası da asılsızdır. Bugüne kadar Hatay'da 107 bin 959 adet çadır, 4 bin 115 adet konteyner kurulmuştur.
'GBT'sine Bakılan Depremzede Aile Yurda Alınmadı' İddiası 'GBT'sine bakılan depremzede aile yurda alınmadı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Haberde ismi geçen M.Ç. isimli şahıs, ailesi ile birlikte diğer tüm depremzedelerimiz gibi barınma/ konaklama müracaatlarının alındığı Niğde Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü'ne bağlı Sultan 1. Kılıçarslan Yurdu'nda bulunan KYK görevlilerine 24 Şubat 2023 günü müracaatta bulunmuştur. Müracaatın hemen akabinde diğer depremzede vatandaşlarımızın da konakladığı Ertuğrul Gazi KYK yurduna yönlendirilerek aynı gün kayıtları yapılmıştır. Ancak M.Ç. isimli şahsın, söz konusu yurda kayıt yaptıktan sonra herhangi bir neden belirtmeksizin konaklamadan ayrıldığı tespit edilmiştir.
Ayrıca haberde yer alan Sultan 2. Kılıçarslan KYK Öğrenci Yurdu nöbetçi yurt olup, sadece uygulama öğrencilerine hizmet vermektedir.
'1999 Sonrası Deprem Zararı İçin Ayrılan 31 Milyon TL Ortada Yok' İddiaları
Bazı basın yayın organlarında yer alan '1999 sonrası deprem zararı için ayrılan 31 milyon TL ortada yok' iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | 1 milyon 628 bin 337 dolar, 17 Ağustos 1999 Marmara Depreminden sonra zarar gören altyapının onarılması için dış proje kredilerinden ilgili kuruluşlarca kullanılmış, ancak 2003 yılında yürürlüğe giren yönetmelik kapsamında gerekli formlar, Hazine ve Maliye Bakanlığına ulaştırılmamıştır. Bu nedenle muhasebe kayıtlarında 'Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabı'nda izlenen 1 milyon 628 bin 337 dolar, Sayıştay'ın önerisi doğrultusunda Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan arşiv çalışması sonucunda 2019 yılında teyit edilmiş ve hesaplardan çıkarılmıştır. Bahse konu haberlerde iddia edildiği gibi kaybolan bir para bulunmamaktadır.
'Şanlıurfa'da Hasarlı Binalarla İlgili 'Tedbir' Uyarısı Yapan İki Kişi Hakkında Soruşturma Başlatıldı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında, 'Tedbir istemek suç oldu' başlıklı haberlerdeki, 'Şanlıurfa'da hasarlı binalar için 'tedbir' uyarısı yapan iki kişi hakkında soruşturma başlatıldı' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Haliliye ilçesi Bamyasuyu Mahallesi 147. Sokak'ta yer alan Stat Apartmanı'nda; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü teknik elemanlarınca hasar tespit çalışması yapılıp binanın ağır hasarlı olduğu tespit edilmiştir. Binanın ağır hasarlı olması nedeniyle elektrik, su ve doğal gazı kesilip bina tahliye edilerek mühürlenmiştir. Güvenlik güçlerimiz tarafından da binanın etrafı bariyerle çevrilerek gerekli güvenlik tedbirleri alınmıştır.
Bahse konu bina, 5 Mart'ta kendiliğinden çökmüştür. Çöken binada enkaz çalışması tamamlanmış ve hiçbir vatandaşımızın enkaz altında olmadığı tespit edilmiştir. Sosyal medya hesabından, 'Enkaz altında 15-16 kişi var, tedbir almayan yetkiler bu vebal sizin boynunuzdadır.' ifadelerini kullanan ve bu ifadeleri paylaşan 2 kişi, Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ifadeye çağrılmıştır.
