26 Nisan 2024 Cuma / 18 Sevval 1445

2019 Ocak ayı kira artış oranı son dakika ne kadar Kira zammı enflasyon farkı TÜFE ÜFE hesaplama

Kira artış oranı, Aralık ayı enflasyonun belli olmasıyla Ocak ayında ev ve iş yeri kiralarını yenileyecek olanların merakla beklediği kira zam oranları da ortaya çıktı. Eylül ayında Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından duyurulan YEP gereğince kira artış oranları ÜFE yerine TÜFE'ye bağlanmıştı. 2019 ocak ayı kira atışı TÜİK'in açıkladığı on iki aylık ortalamalara göre TÜFE rakamına göre yüzde 16,33 oldu Konut veya işyeri kira sözleşmeleri bu ay içerisinde yenilenecek kiracılara ne kadar zam yapılacağı enflasyon rakamlarının açıklanmasının ardından belli oldu. Eylül ayından Bakan Albayrak tarafından açıklanan Yeni Ekonomi Programı'na göre Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranı üzerinden belirlenen kira artışları yeni yılda 3 yıl boyunca TÜFE'ye endekslenmişti. 2018 yılında son derece dalgalı bir seyir izleyen döviz kurları ve emtia fiyatları gelişmeleri karşısında hassas olan ÜFE yerine kira artışlarında TÜFE'ye geçilmesiyle kira fiyatlarında aşırı artışın önlenmesi hedeflenmişti. Yeni Ekonomi Programı'na göre ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabiliyor. Program'ın 'Enflasyon' bölümünün 'Politika ve Tedbirler' başlığı altında, 'Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir' maddesi yer aldı. Normal şartlarda 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyatı (Yİ-ÜFE) artış oranı ile belirlenen kira zammı üst rakamı yeni düzenleme yapılması ile birlikte TÜFE ile belirleniyor. Bu arada Yeni Ekonomi Programı'ndan konutla ilgili iki önemli karar çıktı. Kira artış oranları ÜFE yerine TÜFE'ye bağlanacak, gayrimenkullerden rayiç bedel üzerinden değil gerçek değeri üzerinden vergi alınacak. Böylece kiraya daha az zam yapılacak, kiracılar yılda bir kiraya yakın tasarruf edecek, konut ve arsa sahipleri ise daha yüksek vergi ödeyecek. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı 2019-2021 yıllarını kapsayan Yeni Ekonomi Programı'nda konut sektörünü yakından ilgilendiren iki önemli karar çıktı. Habertürk'ten Naime Sert'in haberine göre kiralar üretici fiyatları (ÜFE) yerine tüketici fiyatlarına (TÜFE) göre belirlenecek. Böylece kiralar daha düşük oranda artacak.

7 Ocak 2019 Pazartesi 07:00 - Güncelleme:
2019 Ocak ayı kira artış oranı son dakika ne kadar Kira zammı enflasyon farkı TÜFE ÜFE hesaplama
Kira artış oranı, 2018 yılı enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte, yaklaşık 20 milyon kiracının merakla beklediği kira zam oranı da belli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2018 yılı Aralık ayı verilerine göre enflasyon ayılık yüzde 0.40 düşerken yıllık bazda yüzde 20.30 olarak gerçekleşti.  Böylelikle kira artış oranlarını belirleyecek olan TÜFE'deki 12 aylık ortalama da yüzde 16.33 artış gerçekleşti. Bu da sözleşmelerini yenileyecek kiracıların kirasına bin lirada 160 lira zam anlamına geliyor. TÜİK'in açıkladığı on iki aylık ortalamalara göre TÜFE artışı yüzde 16,33 oldu. Dolayısıyla, mal sahipleri kiracılarına yüzde 16.33 üst sınırından kira artışı yapabilecek. Böylelikle 1000 liralık bir evin kirası, yapılacak zamla birlikte 1163,3 lira olacak. Kira artışında ÜFE dikkate alınsaydı, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 27,01 artış gerçekleştiği için kiracılar yüzde 27'lik zamla karşı karşıya kalacaktı. Yani 1000 liralık ev kirası 1270 lira olacaktı. Dolayısıyla, aylık 107 TL, yıllık ise 1284 TL kiracının cebinde kalmış oldu.  Detaylar haber son dakika gelişmeleri star.com.tr'de. 

