5 Mayıs 2025 Pazartesi / 8 Zilkade 1446

1 Mayıs İşçi Bayramı ne zaman ortaya çıktı? İşçi Bayramı ne zaman resmi tatil oldu?

İşçi Bayramı olarak da bilinen Emek ve Dayanışma Günü pek çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de 1 Mayıs'ta kutlanıyor. 1 Mayıs, Avustralya'daki işçilerin insani koşullarda çalışmak için verdikleri mücadeleler üzerine inşa edilmiş bir gündür. Peki 1 Mayıs işçi bayramı ne zaman ortaya çıktı? İşçi bayramı ne zaman resmi tatil oldu? İşte detaylar...

1 Mayıs 2023 Pazartesi 10:11 - Güncelleme:
1 Mayıs İşçi Bayramı ne zaman ortaya çıktı? İşçi Bayramı ne zaman resmi tatil oldu?

1 Mayıs İşçi Bayramı, İşçilerin günlük çalışma süresinin düşürülmesi için verdiği mücadeleden doğan bir gündür. Emek ve Dayanışma Günü adıyla kutlanan İşçi Bayramı ülkemizde resmi tatil ilan edilmiştir. Peki İşçi Bayramı ne zaman resmi tatil oldu? 1 Mayıs İşçi Bayramı ne zaman ortaya çıktı? İşte tarihçesi

1 MAYIS İŞÇİ BAYRAMI NE ZAMAN ORTAYA ÇIKTI?

İlk kez 1856'da Avustralya'nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi'nden Parlamento Evi'ne kadar bir yürüyüş düzenlediler.

1 Mayıs 1886'da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde işçiler günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bıraktılar. Şikago'da yapılan gösterilere yarım milyon işçi katıldı. Luizvil'de (Kentaki) 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi, birlikte yürüdü. O dönemde Luizvil'deki parklar, siyahlara kapalıydı. İşçiler, sokaklarda yürüdükten sonra hep birlikte Ulusal Park'a girdi. Her eyalet ve kentte, siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptığı gösteriler, gazeteler tarafından, 'Böylece ön yargı duvarı yıkılmış oldu' şeklinde yorumlanmıştı.

Bu gösteriler 1 Mayıs'ı izleyen günlerde tüm harareti ile devam etti ve 4 Mayıs'ta kanlı Haymarket Olayı'na yol açtı.

Uygulanan yasal baskılarla bu gösterinin tekrarlanması engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889'da toplanan İkinci Enternasyonal'de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada "Birlik, mücadele ve dayanışma günü " olarak kutlanmasına karar verildi. Böylece ikinci gösteri 1890 yılında yapılabildi.

Zamanla 8 saatlik iş günü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylece işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde sosyalist ülkelerde (Çin, Kuzey Kore, Vietnam, Laos, Küba, Venezuela, Nepal, Bolivya) ve daha birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs'ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutlar; bazı ülkelerde 1 Mayıs siyasal bir eylem biçimini de alır.

İŞÇİ BAYRAMI NE ZAMAN RESMİ TATİL OLDU?

İşçi bayramı, dünya üzerindeki pek çok ülkede, resmî tatil olarak kabul edilmektedir.

Osmanlı'da 1 Mayıs ilk kez 1911'de Selanik'teki tütün, pamuk ve liman işçilerince kutlandı. İstanbul'daki ilk kutlama ise 1912 yılında yapıldı.

İLK RESMİ KUTLAMA 1923'TE OLDU

Osmanlı'da 1 Mayıs ilk kez 1911'de Selanik'teki tütün, pamuk ve liman işçilerince kutlandı. İstanbul'daki ilk kutlama ise 1912 yılında yapıldı.

Osmanlı'nın ardından, Cumhuriyet döneminde Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkisi çerçevesinde 1 Mayıs 1922'de Ankara'da İşçi Bayramı olarak kutlandı.

Osmanlı'nın ardından, Cumhuriyet döneminde Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkisi çerçevesinde 1 Mayıs 1922'de Ankara'da İşçi Bayramı olarak kutlandı. Resmi olarak kutlanması ise ilk kez 1 Mayıs 1923 yılında oldu.

Taksim Meydanı'nda 1977'de düzenlenen 1 Mayıs programında, DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler'in konuşması sırasında meydandakilere ateş açılması sonucu 37 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi yaralandı.

Bu olay da gerekçe gösterilerek 12 Eylül askeri darbesinin ardından 1 Mayıs, bayram olmaktan çıkarıldı ve kutlanması yasaklandı.

Emek ve Dayanışma Günü adıyla kutlanan 1 Mayıs İşçi Bayramı Türkiye'de ilk kez 1923'te resmî olarak kutlanmıştır. 2008 Nisan'ında, "Emek ve Dayanışma Günü" olarak kutlanması kabul edilmiştir. 22.04.2009 tarihinde TBMM'de kabul edilen 5892[1]sayılı yasanın, 27.04.2009'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile, 1 Mayıs resmi tatil ilan edilmiştir.

1 Mayıs, yıllar sonra 2009'da "Emek ve Dayanışma Günü" adıyla tekrar resmi tatil ilan edilerek, kutlanmaya başlandı.

1 Mayıs İşçi Bayramı resmi tatil mi? Özel sektörde 1 Mayıs tatil mi?