'İskenderun'daki su çekilme ve taşmalarını depremlerin tetiklediği' iddiası
Hatay'da etkili olan depremler sonrasında İskenderun ilçesinin sahil şeridinde suların yükseldiği ve bir gün arayla da çekildiği görüldü. Taşan suların şehir içerisinde taşkınlara sebep olması sonrası pek çok sosyal medya kullanıcısı bu durumun deprem kaynaklı olabileceğine dair endişelerini paylaştı.
İskenderun Kaymakamı Murat Sefa Demiryürek sahil şeridinde yaşanan duruma ilişkin AA Teyit Hattı'na açıklamada bulundu. Yaşanan durumun bölgede etkili olan Lodos kaynaklı olduğunu belirtti. Demiryürek, 'Ben şimdi bölgedeyim, bu bölgede yıkımlar var. Lodos'la beraber bu taşkınlar başladı. Lodos bitince de sular çekildi. Kesinlikle depremle ilgisi olan bir durum değil. Bu su hareketi her lodosta olurdu. Ama depremler nedeniyle bölgedeki alt yapıdaki oluşan çökmeler ve deniz kenarında bulunan dolgu zemindeki oturmalar nedeyile suyun hareketi kolaştı ve daha içerilere girebildi.' dedi.
Demiryürek aynı zamanda sosyal medya hesabı üzerinden de konuya ilişkin açıklama yaptığı açıklamada da, 'Önceki depremlerde oturan dolgu zemin, bozulan altyapı sistemleri ve lodos etkisiyle oluşan deniz taşması caddelerimizin bazı bölümlerini ulaşıma elverişsiz hale getirmiştir. Ekiplerimiz bölgede teyakkuz halinde olup, gelişmeler tarafımızca takip edilmektedir.' ifadelerine yer verdi.
Bunlara ek olarak Meteoroloji Genel Müdürlüğü resmi Twitter hesabında deprem bölgesinde lodosun etkili olacağı yönünde uyarıda bulunduğu kaydedildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın afet bölgesine 5. gün gittiği' iddiası
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, katıldığı bir televizyon programında afet bölgesinden bahsederken, 'Bileceksiniz, avucunuzun içi gibi bileceksiniz o alanı. Ve sorduğunuzda cevap tatmin etmiyorsa, gereğini yapacaksınız. Sayın Cumhurbaşkanı kaç gün sonra gitti bölgeye, kaçıncı gündü? Beşinci veya altıncı gündü. Evet, dördüncü günün sonu veya beşinci gündü. Nasıl olur?' ifadelerini kullandı.
Anadolu Ajansı Teyit Ekibi, ihbar hattına gelen bu iddiaların arka planını araştırmak için o tarihlerdeki arşivleri taradı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 8 Şubat 20223 tarihi öğlen saatlerinde deprem bölgesinde olduğu belirlendi. Saat 14.00'da Kahramanmaraş'ta basın açıklaması yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaralı sayısıyla ilgili bilgi verdikten sonra çadır kentte vatandaşları ziyaret etti.
'Afet Müdahale Planı'na Asker Dahil Edilmemiş' İddiası
'Afet Müdahale Planı'nda Türk Silahlı Kuvvetleri ve Milli Savunma Bakanlığı, çözüm ortakları arasında yok. Afet operasyonlarının içinde asker hiç konumlandırılmamış' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Milli Savunma Bakanlığı (Genelkurmay Başkanlığı) afet gruplarının 9 tanesinde destek çözüm ortağı olup, illerde Garnizon Komutanları İl Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu'nun 'doğal' üyesidir. 1. AFET HABERLEŞME GRUBU 2. AFET GÜVENLİK VE TRAFİK GRUBU 3. AFET YANGIN GRUBU 4. AFET ARAMA VE KURTARMA GRUBU 5. AFET SAĞLIK GRUBU 6. AFET TAHLİYE VE YERLEŞTİRME PLANLAMA GRUBU 7. AFET NAKLİYE GRUBU 8. AFET BARINMA GRUBU 9. AFET BESLENME GRUBU
'Afet Bölgesindeki İşçilerin Ücretlerinden Vergi Alınıyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Afet bölgesindeki işçilerin ücretlerinden vergi alınıyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Sadece afet bölgesinde değil, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren tüm asgari ücretlilerin maaşı vergi dışı bırakılmış ve asgari ücretin üzerinde ücret alanların da asgari ücrete isabet eden ücretleri gelir ve damga vergisinden istisna edilmiştir. 2023 yılında da, asgari ücret istisnası nedeniyle her bir çalışandan yıllık 17 bin 827 lira vergi alınmamaktadır.