2019 Ocak ayı kira artış oranı belli oldu

Peki Ocak 2019 ayında kiracıya ne kadar zam yapılacak? TÜİK tarafından açıklanan TÜFE rakamlarına göre 2019 Ocak ayında kiraya en fazla yüzde 16,33 oranında zam yapılabiliyor. Yani bu ay ev sahipleri kirayı en fazla yüzde 16,33 oranında artırabilecek.
 
2019 Ocak ayı kira artışı hesaplama örneği
 
Mevcut kira: 1000 TL
 
Kira zam oranı: %16,33
 
Kira zam bedeli: 163 TL
 
Zam ile kira bedeli: 1.163 TL
 
 
Ev sahibine kötü, kiracıya iyi haber
 
Yeni Ekonomi Programı'ndan konutla ilgili iki önemli karar çıktı. Kira artış oranları ÜFE yerine TÜFE'ye bağlanacak, gayrimenkullerden rayiç bedel üzerinden değil gerçek değeri üzerinden vergi alınacak. Böylece kiraya daha az zam yapılacak, kiracılar yılda bir kiraya yakın tasarruf edecek, konut ve arsa sahipleri ise daha yüksek vergi ödeyecek. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı 2019-2021 yıllarını kapsayan Yeni Ekonomi Programı'nda konut sektörünü yakından ilgilendiren iki önemli karar çıktı. Habertürk'ten Naime Sert'in haberine göre kiralar üretici fiyatları (ÜFE) yerine tüketici fiyatlarına (TÜFE) göre belirlenecek. Böylece kiralar daha düşük oranda artacak.
 
YEP'te "Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir." maddesi yer aldı. Bu madde kiracilar için iyi haber anlamına geliyor.
 
FARK BİR KİRAYA YAKIN
 
Kira artışları 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyatı (Yİ-ÜFE) artış oranı ile belirleniyor. Kira zammı ÜFE yerine TÜFE'ye bağlandığında bin TL kira ödeyen kiracı ayda 62 TL daha az ödeyecek.
 
Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre ağustos ayında 12 aylık ÜFE yüzde 18,78, TÜFE yüzde 12,61 oldu. İki oranın arasındaki fark yılda bir kiraya yaklaşıyor. Aylık kirası 1000 TL olanlar için aradaki yıllık fark 744 TL'yi, 2000 TL olanlarda ise 1488 TL'yi buluyor.
 
VERGİ ARTACAK
 
Kurulacak taşınmaz değerleme sistemiyle gayrimenkullerden rayiç bedel üzerinden değil gerçek değeri üzerinden vergi alınacak. Bu da konut ve arsa sahiplerinin daha yüksek vergi ödemesi anlamına geliyor.
 
Gayrimenkullerin gerçek değeri üzerinden vergilendirilmesi için adım atacaklarını kaydeden Albayrak şöyle konuştu: "Arsa ve konut alım satımında tapudaki bedel belediye rayiç değeri üzerinden değil gerçek değer üzerinden belirtilmelidir. Taşınmaz değerleme sistemini kurarak gayrimenkul envanterini tamamlayacak süreci hayata geçireceğiz."
 
 
KİRA ZAMMI NASIL HESAPLANIR?
 
