Har-ı Bülbül çiçeği, Karabağ'daki endemik yapı içerisinde yer almaktadır. Hatta bölgenin resmi çiçeği olarak da kabul edilmektedir. Sadece Dağlık Karabağ'daki Şuşa bölgesinde yetişen Har-ı Bülbül çiçeği Şuşa’da Çıdır Ovasında yetişiyor...
HAR-I BÜLBÜL ÇİÇEĞİ EFSANESİ
Dost ve kardeş ülke Azerbaycan’da Har-ı Bülbül çok bir çiçektir. Har-ı Bülbül çiçeğinin birden çok efsanesi vardır.
Efsaneye göre, Har-ı Bülbül dalına konan bülbülü sever, okşar... alt dallara konan arı bülbülü kıskanır, sokar ve öldürür...
Dünyanın bazı bitkileri endemiktir. Yalnızca belirli bir yerde, doğal faktörlerin en uygun şekilde eşleşmesi ile büyürler.
Güney Kafkasya, yeryüzünde başka hiçbir yerde bulunamayan çok sayıda bitki türünü barındıran eşsiz bir ekosistemdir.
Bu türlerden bazıları çok sınırlı bir alanla sınırlıdır. Hari bulbul çiçeği ( Xarı Bülbül) bunlardan biridir.
Sadece Güney Kafkasya'nın Şuşa bölgesinde yetişir (Ermeniler tarafından Shushi olarak adlandırılır) . Çiçeğin şekli bir bülbülü andırır, dolayısıyla adı: Azerice'de 'Har' 'diken' ve 'bulbul' 'bülbül' anlamına gelir.
Çiçeğe yakından bakarsanız, üç farklı yöne yayılan üç yaprağın farkına varabilirsiniz. İkisi kanat, üçüncüsü ise gagalı kuş başı şeklindedir.
Hari bulbul çok kırılgan bir çiçektir.
Hızla kaybolur ve kokusunu asla paylaşmaz.
Mütevazı bir yüksekliğe ve muhteşem bir duruşa sahip görkemli bir çiçektir.
Pek çok efsaneye ve halk masalına konu olmuştur.
Harı bülbül birçok edebi esere konu olmuştur özellikle eserler ermeni işgalinin beraberinde getirmiş olduğu acıların harı bülbüle de yansıdığı şeklinde işlenmiştir.
Azerbaycan sevdalısı sanatçımız Ahmet Şafak'ın Karabağ şarkısında da geçer.
AHMET ŞAFAK'IN KARABAĞ ŞARKISININ SÖZLERİ
Karabahtım gönül tahtım
Maralım benim
Öz sinesi dert ortağım yaralım benim
Seven sevene kavuşur bekle sen beni
Geleceğim göreceğim mutlaka seni
Karabağ Karabağ içerim ağlar
Elim kolum bağladılar
Derde saldılar
Karabağ Karabağ yüreğim dağlar
Yolumu bağladılar arı bülbül ağlar
Seni öz sinemden çekip aldılar
Elim kolum bağladılar
Derde saldılar
Ağlama ey arı bülbül
Bekle sen beni
Geleceğim göreceğim mutlaka seni
Karabağ Karabağ yüreğim dağlar
Yolumu bağladılar arı bülbül ağlar