'Afet Bölgesindeki Çadırlara Elektrik Faturası Düzenlemek Amacıyla Sayaç Takılıyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Elektrik faturası tahsil etmek amacıyla afet bölgesindeki çadırlara sayaç takılıyor' haberleri manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | Depremzedeler için AFAD koordinesinde kamu kurum ve kuruluşları, STK'lar ve vatandaşlarımız tarafından kurulan çadır/konteyner gibi geçici barınma alanları için elektrik enerjisi talepleri, dağıtım şirketleri tarafından karşılanmaktadır. Çadır ve konteynerlere takılan sayaçlar, tamamen elektrik şebekesinin takibi ve işletilmesi amacına yöneliktir. Bu çadır ve konteynerlere herhangi bir faturalandırma yapılması hiçbir şekilde söz konusu değildir.
'Bin 100 Depremzede Çocuk Menzil Cemaati'ne Teslim' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Bin 100 depremzede çocuk Menzil Cemaati'ne teslim' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı birimler, haberler üzerine Adıyaman'ın Kahta ilçesine bağlı Menzil köyüne giderek incelemelerde bulunmuştur. Yapılan incelemeler neticesinde, iddiaya konu köyde refakatsiz depremzede çocuk bulunmadığı, köydeki depremzede çocukların aileleriyle birlikte oldukları ve devlet korumasına muhtaç herhangi bir çocuğun bulunmadığı tespit edilmiştir
'Depremden Etkilenen Adıyaman'a Bağlı Uzunköy'e Bir Aydır Yardım Gitmedi' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Depremden etkilenen Adıyaman'a bağlı Uzunköy'e bir aydır yardım gitmedi' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | Yardım ekipleri, insani yardımların yanı sıra Uzunköy'de yaşayan vatandaşlarımıza 20 adet çadır teslim etmiştir. Çadırların teslimi, köyde yaşayanların imzasının da yer aldığı tutanakla kayıt altına alınmıştır.
'Deprem Sonrası Adıyaman'a Yapılacak TOKİ Konutları, AK Parti Adıyaman Milletvekili Ahmet Aydın'ın Tarım Arazilerine İnşa Ediliyor' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında yer alan, 'Deprem sonrası Adıyaman'a yapılacak TOKİ konutları, AK Parti Adıyaman Milletvekili Ahmet Aydın'ın tarım arazilerine inşa ediliyor' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | İddiaya konu görüntülerdeki alan, tapu kayıtlarında 'kıraç ve taşlık arazi' vasfında olup, tamamen hazineye ait arsa niteliğindedir. Deprem sonrası hazineye ait birçok arazi, vatandaşların yararlanacağı konutların yapılması amacıyla TOKİ'ye tahsis edilmiştir.
Deprem bölgesinde belirlenen 3 aşamalı şehirleşme modeli kapsamında zemin etütleri yapılmış, güvenli ve sağlam alanlarda çalışmalar başlamıştır. Zemin etüt çalışmalarında 20 metre derine inen iş makinalarının kestiği numuneler, çıkarıldıkları metre ve türüne göre ayrılarak incelenmeleri için laboratuvarlara gönderilmektedir. Zemin etüt çalışmaları tamamlanmayan alanlarda projelendirme yapılmamaktadır.
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Depremzedeler 2,5 ton sütü verecek yer bulamıyor' iddiası gerçeği yansıtmamaktadır.