Yeni Ekonomi Programı'nda yer alan tedbirlerden biri gayrimenkulde kira artış oranını doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabilecek. Program'ın 'Enflasyon' bölümünün 'Politika ve Tedbirler' başlığı altında, "Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir" maddesi yer alıyor. Normal şartlarda 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyatı (Yİ-ÜFE) artış oranı ile belirlenen kira zammı üst rakamı yeni düzenleme yapılması ile birlikte TÜFE ile belirlenecek. Ağustos ayında 12 aylık ÜFE gerçekleşmesi yüzde 18,78, TÜFE gerçekleşmesi ise yüzde 12,61 olarak kaydedilmişti. Bu da oturduğu ev için bin lira kira ödeyen tüketicinin, zam zamanının ağustosa denk gelmesi durumunda eylülde 188 lira zamlı ödeme yapacağı anlamına geliyor. Şayet TÜFE oranından zam yapılsaydı bu rakam 126 lira olacaktı.
 
Ay ay 1 yıllık kira artış oranları
 
Ağustos 2017: %10,94
 
Eylül 2017: %12,05
 
Ekim 2017: %13,26
 
Kasım 2017: %14,47
 
Aralık 2017: %15,38
 
Ocak 2018: %15,82
 
Şubat 2018: %15,66
 
Mart 2018: %15,50
 
Nisan 2018: %15,35
 
Mayıs 2018: %15,36
 
Haziran 2018: %15.80
 
Temmuz 2018: %16,57
 
Ağustos 2018: %17,41
 
 
 
ÜFE'ye bakılıyor
 
Taraflar anlaşsa da zam bu sınırı aşamaz. Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde konut için kira artışının, İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yapılacağı belirtiliyor. ÜFE, her ay açıklanan enflasyonla karıştırılmamalı. En çok yanlış bu konuda yapılıyor. ‘ÜFE ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması alınacak’ diyene aldırmayın.
 
12 aylık ortalama alınacak
 
ÜFE’ye bakarken aylık veya yıllık orana değil, 12 aylık ortalamaya bakılacak. Bu rakam da dün yüzde 21.36 olarak açıklandı. Sözleşmesi bu ay bitecek olanlar yüzde 21.36’yla yenileyecek. 1000 liralık kira 1213 lira olacak. Yıllıkta ek maliyet 2556 lira. Bu tavan fiyat. Yeni Ekonomi Programı’nda (YEP), kira artışının ÜFE yerine TÜFE’ye endeksleneceği yer almıştı. TÜFE’ye göre kira artışı uygulaması başlamış olsaydı artış yüzde 13.75 oranında kalacaktı. Borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması işyerleri için 2020 yılında yürürlüğe girecek.
 
Kira sözleşmesi ne zaman sona erer?
 
Kira sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte ev sahibi-kiracı ilişkisi borç-alacak ilişkisine dönüyor. Yani her iki tarafın da birtakım yükümlülükleri yerine getirmesi gerekiyor. Bu yükümlülüklerin neler olduğu, tarafların hangi haklara sahip olduğu da Türk Borçlar Kanunu’nda ele alınıyor.
 
Kira sözleşmesinin sona ermesi
 
Ev sahibi ile kiracı arasında bazı konularda anlaşma sağlanamıyor. Özellikle kira sözleşmesinin sona ermesi ve konutun tahliye edilmesi konusunda sıkıntı yaşanabiliyor. Türk Borçlar Kanunu’nda yer alan düzenleme ise tartışma yaşanan bu konuya açıklık getiriyor. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 347’nci maddesinde kira sözleşmesinin ne zaman biteceği sorusu şöyle açıklanıyor: Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi
 
MADDE 347- Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az on beş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir.
 
Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde, kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilirler.
 
Genel hükümlere göre fesih hakkının kullanılabileceği durumlarda, kiraya veren veya kiracı sözleşmeyi sona erdirebilir.
 
Ev kirası zammında kurnazlığa dikkat! 
 
