Anayasal bir değişikliğe ihtiyaç yok

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, TBMM Tören Salonu’nda düzenlediği basın toplantısında, Parlamenter sistem ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi arasında Meclis çalışmalarına ilişkin verileri karşılaştırarak sistem tartışmalarına cevap verdi. Sistem değişikliğine “manuel ve otomatik vitesli otomobil” benzetmesinde bulunan 

Şentop, “Manuel vitesli otomobil ile otomatik vites arasındaki fark gibi. Manuelden otomatik vitese geçince önce debriyaj arıyorsunuz. Bu sistemde niye gensoru yok deniyor. Gensoru, güvenoyunun geri alınması. Yeni sistemde parlamentodan güvenoyu alan bir hükümet yok da ondan. Hükümet parlamentodan değil, doğrudan seçimden çıkıyor” dedi. 

FARKLI TABLO YOK 

Sistemden kaynaklanmayan birçok itirazın sisteme bağlanmasının yanlış olacağına dikkat çeken Şentop, bu nedenle  tartışmalarda titizlik gösterilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye’deki parlamenter sistemin son yasama yıllarına ait rakamlarla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişten sonraki bir yıllık Meclis yasama verilerini karşılaştıran Şentop’un verdiği bilgilere göre 22.6.16- 2017 tarihleri arasında, 283’ü uluslar arası anlaşma olmak üzere  313, bir sonraki yıl 2017-2018’e kadar da, 63’ü uluslar arası anlaşma ve 26’sı OHAL KHK’sı olmak üzere 110 kanun çıkarıldı.  Cumhurbaşkanlığı Hükümet sisteminin bir yıllık dönemi olan 17.7/2018 ile 2019 arasında ise 13’ü uluslar arası anlaşma ve 1 OHAL KHK’sı olmak üzere 42 kanun çıkarıldı. Uluslar arası anlaşma ve OHAL KHK’sı gibi konjonktürel düzenlemeler çıkarıldıktan sonra kalan rakam ise Parlamenter sistemde 2017’de 22, 2018’de 18, Cumhurbaşkanlığı sisteminde ise 26. Dolayısıyla yapılan kanunlar bakımından farklı bir tablo görünmüyor. 

CEVAP GECİKTİ 

TBMM Başkanı Şentop, artık sistemin kuruluş aşamasını tamamladığını vurgularken, bakanlıkların yeni sistemde yazılı sorulara yanıt vermekte geciktiği ve bazı sorulara yanıt verilmediği eleştirilerine de karşılık verdi. Binali Yıldırım’ın TBMM Başkanlığı döneminde bakanlara yazı gönderilerek uyarıda bulunulduğunu hatırlatan Şentop, kendisinin de 5 Temmuz’da hem Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve tüm bakanlara yazılı soru önergelerine hızlı yanıt verilmesine ilişkin uyarı yazısı gönderdiğini söyledi. Şentop, Meclis’in yeni yasama yılına başlamasıyla birlikte bir uyarı daha yapacaklarını vurguladı. Şentop, soruları yanıtlarken, sistemde Anayasal bir değişikliğe ihtiyaç olup olmadığına ilişkin soruya, “Anayasal düzlemde hükümet sistemiyle ilgili sorun olmadığı kanaatindeyim ama alt mevzuatta, kanunlar düzenlemelerinde değişiklikler olabilir. Anayasal düzlemde bir değişikliğe ihtiyaç olmadığı kanaatindeyim” dedi. 

ENGEL BULUNMUYOR

Cumhurbaşkanının partili olmasına ilişkin bir mecburiyet veya engelin bulunmadığına işaret eden Şentop, “Bu tartışma da bir yanlışlıktan kaynaklanıyor. Önceki sistemdeki Cumhurbaşkanına alışanlar o Cumhurbaşkanını arıyor. Ama O Cumhurbaşkanı şimdiki Cumhurbaşkanı değil. İkisi arasında sadece isim benzerliği var. Şimdiki Cumhurbaşkanı önceki sistemdeki başbakana daha çok benziyor. Cumhurbaşkanı tamamen siyasi kişilik. Bir partiye genel başkan olur ya da olmaz, o, duruma, siyasi aktörlerin tercihlerine kalmış bir durum” diye konuştu.