HAKİKAT | Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda üretici örgütleri ve özel sektör iş birliğinde, afet bölgesindeki yetiştiricilerin ürettiği 18 bin ton çiğ süt toplanarak üretime kazandırılmıştır. İddialar üzerine Hatay'ın Defne ilçesine bağlı Çınarlı Mahallesi'ndeki çiftliğe intikal eden yetkililer, üreticilerin daha önce ürettikleri sütü özel firmalara sattığını ve bu firmalarla sorun yaşadıklarını tespit etmiştir. Öte yandan bölgede aralıksız çiğ süt toplayan yetkililere, herhangi bir talepte bulunulmamıştır. Çiftliğe intikal eden yetkililer, üreticinin elindeki bin 518 litre sütün Hatay Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği tarafından alımını sağlamış, bundan sonra üretilen sütün de aynı kuruluş tarafından alınacağı belirtilmiştir.
'Muğla'daki Askeri Kampta Misafir Edilen Depremzede Vatandaşlar Zorla Çıkarılıyor' İddiası
Bazı haberleşme uygulamalarında yayılan, 'Muğla'daki askeri kampta misafir edilen depremzede vatandaşlar zorla çıkarılıyor' iddiası gerçek dışıdır.
HAKİKAT | AFAD yetkilileri Muğla'daki askeri kampta misafir edilen depremzede vatandaşların Niğde'ye tahliye edileceklerini belirtmiş, isteyenlerin de Muğla'da kalabilecekleri ifade etmiştir. Herkesin zorunlu olarak gideceğini düşünen vatandaşlar tepki göstermiş, ancak daha sonra istedikleri takdirde Muğla'daki kampta da kalabileceklerini öğrenince sorun çözülmüştür.
'CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Hatay Ziyareti Öncesi Türk Bayrakları Ankara'nın Talimatı İle Kaldırıldı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Hatay ziyareti öncesi Türk bayrakları Ankara'nın talimatı ile kaldırıldı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Kemal Kılıçdaroğlu'nun ziyareti öncesinde Hatay Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü tarafından mezarlığa asılan Büyükşehir flamaları sökülürken, Hatay Valiliğince yapılan prefabrik mescide asılı Türk Bayraklarının da söküldüğü tespit edilmiştir. Durumu fark eden emniyet birimleri olaya müdahale ederek, Hatay Büyükşehir Belediyesi personeli tarafından sökülen Türk Bayraklarını yerlerine asmıştır. Ayrıca alana asılı Türk Bayraklarını söken Hatay Büyükşehir Belediyesi personeli hakkında Hatay Valiliği tarafından soruşturma başlatılmıştır.
'Saadet Partisi'nin Malatya'da Kurduğu Aşevi, Malatya Valiliği Tarafından Kapatıldı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, 'Saadet Partisi'nin Malatya'da kurduğu aşevi, Malatya Valiliği tarafından kapatıldı' iddiası manipülasyon içermektedir.
HAKİKAT | Söz konusu alanda geçici iş yerleri inşa edileceği için aşevi çadırı uygun başka bir alana taşınacaktır. Yeni yerinde faaliyetine devam edecek olan aşevinin kapatılması veya engellenmesi söz konusu değildir.
'AFAD, Can Pazarında Vinç Ticareti Yapmış: Vatandaşlar Vincin Çalıştığı Her Saat İçin 10 Bin TL Ödüyor' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'AFAD, can pazarında vinç ticareti yapmış: Vatandaşlar vincin çalıştığı her saat için 10 bin TL ödüyor' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | 11 ilimizin etkilendiği deprem sonrasında afet bölgelerinde toplam 272 bin 46 personel ve kamu ve özel sektörden toplam 18 bin 53 vinç, iş makinesi görev yapmıştır. Olağanüstü Hal Kanunu ile Afet Kanunu kapsamında, özel sektörden de ihtiyaç duyulan vinç, iş makinası, arazi aracı vb. bedeli AFAD tarafından ödenecek şekilde görevlendirilmiştir. AFAD'a söz konusu haberdeki iddialarla ve olaylarla örtüşecek veya destekleyecek mahiyette bugüne kadar hiçbir şikayet, ihbar, duyum, bilgi veya belge gelmemiştir.