Doğan, “Ekim-kasım ayları kira kontratlarının yoğun şekilde yenilendiği dönem. Borçlar Kanunu’nda yer alan düzenlemeye göre kira artışlarında Yİ-ÜFE dikkate alınıyor. Ancak gerek ÜFE’nin, gerekse Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) birden fazla hesaplanma yöntemi var” dedi. 
 
12 aylık ortalamaya göre 
 
Doğan, şöyle konuştu: Yargıtay’ın verdiği karara göre yıllık kira artışları ÜFE’nin on iki aylık ortalamalarına göre hesaplanır yani yıllık bazda artış oranına göre değil. Yİ-ÜFE eylülde aylık bazda yüzde 10.88, yıllık bazda ise yüzde 46.15 artış gösterdi.
 
Hukuki yollara başvurun
 
Doğan, şöyle devam etti: Yargıtay içtihadına göre ekimde yıllık kira artışı en fazla yüzde 46.15 değil yüzde 21.36 olabilir. Tüketicilerimiz yüzde 21.6’nın üzerinde veya Yİ-ÜFE’nin yıllık bazdaki artışı olan yüzde 46.15 gibi bir artışla karşılaştığında Yargıtay’ın kararını emsal göstererek hukuki yollara başvurabilir.
 
Kira artışını kim belirler?
 
Ev ve işyerini kiraya veren mal sahipleri, kiracıları ile yaptığı sözleşmenin yenilenmesi halinde kira bedeline zam yapma hakkına da sahip oluyor. Peki, kira artışını kim belirler? Ev ve işyerini kiraya veren mal sahipleri, kiracıları ile yaptığı sözleşmenin yenilenmesi halinde kira bedeline zam yapma hakkına da sahip oluyor. Kira sözleşmesi, taraflardan herhangi bir fesih bildiriminin gelmemesi halinde otomatik olarak senelik yenilenmiş oluyor. 
 
Peki, yenilenen kiralamalarda kira artışı nasıl yapılır? Kira artışını kim belirler?
 
Kira artışı, Borçlar Kanunu kapsamında yer alan hükümlere göre yapılıyor. Kanunen tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerli oluyor.  Bu kural, meskenlerde geçerli oluyor. İşyeri sahipleri kanunda yapılan bir değişiklik ile 2020 yılına kadar istediği oranda zam yapabiliyor. Ancak öncelik sözleşmede belirtilen oranda oluyor. Eğer sözleşmede herhangi bir oran belirtilmemiş ise mal sahibi kiracısına dilediği oranda artış yapabiliyor.
 
 

 
Kira fiyatları bir yılda ne kadar zamlandı?
 
Ağustos ayında yaşanan kira artış oranı yüzde 17,41 TL olurken, bu rakam 2018 yılının kira zammında ulaşılan en yüksek değer olarak dikkat çekiyor. Bir yıl önce 2017’nin Ağustos ayında kira artış oranı sadece yüzde 10,94 idi. Ağustos 2017-Ağustos 2018 dönemini kapsayan 12 aylık dönem boyunca kira artış rakamları sadece bu yılın Şubat, Mart ve Nisan gerileme kaydetti. 2018’in Ocak ayında yüzde 15,82 iken, Şubat ayında yüzde 15,66, Mart ayında yüzde 15,50 ve Nisan ayında yüzde 15,35 TL’ye gerileyen kira artış oranları mayıs 2018 itibariyle tırmanışa geçti.
 
Böylelikle ülke çapında kira artış oranları bir yılda yaklaşık yüzde 60 yükseldi. 2018’in ilk sekiz ayında ise kira zammı artışı yüzde 10 oldu. Yaz aylarına bakıldığında ise Haziran ayında yüzde 15,80 olan kira artış oranı, önce Temmuz ayında yüzde 16,57’ye, son olarak da Ağustos ayında yüzde 17,41 TL’ye tırmandı.
 
