Kovid-19 tedavisinde hidroksiklorokin ilacı işe yarıyor mu?

İltihaplı romatizma ve deri veremi (lupus) gibi otoimmun hastalıkların tedavisinde de kullanılan bu ilaç, antiviral özelliğinden dolayı son yıllarda daha fazla ilgi çekmeye başladı.

Koronavirüs salgınından bu yana ise Covid-19 tedavisinde kullanılma ihtimalinin dile getirilmesi bu ilgiyi artırdı.

Trump, Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) bu ilacın koronavirüs tedavisinde kullanılmasına onay verdiğini söyledi. Ancak FDA bunu doğrulamadı.

Bunun üzerine Trump, hayati tehlikesi olan hastalarda doktorların bu ilacı hükümetin onayıyla ve kullanabileceğini belirtti.

KULLANIMI SINIRLANDIRILDI

Hidroksiklorokin herhangi bir eczaneden reçetesiz satın alınabilen ucuz bir ilaç. Ancak Covid-19 tedavisinde kullanılma ihtimalinden söz edildikten sonra bu ilacın satışına ve kulanımına ciddi sınırlamalar getirildi.

Bu ilacın dünyadaki en büyük üreticisi olan Hindistan, Cumartesi günü ilaca "istisnasız" ihracat yasağı getirdi. Bu yasak, ülkede Covid-19 vakalarının hızla artmaya başladığı bir dönemde geldi.

Hindistan'da koronavirüs vaka sayısı Salı günü itibarıyla 3 bin 666'ya ulaşmış, ölenlerin sayısı ise 100'ü aşmıştı.

Ancak Hindistan'ın bu kararları ABD'nin sert tepkisiyle karşılaştı. Trump, "çığır açıcı" olarak tanımladığı hidriksiklorokin stoklarını açmadığı takdirde Hindistan'a misillemede bulunabileceğini söyledi.

Trump ile Hindistan Başbakanı Narendra Modi, haftasonu telefonda bir görüşme yaptı. Bu görüşmenin ardından Modi'nin kararı gözden geçirebileceği ifade ediliyor.

Hint medyası, hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberlerinde, bu konudaki kararın bugünlerde alınabileceğini ve bu kararda, ülkede yakın gelecekte bu maddeye ne kadar ihtiyaç duyulacağının belirleyici olacağı ifade ediliyor.

Peki, ilacın en büyük imalatçısı olan Hindistan başka ülkeler için de üretim yapabilecek durumda mı?

Hint İlaç İmalatçıları Derneği'nden Ashok Kumar Madan bu soruya, "Hindistan kesinlikle hem yerel hem de küresel piyasaların ihtiyacını karşılayacak kapasiteye sahip. Ama tabii ki öncelikle ülke içini gözetmemiz normaldir" diye yanıt veriyor.

BBC Türkçe'nin haberine göre, Madan, Hidroksiklorokin ilacının etken maddesinin ihracatını Çin'in kısıtladığına dair haberleri de yalanlıyor.

Hindistan'daki ilaç üretimi için gereken etken maddelerin yüzde 70'i Çin'den geliyor. Ancak Madan bu tedarikin şimdi de havadan ve denizden düzenli olarak sürdüğünü söylüyor.

İLAÇ İŞE YARIYOR MU?

Birçok virolog ve bulaşıcı hastalıklar uzmanı, hidroksiklorokin ilacı etrafında yaratılan heyecan konusunda temkinli olmak gerektiğini söylüyor.

BBC Sağlık muhabiri James Gallagher, "Laboratuvar araştırmalarında klorokinin koronavirüsü bloke ettiği görülüyor. İlacın işe yaradığına dair bazı doktorların aktardığı örnekler var" diyor.

Ancak bu konuda yapılmış herhangi bir bütünlüklü klinik deneme henüz yok. Oysa gerçek hastalarda ilacın ne şekilde etki gösterdiğini anlamak önemli. Çin, ABD, İngiltere ve İspanya'da bu konuda çalışmalar sürüyor.

Bazıları ise bu çalışmaların ne kadar başarılı olacağı konusunda şüpheli.

Dr. Joyeeta Basu, BBC'ye yaptığı açıklamada, "Covid-19 klinik demelerinde eğer gerçekten etkili olmuş olsaydı şimdiye bunun verileri ulaşmış olurdu. Oysa böyle bir veri yok, bu da bize hidroksiklorokin ilacının işe yarasa bile belki de bunun sınırlı düzeyde olacağını gösteriyor" diyor.

Tıbbi Araştırmalar Konseyi'nden Raman R Gangakhedkar ise şimdi izlenen politikanın ilacın herkes için kullanılmaması yönünde olduğunu belirtiyor ve "Bazı doktorlara ve laboratuvar teyitli vakalara veriliyor. Ancak onların sonuçları toplandığında herkese tavsiye edilip edilmeyeceğine karar verilir" görüşünü dile getiriyor.

ZEHİRLENME VAKALARI

İlaçla ilgili deneme çalışmaları sona ermemiş olsa da bazı kişilerin ilacı kendi başlarına kullandığı ve zehirlenmelerin yaşandığı haberleri yaygınlaştı.

Nijerya'da birçok aşırı dozdan zehirlenme vakası oldu. Bunda Trump'ın ilaçla ilgili değerlendirmelerinin etkili olduğuna dair yorumlar yapılıyor.

İngiltere'de yayımlanan Lancet tıp dergisinde yer alan bir makale, doz konusunda dikkatli olunmadığı durumda hidroksiklorokinin ciddi yan etkilerine dikkat çekti.

Bu belirsizlik nedeniyle Facebook ve Twitter, bazı ülke liderleri tarafından iddia edilse bile, ilacın tedavi edici özelliğine dikkat çeken paylaşımları silme kararı aldı.