'Görselin Bolu'da deprem nedeniyle çöken binayı gösterdiği' iddiası
Twitter'da yapılan bir paylaşımda, Bolu'nun Gerede ilçesinde iki katlı bir binanın deprem nedeniyle çöktüğü iddia edildi.
Yapılan paylaşımda yer alan fotoğrafa Anadolu Ajansı'nın fotoğraf arşivinden ulaşılabilir. Fotoğraf Bolu'nun Gerede ilçesi, Demirciler Mahallesi, Hayal Sokak'ta bulunan ve çöken iki katlı ahşap evi gösteriyor.
İddiada yer alan eve yıkım kararı verildiği, Anadolu Ajansı'nın 12 Mart tarihli haberinde yer alıyor. Gerede Belediye Başkanı Mustafa Allar, AA Muhabirine 20 Mart'a kadar boşaltılma süresi verilen eve eşya almak için giren iki kişinin, binanın tahtalarını söktüğü esnada kısmen yıkık olan evin göçtüğü bilgisini aktardı.
'Görüntülerin güncel olduğu' iddiası
Sosyal medyada 13 Mart 2023 tarihinde yapılan paylaşımlarda Erzincan'ın İliç ilçesindeki maden sahasında çekilen görüntülerin güncel olduğu ifade edildi. Twitter'da paylaşılan görüntülerin hali hazırda devam eden bir durumu gösterdiğini öne süren hesaplar videoyu aynı gün paylaşarak bağlamından kopardı.
Teyit Hattı'nın ulaştığı güncel fotoğraflara ve durum özetine göre, Erzincan'ın İliç ilçesindeki Çöpler köyünde faaliyet yürüten bir altın madeni işletmesine ait paylaşılan görüntülerin en az bir yıl öncesine ait olduğu tespit edildi.
Videoda görülen evaporatör cihazlarının hali hazırda kullanılmadığı ve geçen yılın mart ayında kaldırıldığı sonucuna ulaşıldı.
'DASK'ı Olmayan Depremzedeler, Devletin Yapacağı Konutlar İçin Hak Sahibi Olamayacak' İddiaları
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'DASK'ı olmayan depremzedeler, devletin yapacağı konutlar için hak sahibi olamayacak' iddiaları doğru değildir.
HAKİKAT | 7269 Sayılı Kanunun Geçici 26'ncı Madde düzenlemesiyle, genel hayata etkili afet bölgesi kabul edilen alanlarda DASK ile ilgili muafiyet getirilmekte ve afetzede vatandaşlarımız mağdur edilmemektedir.
'Türkiye'de Deprem Enkazında Bulduğu 500 Bin Doları Çalan Rus Arama Kurtarma Personeli' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Türkiye'de deprem enkazında bulduğu 500 bin doları çalan bir Rus arama kurtarma personeli, Moskova'daki evine polis baskın yapınca evdeki paraları pencereden dışarı attı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Rus medyasında yer alan haberlere göre, Federal Güvenlik Servisi (FSB) ile Askeri Soruşturma Dairesi birimleri 'çok gizli' olarak işaretlenen bir soruşturma kapsamında Moskova'daki Rusakovskaya Caddesi'nde bulunan bir eve baskın düzenlemiştir. Baskının düzenlendiği evden, 100 dolar ve 500 avroluk banknotlarla dolu bir çanta pencereden sokağa atılmıştır. Güvenlik birimleri evdeki şahıs/şahısları gözaltına alırken, sokağa saçılan parayı da toplamıştır. Herhangi bir kaynakta gözaltılar ile ilgili, 'Türkiye'den para çalan arama kurtarma personeli' şeklinde bir iddiaya rastlanılmamış, Rus makamlarınca da böyle bir açıklama yapılmamıştır.