Ay ay 1 yıllık kira artış oranları
 
Ağustos 2017: %10,94
 
Eylül 2017: %12,05
 
Ekim 2017: %13,26
 
Kasım 2017: %14,47
 
Aralık 2017: %15,38
 
Ocak 2018: %15,82
 
Şubat 2018: %15,66
 
Mart 2018: %15,50
 
Nisan 2018: %15,35
 
Mayıs 2018: %15,36
 
Haziran 2018: %15.80
 
Temmuz 2018: %16,57
 
Ağustos 2018: %17,41
 
 
TEFE TÜFE’YE GÖRE KİRA ARTIŞI NASIL HESAPLANIR?
 
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 344.’üncü maddesi gereğince kira artışı, “Bir önceki kira yılının ÜFE artışını geçmeyecek şekilde düzenlenir” hükmüne göre yapılır. Ancak burada kesin bir hesaplama bulunmamaktadır. TUİK’in yayımlamış olduğu Yİ-ÜFE kullanıcı rehberinde ise bu hesaplamanın iki şekilde olabileceği açıkça görülmektedir.
 
a-) Bir önceki yılın (2016 Kasım) aynı ayına göre değişim, (% 17,30)
 
b-) 12 aylık ortalama değişim (Kasım-2016 / Kasım 2017) (% 15,38)
 
Yukarıda da görüldüğü gibi iki oran arasında da çok büyük farklar bulunmaktadır. Bu kapsamda karışıklığın ortadan kalkması amacıyla , 6.Hukuk Dairesinin verdiği “ Kira artışı, ÜFE’nin 12 aylık ortalaması oranında artırılır.” karar ile giderilmiştir.
 
KASIM AYI ENFLASYON ORANI NE ZAMAN AÇIKLANACAK?
 
Ekim ayı enflasyon oranı 5 Kasım Pazartesi günü açıklandı. Şimdi gözler Kasım ayı enflasyon oranına çevrildi. Kasım enflasyon oranının 3 Aralık Pazartesi günü açıklanacak.
 
 
AA ENFLASYON BEKLENTİ ANKETİ AÇIKLANDI
 
AA Finans'ın TÜİK tarafından 3 Aralık Pazartesi günü açıklanacak kasım ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 16 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.
 
Ankete göre, ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde eksi 0,64 oldu. Ankete katılan ekonomistlerin kasım ayı için enflasyon beklentileri en düşük yüzde eksi 1,10, en yüksek yüzde 0,25 aralığında yer aldı.
 
Ekonomistlerin 2018 sonu enflasyon beklentisinin ortalaması ise yüzde 22,57 olarak belirlendi. Ankete katılan ekonomistler arasında yıl sonu enflasyon beklentisi en düşük yüzde 21,00, en yüksek yüzde 25,40 oldu. Bir önceki anket döneminde yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 23,52 düzeyinde gerçekleşmişti.
 
Ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde -0,56) göre, bir önceki ay yüzde 25,24 olan yıllık enflasyonun yüzde 22,61'e gerileyeceği hesaplanıyor. Enflasyon, ekimde bir önceki aya göre yüzde 2,67 artış göstermişti.
 
TCMB KASIM AYI ENFLASYON BEKLENTİSİ
 
2018 yılı Kasım ayı Beklenti Anketi, reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 70 katılımcı tarafından yanıtlanmış ve sonuçlar katılımcıların yanıtları toplulaştırılarak değerlendirilmiştir. 2018 yılı Kasım ayı için tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 1,31 iken, bu anket döneminde yüzde 0,88 olmuştur. Aralık ayı TÜFE beklentisi aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 0,98 ve yüzde 0,77 olmuştur. 2019 yılı Ocak ayı TÜFE beklentisi ise yüzde 1,71 olarak gerçekleşmiştir.
 
EKİM ENFLASYON ORANI NE KADARDI?
 
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde aylık bazda yüzde 2,67, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,91 artış gösterdi.
 
Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 25,24'e yükselirken, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 45,01 oldu.
 
