A.A: Doğu Türkistan’da baskılar nedeniyle yaşanan gerilimler üzerine son yıllarda yüzlerce kişi öldürüldü, hapsedildi… Çin yönetimi gerilimden radikal İslamcıları sorumlu tutuyor. Bu olaylardan sonra da dini baskıların boyutu arttı… Bölgedeki gerilimin, zulmün sebebi nedir tam olarak?
K.Ö:Doğu Türkistanlılar 500 yıldır o topraklarda yaşıyor. O coğrafyanın asil unsurlarıdır. 1949 yılından beri işgal söz konusu. Baskı, tecrit aklınıza ne gelirse Doğu Türkistan’da oluyor. Çin işgaliyle başlayan süreç bugüne kadar Doğu Türkistan’da demografik yapısı ortadan kaldırılıyor. İnsan hakları ihlallerine dair onlarca şey söyleyebiliriz. Özellikle ramazan ayında bu tür haberler gelmesi o coğrafyadan bilinçli yapılıyor.
A.A: Yani Çin yönetimi Ramazan ayında özellikle baskılarda bulunuyor…
K.Ö:Kesinlikle… Hatta geçen sene Arakan’da da aynı şeyler yaşandı, hatırlarsanız çok büyük bir göç dalgası da yaşanmıştı. Yine geçen sene Doğu Türkistan’da çok büyük olaylar yaşanmıştı. Her ne kadar o bölgeden haberler yok dense de bizim kaynaklarımız var. Orada yaşanan büyük insan haklarını, zulümleri biliyoruz, hepsini raporladık.
A.A: Öte yandan öldürülen Uygurlar da var…
K.Ö:Sadece 2014 yılında üç bin Uygur Türkü’nün Çin zulmü yüzünden hayatını kaybetti. 2009 yılında Doğu Türkistan’da yaşanan hadseler yüzünden ki hatırlarsınız sokak gösterileydi burada Çin’in saldırıları sonucunda 10 bin Uygur Türkü hayatını kaybetti. Tabii Çin tarafından bu rakamlar çok daha az gösterildi ama kayıtlar bulunuyor. Öte yandan bazen bu olayların uluslar arası medyada dile gelmesi hatta bazen insanlar oralardan gelen görüntülerin abartılı olduğunu söylüyor. Hayır değil. Ne görüyorsunuz doğru.
A.A: Neden sağlıklı haber akışı sağlanamıyor?
K.Ö:Çin yönetimi bilinçli bir şekilde haber akışında sansür uyguluyor. Doğu Türkistan’dan doğru düzgün haber alamıyorsunuz, haber akışı engelleniyor. Uygur Türkleri ciddi tecrit altında.
A.A: Çin yönetiminin Doğu Türkistan’a Han Çinlileri’ni yerleştiriyor diye bir takım haberler okuduk. Nedir bu durumun asıl hali?
K.Ö:Evet Hann Çinlileri bilinçli bir şekilde o bölgeye yerleştirildi. Irkçı bir topluluk olduğunu söyleyebiliriz. Çin yönetiminin Uygur Türkleri’ne zulmünden cesaret alıp onlar da sindirme politikasını uygulamaya çalışıyorlar. Uygur Türkleri’nin sayısını az göstermeye çalışıyorlar. Bizim raporlarımıza göre Doğu Türkistan’da 40 milyonun üzerinde Uygur Türkü yaşıyor. Fakat Çin bu sayıyı bölgede 22 milyon insan bunların da 10 milyonunun Müslüman olduğunu söylüyor. Ama asıl önemli olan Çin yönetimi Doğu Türkistan’a diğer bölgelerden insanları yerleştirerek bölgenin demografik yapısını bozuyor.