'Hatay'da Gıda, Su ve Hijyen Koşulları Nedeniyle Büyük Bir Salgın Yaşandığı İddiası
Hatay'da gıda, su ve hijyen koşulları nedeniyle büyük bir salgın yaşandığı iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Hatay genelinde yaşam alanlarının tamamına su verilmektedir. Şebekeye verilen sularda şok klorlama işlemleri düzenli olarak yapılmaktadır. Ayrıca enkaz alanlarının yoğun olduğu yerlerde de suya erişimin kolaylıkla sağlanması için 448 adet çeşmenin yapımı tamamlanmış, bugüne kadar 616 Tır (yaklaşık 15 milyon litre) su dağıtımı da yapılmış olup su dağıtımlarına devam edilmektedir. Hatay genelindeki çadırkent ve konteyner kentlerde 3 bin 159 WC, bin 434 duş konteyneri kurulmuş, bu alanların temizliği için 163 personel görevlendirilmiştir.
Bunun yanı sıra geçici barınma alanlarında vidanjör, arazöz, tanker ve benzeri araçlarla temizlik çalışmalarına destek sağlanmaktadır. Hatay genelinde 80 araç ve 237 personel ile ilaçlama ve dezenfeksiyon çalışmaları yapılmaktadır. Hatay'da gıda güvenliği ve hijyenin sağlanması amacıyla gerekli tüm çalışmalar titizlikle yerine getirilmektedir. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü ile Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda, uzman ekiplerce; şahit numuneler düzenli olarak alınmakta ve bu numuneler frigolu araçlarda 3 gün boyunca muhafaza edilmektedir. Öte yandan Hatay'da il düzeyinde görülen hasta vaka sayıları geçen yılın sayıları ile benzer düzeydedir. Dolayısıyla bir salgın söz konusu değildir.
'KHK'lılar Deprem Yardımlarından Faydalanamıyor, Yurtlarda Kalmalarına İzin Verilmiyor' İddiaları
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'KHK'lılar deprem yardımlarından faydalanamıyor, yurtlarda kalmalarına izin verilmiyor' iddiaları doğru değildir.
HAKİKAT | Deprem bölgesindeki afetzedelere tanınan hak ve gönderilen yardımlarda herhangi bir ayrım gözetilmemektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, AFAD ve ilgili kurumların afetzedelerin yurtlarda kalmaması veya yardım almamasına ilişkin biz düzenleme veya tebliği kesinlikle söz konusu değildir.
'AFAD Depremden 36 Saat Sonra TSK'dan Yardım İstedi, Asker Arama Kurtarma Çalışmalarına Geç Müdahale Etti' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'AFAD depremden 36 saat sonra TSK'dan yardım istedi, asker arama kurtarma çalışmalarına geç müdahale etti' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Depremin hemen ardından Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı, askeri birliklerden rapor istemiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri'ne harekete geçmesi için gerekli talimatlar verilmiş, saat 04.30'da TSK İnsani Yardım Tugayı'na hazırlık emri verilmiştir.
* Kahramanmaraş'taki 2'nci Zırhlı Tugay Komutanlığı ile Islahiye'de bulunan 2'nci Zırhlı Tugay Komutan Yardımcılığı 04.30- 04.35 arasında depremzede vatandaşları kışla içerisindeki emniyetli bölgeye almıştır.
* Saat 05.00'te Antakya'daki 2'nci Hudut Alay Komutanlığı bölgede aramakurtarma ve halka yardım faaliyetlerine başlamıştır.
* Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, saat 05.10'da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ı arayarak ilk raporunu vermiş, Hatay'da bir yıkıntı altında 3 erin şehit olduğunu, kendisi ve komuta kademesinin Hatay'a hareket edeceğini arz etmiştir.
* Saat 05.15'te 2'nci Zırhlı Tugay Komutan Yardımcılığı Islahiye'de arama-kurtarma faaliyetine başlamıştır.
* Saat 05.45'te Malatya'daki 2'nci Ordu Komutanlığı personeli vatandaşa yardım için kışladan dışarı çıkarılmış ve arama-kurtarma çalışmalarına destek sağlamıştır.