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 14,9, yurt içi üretici fiyatları yüzde 23,73 arttı. Aylık bazda TÜFE yüzde 2,67, Yİ-ÜFE yüzde 0,91 artış gösterdi.
 
TÜFE, ekimde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 22,56, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25,24 yükseldi. Yİ-ÜFE ise Aralık 2017'ye göre yüzde 40,22, geçen yılın ekim ayına göre de yüzde 45,01 arttı.
 
TÜFE'de aylık en yüksek artış yüzde 12,74 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Endekste yer alan gruplardan, konutta yüzde 4,15, ev eşyasında yüzde 3,44, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,22 ve eğlence ve kültürde yüzde 2,07 artış gerçekleşti.
 
Aylık düşüş gösteren tek grup yüzde 0,85 ile ulaştırma olarak belirlendi.
 
Yıllık bazda bakıldığında en fazla artış yüzde 37,92 ile ev eşyası grubunda gerçekleşti. Ulaştırma yüzde 32, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 31,50, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 29,26 ve konut yüzde 25,72 artış kaydetti.
 
Tüketici fiyatları bazında ekimde bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı yüzde 41,21 ile çocuk kabanında oldu.
 
Fiyat artışında çocuk kabanını, yüzde 40,64 ile kadın kazağı, yüzde 40,16 ile erkek montu izledi.
 
Ekimde fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 30,71 ile erkek botu, yüzde 30,47 ile domates, yüzde 21,26 ile kadın pardösüsü, yüzde 20,98 ile çocuk spor kazağı, yüzde 19,20 ile etek, yüzde 19,18 ile kuru üzüm, yüzde 18,96 ile sabun yer aldı.
 
EN ÇOK LİMON UCUZLADI
 
Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 29,14 ile limonda gerçekleşti. Bunu yüzde 19,38 ile salatalık, yüzde 14,01 ile muz, yüzde 12,43 ile uçak bileti ücreti, yüzde 5,90 ile havuç, yüzde 5,85 ile mücevher, yüzde 4,68 ile elma, yüzde 4,39 ile otel ücreti izledi.
 
TEFE - TÜFE NEDİR ?
 
Tefe - Tüfe gayimenkul sektöründe ve Türkiye’de ekonominin temel göstergelerinden sayılan çok önemlidir değerlerdir.
 
Bu değerler tek tek ele alalım.?
 
TÜFE NEDİR ?
 
TÜFE’nin açılımı , ‘ Tüketici Fiyat Endeksi ‘ dir.  Tüfe sayesinde enflasyonu ölçebiliriz. Tüfe değerleri  Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından hesaplanır. Tüfe  , daha önce satın alınmış bir malın - hizmetin , daha sonra ki bir tarihteki fiyatı ile karşılaştırılmasına yarar.
 
Tüfe’yi hesaplarken önc , Türkiye’nin genelini temsil eden bir örnek kitlenin bir yıl içinde hangi mal ve hizmete ne kadar para harcadığı hesaplanır. Ayrıca her mal ve hizmetin toplam içindeki ağırlıkları belirlenir.
 
TEFE NEDİR ?
 
TEFE’nin açılımı , ‘ Toptan Eşya Fiyat Endeksi ‘ dir. Kulladığımız malların tüm ham maddelerini içine alır. Yani toptan satılan malların fiyat artışlarını gösteren bir endekstir.
 
TÜFE ve TEFE arasında ne fark vardır ?
 
Tefe ve Tüfe genellikle birlikte kullanılır ve birbirlerine karşılaştırılırlar. Bu endeksler farklı değerleri gösterir.
 
Tefe fiyat artışlarının arz yani maliyet cephesini gösterirken Tüfe ise fiyat artışlarının talep yönünü gösterir.
 
Tefe de Tüfe gibi önceden endekse dahil edilmiş mallardan oluşan belirli bir malın fiyatındaki değişmeleri ölçüyor.
 
