17 Mart 2025 Pazartesi / 18 Ramazan 1446

FETÖ'nün zihin devşirme merkezleriydi: Tek tek kapatıldılar

Türkiye'de faaliyet gösteren FETÖ'ye bağlı 985 okul, 15 Temmuz 2016 tarihinde hain darbe girişiminin ardından kapatıldı. Bu yapıya ait olan özel öğretim kurumlarında çalışan yaklaşık 20 bin öğretmenin çalışma izinleri iptal edildi, bin 400 civarında özel öğretim kurumu ile 800 civarında özel öğrenci yurdunun kapısına kilit vuruldu.

Yeni Şafak15 Temmuz 2023 Cumartesi 18:25 - Güncelleme:
FETÖ'nün zihin devşirme merkezleriydi: Tek tek kapatıldılar

Türkiye'de ilk dershaneler 1960'lı senelerde açıldı. Özel dershaneler ise ilk kez 08.06.1965 tarih ve 625 sayılı yasa ile kurulmaya başladı. Bu tarihten sonra merkezi sınavların çoğalmasıyla özel dershaneler de yayıldı. 1970'li yıllara gelindiğinde Türkiye'nin birçok ilinde dershaneler açılmıştı. 1980 darbesi öncesinde Türkiye genelinde 200'e yakın dershane bulunuyordu. Darbe sonrasında ise dershane açılması konusunda hızlı bir gelişme yaşandı. Bu ortamda Gülenciler de dershane açmaya önem verdi.

Gülen 1960'lı yılların ortasından itibaren özel eğitim kurumlarının açılmasını istiyordu ve bunu 'kolej' mantığı içerisinde yapmayı planlıyordu. Kestanepazarı yıllarında İzmir'de öğrencilerin eğitimi ile yakından ilgilenen Gülen, özel kurslar açılmasını istedi. 'Akyazılı Vakfı' bünyesinde kursları yaygınlaştırmaya başlayan örgüt, öğrencilerle güçlü bir bağ kurmak istiyordu.

"1985 YILINDA FETÖ'YE BAĞLI İLK DERSHANE AÇILDI

1980 darbesinden sonra dershanecilik konusunda yeni gelişmeler yaşandı. 1983 yılında Meclis'e getirilen bir yasa ile dershanelerin kapatılması planlandı. Ancak fiili kapatma gerçekleşmeden önce kurulan yeni hükümet kapatma hükmünü iptal etti. Turgut Özal hükümetinin bu dönemde özel sektöre yönelik teşvikleri Gülen ve çevresini de harekete geçirdi ve 1985 yılında 'cemaate' bağlı ilk dershane açıldı. 1985 yılında Gülen'e yakın olan isimlerden biri olan iş adamı Mustafa Fırat'ın finansman desteği ile FEM Dershaneleri kuruldu. FEM Dershaneleri, Güven Dershaneler Birliği'ne (Güvender) bağlı olarak faaliyetlerini yürüttü.

1989 yılında ise yine cemaat desteğinde Körfez Dershaneleri açıldı. 1994 yılında ortaöğretim düzeyindeki öğrenciler için Anafen Dershaneleri kuruldu.

"ZİHİN DEVŞİRME VE İNSAN KAYNAĞI" MERKEZİ OLDU

Gülen'in kurduğu yapı için dershanelerin en önemli anlamı, "zihin devşirme ve insan kaynağı" olarak kullanılmasıydı. Lise ve üniversite öğrencilerinin sınavlara hazırlık amacıyla gittiği bu kurumlarda, başarılı olan öğrencilere özel ilgi gösterildi. Buradaki öğrenciler yine bu dershanelere bağlı yurtlara davet ediliyor ve buralarda onların Gülen cemaatine olan ilgisinin artırılması için çaba harcanıyordu.

BÜYÜK BİR AĞ OLUŞTU

1983 yılından sonra devletin özel okulların açılmasına izin vermesi Gülen için kaçırılmaması gereken bir fırsat oldu. Gülen'e göre bu okullarda 'fikir mimarları' yetiştirilecekti ve burada Gülen kendisini sadece 'teşvik eden' kişi olarak tanıtacaktı. Gülen, hiçbir zaman açılan bu okulların kendisine bağlı olduğunu kabul etmedi. 'Değirmenin suyu nereden geliyor?' diyenlere verdiği cevap hiçbir zaman değişmedi: "Ben sadece teşvik ediyorum. Okulları açanları tanımıyorum." 2000'li yılların başına gelindiğinde ise Türkiye'de Gülen'e bağlı olarak kurulan dershanelerin sayısı artık binlerle ifade ediliyordu.

DİN İSTİSMARI YAPTILAR

Gülen, okulları bir 'istiklal mücadelesi' olarak tanıtıyordu. İstanbul'da bulunduğu yıllarda Süleymaniye Camii ve diğer bazı camilerin kürsülerinde halktan bu okullar için himmet istedi. Aynı şekilde yeni okullar açma çağrısında da bulundu. Din istismarıyla sözde vaiz Gülen, kürsülerde yaptığı çağrılarla kurduğu yapıya büyük bir güç kattı.

15 TEMMUZ SONRASI GERÇEK ORTAYA ÇIKTI

Tüm bu uğraşlar ile kısa sürede eğitimi ele geçiren FETÖ okullarına karşı 15 Temmuz ile birlikte darbeler birer birer indirilmeye başlandı. Kısa süre içerisinde FETÖ'ye bağlı 985 okul kapatıldı. Bu okullarda çalışan yaklaşık 20 bin öğretmenin çalışma izinleri valiliklerce iptal edildi, bin 400 civarında özel öğretim kurumu ile 800 civarında özel öğrenci yurdu kapatıldı.

HAİNLERİN 4 TEMEL AMACI

1- Dershaneler üzerinden Gülen örgütünün 'eğitim' yönü ön plana çıkarılarak toplumla sıkı bir bağ kurulmakta ve sözde cemaatin "güzel işler yaptığı" mesajı verilmekteydi. Böylece bir taraftan örgütün meşru çalışmalar yaptığı ve bir 'hizmet' hareketi olduğu fikri aşılanırken, diğer taraftan başarılı olan öğrenciler üzerinden hem örgütün hem de dershanelerin propagandası başarılı bir şekilde yapılırdı. Bu durum dershanelere olan ilgiyi de artırdı.

2- Dershaneler aracılığıyla birçok kişi devşirilerek cemaatin çizdiği yol haritası doğrultusunda yönlendiriliyordu. Buralarda devşirilen isimler ilerleyen süreçte önemli devlet kurumlarına sızma çalışmalarının bir parçası haline getiriliyordu.

3- Taban ile tepe nokta arasındaki hiyerarşik düzeni oluşturulan sapkın Fetullahçı fikirlerine sıkıca bağlı, genç ve dinamik bir yapının kurulması dershaneler üzerinden sağlanıyordu.

4- Örgütün daha fazla güçlenmesine katkı yapan önemli bir finansal kaynak oluşturuluyordu. Bu yüzden cemaat görünümlü bu paralel yapı için dershanelerin hem yeni eleman kazanma hem de mali kaynaklar elde etme noktasında özel bir yeri vardı. Bu kapsamda harekete geçen Fetullahçılar, 1980-90 yılları arasında Gülen'e bağlı 20-30 okul açtı.