* Saat 07.00'de 2 adet ambulans uçak Ankara'da pist başı yapmıştır.
* Doğu Akdeniz'deki iki firkateyn ve iki helikoptere 07.30'da İskenderun Körfezine hareket emri verilmiştir.
* Saat 08.00'da da Kayseri'den 3 adet A400M uçağı Ankara, İzmir ve İstanbul'dan AFAD personeli ve malzemeleri almak üzere havalanmıştır.
* Depremden kendisi de etkilenen Antakya'daki 8'inci Komando Tugayı, 10.00'da arama-kurtarma çalışmalarına başlamıştır.
* Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ve Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever, 10.45'te İnsani Yardım Tugayına bağlı Doğal Afet Arama ve Kurtarma Taburu ile birlikte Etimesgut'tan yola çıkmıştır.
* Hatay Havalimanı pisti deprem nedeniyle kullanılamaz hale geldiği için Akar ve komutanlar İncirlik'teki 10'uncu Tanker Üs Komutanlığına inmiş, karayoluyla Hatay'a hareket etmiştir.
* 2'inci Ordu Komutanlığı ilk birlik takviyesini 13.00'te Gaziantep'in Nurdağı ilçesine yapmıştır.
* Akar ve beraberindeki heyetin Hatay yolunda olduğu sırada (13.24) Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi merkezli, 7,6 şiddetinde ikinci deprem meydana gelmiştir. Bakan Akar, Hatay'a ulaşmalarını takiben, Hava ve Kara kuvvetlerinin hem askeri birlikleri hem AFAD ekiplerini istenilen noktalara taşımak için götürmek için yoğun çaba gösterdiğini belirtmiştir.
* Kurulan 'hava yardım koridoruyla' deprem bölgesine malzeme götüren uçakların dönüşte depremzedelerin bölgeden tahliyesine başlamıştır.
* 6 Şubat'ta, 28 uçak ile 134 sorti icra edilerek personel ve araç sevki sağlanmıştır. 7 Şubat'ta ise 29 uçakla 146 sorti gerçekleştirilmiştir.
* Sisli ve karlı havaya rağmen deprem bölgesine askerlerimizin intikali ve acil yardım sevkiyatı için ilk iki günde yüzlerce sorti yapılmıştır. TCG GAZİANTEP'e konuşlu SH-70 Sea Hawk Helikopterleri ile çevre hastanelere sıhhi tahliyeler gerçekleştirilmiştir.
* Kurulan 'deniz nakliye koridoruyla' İzmir, Antalya ve Marmaris'teki Aksaz deniz üssünden İskenderun'a büyük iş makinaları ve personel taşınmış, Bayraktar ve Sancaktar gemileri yüzer hastane rolüne geçmiştir.
'Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Adıyaman'da Çocukları Kaçıran 'Beyaz Araba' İddiasını Doğruladı' İddiası
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Adıyaman'da çocukları kaçıran 'beyaz araba' haberlerini doğruladı' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Haberlerde kayıp olduğu iddia edilen çocukların beyaz bir araç ile kaçırıldığı ve bu yöndeki bilgilerin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından doğrulandığı şeklinde asılsız iddialara yer verilmiştir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, böyle bir açıklama yapmadığını duyurmuştur. Bakanlık açıklamasında, deprem bölgesinde ailesi ve yakınlarına ulaşılamayan refakatsiz çocuklarla alakalı bilgilerin, son derece açık ve şeffaf bir şekilde düzenli olarak kamuoyu ile paylaşıldığı ifade edilmiştir.
Gaziantep'te Yaşayan Küçük Belinay ve Ailesiyle İlgili İddialar
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Nurdağı'nda 11 yaşındaki Belinay'ın 3 ablasının cansız bedenine ulaşıldı. Sağlıklı beslenemiyor, okula gidemiyor. Depremin üzerinden 1 ay geçmesine rağmen Keçikuyusu köyüne hala adım atan yok' iddiaları doğru değildir.