Tefe’yi Tüfe’den ayıran en önemli nokta tüketici fiyat endeksi direk olarak tüketicinin eline geçen malların fiyatını ölçerken, toptan eşya fiyat endeksi ise hammadde ve yarı mamullerin de fiyatını ölçüyor.
 
Tefe’nin kapsamı Tüfe’ye göre daha geniştir.
 
TEFE TÜFE’YE GÖRE KİRA ARTIŞI NASIL HESAPLANIR?
 
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 344.’üncü maddesi gereğince kira artışı, “Bir önceki kira yılının ÜFE artışını geçmeyecek şekilde düzenlenir” hükmüne göre yapılır. Ancak burada kesin bir hesaplama bulunmamaktadır. TUİK’in yayımlamış olduğu Yİ-ÜFE kullanıcı rehberinde ise bu hesaplamanın iki şekilde olabileceği açıkça görülmektedir.
 
a-) Bir önceki yılın (2016 Kasım) aynı ayına göre değişim, (% 17,30)
 
b-) 12 aylık ortalama değişim (Kasım-2016 / Kasım 2017) (% 15,38)
 
Yukarıda da görüldüğü gibi iki oran arasında da çok büyük farklar bulunmaktadır. Bu kapsamda karışıklığın ortadan kalkması amacıyla , 6.Hukuk Dairesinin verdiği “ Kira artışı, ÜFE’nin 12 aylık ortalaması oranında artırılır.” karar ile giderilmiştir.
 
ARALIK ENFLASYON BEKLENTİSİ NEDİR?
 
Merkez Bankası beklenti anketi sonuçlarını açıkladı. Bu ay hem enflasyon hem de döviz kurlarında düşüş öngörülüyor. Yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 21,28 olarak belirlendi. Piyasaların yıl sonu dolar kuru beklentisi, 5 lira 64 kuruştan 5 lira 44 kuruşa düştü. Ankette enflasyon beklentisi de aşağı yönlü revize edildi. Bir önceki ankette yüzde 24,45 olarak tahmin edilen yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 21,28 oldu.
 
Aralık ayı için enflasyon tahmini de yüzde 0,77'den yüzde 0,45'e düşürüldü.
 
Büyüme beklentisi yüzde 3 olurken, cari açık beklentisi 33 milyar 300 milyon dolara geriledi.
 
BAKAN ALBAYRAK’TAN ENFLASYON AÇIKLAMASI
 
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak: Tüketici Fiyat Endeksi, Kasım'da bir önceki aya göre %1,44 düştü. Üretici Fiyatlarında da %2,53 düşüş gerçekleşti. Çekirdek enflasyon ise %24.34'ten %20.72'ye geriledi.
 
Bu tablo enflasyonda düşüşün güçlü bir şekilde başladığını ve bu düşüş eğiliminin süreceğini göstermektedir.
 
Kasım ayı enflasyon rakamları, Eylül ayındaki yüksek enflasyon sonrasında atılan adımların ve Enflasyonla Topyekun Mücadele programının başarısını ortaya koymuştur.
 
Dengelenme süreci kur ve faizlerden sonra enflasyon rakamlarında da etkisini göstermeye başlamıştır.
 
KASIM ENFLASYON ORANI NE KADARDI?
 
Kasım ayı enflasyon rakamları açıklandı. Aylık enflasyon yüzde 1,44 geriledi, yıllık 21,62 oldu.
 
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre Kasım ayında enflasyon yüze 1.44 düştü. Yıllık enflasyon ise yüzde 21.62 oldu.
 
EN YÜKSEK ARTIŞ AYAKKABI VE GİYİMDE
 
Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan, sağlıkta %0,57, konutta %0,47, lokanta ve otellerde %0,41 ve alkollü içecekler ve tütünde %0,17 artış gerçekleşti.
 
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %6,46 ile ulaştırma oldu.
 
Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan ev eşyasında %2,85, eğlence ve kültürde %2,08, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,96 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde %0,74 düşüş gerçekleşti.
 
Yıllık en fazla artış %32,73 ile ev eşyası grubunda gerçekleşti
 
TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler %27,87, gıda ve alkolsüz içecekler %25,66, konut %24,76 ve eğlence ve kültür %21,18 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
 
Aylık en yüksek artış %0,15 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari)'de oldu
 
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey'de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %23,59 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %25,06 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %17,50 ile TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde gerçekleşti.
 
Kasım 2018'de endekste kapsanan 407 maddeden; 38 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 261 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 108 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
 
TEFE - TÜFE NEDİR ?
 
Tefe - Tüfe gayimenkul sektöründe ve Türkiye’de ekonominin temel göstergelerinden sayılan çok önemlidir değerlerdir.
 
Bu değerler tek tek ele alalım.?
 
TÜFE NEDİR ?
 
TÜFE’nin açılımı , ‘ Tüketici Fiyat Endeksi ‘ dir.  Tüfe sayesinde enflasyonu ölçebiliriz. Tüfe değerleri  Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından hesaplanır. Tüfe  , daha önce satın alınmış bir malın - hizmetin , daha sonra ki bir tarihteki fiyatı ile karşılaştırılmasına yarar.
 
Tüfe’yi hesaplarken önc , Türkiye’nin genelini temsil eden bir örnek kitlenin bir yıl içinde hangi mal ve hizmete ne kadar para harcadığı hesaplanır. Ayrıca her mal ve hizmetin toplam içindeki ağırlıkları belirlenir.
 
TEFE NEDİR ?
 
TEFE’nin açılımı , ‘ Toptan Eşya Fiyat Endeksi ‘ dir. Kulladığımız malların tüm ham maddelerini içine alır. Yani toptan satılan malların fiyat artışlarını gösteren bir endekstir.
 
TÜFE ve TEFE arasında ne fark vardır ?
 
Tefe ve Tüfe genellikle birlikte kullanılır ve birbirlerine karşılaştırılırlar. Bu endeksler farklı değerleri gösterir.
 
Tefe fiyat artışlarının arz yani maliyet cephesini gösterirken Tüfe ise fiyat artışlarının talep yönünü gösterir.
 
Tefe de Tüfe gibi önceden endekse dahil edilmiş mallardan oluşan belirli bir malın fiyatındaki değişmeleri ölçüyor.
 
Tefe’yi Tüfe’den ayıran en önemli nokta tüketici fiyat endeksi direk olarak tüketicinin eline geçen malların fiyatını ölçerken, toptan eşya fiyat endeksi ise hammadde ve yarı mamullerin de fiyatını ölçüyor.
 
Tefe’nin kapsamı Tüfe’ye göre daha geniştir.
 
 
TEFE TÜFE’YE GÖRE KİRA ARTIŞI NASIL HESAPLANIR?
 
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 344.’üncü maddesi gereğince kira artışı, “Bir önceki kira yılının ÜFE artışını geçmeyecek şekilde düzenlenir” hükmüne göre yapılır. Ancak burada kesin bir hesaplama bulunmamaktadır. TUİK’in yayımlamış olduğu Yİ-ÜFE kullanıcı rehberinde ise bu hesaplamanın iki şekilde olabileceği açıkça görülmektedir.
 
a-) Bir önceki yılın (2016 Kasım) aynı ayına göre değişim, (% 17,30)
 
b-) 12 aylık ortalama değişim (Kasım-2016 / Kasım 2017) (% 15,38)
 
Yukarıda da görüldüğü gibi iki oran arasında da çok büyük farklar bulunmaktadır. Bu kapsamda karışıklığın ortadan kalkması amacıyla , 6.Hukuk Dairesinin verdiği “ Kira artışı, ÜFE’nin 12 aylık ortalaması oranında artırılır.” karar ile giderilmiştir.