'İstanbul Deprem Erken Uyarı Sistemi Kabloları Balıkçılar Tarafından Koparıldı, Sistem Çalışmıyor' İddiaları
Bazı basın yayın organlarında yer alan, 'İstanbul Deprem Erken Uyarı Sistemi kabloları balıkçılar tarafından koparıldı, sistem çalışmıyor' iddiaları doğru değildir.
HAKİKAT | Kandilli Rasathanesi tarafından işletilmekte olan İstanbul Deprem Erken Uyarı Sistemi (İDEUS), sağlıklı bir şekilde çalışmaktadır. Öte yandan İDEUS, 'halka yönelik' Deprem erken uyarı sinyaliyle bir radyo istasyonu gibi yayın yapan bir sistem değildir. Böyle bir erken uyarı sinyali de maalesef yoktur. İDEUS, meydana gelen bir deprem sonrasında ikincil afetlerin (doğal gaz kaynaklı patlamaların önlenmesi, elektrik üretim tesislerinin devre dışı bırakılması, ulaşım sistemlerinin güvenli bir şekilde durdurulması vb.) önlenmesine yönelik hizmet vermektedir.
Ülkemizde Kandilli Rasathanesi tarafından çalıştırılan İstanbul Deprem Erken Uyarı Sistemi, 2001 yılında Kuzey Anadolu Fay Zonu yakınlarında, kıyı şeridi boyunca ve Prens adaları olmak üzere 10 farklı konuma yerleştirilen 'kuvvetli yer hareketi' istasyonlarıyla kurulmuştur. Bu 10 adet kuvvetli yer hareketi istasyonu yanında, 5 adet deniz dibi sismograf sistemi kurulmuş; ayrıca, Marmara Denizi çevresinde günümüzde deprem erken uyarı amacıyla kullanılabilen çok sayıda kuvvetli ve zayıf yer hareketi istasyonu kurulmuştur. Böylece, Marmara bölgesinde erken uyarı amacıyla kullanılabilecek kuvvetli ve zayıf yer hareketi istasyon sayısı 100'e ulaşmıştır. Bu kapsamda, deprem erken uyarı sistemindeki istasyonlar gerçek zamanlı olarak sürekli izlenmektedir. Aynı zamanda, deprem erken uyarı sistemindeki veri akışı sürekli denetlenmekte ve gerekli durumlarda anında teknik müdahaleler yapılmaktadır. Veri akışının sürekliliğini sağlamak için yedeklilik prensibi uygulanmaktadır. Mevcut sistemin işleyişinde herhangi bir sorun bulunmamaktadır.
'Çadırlara Bağlanan Sayaçlar 1 Haziran'dan İtibaren Geçmişe Dönük Okunacak ve Haziran Ayından Sonra 6 Ay Boyunca Her Ay Faturalara Bu Tutar da Ek Olarak Yansıtılacak' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'Çadırlara bağlanan sayaçlar 1 Haziran'dan itibaren geçmişe dönük okunacak ve haziran ayından sonra 6 ay boyunca her ay faturalara bu tutar da ek olarak yansıtılacak' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | Afetzedeler için AFAD koordinesinde kamu kurum ve kuruluşları, STK'lar ve vatandaşlarımız tarafından kurulan çadır/konteyner gibi geçici barınma alanlarına takılan sayaçlardan ölçülen elektrik tüketimi, tamamen elektrik şebekesinin takibi ve işletilmesi amacına yöneliktir. Depremzedelere yönelik herhangi bir faturalandırma yapılması hiçbir şekilde söz konusu değildir.
'AFAD Personeli Bir Depremzedeye Taciz İçerikli Mesajlar Gönderdi' İddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, 'AFAD personeli bir depremzedeye taciz içerikli mesajlar gönderdi' iddiası doğru değildir.
HAKİKAT | İddiada 'AFAD personeli' olarak anılan şahısla ilgili gerekli tüm incelemeler yapılmış, bu incelemeler neticesinde ismi geçen şahsın AFAD personeli olmadığı, bir üniversite öğrencisi olduğu tespit edilmiştir.